Τετάρτη 24 Ιουλίου 2019

Σαν σήμερα ... 1969, το Apollo 11 επέστρεψε στη Γη μετά την επιτυχημένη αποστολή του.


Η αποστολή του Apollo 11 ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Τα 3 μέλη
 του πλήρωματος (από αρ.) Neil Armstrong, Michael Collins,
 Buzz Aldrin 
σε καραντίνα στο θάλαμο MQF, συναντούν τον
 
πρόεδρο των ΗΠΑ Richard Nixon στο αεροπλανοφόρο Hornet.

Σαν σήμερα, στις 24 Ιουλίου 1969, το διαστημόπλοιο Columbia της αποστολής Apollo 11 με πλήρωμα τους αστροναύτες Neil A. ArmstrongMichael Collins και Edwin"Buzz" E. Aldrin Jr. επέστρεψε στη Γη από τη Σελήνη, μετά από ένα ταξίδι 8 ημερών, 3 ωρών, 18 λεπτών και 35 δευτερολέπτων. 

Μπορείτε να διαβάσετε 
  • για την φάση της εκτόξευσης του Apollo 11  ΕΔΩ,
  • για την φάση της άφιξης της σεληνακάτου στη Σελήνη   ΕΔΩ,
  • για την παραμονή στη Σελήνη και τον σεληνιακό περίπατο των Armstrong και Aldrin  ΕΔΩ.

Ο Collins στο σκάφος Columbia στο διάστημα που ήταν
μόνος του σε σεληνιακή τροχιά.

Στη διάρκεια του ταξιδιού του Columbia σε σεληνιακή τροχιά κι ενώ ο Armstrong με τον Aldrin είχαν απομακρυνθεί από τον θάλαμο διακυβέρνησης, ο Collins δεν έμενε άπραγος. Παρά το ότι έχει ειπωθεί «από την εποχή του Αδάμ κανένας άλλος άνθρωπος δεν έχει νιώσει τόση μοναξιά», ο ίδιος ο Collins έχει γράψει στην αυτοβιογραφία του ("Carrying the Fire: An Astronaut's Journeys") «αυτή η αποστολή είχε σχεδιαστεί για τρία άτομα και θεωρώ ότι το δικό μου ένα τρίτο ήταν το ίδιο απαραίτητο όσο και τα άλλα δύο». Σε κάθε τροχιά, που κρατούσε 48 λεπτά της ώρας, το πιο δύσκολο κομμάτι ήταν όταν ο θαλαμίσκος του Columbia βρισκόταν στην αθέατη πλευρά της Σελήνης, οπότε δεν υπήρχε ραδιοεπικοινωνία με το Χιούστον. Γι’ αυτό το διάστημα, ο Collins έχει γράψει ότι δεν αισθανόταν μοναξιά ή φόβο, αλλά αντίθετα τα συναισθήματα που τον κατέκλυζαν ήταν «της εγρήγορσης, της προσμονής, της ικανοποίησης, της εμπιστοσύνης, ακόμη και της αγαλλίασης».  


Φωτογραφία της Γης καθώς το Columbia επέστρεφε.

Βέβαια, έτσι κι αλλιώς τα καθήκοντα που είχε να διεκπεραιώσει ο Collins από το πρόγραμμα, στο διάστημα που ήταν μόνος, ήταν αρκετά. Πρώτα απ’ όλα έπρεπε να έχει το βλέμμα του συνεχώς στραμμένο προς την περιοχή που εκτιμούσε ότι είχε προσεληνωθεί η σεληνάκατος Eagle. Το Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον τον είχε ενημερώσει προς τα που θα έπρεπε να κοιτάζει, αφού η περιοχή της προσελήνωσης απείχε περίπου 4 μίλια από τον αρχικό στόχο. Όμως, από το ύψος που βρισκόταν ήταν πολύ δύσκολο να διακρίνει τη σεληνάκατο. Ακόμη, όταν ο θαλαμίσκος περνούσε από την αθέατη πλευρά της Σελήνης έκανε κάποιες διαδικασίες συντήρησης, όπως η απόρριψη της περίσσειας του νερού που παραγόταν από την καύση των καυσίμων, καθώς και την τακτοποίηση της καμπίνας για την αναμενόμενη επιστροφή των 2 συνταξιδιωτών του.


Το τριμελές πλήρωμα του Apollo 11 με τον βατραχάνθρωπο
Clancy Hatleberg, φορώντας τις ειδικές στολές,
απομακρύνονται από το Columbia, για ν' ανέβουν στο ελικόπτερο. 

Κοντά στα προηγούμενα, κι ενώ βρισκόταν στην τρίτη τροχιά, εμφανίστηκε κάποιο πρόβλημα στη θερμοκρασία του ψυκτικού υγρού. Αν η θερμοκρασία έπεφτε, κάποια τμήματα του Columbia κινδύνευαν να παγώσουν. Το Κέντρο Ελέγχου τον συμβούλευσε τι να κάνει, αλλά ο Collins πήρε την πρωτοβουλία και με το χέρι του γύρισε τον σχετικό διακόπτη από την αυτόματη λειτουργία στη χειροκίνητη και ξανά πίσω στην αυτόματη λειτουργία. Αυτή η ενέργειά του έλυσε το πρόβλημα.  Ο ίδιος ο Collins, είχε χαρακτηρίσει την κατάσταση που βρισκόταν στη διάρκεια των υπόλοιπων σεληνιακών τροχιών, όταν περνούσε από την αθέατη πλευρά, ως "relaxing" («ξεκούραστη»).
Όταν πλέον ο Armstrong και ο Aldrin είχαν ολοκληρώσει τον σεληνιακό τους περίπατο και είχαν επιστρέψει στη σεληνάκατο, ο Collins βρήκε την ευκαιρία και πήρε έναν ύπνο για να είναι ξεκούραστος την ώρα της επανασύνδεσης.


Το προσωπικό του Κέντρου Ελέγχου
πανηγυρίζει, μετά την επιτυχή
προσθαλάσσωση του σκάφους Columbia. 

H σεληνάκατος Eagle συναντήθηκε με το Columbia στις 21:24 UTC (ή 00:24 ώρα Ελλάδος στις 22 Ιουλίου) και η επανασύνδεση ολοκληρώθηκε στις 21:35 UTC. Μετά τη σύνδεση των δύο οχημάτων, αλλά πριν περάσουν στο Columbia, οι Armstrong και Aldrin αφιέρωσαν αρκετή ώρα στον προσεκτικό καθαρισμό των στολών τους. Ήταν το πρώτο στάδιο μιας μακράς προληπτικής διαδικασίας απολύμανσης, λόγω του τότε φόβου για τυχόν μεταφορά από τη Σελήνη στη Γη αγνώστων μικροβίων.
Στις 23:41 UTC το πάνω μέρος της σεληνακάτου απορρίφτηκε και μπήκε σε σεληνιακή τροχιά (το κάτω μέρος είχε παραμείνει στη Θάλασσα της Γαλήνης κατά την εκτόξευση για επιστροφή). Λίγο πριν την εκτόξευση του Apollo 12 στις 14 Νοεμβρίου 1969, το Eagle βρισκόταν ακόμη σε τροχιά. Αργότερα η NASA ανέφερε ότι είχε καταπέσει σε απροσδιόριστη περιοχή στην επιφάνεια της Σελήνης.

Οι 3 αστροναύτες με τις ειδικές στολές κινούνται
προς τον θάλαμο καραντίνας MQF
,
στο αεροπλανοφόρο Hornet. Τους ακολουθεί
(με πορτοκαλί φόρμα) ο συνοδός γιατρός.

Στις 23 Ιουλίου, το τελευταίο βράδυ πριν από την επιστροφή, οι τρεις αστροναύτες πραγματοποίησαν τηλεοπτική σύνδεση με το Χιούστον στην οποία ο Collins σχολίασε:
... Ο πύραυλος Saturn V που μας έφερε σε τροχιά είναι ένα απίστευτα περίπλοκο μηχάνημα, κάθε κομμάτι του οποίου δούλεψε άψογα ... Είχαμε πάντα την πεποίθηση ότι ο εξοπλισμός αυτός θα λειτουργήσει σωστά. Όλα αυτά είναι δυνατά μόνο μέσα από το αίμα, τον ιδρώτα και τα δάκρυα πολλών ανθρώπων ... Το μόνο που βλέπετε είναι οι τρεις από εμάς, αλλά κάτω από την επιφάνεια υπάρχουν χιλιάδες και χιλιάδες άλλοι και σε όλους αυτούς θα ήθελα να πω "Σας ευχαριστώ πολύ".

Στη συνέχεια ο Aldrin και ο Armstrong είπε ο καθένας κάτι, τονίζοντας ότι αυτό που είχε επιτευχθεί δεν ήταν αποτέλεσμα δουλειάς μερικών χιλιάδων ανθρώπων ή ακόμη κι ενός ολόκληρου έθνους, αλλά σύμβολο της ακόρεστης περιέργειας ολόκληρης της ανθρωπότητας, να εξερευνήσει το άγνωστο.
Ο Armstrong έκλεισε την σύνδεση λέγοντας: “God bless you. Good night from Apollo 11” («O Θεός να σας ευλογεί. Καληνύχτα από το Απολλων 11»).


Ο θαλαμίσκος Columbia μεταφέρεται με γερανό στο
αεροπλανοφόρο Hornet.

Το ταξίδι της επιστροφής εξελίχθηκε χωρίς το παραμικρό απρόοπτο και στις 16.50 UTC (19.50 ώρα Ελλάδος) της 24ης Ιουλίου, το Columbia προσθαλασσώθηκε στον Ειρηνικό Ωκεανό, 2660 χιλιόμετρα ανατολικά από το νησί Wake, 380 χιλιόμετρα νότια της ατόλης Johnston και 24 χιλιόμετρα από το αεροπλανοφόρο USS Hornet. Το Hornet, με κυβερνήτη τον Carl J. Seiberlich, είχε επιλεγεί από τις 5 Ιουνίου να είναι το βασικό σκάφος ανάκτησης, αντικαθιστώντας το αδελφό σκάφος USS Princeton που είχε χρησιμοποιηθεί στην ανάκτηση της προηγούμενης αποστολής Apollo 10, στις 26 Μαΐου.
Ο θαλαμίσκος προσθαλασσώθηκε ανεστραμμένος, αλλά οι πνευστοί πλωτήρες που ενεργοποίησαν οι αστροναύτες, τον επανάφεραν αμέσως στην όρθια θέση στα επόμενα δέκα λεπτά.


Ο θάλαμος καραντίνας MQF ξεφορτώνεται από το
αεροπλανοφόρο Hornet στο Pearl Harbor.

Ο πρώτος βατραχάνθρωπος που έπεσε από το ελικόπτερο στον ωκεανό και προσέγγισε το Columbia ήταν ο John Wolfram. Στη συνέχεια έπεσαν 2 ακόμη, οι Wes Chesser και Mike Mallory. Οι 3 βατραχάνθρωποι φούσκωσαν 2 λαστιχένιες βάρκες που τους έριξε το ελικόπτερο και στερέωσαν το Columbia για να μη παρασυρθεί από τα κύματα. Τέλος έπεσε ο 4ος βατραχάνθρωπος, ο Clancy Hatleberg. Αυτός φορούσε ειδική μονωτική στολή και ήταν ο μόνος που βρισκόταν στη βάρκα που θα έμπαιναν οι 3 αστροναύτες. Πριν ανοίξει η πόρτα του θαλαμίσκου, ο Hatleberg ψέκασε απέξω το διαστημόπλοιο με ειδικό μικροβιοκτόνο υγρό και παρέδωσε στους αστροναύτες τις ειδικές μονωτικές στολές, που ήταν ίδιες με τη δική του. Στη συνέχεια οι τρεις αστροναύτες μεταφέρθηκαν ένας – ένας με καλάθι στο ελικόπτερο  και αυτό τους μετέφερε στο αεροπλανοφόρο.
Στο σημείο αυτό άρχισε μία νέα οδύσσεια για το πλήρωμα, η περιπέτεια της καραντίνας, η διάρκεια της οποίας ήταν πολύ μεγαλύτερη και από το ταξίδι τους.

Οι σύζυγοι των 3 αστροναυτών τους συναντούν για πρώτη φορά
στην Αεροπορική Βάση Ellington κι ενώ αυτοί εξακολουθούν
να είναι σε καραντίνα.

Φτάνοντας στο Hornet στις 17:53 UTC (20:53 ώρα Ελλάδος), αμέσως οδηγήθηκαν στον θάλαμο απομόνωσης Mobile Quarantine Facility – MQF, (Κινητή Εγκατάσταση Καραντίνας) που βρισκόταν σε ειδικό χώρο του πλοίου, έχοντας συνοδεία ένα γιατρό. Στο επόμενο διάστημα η επικοινωνία με τον υπόλοιπο κόσμο θα ήταν μόνον ραδιοτηλεοπτική. Ο πρώτος που επικοινώνησε μαζί τους ευρισκόμενος έξω από τον θάλαμο απομόνωσης ήταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Richard Nixon, που βρισκόταν στο αεροπλανοφόρο για να τους προϋπαντήσει.

Στις 5 Αυγούστου 1969, ο Neil Armstrong κόβει την τούρτα
των γενεθλίων του, στο Lunar Receiving Laboratory.

Την ίδια ώρα ο θαλαμίσκος Columbia μεταφέρθηκε στο πλοίο, καλύφθηκε με μονωμένο κουβούκλιο και τοποθετήθηκε δίπλα στο MQF, μετά την αναχώρηση του προέδρου Nixon.
Όταν το αεροπλανοφόρο έφθασε στo Pearl Harbor που ήταν η βάση του, το Columbia φορτώθηκε σε αεροσκάφος και τελικά μεταφέρθηκε στο Χιούστον, στο Lunar Receiving Laboratory (Εργαστήριο Σεληνιακής Παραλαβής) στις 30 Ιουλίου.
Οι τρεις αστροναύτες μεταφέρθηκαν από το Pearl Harbor πρώτα στο Manned Spacecraft Center (Επανδρωμένο Διαστημικό Κέντρο) στο Χιούστον και στις 28 Ιουλίου έφτασαν στο Lunar Receiving Laboratory. Εκεί, μαζί με δύο γιατρούς, κλείστηκαν εκ νέου σε έναν κάπως πιο ευρύχωρο θάλαμο καραντίνας, όπου  υποβλήθηκαν σε λεπτομερείς ιατρικές εξετάσεις.


Οι 3 αστροναύτες μέσα στον πιο ευρύχωρο θάλαμο
 της καραντίνας, στο Lunar Receiving Laboratory.

Η καραντίνα των 3 αστροναυτών συνολικά κράτησε 21 ημέρες, όπως ήταν προγραμματισμένο. Η πρακτική της καραντίνας διατηρήθηκε και στις αποστολές Apollo12 και 14, μέχρι που αποδείχτηκε ότι δεν υπήρχε κανένας κίνδυνος μεταφοράς μικροβίων από τη Σελήνη στη Γη και η καραντίνα καταργήθηκε.

Τελικά στις 10 Αυγούστου 1969, οι ειδικοί αποφάνθηκαν ότι δεν υπήρχε κίνδυνος μεταφοράς μικροβίων από το Columbia και το πλήρωμά του. Για τον Neil Armstrong, τον Buzz Aldrin και τον Michael Collins η αποστολή είχε τελειώσει, όχι όμως και το πρόγραμμα Apollo.

Επανασύνδεση των 3 αστροναυτών στο Johnson Space Center
στις 22 Αυγούστου 1978.
  • Παρακολουθήστε όλη την αποστολή του Apollo 11 σε πραγματικό χρόνο (συνεχώς τροφοδοτούμενα στοιχεία για κάθε λεπτό της πτήσης, όλοι οι διάλογοι του Κέντρου Ελέγχου στο Χιούστον με το πλήρωμα, φωτογραφίες κλπ σ' ένα μοναδικό ντοκούμεντο). 
  • Βίντεο με όλη την προσπάθεια των βατραχανρώπων για την περισυλλογή των αστροναυτών και του σκάφους Columbia. Υποδοχή των αστροναυτών στο αεροπλανοφόρο Hornet (16:39).
  • Αρχείο φωτογραφιών της NASA για τις αποστολές Apollo. Οι φωτογραφίες του κειμένου προέρχονται από αυτό το αρχείο.
  • Απαντήστε στις 10 ερωτήσεις του κουίζ για την αποστολή του Apollo 11.
Πηγή: Today in Science History,  ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ,  WIKIPEDIA

Κυριακή 21 Ιουλίου 2019

Σαν σήμερα ... 1969, 50 χρόνια από τότε που ο άνθρωπος άφησε, για πρώτη φορά, το χνάρι του στη Σελήνη.


Ίχνος που άφησε η μπότα του Aldrin στη σεληνιακή σκόνη.

Μπορείτε να διαβάσετε για την φάση της εκτόξευσης του Apollo 11  ΕΔΩ.

Μπορείτε να διαβάσετε για την φάση της άφιξης της σεληνακάτου στη Σελήνη   ΕΔΩ.


Σαν σήμερα, στις 21 Ιουλίου 1969, πριν από 50 χρόνια, ο Αμερικανός αστροναύτης Neil Armstrong, κυβερνήτης της διαστημικής αποστολής Apollo 11, έφτασε στην άκρη της σκάλας  της σεληνακάτου Eagle και πήδηξε, για να ακουμπήσει μαλακά στο σκονισμένο έδαφος της Σελήνης. Η ώρα ήταν 2:56:15 UTC (Coordinated Universal Time - Συντονισμένη Παγκόσμια Ώρα) ή 5:56:15 ώρα Ελλάδος, της 21ης Ιουλίου 1969. 
Ο Neil Armstrong έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στην επιφάνεια ενός άλλου ουράνιου σώματος, λέγοντας: "That's one small step for (a) man, one giant leap for mankind" ("Είναι ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα"). Τα ιστορικά λόγια του Armstrong σηματοδότησαν για πάντα ένα κορυφαίο γεγονός του 20ού αιώνα: την κατάκτηση της Σελήνης. Τα πρώτα βήματα του ανθρώπου στη Σελήνη μεταδόθηκαν ζωντανά στη Γη, μέσω μίας κάμερας που υπήρχε στο εξωτερικό της σεληνακάτου και υπολογίζεται ότι τα παρακολούθησαν 600.000.000 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.

Ο Armstrong κατεβαίνοντας τη σκάλα της σεληνακάτου,
λίγο πριν πατήσει για πρώτη φορά το έδαφος της Σελήνης.

Υπάρχει ένα αιωρούμενο ερώτημα για το κατά πόσο ο Neil Armstrong είχε προετοιμάσει ή όχι, αυτά τα λόγια του. Ο ίδιος πάντα υποστήριζε ότι τη στιγμή της εξόδου, του ήρθε αυθόρμητα η φράση. Ήταν όμως έτσι;
Το 2012 το BBC πρόβαλε το δικής του παραγωγής ντοκιμαντέρ «First Man on the Moon» («Ο πρώτος άνθρωπος στη Σελήνη»), για τη ζωή του Armstrong, όπου εκεί ο Dean Armstrong, αδελφός του Neil, διηγείται: 

Η πρώτη φωτογραφία που πήρε ο Armstrong όταν βρέθηκε
στο έδαφος της Σελήνης.

«Πριν να φύγει (ο Neil) για το Ακρωτήριο (Κανάβεραλ), με κάλεσε να περάσουμε λίγη ώρα μαζί.» (Ο Neil) μου είπε: «Αφού τα παιδιά έχουν πάει για ύπνο δεν παίζουμε μια παρτίδα Risk (παιχνίδι)». Εγώ του είπα ευχαρίστως. Ξεκινήσαμε να παίζουμε Risk και σε λίγο έσπρωξε προς τη μεριά μου ένα κομμάτι χαρτί, λέγοντάς μου: «Διάβασέ το». Το διάβασα. Σεκείνο το χαρτί ήταν γραμμένο «That’s one small step for man, one giant leap for mankind».
Μου λέει «Τι νομίζεις γι’ αυτό;» Του λέω «Θαυμάσιο». Μου λέει, «Πίστευα ότι θα σου άρεσε, αλλά ήθελα να το διαβάσεις». Στη συνέχεια (ο Dean) πρόσθεσε: «Ήταν γραμμένο 'that is one small step for A man’.

Με το που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη ο Armstrong ξεκίνησε αμέσως να συλλέγει δείγματα σεληνιακών πετρωμάτων που τα αποθήκευσε στο Eagle, για την περίπτωση που απαιτηθεί ταχύτατη εγκατάλειψη της Σελήνης κάτι που ευτυχώς δεν χρειάστηκε.

Η Jan Armstrong, σύζυγος του Neil, κρατώντας μια φωτογραφία
του, είναι τρισευτυχισμένη στις 18 Ιουλίου 1969.
Στο πίσω κάθισμα βρίσκεται ο γιος της οικογένειας Mark.

Πόση όμως ήταν η αγωνία του Armstrong φτάνοντας στη Σελήνη; Την απάντηση μας τη δίνει ο γεωλόγος Gerald Schaber που βρισκόταν στο Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον περιμένοντας τους δύο αστροναύτες να ξεκινήσουν τον σεληνιακό τους περίπατο. Μη έχοντας κάτι να κάνει στο μεσοδιάστημα, αποφάσισε να γυρίσει το διακόπτη της οθόνης του στο κανάλι που κατέγραφε άμεσα τις βιολογικές αντιδράσεις των δύο αστροναυτών.
Κατά τη διάρκεια της καθόδου της σεληνακάτου, οι παλμοί της καρδιάς του Armstrong ήταν γύρω στους 75 ανά λεπτό, κάτι πραγματικά εξαιρετικό για έναν άνθρωπο που σε λίγο θα προσεδαφιζόταν στη Σελήνη. Ήταν σίγουρο, ότι οι παλμοί αρκετών ανθρώπων που βρίσκονταν στο Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον ήταν πολλοί περισσότεροι την ίδια ώρα! Βέβαια για τον Schaber η κατάσταση του Armstrong δεν αποτελούσε έκπληξη, αφού ήταν γνωστό πόσο καλός πιλότος ήταν και από πόσους κινδύνους είχε ξεφύγει.
Όμως ο Schaber ακόμη δεν τα είχε δει όλα. Τη στιγμή που η σεληνάκατος Eagle ετοιμαζόταν ν’ ακουμπήσει στη σεληνιακή επιφάνεια, η οθόνη του υπολογιστή του έδειχνε 150 παλμούς ανά λεπτό για την καρδιά του πολύπειρου Armstrong!

O Aldrin φωτογραφημένος από τον Armstrong.
Στο σκάφανδρο απεικονίζονται η σκιά του Aldrin,
η σεληνάκατος Eagle και ο ίδιος ο Armstrong.

19 λεπτά αργότερα από τον Armstrong, ο Edwin Aldrin πάτησε κι αυτός στην επιφάνεια της Σελήνης. Oι δύο αστροναύτες, αφού εγκατέστησαν την τηλεοπτική κάμερα που θα αναμετάδιδε κάθε κίνησή τους,  πέρασαν λίγα λεπτά πειραματιζόμενοι με τη σεληνιακή βαρύτητα. Η κάμερα παρέμεινε για πάντα στη σεληνιακή επιφάνεια μετά την αναχώρησή τους.

Στη Σελήνη, οι Armstrong και Aldrin τοποθέτησαν μία πλακέτα στο πλευρό της βάσης του Eagle: «Here men from the planet Earth first set foot upon the Moon, July 1969 A.D.  We came in peace for all mankind" ("Εδώ, άνθρωποι από τον πλανήτη Γη έφθασαν για πρώτη φορά στη Σελήνη, Ιούλιος 1969 μ.Χ. Ήλθαμε εν ειρήνη, εκ μέρους ολόκληρης της ανθρωπότητας"). 

Το Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον την ώρα
της σεληνιακής βόλτας των 2 αστροναυτών.

Κάτω από την επιγραφή εμφανίζονταν τα ονόματα και οι υπογραφές των τριών αστροναυτών του Apollo 11 και του προέδρου Nixon. Λίγο αργότερα, οι Armstrong και Aldrin δέχθηκαν τα συγχαρητήρια του ιδίου του προέδρου, που βρισκόταν στο οβάλ γραφείο του Λευκού Οίκου.
Οι αστροναύτες τοποθέτησαν επίσης στην επιφάνεια της Σελήνης μία σημαία των Ηνωμένων Πολιτειών και έναν μικρό δίσκο από σιλικόνη στον οποίο ήταν καταγεγραμμένα, με μικροσκοπικούς χαρακτήρες, μηνύματα από 72 αρχηγούς κρατών και τον Πάπα Paul VI καθώς και δηλώσεις για τη διαστημική εξερεύνηση των προέδρων Dwight Eisenhower (Ντουάιτ Αϊζενχάουερ), John Kennedy (Τζον Κένεντι) και Lyndon Johnson (Λίντον Τζόνσον). 

Η σκάλα της σεληνακάτου και πίσω η αναμνηστική πλακέτα. 

Άφησαν, όμως, και κάτι άλλο, τα παράσημα των νεκρών του Διαστήματος από την αποστολή Apollo 1Virgil GrissomEdward White και Roger Chaffee, καθώς και δύο Σοβιετικών, του Βλαντίμιρ Κομαρόφ, ο οποίος έχασε τη ζωή του το 1967 στο Σογιούζ 1 και του πρώτου Σοβιετικού κοσμοναύτη, του Γιούρι Γκαγκάριν, που έχασε τη ζωή του σε αεροπορικό δυστύχημα το 1968. Τα παράσημα των Σοβιετικών είχε παραλάβει πριν από την αποστολή ο Αμερικανός αστροναύτης Frank Borman του Apollo 8, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ε.Σ.Σ.Δ.

Από το σημείο αυτό, άρχισε το αμιγώς επιστημονικό τμήμα της αποστολής. Οι δύο αστροναύτες συγκέντρωσαν δείγματα εδάφους βάρους 21,55 κιλών, και εγκατέστησαν στην επιφάνεια σειρά συσκευών που θα παρέμεναν εκεί και μετά την αναχώρησή τους. Επρόκειτο για έναν ανιχνευτή ηλιακών υποατομικών σωματιδίων, ένα ειδικό κάτοπτρο λέιζερ για τον ακριβή υπολογισμό της απόστασης Γης-Σελήνης (η μόνη συσκευή που εξακολουθεί να λειτουργεί) και έναν σεισμογράφο τόσο ευαίσθητο που κατέγραφε και τα ίδια τους τα βήματα.
Οι δύο αστροναύτες δεν έπαυσαν να φωτογραφίζονται. Στις περισσότερες από αυτές τις ιστορικές φωτογραφίες εμφανίζεται ο Aldrin, απλά και μόνο γιατί την κάμερα κρατούσε συνεχώς σχεδόν ο Armstrong.

Η Αμερικάνικη σημαία στην Σελήνη.
Δεν έμεινε πολύ εκεί, γιατί καταστράφηκε από την
πυροδότηση της σεληνακάτου κατά την αναχώρηση.

Δύο ώρες μετά την έναρξη του σεληνιακού περιπάτου, ο Aldrin επέστρεψε στο Eagle και άρχισε τη διαδικασία αποσελήνωσης, αφού ήταν ο πιλότος της σεληνακάτου. Από μόνη της είναι μία ιστορική στιγμή, καθώς είναι η πρώτη φορά που ανθρώπινο κατασκεύασμα εκτοξεύεται από άλλο ουράνιο σώμα. 
Μισή ώρα αργότερα τον ακολούθησε ο Armstrong, αφήνοντας, όπως και ο Aldrin, δύο τελευταία ενθύμια στην επιφάνεια του δορυφόρου: τα βαριά παπούτσια που φορούσε κατά τη διάρκεια του περιπάτου και τα εκατοντάδες αποτυπώματα των βημάτων του. 
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, οι δύο αστροναύτες επιχείρησαν να κοιμηθούν μέσα στις επόμενες 7 ώρες που παρέμειναν στην επιφάνεια της Σελήνης, αλλά ο παγωμένος και στενόχωρος θαλαμίσκος του Eagle δεν προσφερόταν για ξεκούραση. Τελικά, στις 17:54 UTC ή 20:54 ώρα Ελλάδος της 21ης Ιουλίου, ύστερα από συνολική παραμονή 21 ωρών και 36 λεπτών στην επιφάνεια της Σελήνης, ο κύριος κινητήρας του Eagle πυροδοτήθηκε και το άνω τμήμα του σκάφους εκτοξεύτηκε στο Διάστημα.

O Aldrin τοποθετεί το σεισμογράφο στο σεληνιακό έδαφος.

Από τη στιγμή της εκτόξευσης, ο Michael Collins, που επί ώρες περίμενε υπομονετικά στο Columbia, κοίταζε με αγωνία από τα παράθυρα. Λίγα λεπτά αργότερα διέκρινε μία λάμψη, ήταν το χρυσό μονωτικό περίβλημα του Eagle που λαμπύριζε στον Ήλιο, καθώς το σκάφος τον πλησίαζε. Στο σημείο αυτό, εξομολογήθηκε αργότερα, πίστεψε για πρώτη ίσως φορά ότι οι τρεις έχουν σημαντικές πιθανότητες να επιστρέψουν σώοι και αβλαβείς στη Γη.
Μετά τη σύνδεση των δύο οχημάτων (Eagle και Columbia), αλλά πριν περάσουν από τη σήραγγα σύνδεσης στο Columbia, οι Armstrong και Aldrin αφιέρωσαν αρκετή ώρα στον προσεκτικό καθαρισμό των στολών τους. Ήταν το πρώτο στάδιο μιας μακράς προληπτικής διαδικασίας απολύμανσης, λόγω του τότε φόβου για τυχόν μεταφορά από τη Σελήνη στη Γη, αγνώστων μικροβίων. Το ταξίδι της επιστροφής, πρώτο στάδιο του οποίου ήταν η απελευθέρωση του Eagle, εξελίχθηκε χωρίς το παραμικρό απρόοπτο.

O Armstrong ευχαριστημένος στη σεληνάκατο, μετά
τον σεληνιακό του περίπατο.


(Η ανάρτηση θα συνεχιστεί με το τι συνέβει τις επόμενες ώρες και μέρες).
  • Αρχείο φωτογραφιών της NASA για τις αποστολές Apollo. Οι φωτογραφίες του κειμένου προέρχονται από αυτό το αρχείο.
  • Το βίντεο της δραστηριότητας των δύο αστροναυτών στη Σελήνη (αγγλικά, 3:02:30).

Σάββατο 20 Ιουλίου 2019

Σαν σήμερα ... 1969, 50 χρόνια από την ημέρα που μια ανθρώπινη κατασκευή, η σεληνάκατος Eagle της αποστολής Apollo 11, έφτασε στη Σελήνη για πρώτη φορά.


Η σεληνάκατος Eagle, λίγο μετά την απόσπασή της από το
 θαλαμίσκο Columbia, κινείται προς την επιφάνεια της Σελήνης.

(Μπορείτε να διαβάσετε την προηγούμενη ανάρτηση που περιέχει την φάση της εκτόξευσης του Apollo 11  ΕΔΩ).

Σαν σήμερα, στις 23:17:40 ώρα Ελλάδας (20:17:40 UTC - Coordinated Universal Time) της 20ης Ιουλίου 1969, η  σεληνάκατος Eagle (Αετός) με πλήρωμα τους Αμερικανούς αστροναύτες Neil Armstrong και Edwin Eugene "Buzz" Aldrin Jr. προσεληνώθηκε στη Θάλασσα της Γαλήνης (Mare Tranquillitatis). Ήταν η πρώτη ανθρώπινη επανδρωμένη μηχανή που έφτανε στη Σελήνη με επιτυχία και τα πρώτα λόγια που μεταδόθηκαν από τον Armstrong προς το Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον ήταν: "Houston, Tranquility Base here. The Eagle has landed" ("Χιούστον, εδώ Βάση Γαλήνης. Ο Αετός έχει προσεδαφιστεί").

Άποψη της σεληνακάτου Eagle και της Γης σε φωτογραφία ΄
από το εσωτερικό του θαλάμου διακυβέρνησης.

Κατά τη διάρκεια της πτήσης του Apollo 11 προς τη Σελήνη, έγινε η πρώτη έγχρωμη τηλεοπτική μετάδοση στη Γη.
Αργότερα, στις 17 Ιουλίου, έγινε για 3 δευτερόλεπτα πυροδότηση των πυραύλων του σκάφους διακυβέρνησης (CSM) για να εκτελεστεί μία από τις τέσσερις προγραμματισμένες διορθώσεις της πορείας πτήσης. Η εκτόξευση ήταν τόσο επιτυχής που δεν χρειάστηκαν οι άλλες τρεις πυροδοτήσεις.
Στις 18 Ιουλίου, ο Armstrong και ο Aldrin φόρεσαν τις διαστημικές στολές τους και πέρασαν,  μέσω της σήραγγας φόρτωσης, από το σκάφος διακυβέρνησης Columbia στη σεληνάκατο (LM) Eagle για να ελέγξουν την καλή λειτουργία των συστημάτων της σεληνακάτου. Τότε ήταν που έκαναν τη δεύτερη τηλεοπτική μετάδοση.
Στις 19 Ιουλίου, όταν  το Apollo 11  βρισκόταν στην αθέατη πλευρά της Σελήνης και δεν υπήρχε επικοινωνία με το Κέντρο Ελέγχου της NASA, το πλήρωμα έκανε τον πρώτο ελιγμό για να μπει το σκάφος σε σεληνιακή τροχιά.

Η Γη φαίνεται να ανατέλει από τον σεληνιακό ορίζοντα.

Περίπου μετά από 75 ώρες και 50 λεπτά πτήσης, το CSM πυροδοτήθηκε για 357,5 δευτερόλεπτα με αποτέλεσμα το σκάφος να μπει σε εσωτερική, ελλειπτική σεληνιακή τροχιά ύψους 69 με 190 μίλια. Το σκάφος μπήκε σε σεληνιακή τροχιά στι 19 Ιουλίου 1969, στις 20:21:50 ώρα Ελλάδος (17:21:50 UTC).

Αργότερα, όταν στο CSM είχε μείνει μόνο ο Collins, χρειάστηκε μια δεύτερη πυροδότηση για 17 δευτερόλεπτα που έβαλε το σκάφος σε νέα σεληνιακή τροχιά ύψους 62 με 70,5 μίλια. Η αλλαγή αυτή ήταν απαραίτητη μετά από καινούριους υπολογισμούς, για να μπορέσει εύκολα να συνδεθεί το σκάφος CSM με την σεληνάκατο όταν αυτή θα επέστρεφε από την Σελήνη. Στο μεταξύ, ο Armstrong με τον Aldrin είχαν κάνει την πρώτη τηλεοπτική μετάδοση από την επιφάνεια της σελήνης.

Ο πιλότος της σεληνακάτου Edwin "Buzz" Aldrin.

Στις 20 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια της δέκατης περιστροφής τους στην τροχιά της Σελήνης, στις 18:52:00 ώρα Ελλάδος (15:52:00 UTCοι Armstrong και Aldrin εγκατέλειψαν το Columbia και μπήκαν στη σεληνάκατο (LM) Eagle. Μετά από δύο ακόμα περιστροφές, στις 17:44:00 UTC, οι αστροναύτες αποσύνδεσαν το σκάφος διακυβέρνησης από τη σεληνάκατο και πυροδότησαν τους κινητήρες του Eagle για την κάθοδο στα 16 χιλιόμετρα από την επιφάνεια.
Ο Collins, μόνος του στο Κολούμπια, επιθεώρησε τον Eagle καθώς απομακρυνόταν για να διαπιστώσει ότι το σκάφος δεν υπέστη ζημιά και ότι το σύστημα προσγείωσης ήταν σωστά αναπτυγμένο. Ο Armstrong αναφώνησε: "The Eagle has wings!" ("Ο Αετός έχει φτερά!")
Καθώς άρχισε η κάθοδος, ο Armstrong και ο Aldrin διαπίστωσαν ότι πέρασαν κάποιες χαρακτηριστικές  περιοχές στην επιφάνεια της σελήνης δύο ή τρία δευτερόλεπτα νωρίτερα, γιατί η σεληνάκατος ταξίδευε πολύ γρήγορα. Αμέσως ανέφεραν στο Κέντρο Ελέγχου ότι ήταν "long" («μπροστά»).  Αν συνέχιζαν έτσι, θα οδηγούντο αρκετά μίλια δυτικά από το στόχο τους. 

Ο πίνακας ελέγχου της σεληνακάτου Eagle. Δεξιά φαίνεται
η κινηματογραφική κάμερα των 16mm. 

Στο ύψος των 16 χιλιομέτρων πυροδοτήθηκε και πάλι ο κινητήρας και, σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα παρέμενε σε λειτουργία μέχρι την προσελήνωση.
Μετά από πέντε λεπτά κι ενώ η σεληνάκατος ήταν 1800 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της Σελήνης, μία προειδοποιητική λυχνία άρχισε να αναβοσβήνει στον πίνακα ελέγχου του Eagle: "Επικείμενη υπερφόρτιση του υπολογιστή". Στο Κέντρο Ελέγχου σήμανε συναγερμός.
Τα μάτια όλων στράφηκαν σε έναν 27χρονο ειδικό στο Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον, τον  Steve Bales. Αυτός είχε λίγα λεπτά για να αποφασίσει εάν η αποστολή μπορούσε να συνεχίσει ή αν οι αστροναύτες θα έπρεπε να εγκαταλείψουν την προσπάθεια και να επιστρέψουν στο όχημα διακυβέρνησης. Τότε, ο μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών Jack Garman δήλωσε στον διευθυντή καθοδήγησης Steve Bales ότι ήταν ασφαλές για τη σεληνάκατο να συνεχίσει την κάθοδο. Αμέσως ο Bales έστειλε το μήνυμα: "Προχωρήστε". Αυτή η αποφασιστικότητα και ευθυκρισία του Bales, αργότερα τιμήθηκε από τον πρόεδρο Richard Nixon με το ίδιο μετάλλιο που έλαβαν και οι τρεις αστροναύτες.
Κατά τη διάρκεια της αποστολής, ως αιτία του παραπάνω προβλήματος, διαγνώστηκε η λανθασμένη θέση που βρισκόταν ένας διακόπτης.

Από το θάλαμο ελέγχου στο Χιούστον. (Από αρ.)
Charlie Duke (η φωνή που συνομιλούσε με το πλήρωμα του
Apollo 11 και αργότερα περπάτησε στη Σελήνη με την
αποστολή Apollo 16), Jim Lovell και Fred Haise 
(αναπληρωματικοί
του πληρώματος Apollo 11).

Τα προβλήματα ωστόσο δεν σταμάτησαν. Ενώ το Eagle πετούσε μόλις 60 μέτρα από την επιφάνεια της Σελήνης, ο Armstrong αντιλήφθηκε ότι ο υπολογιστής το οδηγούσε προς ένα σημείο γεμάτο βράχους. Πέραν της πιθανότητας σοβαρής βλάβης του οχήματος αν προσέκρουε στους βράχους, επιπλέον, αν το Eagle δεν ακουμπούσε στη Σελήνη σχεδόν απόλυτα κατακόρυφα, η αποκόλληση θα ήταν αδύνατη, με αποτέλεσμα οι δύο αστροναύτες να μη μπορέσουν να επιστρέψουν στο Columbia. Έτσι, ο Armstrong ανέλαβε ο ίδιος το μανουβράρισμα του σκάφους για να το οδηγήσει με ασφάλεια σε ομαλό έδαφος.


Άποψη της σεληνιακής επιφάνειας όπως φαινόταν από τη
σεληνάκατο, την ώρα που πλησίαζε να προσεδαφιστεί. 

Τα καύσιμα, όμως, ήταν λιγοστά και η σεληνάκατος δεν είχε παρά δύο λεπτά στη διάθεσή της. Τα επόμενα δευτερόλεπτα ήταν βασανιστικά, μέχρι που ένα μπλε φως άναψε στο θαλαμίσκο: αυτό σήμαινε ότι το Eagle είχε προσεδαφιστεί στη σεληνιακή επιφάνεια. Τα καύσιμα που απέμεναν δεν αρκούσαν παρά για 25 δευτερόλεπτα επιπλέον πτήσης. (Μετά την αποστολή η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι τα εναπομείναντα καύσιμα αρκούσαν μάλλον για 50 δευτερόλεπτα πτήσης). 
Στο Χιούστον ακούστηκε καθαρά η φωνή του Armstrong να λέει: "Houston, Tranquility Base here. The Eagle has landed" ("Χιούστον, εδώ Βάση Γαλήνης. Το Eagle έχει προσεδαφιστεί"). Στη Φλώριδα, η ώρα ήταν 16:17:40 (23:17:40 ώρα Ελλάδος ή 20:17:40 UTC) της 20ής Ιουλίου του 1969.

Δυόμιση ώρες μετά την προσεδάφιση και πριν ξεκινήσουν οι προετοιμασίες για την έξοδο από την σεληνάκατο, ο Aldrin σε ανοικτή ραδιοφωνική επικοινωνία είπε:
«Είμαι ο πιλότος της σεληνακάτου. Θα ήθελα να αδράξω την ευκαιρία για να πω σε καθένα από σας που ακούει, όποιος κι αν είναι και οπουδήποτε θα μπορούσε να βρίσκεται, να σταματήσει για μια στιγμή, να αναλογιστεί τα γεγονότα των τελευταίων ωρών και να προσφέρει ευχαριστίες με τον δικό του ή δικό της τρόπο».


Άποψη των σεληνιακών κρατήρων Messier και Messier A
(από το παράθυρο τουArmstrong),
 καθώς η σεληνάκατος πλησίαζε να προσεδαφιστεί. 

Στη συνέχεια ο Aldrin έκλεισε την επικοινωνία και προσευχήθηκε μόνος του. Ήξερε ότι η ΝΑSA είχε ακόμη δικαστικές περιπέτειες από τη μήνυση που της είχε υποβάλλει η Madalyn Murray O'Hair, πρόεδρος της Οργάνωσης των Αμερικανών Αθεϊστών, με αφορμή ένα γεγονός που είχε συμβεί κατά την διάρκεια της πτήσης του Apollo 8. Έτσι, ο Aldrin αποφάσισε να προσευχηθεί ιδιωτικά. Ο Aldrin ανήκε στην Πρεσβυτεριανή Εκκλησία Webster και ο πάστορας της εκκλησίας Dean Woodruff είχε προετοιμάσει ένα απόσπασμα προσευχής που ο πιστός αστροναύτης διάβασε όταν βρισκόταν στη σεληνάκατο. Να επισημάνω, ότι η Πρεσβυτεριανή Εκκλησία Webster γιορτάζει κάθε χρόνο την επέτειο της προσελήνωσης των πρώτων αστροναυτών με τελετή που κάνει την πλησιέστερη Κυριακή στην 20η Ιουλίου.

Άποψη της σεληνιακής επιφάνειας αμέσως μετά την
προσεδάφιση της σεληνακάτου. Διακρίνεται η σκιά της.

Σύμφωνα με το αρχικό πρόγραμμα, οι Armstrong και Aldrin, φτάνοντας με τη σεληνάκατο στο έδαφος της Σελήνης, θα έπαιρναν έναν ύπνο 4-5 ωρών για να ξεκουραστούν. Ωστόσο, λόγω της υπερέντασης της στιγμής, ζήτησαν και πήραν άδεια ν’ αρχίσουν αμέσως τις προετοιμασίες για την έξοδό τους από το σκάφος. Οι προετοιμασίες για να περπατήσουν στη Σελήνη ξεκίνησαν στις 23:43. Ήταν προγραμματισμένο η προετοιμασία να κρατήσει περίπου 2 ώρες. Τελικά, επειδή η καμπίνα περιείχε και πολλά άλλα πράγματα, όπως λίστες ελέγχου, πακέτα τροφίμων και εργαλεία και δεν ήταν ακριβώς όπως στη διάρκεια της προετοιμασίας στη Γη, χρειάστηκαν τρεις και μισή ώρες για την προετοιμασία τους.


Άποψη του διπλού σεληνιακού κρατήρα στην περιοχή
που προσεδαφίστηκε η σεληνάκατος.

Μόλις ο Armstrong και ο Aldrin ήταν έτοιμοι για την έξοδό τους στο σεληνιακό έδαφος, ο θαλαμίσκος του Eagle αποσυμπιέστηκε και στις 02:39:33 της 21ης Ιουλίου 1969 άνοιξε η πόρτα. Προβάλλοντας στο σεληνιακό τοπίο με την πλάτη, ο Άρμστρονγκ άρχισε να κατεβαίνει τα εννέα σκαλοπάτια του Eagle.

 (Η ανάρτηση θα συνεχιστεί με το τι συνέβει τις επόμενες ώρες και μέρες).

  • Αρχείο φωτογραφιών της NASA για τις αποστολές Apollo. Οι φωτογραφίες του κειμένου προέρχονται από αυτό το αρχείο.
  • Προσομοίωση για την προσελήνωση της σεληνακάτου Eagle, από το κανάλι CBS  (αγγλικά, 3:18). 
  • Βίντεο με την προσεδάφιση της σεληνακάτου Eagle στην επιφάνεια της Σελήνης (αγγλικά, 4:30). 
  • Το επετειακό doodle της Google για τα 50 χρόνια της απόβασης του ανθρώπου στη Σελήνη.

Πηγή: Today in Science History,  ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑWIKIPEDIA