Σαν σήμερα ... 1969, 50 χρόνια από την ημέρα που μια ανθρώπινη κατασκευή, η σεληνάκατος Eagle της αποστολής Apollo 11, έφτασε στη Σελήνη για πρώτη φορά.

Η σεληνάκατος Eagle, λίγο μετά την απόσπασή της από το
 θαλαμίσκο Columbia, κινείται προς την επιφάνεια της Σελήνης.

(Μπορείτε να διαβάσετε την προηγούμενη ανάρτηση που περιέχει την φάση της εκτόξευσης του Apollo 11  ΕΔΩ).

Σαν σήμερα, στις 23:17:40 ώρα Ελλάδας (20:17:40 UTC - Coordinated Universal Time) της 20ης Ιουλίου 1969, η  σεληνάκατος Eagle (Αετός) με πλήρωμα τους Αμερικανούς αστροναύτες Neil Armstrong και Edwin Eugene "Buzz" Aldrin Jr. προσεληνώθηκε στη Θάλασσα της Γαλήνης (Mare Tranquillitatis). Ήταν η πρώτη ανθρώπινη επανδρωμένη μηχανή που έφτανε στη Σελήνη με επιτυχία και τα πρώτα λόγια που μεταδόθηκαν από τον Armstrong προς το Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον ήταν: "Houston, Tranquility Base here. The Eagle has landed" ("Χιούστον, εδώ Βάση Γαλήνης. Ο Αετός έχει προσεδαφιστεί").

Άποψη της σεληνακάτου Eagle και της Γης σε φωτογραφία ΄
από το εσωτερικό του θαλάμου διακυβέρνησης.

Κατά τη διάρκεια της πτήσης του Apollo 11 προς τη Σελήνη, έγινε η πρώτη έγχρωμη τηλεοπτική μετάδοση στη Γη.

Αργότερα, στις 17 Ιουλίου, έγινε για 3 δευτερόλεπτα πυροδότηση των πυραύλων του σκάφους διακυβέρνησης (CSM) για να εκτελεστεί μία από τις τέσσερις προγραμματισμένες διορθώσεις της πορείας πτήσης. Η εκτόξευση ήταν τόσο επιτυχής που δεν χρειάστηκαν οι άλλες τρεις πυροδοτήσεις.

Στις 18 Ιουλίου, ο Armstrong και ο Aldrin φόρεσαν τις διαστημικές στολές τους και πέρασαν,  μέσω της σήραγγας φόρτωσης, από το σκάφος διακυβέρνησης Columbia στη σεληνάκατο (LM) Eagle για να ελέγξουν την καλή λειτουργία των συστημάτων της σεληνακάτου. Τότε ήταν που έκαναν τη δεύτερη τηλεοπτική μετάδοση.

Στις 19 Ιουλίου, όταν  το Apollo 11  βρισκόταν στην αθέατη πλευρά της Σελήνης και δεν υπήρχε επικοινωνία με το Κέντρο Ελέγχου της NASA, το πλήρωμα έκανε τον πρώτο ελιγμό για να μπει το σκάφος σε σεληνιακή τροχιά.

Η Γη φαίνεται να ανατέλει από τον σεληνιακό ορίζοντα.

Περίπου μετά από 75 ώρες και 50 λεπτά πτήσης, το CSM πυροδοτήθηκε για 357,5 δευτερόλεπτα με αποτέλεσμα το σκάφος να μπει σε εσωτερική, ελλειπτική σεληνιακή τροχιά ύψους 69 με 190 μίλια. Το σκάφος μπήκε σε σεληνιακή τροχιά στι 19 Ιουλίου 1969, στις 20:21:50 ώρα Ελλάδος (17:21:50 UTC).

Αργότερα, όταν στο CSM είχε μείνει μόνο ο Collins, χρειάστηκε μια δεύτερη πυροδότηση για 17 δευτερόλεπτα που έβαλε το σκάφος σε νέα σεληνιακή τροχιά ύψους 62 με 70,5 μίλια. Η αλλαγή αυτή ήταν απαραίτητη μετά από καινούριους υπολογισμούς, για να μπορέσει εύκολα να συνδεθεί το σκάφος CSM με την σεληνάκατο όταν αυτή θα επέστρεφε από την Σελήνη. Στο μεταξύ, ο Armstrong με τον Aldrin είχαν κάνει την πρώτη τηλεοπτική μετάδοση από την επιφάνεια της σελήνης.

Ο πιλότος της σεληνακάτου Edwin "Buzz" Aldrin.

Στις 20 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια της δέκατης περιστροφής τους στην τροχιά της Σελήνης, στις 18:52:00 ώρα Ελλάδος (15:52:00 UTC) οι Armstrong και Aldrin εγκατέλειψαν το Columbia και μπήκαν στη σεληνάκατο (LM) Eagle. Μετά από δύο ακόμα περιστροφές, στις 17:44:00 UTC, οι αστροναύτες αποσύνδεσαν το σκάφος διακυβέρνησης από τη σεληνάκατο και πυροδότησαν τους κινητήρες του Eagle για την κάθοδο στα 16 χιλιόμετρα από την επιφάνεια.

Ο Collins, μόνος του στο Κολούμπια, επιθεώρησε τον Eagle καθώς απομακρυνόταν για να διαπιστώσει ότι το σκάφος δεν υπέστη ζημιά και ότι το σύστημα προσγείωσης ήταν σωστά αναπτυγμένο. Ο Armstrong αναφώνησε: "The Eagle has wings!" ("Ο Αετός έχει φτερά!")

Καθώς άρχισε η κάθοδος, ο Armstrong και ο Aldrin διαπίστωσαν ότι πέρασαν κάποιες χαρακτηριστικές  περιοχές στην επιφάνεια της σελήνης δύο ή τρία δευτερόλεπτα νωρίτερα, γιατί η σεληνάκατος ταξίδευε πολύ γρήγορα. Αμέσως ανέφεραν στο Κέντρο Ελέγχου ότι ήταν "long" («μπροστά»).  Αν συνέχιζαν έτσι, θα οδηγούντο αρκετά μίλια δυτικά από το στόχο τους. 

Ο πίνακας ελέγχου της σεληνακάτου Eagle. Δεξιά φαίνεται
η κινηματογραφική κάμερα των 16mm. 

Στο ύψος των 16 χιλιομέτρων πυροδοτήθηκε και πάλι ο κινητήρας και, σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα παρέμενε σε λειτουργία μέχρι την προσελήνωση.

Μετά από πέντε λεπτά κι ενώ η σεληνάκατος ήταν 1800 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της Σελήνης, μία προειδοποιητική λυχνία άρχισε να αναβοσβήνει στον πίνακα ελέγχου του Eagle: "Επικείμενη υπερφόρτιση του υπολογιστή". Στο Κέντρο Ελέγχου σήμανε συναγερμός.

Τα μάτια όλων στράφηκαν σε έναν 27χρονο ειδικό στο Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον, τον  Steve Bales. Αυτός είχε λίγα λεπτά για να αποφασίσει εάν η αποστολή μπορούσε να συνεχίσει ή αν οι αστροναύτες θα έπρεπε να εγκαταλείψουν την προσπάθεια και να επιστρέψουν στο όχημα διακυβέρνησης. Τότε, ο μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών Jack Garman δήλωσε στον διευθυντή καθοδήγησης Steve Bales ότι ήταν ασφαλές για τη σεληνάκατο να συνεχίσει την κάθοδο. Αμέσως ο Bales έστειλε το μήνυμα: "Προχωρήστε". Αυτή η αποφασιστικότητα και ευθυκρισία του Bales, αργότερα τιμήθηκε από τον πρόεδρο Richard Nixon με το ίδιο μετάλλιο που έλαβαν και οι τρεις αστροναύτες.

Κατά τη διάρκεια της αποστολής, ως αιτία του παραπάνω προβλήματος, διαγνώστηκε η λανθασμένη θέση που βρισκόταν ένας διακόπτης.

Από το θάλαμο ελέγχου στο Χιούστον. (Από αρ.)
Charlie Duke (η φωνή που συνομιλούσε με το πλήρωμα του
Apollo 11 και αργότερα περπάτησε στη Σελήνη με την
αποστολή Apollo 16), Jim Lovell και Fred Haise (αναπληρωματικοί
του πληρώματος Apollo 11).

Τα προβλήματα ωστόσο δεν σταμάτησαν. Ενώ το Eagle πετούσε μόλις 60 μέτρα από την επιφάνεια της Σελήνης, ο Armstrong αντιλήφθηκε ότι ο υπολογιστής το οδηγούσε προς ένα σημείο γεμάτο βράχους. Πέραν της πιθανότητας σοβαρής βλάβης του οχήματος αν προσέκρουε στους βράχους, επιπλέον, αν το Eagle δεν ακουμπούσε στη Σελήνη σχεδόν απόλυτα κατακόρυφα, η αποκόλληση θα ήταν αδύνατη, με αποτέλεσμα οι δύο αστροναύτες να μη μπορέσουν να επιστρέψουν στο Columbia. Έτσι, ο Armstrong ανέλαβε ο ίδιος το μανουβράρισμα του σκάφους για να το οδηγήσει με ασφάλεια σε ομαλό έδαφος.

Άποψη της σεληνιακής επιφάνειας όπως φαινόταν από τη
σεληνάκατο, την ώρα που πλησίαζε να προσεδαφιστεί. 

Τα καύσιμα, όμως, ήταν λιγοστά και η σεληνάκατος δεν είχε παρά δύο λεπτά στη διάθεσή της. Τα επόμενα δευτερόλεπτα ήταν βασανιστικά, μέχρι που ένα μπλε φως άναψε στο θαλαμίσκο: αυτό σήμαινε ότι το Eagle είχε προσεδαφιστεί στη σεληνιακή επιφάνεια. Τα καύσιμα που απέμεναν δεν αρκούσαν παρά για 25 δευτερόλεπτα επιπλέον πτήσης. (Μετά την αποστολή η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι τα εναπομείναντα καύσιμα αρκούσαν μάλλον για 50 δευτερόλεπτα πτήσης). 
Στο Χιούστον ακούστηκε καθαρά η φωνή του Armstrong να λέει: "Houston, Tranquility Base here. The Eagle has landed" ("Χιούστον, εδώ Βάση Γαλήνης. Το Eagle έχει προσεδαφιστεί"). Στη Φλώριδα, η ώρα ήταν 16:17:40 (23:17:40 ώρα Ελλάδος ή 20:17:40 UTC) της 20ής Ιουλίου του 1969.

Δυόμιση ώρες μετά την προσεδάφιση και πριν ξεκινήσουν οι προετοιμασίες για την έξοδο από την σεληνάκατο, ο Aldrin σε ανοικτή ραδιοφωνική επικοινωνία είπε:

«Είμαι ο πιλότος της σεληνακάτου. Θα ήθελα να αδράξω την ευκαιρία για να πω σε καθένα από σας που ακούει, όποιος κι αν είναι και οπουδήποτε θα μπορούσε να βρίσκεται, να σταματήσει για μια στιγμή, να αναλογιστεί τα γεγονότα των τελευταίων ωρών και να προσφέρει ευχαριστίες με τον δικό του ή δικό της τρόπο».

Άποψη των σεληνιακών κρατήρων Messier και Messier A
(από το παράθυρο τουArmstrong),
 καθώς η σεληνάκατος πλησίαζε να προσεδαφιστεί. 

Στη συνέχεια ο Aldrin έκλεισε την επικοινωνία και προσευχήθηκε μόνος του. Ήξερε ότι η ΝΑSA είχε ακόμη δικαστικές περιπέτειες από τη μήνυση που της είχε υποβάλλει η Madalyn Murray O'Hair, πρόεδρος της Οργάνωσης των Αμερικανών Αθεϊστών, με αφορμή ένα γεγονός που είχε συμβεί κατά την διάρκεια της πτήσης του Apollo 8. Έτσι, ο Aldrin αποφάσισε να προσευχηθεί ιδιωτικά. Ο Aldrin ανήκε στην Πρεσβυτεριανή Εκκλησία Webster και ο πάστορας της εκκλησίας Dean Woodruff είχε προετοιμάσει ένα απόσπασμα προσευχής που ο πιστός αστροναύτης διάβασε όταν βρισκόταν στη σεληνάκατο. Να επισημάνω, ότι η Πρεσβυτεριανή Εκκλησία Webster γιορτάζει κάθε χρόνο την επέτειο της προσελήνωσης των πρώτων αστροναυτών με τελετή που κάνει την πλησιέστερη Κυριακή στην 20^η Ιουλίου.

Άποψη της σεληνιακής επιφάνειας αμέσως μετά την
προσεδάφιση της σεληνακάτου. Διακρίνεται η σκιά της.

Σύμφωνα με το αρχικό πρόγραμμα, οι Armstrong και Aldrin, φτάνοντας με τη σεληνάκατο στο έδαφος της Σελήνης, θα έπαιρναν έναν ύπνο 4-5 ωρών για να ξεκουραστούν. Ωστόσο, λόγω της υπερέντασης της στιγμής, ζήτησαν και πήραν άδεια ν’ αρχίσουν αμέσως τις προετοιμασίες για την έξοδό τους από το σκάφος. Οι προετοιμασίες για να περπατήσουν στη Σελήνη ξεκίνησαν στις 23:43. Ήταν προγραμματισμένο η προετοιμασία να κρατήσει περίπου 2 ώρες. Τελικά, επειδή η καμπίνα περιείχε και πολλά άλλα πράγματα, όπως λίστες ελέγχου, πακέτα τροφίμων και εργαλεία και δεν ήταν ακριβώς όπως στη διάρκεια της προετοιμασίας στη Γη, χρειάστηκαν τρεις και μισή ώρες για την προετοιμασία τους.

Άποψη του διπλού σεληνιακού κρατήρα στην περιοχή
που προσεδαφίστηκε η σεληνάκατος.

Μόλις ο Armstrong και ο Aldrin ήταν έτοιμοι για την έξοδό τους στο σεληνιακό έδαφος, ο θαλαμίσκος του Eagle αποσυμπιέστηκε και στις 02:39:33 της 21ης Ιουλίου 1969 άνοιξε η πόρτα. Προβάλλοντας στο σεληνιακό τοπίο με την πλάτη, ο Άρμστρονγκ άρχισε να κατεβαίνει τα εννέα σκαλοπάτια του Eagle.

 (Η ανάρτηση θα συνεχιστεί με το τι συνέβει τις επόμενες ώρες και μέρες).

• Αρχείο φωτογραφιών της NASA για τις αποστολές Apollo. Οι φωτογραφίες του κειμένου προέρχονται από αυτό το αρχείο.

• Προσομοίωση για την προσελήνωση της σεληνακάτου Eagle, από το κανάλι CBS  (αγγλικά, 3:18). 

• Βίντεο με την προσεδάφιση της σεληνακάτου Eagle στην επιφάνεια της Σελήνης (αγγλικά, 4:30). 

• Το επετειακό doodle της Google για τα 50 χρόνια της απόβασης του ανθρώπου στη Σελήνη.

Πηγή: Today in Science History,  ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ,  WIKIPEDIA