Ευχές για το Πάσχα.

Καλοί  μου  αναγνώστες,

Τη μέρα της Ανάστασης δε θα βρεθώ μαζί σας, ας γίνει η σκέψη μου φωτιά ν’ ανάψει το κερί σας. 

Σαν σήμερα...1942 γεννήθηκε ο κοσμοναύτης Valeri Polyakov.

Σαν σήμερα, στις 27 Απριλίου 1942, γεννήθηκε ο Ρώσος κοσμοναύτης Βαλερί Βλαντιμίροβιτς Πολιακόφ (ρωσικά Валерий Владимирович Поляков) στην Τούλα της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Το αρχικό του όνομα ήταν Βαλερί Ιβάνοβιτς Κορσούνοφ, όμως το άλλαξε μετά την υιοθέτησή του, το 1957.  

Το 1959, αφού τελείωσε το Γυμνάσιο No 4 στην Τούλα, γράφτηκε στο I. M. Sechenov 1ο Ιατρικό Ινστιτούτο της Μόσχας, απ' όπου πήρε και το διδακτορικό του. Στη συνέχεια, ειδικεύτηκε στην αεροναυτική ιατρική και από το 1964 αφοσιώθηκε στην ιατρική του διαστήματος, μετά την πτήση του Boris Yegorov, πρώτου γιατρού κοσμοναύτη με το διαστημόπλοιο Voskhod 1.

Ο Πολιακόφ κατέχει μέχρι σήμερα το ρεκόρ μακρύτερης μοναχικής συνεχούς παραμονής στο διάστημα για 438  περίπου ημέρες (8 Ιανουαρίου 1994 - 22 Μαρτίου 1995), στο Ρωσικό διαστημικό σταθμό Mir.

Επελέγη ως κοσμοναύτης με την Ιατρική Ομάδα 3 στις 22 Μαρτίου 1972 κι έκανε το πρώτο διαστημικό του ταξίδι με το Soyuz TM-6 το 1988. Τότε παρέμεινε στο διάστημα 240 ημέρες, 22 ώρες και 34 λεπτά (28 Αυγούστου 1988 - 27 Απριλίου 1989) κι επέστρεψε με το διαστημόπλοιο Soyuz TM-7.

Η επόμενη διαστημική πτήση του, που ήταν και η μεγαλύτερη, έγινε με το διαστημόπλοιο Soyuz TM-18 κι επέστρεψε με το διαστημόπλοιο Soyuz TM-20, μετά από 437 ημέρες, 17 ώρες και 58 λεπτά.

Μ' αυτές τις δύο πολύμηνες αποστολές παρέμεινε συνολικά στο διάστημα 679 ημέρες. Αυτός ο χρόνος αποτελούσε ρεκόρ συνολικής παραμονής στο διάστημα μέχρι τις 13 Αυγούστου 1999, όταν ο Ρώσος Sergei Avdeyev, με 3 συνολικά αποστολές, συμπλήρωσε 748 ημέρες. Σήμερα αυτό το ρεκόρ κατέχει ο επίσης Ρώσος κοσμοναύτης Gennady Padalka με 879 ημέρες συνολικής παραμονής στο διάστημα.

Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης παραμονής του Πολιακόφ στο διάστημα, εξετάστηκε η αντίδραση του ανθρώπινου σώματος σε περιβάλλον μικροβαρύτητας. Λόγω της ιατρικής ιδιότητάς του, υπήρχε δυνατότητα καλύτερης συνεννόησης με τους επιβλέποντες του προγράμματος. Υπήρχε μια συνεχής ιατρική μελέτη της συμπεριφοράς (σωματικής και ψυχολογικής) του Πολιακόφ πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την πτήση του (ακόμη και για μεγάλο διάστημα μετά από αυτήν) προκειμένου τα στοιχεία να μπορούν να συγκριθούν. Ένας σημαντικός λόγος για μια τέτοια μελέτη ήταν η πρόβλεψη της ανθρώπινης συμπεριφοράς σε μακρινά διαστημικά ανθρώπινα ταξίδια, όπως π.χ. στον Άρη. 

Τον Ιούνιο 1995 αποχώρησε από τη θέση του ως κοσμοναύτης. Το 1999 συμμετείχε στο πειραματικό πρόγραμμα SFINCSS-99 (Simulation of Flight of International Crew on Space Station - Προσομοίωση πτήσης διεθνούς πληρώματος στον Διαστημικό Σταθμό).

Τώρα εργάζεται ως αναπληρωτής διευθυντής στο υπουργείο Δημόσιας Υγείας στη Μόσχα και είναι αρμόδιος για τον έλεγχο των ιατρικών επιπτώσεων στους κοσμοναύτες από τη συμμετοχή τους στις μακρόχρονες διαστημικές αποστολές. Έχει τιμηθεί με πλειάδα βραβείων και μεταλλίων από τη Ρωσία και άλλες χώρες.

Πηγή:  Today in Science History

Σαν σήμερα...1900 γεννήθηκε ο Wolfgang Pauli.

Σαν σήμερα, στις 25 Απριλίου 1900, γεννήθηκε στη Βιέννη της Αυστρίας (τότε Αυστροουγγαρία) ο Wolfgang Ernst Pauli. Η οικογένεια του πατέρα του προερχόταν από διακεκριμένη Εβραϊκή οικογένεια της Πράγας, αλλά ο πατέρας του είχε γίνει καθολικός λίγο πριν το γάμο του. Ο ίδιος ο Wolfgang μεγάλωσε ως καθολικός χριστιανός. Το δεύτερο όνομά του "Ernst" προερχόταν από το όνομα του νονού του Ernst Mach.

Το 1918 τελείωσε το Γυμνάσιο Döblinger της Βιέννης και γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilians του Μονάχου. Δύο μόλις μήνες μετά την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο δημοσίευσε την πρώτη του εργασία σχετικά με την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Τον Ιούλιο του 1921, εργαζόμενος με την καθοδήγηση του Arnold Sommerfeld, πήρε το διδακτορικό του με θέμα την κβαντική θεωρία του ιονισμένου διατομικού υδρογόνου.

Στη συνέχεια ο Pauli εργάστηκε ένα χρόνο στο Πανεπιστήμιο του Göttingen ως βοηθός στον Max Born και τον επόμενο χρόνο πήγε στην Κοπεγχάγη στο Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής (αργότερα το 1965 ονομάστηκε Ινστιτούτο Niels Bohr). Από το 1923 μέχρι το 1928 ήταν λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Την περίοδο αυτή ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την εξέλιξη της μοντέρνας θεωρίας της κβαντικής μηχανικής. Το 1928 έγινε καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο Πολυτεχνείο (ETH) της Ζυρίχης. Παράλληλα ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Michigan το 1931 και στο Ινστιτούτο Προχωρημένων Σπουδών στο Princeton το 1935.  

Στο τέλος του 1930, αμέσως μετά την δημοσίευση της εργασίας του για το νετρίνο και το διαζύγιό του, υπέστη σοβαρή ψυχολογική κατάρρευση, μια κατάσταση που τον οδήγησε στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή Carl Jung, που ζούσε επίσης στη Ζυρίχη. Η γνωριμία Pauli-Jung έδωσε την ευκαιρία στον μεν Jung να μελετήσει τα όνειρα που του περιέγραφε ο Pauli, στον δε Pauli να ασχοληθεί επιστημονικά και να συνεισφέρει στην ερμηνεία των βαθύτερων σκέψεών του. Ένα μεγάλο μέρος των συζητήσεων που εδημιουργούντο στη διάρκεια αυτών των συναντήσεων έχουν δημοσιευθεί στην αλληλογραφία των Pauli-Jung και στο "Atom and Archetype", όπου αναλύονται πάνω από 400 όνειρα του Pauli. 

Το 1940 εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ και εργάστηκε ως καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο Ινστιτούτο Προχωρημένων Σπουδών του Princeton. Τo 1946, μετά τον πόλεμο, έγινε πολίτης των ΗΠΑ, αλλά προτίμησε να εγκατασταθεί στη Ζυρίχη, όπου πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης ζωής του, παίρνοντας και την Ελβετική υπηκοότητα το 1949.

Στη διάρκεια της καριέρας του, ο Pauli συνέβαλλε σημαντικά στην εξέλιξη της κβαντικής μηχανικής. Δεν δημοσίευε πολλές εργασίες, αλλά προτιμούσε ν' αλληλογραφεί με στενούς συνεργάτες και φίλους, όπως ο Bohr και ο Heisenberg. 

Το 1924 πρότεινε ένα νέο κβαντικό αριθμό με 2 πιθανές τιμές για να μπορέσει να λύσει το πρόβλημα της ασυμφωνίας ανάμεσα στο παρατηρούμενο μοριακό φάσμα και την αναπτυσσόμενη θεωρία της κβαντικής μηχανικής. 

Σίγουρα ο Pauli είναι περισσότερο γνωστός για τη διατύπωση της αρχής της απόκλισης (απαγορευτική αρχή του Pauli) στην οποία για πρώτη φορά στην κβαντική μηχανική λαμβάνεται υπόψη το σπιν. 

Το 1926, αφού ο Heisenberg είχε δημοσιεύσει τις βασικές αρχές της νεότερης κβαντικής μηχανικής, ο Pαuli χρησιμοποίησε αυτή τη θεωρία για να ερμηνεύσει το παρατηρούμενο φάσμα του ατόμου του υδρογόνου. Αυτό το αποτέλεσμα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην διασφάλιση της αξιοπιστίας της θεωρίας του Heisenberg. 

Στον Pauli οφείλεται η πρώτη υπόθεση ως προς την ύπαρξη του νετρίνου το 1930. Διατύπωσε πρώτος την θεωρία ύπαρξης των νετρίνων σε μία προσπάθεια να δικαιολογήσει την απώλεια της ενέργειας που παρατηρείται κατά τη διάσπαση ραδιενεργών υλικών. Η αλληλεπίδραση των σωματιδίων αυτών με την ύλη είναι τόσο περιορισμένη, που οι φυσικοί χρειάσθηκαν σχεδόν 30 χρόνια για να τη διαπιστώσουν πειραματικά.

Το 1931 βραβεύθηκε με το μετάλλιο Lorentz.  

Το 1945, μετά από πρόταση του Αϊνστάιν, πήρε το βραβείο Nobel Φυσικής "για την ανακάλυψη της αρχής της απόκλισης, επίσης καλούμενης αρχή του Pauli". 

Το 1958 βραβεύτηκε με το μετάλλιο Max Planck.

Ο Pauli είναι μεταξύ εκείνων που συνέβαλλαν περισσότερο στη μελέτη της ενοποίησης της θεωρίας της σχετικότητας με την κβαντική μηχανική, κεντρικό πρόβλημα της σύγχρονης Φυσικής.

Όμως ο Wolfgang Pauli έχει χαρακτηριστεί και ως "καταραμένος" νομπελίστας. Ο λόγος ήταν γιατί κάποιες φορές, όταν περπατούσε σ' ένα χώρο, κάτι κακό συνέβαινε. Έσπαγαν πράγματα γύρω του. Ο εξοπλισμός δεν δούλευε. Αυτό που "προκαλούσε" έχει πλέον αποκτήσει το όνομα "Pauli effect" (αποτέλεσμα Πάουλι). Αν και θα μπορούσε εύκολα να εξηγηθεί ως σύμπτωση, κάποια πρόσωπα της επιστημονικής κοινότητας, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του Pauli, πίστευαν ότι η κατάρα ήταν πραγματική.

Υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες. Στο πανεπιστήμιο του Göttingen, το 1920, ένα σημαντικό τμήμα του εξοπλισμού ανατινάχτηκε, καθώς ο επιστήμονας άλλαζε τρένο. Στα εγκαίνια του Ινστιτούτου της Ζυρίχης, το 1948, ένα πολύτιμο κινεζικό βάζο έσπασε, όταν ο Pauli μπήκε στην αίθουσα. Μια άλλη ιστορία λέει ότι συνάδελφοι φυσικοί του Pauli είχαν προγραμματίσει μια φάρσα στην οποία ένας πολυέλαιος θα έπεφτε όταν εκείνος θα έμπαινε στο δωμάτιο, αλλά η φάρσα δεν λειτούργησε, αποδεικνύοντας την επίδραση στην κακοτυχία του φυσικού. Όλα αυτά έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να απαγορευτεί η είσοδός του στο εργαστήριο του βραβευμένου με Νόμπελ, Otto Stern.

Ένα άλλο γεγονός που επέδρασε στην μετέπειτα συμπεριφορά του ήταν, όπως προανέφερα, η εγκατάλειψή του από τη σύζυγό του, 11 μόλις μήνες μετά το γάμο τους, μ' έναν χημικό, συνάδελφό του. Λέγεται ότι σχολιάζοντας ο Pauli αυτό το χωρισμό είχε πει «Να τα έφτιαχνε μ' έναν ταυρομάχο θα μπορούσα να αναμετρηθώ μαζί του, αλλά μ' έναν απλό χημικό...».  Ξαναπαντρεύτηκε το 1934.

Πολλές από τις ιδέες και τα αποτελέσματα στα οποία είχε καταλήξει ο Pauli ποτέ δεν δημοσιεύθηκαν. Αρκετά από αυτά εμφανίζονταν σε γράμματα και διακινούνταν στον επιστημονικό κόσμο από τους παραλήπτες τους. Είναι ο μόνος για τον οποίο ο Αϊνστάιν είχε δηλώσει επίσημα ότι τον θεωρούσε άξιο διάδοχό του. 
Το 1958, έσπασε  η πολύ καλή φιλία και επιστημονική συνεργασία που είχε με τον Heisenberg, όταν αναφέρθηκε απλά "βοηθός του καθηγητή Heisenberg" από το δελτίο τύπου, μετά την ανακοίνωση μιας εργασίας που είχαν κάνει μαζί, στο Göttingen.
Ο Pauli το 1953 ψηφίστηκε ως εξωτερικό μέλος της Royal Society του Λονδίνου και το 1958 έγινε εξωτερικό μέλος της Ολλανδικής Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.

Πέθανε στις 15 Δεκεμβρίου 1958 στη Ζυρίχη, σε ηλικία 58 ετών.

Πηγή: Today in Science History

Σαν σήμερα...1989 πέθανε ο Emilio Segrè.

Σαν σήμερα, στις 22 Απριλίου 1989, πέθανε ο Ιταλοαμερικανός Φυσικός Emilio Gino Segrè στο Lafayette της Καλιφόρνιας, σε ηλικία 84 ετών.

Ο Segrè γεννήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 1905 στην περιοχή Τίβολι της Ρώμης από σεφαρδίτικη εβραϊκή οικογένεια. Ξεκίνησε τις γυμνασιακές του σπουδές στο Τίβολι και ολοκλήρωσε το γυμνάσιο και το λύκειο στην Ρώμη, μετά την μετακόμιση της οικογένειάς του εκεί. Το 1922 ξεκίνησε τις σπουδές του ως μηχανικός στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης.

Τον Σεπτέμβριο 1927, παρακολουθώντας ο Segrè σ' ένα συνέδριο (Volta Conference) στο Κόμο τις ομιλίες διάσημων Φυσικών όπως ο Bohr, ο Heisenberg, ο Millikan, ο Pauli, ο Planck, ο Rutherford, συνάντησε τον Φυσικό Franco Rasetti που τον σύστησε στον επίσης Ιταλό Φυσικό Enrico Fermi. 

Αυτή η συνάντηση καθόρισε την μετέπειτα πορεία του Segrè στο χώρο της επιστήμης.

Με τη βοήθεια του Orso Mario Corbino, διευθυντή του Ινστιτούτου Φυσικής στη Ρώμη, ο Segrè πήρε μεταγραφή στο τμήμα Φυσικής απ' όπου αποφοίτησε τον Ιούλιο 1928 έχοντας πάντα την καθοδήγηση του Fermi.  

Αφού πέρασε περίπου ένα χρόνο στον στρατό, επέστρεψε στο εργαστήριο της Via Panisperna και συνεργάστηκε με τον Edoardo Amaldi σε δύο εργασίες. Το 1930 ξεκίνησε την μελέτη του φαινομένου Zeeman σε ορισμένα αλκαλικά μέταλλα, αλλά επειδή δεν είχε την κατάλληλη εργαστηριακή υποδομή για τη συνέχιση της έρευνάς του, απευθύνθηκε σε 4 εργαστήρια στην Ευρώπη ζητώντας υποστήριξη. Τελικά, παίρνοντας υποτροφία από το Ίδρυμα Ροκφέλερ και κατόπιν υπόδειξης του Fermi, αποφάσισε να συνεχίσει την εργασία του στο Αμβούργο, με την καθοδήγηση του Otto Stern.  

Το 1932 επέστρεψε στην Ιταλία και εργάστηκε ως βοηθός καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης μέχρι το 1936. Μετά το γάμο του το 1936, έγινε καθηγητής Φυσικής και διευθυντής του Ινστιτούτου Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο. Το Ινστιτούτο ήταν πρωτόγονο σε εξοπλισμό, αλλά είχε πολύ καλούς συναδέλφους από διάφορες ειδικότητες. Έτσι το 1937, μελετώντας με τον γεωλόγο Carlo Perrier ένα κομμάτι μολυβδαίνιου που του είχε στείλει ο Ernest Lawrence από το Berkeley, απέδειξε ότι μέρος της ακτινοβολίας που εξέπεμπε προερχόταν από ένα άγνωστο στοιχείο, το οποίο το 1947 βαφτίστηκε "Τεχνήτιο" (Tc) (επειδή ήταν το πρώτο στοιχείο που σχηματίστηκε εξ ολοκλήρου εργαστηριακά, ονομάστηκε Τεχνήτιο).

   

Το 1938, ευρισκόμενος στις ΗΠΑ για ένα σύντομο επιστημονικό ταξίδι, έμαθε για τους φυλετικούς νόμους σε βάρος των Εβραίων που είχε θεσπίσει ο Μουσολίνι κι έτσι αποφάσισε να μείνει εκεί, φέρνοντας μαζί και την οικογένειά του.

Εργάστηκε στο Berkeley Radiation Lab και  συνεργαζόμενος με πειραματικούς επιστήμονες ανακάλυψε τα ισότοπα Τεχνήτιο-99, Ξένον-135 και το στοιχείο Αστάτιο (At).

Τον Ιούνιο του 1943 εγκαταστάθηκε στο Λος Άλαμος του New Mexico αποδεχόμενος πρόταση του Οπενχάιμερ να εργαστεί για το πρόγραμμα Manhattan. Εκεί έγινε επικεφαλής του εργαστηρίου P-5 (για τη Ραδιενέργεια) που ήταν τμήμα της Διεύθυνσης "Πειραματικής Φυσικής" υπό τον Robert Bacher.  

Το 1946, μετά το τέλος του πολέμου, αποφάσισε να επιστρέψει στο Berkeley, ως τακτικός καθηγητής. Περί τα τέλη της δεκαετίας του '40 δέχτηκε θέση καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Illinois at Urbana–Champaign, αλλά το 1952 επέστρεψε στο Berkeley.

Δουλεύοντας με τον Owen Chamberlain προσπάθησαν να βρουν το αντιπρωτόνιο, το σωματίδιο της αντιύλης, αντίστοιχο του πρωτονίου. Ήδη από το 1932 ο  Carl D. Anderson είχε ανακαλύψει το ποζιτρόνιο (αντιηλεκτρόνιο) που είχε προβλέψει ο Paul Dirac από το 1931. Πολλοί επιστήμονες αμφέβαλαν για την ύπαρξή του, όμως ο Segrè και ο Chamberlain χρησιμοποιώντας το bevatron του εργαστηρίου τους στα 6 GeV κατάφεραν να ανιχνεύσουν αντιπρωτόνια και να μοιραστούν το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1959 γι' αυτή την ανακάλυψη. Βέβαια αυτό το Νόμπελ ήταν αμφιλεγόμενο, γιατί στην ομάδα που ανακάλυψε το αντιπρωτόνιο συμμετείχαν ενεργά και οι Clyde Wiegand και Tom Ypsilantis, που όμως δεν πήραν το βραβείο. 

Τα επόμενα χρόνια συνέχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο Berkeley από διάφορες θέσεις φτάνοντας να γίνει πρόεδρος του τμήματος Φυσικής (1965-66). Το 1970 βοήθησε τον Edward Teller να χωρίσει το Lawrence Berkeley Laboratory από το Lawrence Livermore Laboratory, ενώ ήταν ένας από τους θεματοφύλακες του Fermilab και των εργασιών του Fermi. Το 1972 συνταξιοδοτήθηκε από το Berkeley, αλλά συνέχισε να διδάσκει Ιστορία της Φυσικής. Το 1974 επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης ως καθηγητής αλλά έμεινε μόνον ένα χρόνο.

Πέθανε από καρδιακή προσβολή καθώς έκανε βόλτα κοντά στο σπίτι του στο Lafayette.

Είχε πλούσιο συγγραφικό έργο κι ένα πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο αφού λειτουργούσε και ως φωτογράφος αποθανατίζοντας μεγάλες στιγμές στην ιστορία της σύγχρονης Φυσικής. Το φωτογραφικό του αρχείο έχει δωρηθεί στο Αμερικανικό Ινστιτούτο Φυσικής.

Μπορείτε να διαβάσετε την αυτοβιογραφία του Emilio Segrè "A Mind Always in Motion"   ΕΔΩ (αγγλικά).

Πηγή: Today in Science History

Μηχανική Ρευστών - Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής με το πρόγραμμα Hot Potatoes.

Φυσική Γ' Λυκείου Θετικού Προσανατολισμού

Η ανάρτηση περιέχει 2 αρχεία με 25 ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής το καθένα. Το πρώτο αρχείο (Ι) είναι σχετικό με ύλη που προέρχεται από την Εισαγωγή, την αρχή του Pascal και την Παροχή. Το δεύτερο αρχείο (ΙΙ) είναι σχετικό με ύλη που προέρχεται από την Εξίσωση Συνέχειας, την Εξίσωση Bernoulli και την Τριβή στα ρευστά. 

Οι περισσότερες ερωτήσεις προέρχονται από το σχολικό βιβλίο της Γ' Λυκείου και από τα Ψηφιακά Εκπαιδευτικά Βοηθήματα του Υπουργείου Παιδείας.

Μπορείτε να δείτε τις ερωτήσεις 

• Μηχανική Ρευστών (Ι)  ΕΔΩ,

• Μηχανική Ρευστών (ΙΙ)  ΕΔΩ.

Σαν σήμερα... 1961 ο Yuri Gagarin γίνεται ο πρώτος άνθρωπος σε τροχιά γύρω από τη Γη.

Σαν σήμερα, στις 12 Απριλίου 1961, ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Yuri Alekseyevich Gagarin (ρωσ. Ю́рий Алексе́евич Гага́рин) εκτοξεύθηκε από το Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν της Κεντρικής Ασίας με το διαστημόπλοιο Vostok 1 κι έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα και μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη.

Ήταν Τετάρτη του Πάσχα και η ώρα έδειχνε 06.07 UTC (09.07 ώρα Μόσχας), όταν ο Γιούρι Γκαγκάριν ξεκίνησε για το ιστορικό του ταξίδι μέσα στο Vostok 1 (Ανατολή 1).

Είχε προηγηθεί μια πολύ σκληρή διαδικασία επιλογής και εκπαίδευσης των 20 πρώτων υποψήφιων κοσμοναυτών. Έπρεπε, μεταξύ άλλων, να αντέξουν σε επιταχύνσεις 13 g και η ψυχολογική εκπαίδευση περιελάμβανε ένα 24ωρο σε σκοτεινό και ηχομονωμένο δωμάτιο. Οι τελικοί υποψήφιοι για το πρώτο ταξίδι στο διάστημα ήταν ο Γκαγκάριν και ο Gherman Titov, που επιλέχτηκαν, αφενός λόγω της άριστης επίδοσης που είχαν κατά την εκπαίδευσή τους, αφετέρου για το μικρό τους ανάστημα (το ύψος του Γκαγκάριν ήταν μόλις 1,58 μ), μιας και ο θάλαμος της κάψουλας που θα τους μετέφερε στο διάστημα ήταν εξαιρετικά περιορισμένος και το μικρό βάρος του κοσμοναύτη αποτελούσε σημαντικό προσόν, αφού μείωνε το κόστος. Η τελική απόφαση ήταν να πετάξει ο Γκαγκάριν, με τον Τίτωφ ως εφεδρικό.

Αφού είχε γίνει η εκτόξευση, ο ραδιοφωνικός σταθμός της σοβιετικής πρωτεύουσας διέκοψε το πρόγραμμά του και ο εκφωνητής καλούσε τους ακροατές να αναμείνουν έκτακτη ανακοίνωση του επίσημου πρακτορείου ειδήσεων Tass. Η προειδοποίηση επαναλήφθηκε τρεις φορές. Η αγωνία κορυφώθηκε. Στις 10.02 (ώρα Μόσχας) η υποβλητική φωνή του Yuri Levitan, του δημοσιογράφου που εκφωνούσε τις σημαντικότερες ειδήσεις, σκόρπισε ρίγη συγκίνησης και ενθουσιασμού σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Μιλώντας αργά και καθαρά ο εκφωνητής ανήγγειλε: "Εδώ Μόσχα. Προς όλους τους σταθμούς ραδιοφώνου της Σοβιετικής Ένωσης. Μεταδίδουμε την ανακοίνωση του Tass για την πρώτη πτήση του ανθρώπου στο κοσμικό Διάστημα". Στις τελευταίες αυτές λέξεις ο εκφωνητής ύψωσε κατά τρόπο δραματικό τη φωνή και σταμάτησε προς στιγμήν για να δοθεί χρόνος να αντιληφθούν οι ακροατές τη σημασία της ανακοίνωσης. "Το πρώτο διαστημόπλοιο του κόσμου Βοστόκ με άνθρωπο επιβάτη τέθηκε σε τροχιά από τη Σοβιετική Ένωση στις 12 Απριλίου 1961. Ο πλοηγός διαστήματος του διαστημόπλοιου-δορυφόρου Βοστόκ είναι ο Σοβιετικός πολίτης επισμηναγός Γκαγκάριν Γιούρι Αλεξέγιεβιτς ...".

Στις 09.22 (ώρα Μόσχας) το Βοστόκ βρισκόταν πάνω από τη Νότια Αμερική και ο Γκαγκάριν έστειλε προς τη Γη το πρώτο μήνυμά του: "Η πτήση συνεχίζεται ομαλά. Είμαι καλά". Στις 10.15 το διαστημόπλοιο βρισκόταν πάνω από την Αφρική με κατεύθυνση την Ε.Σ.Σ.Δ. και ο πρώτος κοσμοναύτης, που το όνομά του θα έμενε για πάντα στην ιστορία, έστειλε το δεύτερο μήνυμα: "Η πτήση συνεχίζεται ομαλά. Υφίσταμαι καλώς την έλλειψη βαρύτητας".

25 λεπτά μετά την εκτόξευση το διαστημόπλοιο είχε μπει σε ελλειπτική τροχιά με απόγειο 302 χιλιόμετρα, περίγειο 175 χιλιόμετρα και περίοδο 89 λεπτά και 34 δευτερόλεπτα, κινούμενο με ταχύτητα 7,61 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο (27.396 χιλιόμετρα την ώρα). Το κωδικό του όνομα κατά τη διάρκεια της πτήσης ήταν Кедр (Κέδρος).

Μετά από 67 λεπτά σε τροχιά, το προσωπικό ελέγχου πτήσης έδωσε εντολή στο σκάφος να πυροδοτήσει τους κινητήρες επιβράδυνσης και ν' αρχίσει την επανείσοδό του στην γήινη ατμόσφαιρα. Ο Γκαγκάριν δεν προσγειώθηκε μαζί με την κάψουλα, αλλά χρησιμοποίησε το εκτινασσόμενο κάθισμά του σε ύψος 7 χιλιομέτρων. Μετά από ελεύθερη πτώση χρησιμοποίησε το αλεξίπτωτό του και προσγειώθηκε κοντά στην πόλη Engels, στην περιοχή του Σαράτοφ, στις όχθες του Βόλγα. Μια γυναίκα, η εγγονή της και η αγελάδα τους ήταν οι πρώτοι που είδαν τον Γκαγκάριν να επιστρέφει. Η συνολική διάρκεια της αποστολής, που τελείωσε στις 10.55 ώρα Μόσχας με την προσγείωση του Γκαγκάριν, ήταν 108 λεπτά.

Κατά τη διάρκεια της πτήσης το Σοβιετικό Επιτελείο προήγαγε τον Γκαγκάριν σε Ταγματάρχη (για την περίπτωση που δεν επέστρεφε). 

Είχαν ετοιμαστεί τρία δελτία τύπου για την αποστολή πριν την εκτόξευση: ένα για την περίπτωση επιτυχίας και δύο για την περίπτωση αποτυχίας. Ο Γκαγκάριν δεν είχε τον έλεγχο του σκάφους του, επειδή κανείς δεν ήξερε πώς οι συνθήκες κατά την πτήση θα επηρέαζαν τον άνθρωπο βιολογικά και ψυχολογικά. Ο συνδυασμός για το ξεκλείδωμα του χειριστηρίου βρισκόταν μέσα σ' ένα σφραγισμένο φάκελο που είχε μαζί του, ενώ το σκάφος ελεγχόταν από επιτελείο επιστημόνων και τεχνικών στη Γη.

Αξίζει ν' αναφέρουμε ότι αρχιτέκτονας αυτού του διαστημικού επιτεύγματος ήταν ο Σοβιετικός μηχανικός πυραύλων Sergei Pavlovich Korolev.

Δύο μέρες μετά τον άθλο, εκατομμύρια Μοσχοβιτών αποθέωσαν τον Γκαγκάριν, ενώ ο Νικίτα Χρουστσόφ τον ασπάστηκε δακρυσμένος. Στην αντίπερα όχθη, στις Η.Π.Α., τα συναισθήματα ήταν ανάμικτα. Απογοήτευση, επειδή το πρώτο βήμα το έκαναν πάλι οι αντίπαλοι, αλλά και θαυμασμός για το άλμα της επιστήμης. "Είναι φανταστικό, μυθικό επίτευγμα" δήλωσε ο James Webb, διευθυντής τότε της NASA.

Σε λιγότερο από ένα μήνα μετά, στις 5 Μαΐου 1961, οι Αμερικανοί "απάντησαν" πραγματοποιώντας μια σύντομη βολή με επανδρωμένη "κάψουλα". Ο Alan Shepard έγινε ο πρώτος Αμερικανός αστροναύτης που εκτοξεύτηκε στο διάστημα από το ακρωτήριο Κανάβεραλ, φτάνοντας μέχρι ύψους 180 χιλιομέτρων. Η πτήση του διήρκεσε δεκαπέντε λεπτά και στο τέλος εγκατέλειψε τον θαλαμίσκο Mercury και έπεσε στον ωκεανό με αλεξίπτωτο. 

Πηγή: Today in Science History

Σαν σήμερα... 1970 εκτοξεύθηκε το Apollo 13.

Το πλήρωμα του Apollo 13: (από αρ.) Lovell, Swigert, Haise.

Σαν σήμερα, στις 11 Απριλίου 1970, εκτοξεύθηκε η αποστολή Apollo 13 για τη Σελήνη. Ήταν η τρίτη επανδρωμένη αποστολή, στα πλαίσια του Αμερικανικού προγράμματος Apollo της NASA, που είχε ως στόχο την προσελήνωση.

Η εκτόξευση της αποστολής πραγματοποιήθηκε από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στον προγραμματισμένο χρόνο, στις 19:13:00 ώρα UTC, με την βοήθεια ενός πυραύλου τύπου Saturn-V AS-508. 

Το τριμελές πλήρωμα της αποστολής αποτελείτο από τους 

• Jim Lovell, ως κυβερνήτης
• Jack Swigert, ως πιλότος του διαστημοπλοίου και
• Fred Haise, ως πιλότος της σεληνακάτου.

Το διαστημόπλοιο και η σεληνάκατος έφεραν τα χαϊδευτικά ονόματα Odyssey (από την Οδύσσεια του Ομήρου) και Aquarius (Υδροχόος), αντίστοιχα.

Για σημείο της προσελήνωσης είχε οριστεί ο κρατήρας της σελήνης Fra Mauro, όπου σύμφωνα με τα σχέδια η αποστολή θα έστηνε το εργαστηριακό κιβώτιο επιστημονικής ανάλυσης εδάφους ALSEP (Apollo Lunar Surface Experiments Package), λόγω των σημαντικών πετρωμάτων που βρίσκονταν στο σημείο αυτό. Για το σκοπό αυτό, οι αστροναύτες του πληρώματος είχαν καταρτιστεί με ειδική εκπαίδευση στον τομέα της γεωλογίας.

Τελικά η αποστολή δεν εξελίχθηκε όπως προγραμματίστηκε. Τα προβλήματα είχαν ξεκινήσει πριν την εκτόξευση. Αρχικά προορίζονταν ο Alan B. Shepard, Jr για κυβερνήτης και ο T. Kenneth Mattingly II για πιλότος του διαστημοπλοίου. Όμως, κρίθηκε ότι ο Shepard δεν είχε εκπαιδευτεί όσο χρειαζόταν για μια τέτοια αποστολή, επειδή είχε μεσολαβήσει μια εγχείρηση και ο Mattingly προσβλήθηκε από ερυθρά. 

Μετά την εκτόξευση του πυραύλου, λόγω ισχυρών κραδασμών που παρουσιάστηκαν, απομονώθηκε η μεσαία τουρμπίνα της δεύτερης βαθμίδας και διέκοψε αυτόματα την λειτουργία της 132 δευτερόλεπτα πριν το κανονικό. 

Με την βοήθεια του κεντρικού ψηφιακού υπολογιστή ελέγχου LVDC (Saturn Launch Vehicle Digital Computer) οι υπόλοιπες τέσσερις τουρμπίνες και η τρίτη βαθμίδα αφομοίωσαν κάπως την απώλεια και το ταξίδι συνεχίστηκε σε τροχιά γύρω από την Γη και με μια πολύ μικρή απόκλιση. Κατόπιν μιάμισης περιφοράς γύρω από την Γη πυροδοτήθηκε η τρίτη βαθμίδα και το ταξίδι συνεχίστηκε με προορισμό την Σελήνη.

Ένα από τα επιστημονικά πειράματα ήταν η συντριβή της τρίτης βαθμίδας του πυραύλου στην επιφάνεια της Σελήνης. Αυτό πραγματοποιήθηκε αφού αποσυνδέθηκε, αφήνοντάς την να καταπέσει στην επιφάνεια της Σελήνης. Η κατάπτωση του πυραύλου μάζας 14 τόνων διάρκεσε τρεις ημέρες, και συνετρίβη με ταχύτητα 9000 χιλιομέτρων την ώρα (2,5 χλμ. το δευτερόλεπτο) σε απόσταση περίπου 120 χιλιομέτρων δυτικά-βορειοδυτικά του σημείου προσσελήνωσης της αποστολής του Απόλλων 12. Η συντριβή που ισοδυναμούσε με έκρηξη 10 τόνων ΤΝΤ, προκάλεσε σεισμικές δονήσεις που καταγράφηκαν μετά από 30" από τον σεισμογράφο που είχε εγκαταστήσει η προηγούμενη αποστολή. Οι σεισμικές δονήσεις συνεχίστηκαν πάνω από τρεις ώρες. Εκτός αυτού, άλλα όργανα κατέγραψαν την παρουσία ιονισμένου νέφους, που συνέπεσε λίγο πριν από την πρώτη σεισμική δόνηση και διήρκεσε σχεδόν ένα λεπτό. Προφανώς η σκόνη που σήκωσε η πρόσκρουση του πυραύλου με το έδαφος της Σελήνης ιονίστηκε υπό την επήρεια των ηλιακών ακτίνων.

Κατά την διάρκεια της πτήσης σημειώθηκε έκρηξη σε μια από τις δύο δεξαμενές οξυγόνου. Το διαστημόπλοιο είχε ήδη διανύσει διαδρομή διάρκειας 55 ωρών και 54 λεπτών και βρισκόταν 300.000 χιλιόμετρα από την Γη. Μια δεξαμενή οξυγόνου του σκάφους εξυπηρέτησης ανατινάχτηκε λίγο μετά την έναρξη λειτουργίας του αναδευτήρα. Ο Swigert μετέδωσε στο κέντρο ελέγχου το παροιμιώδες "Houston, we've had a problem".

Η έκρηξη προκάλεσε ζημιά και στην διπλανή δεξαμενή οξυγόνου, με αποτέλεσμα την παύση διοχέτευσης της κυψέλης καυσίμου με οξυγόνο και την ακαριαία μείωση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και νερού. Εκτός αυτού σημειώθηκε έλλειψη αποθέματος οξυγόνου με αποτέλεσμα η αποστολή να αντιμετωπίσει σοβαρό κίνδυνο. Η μόνη λύση ήταν η άμεση διακοπή της αποστολής και επιστροφή στην Γη. Η προσσελήνωση ματαιώθηκε και η τροχιά του διαστημοπλοίου διορθώθηκε, έτσι ώστε να πραγματοποιήσει καμπύλη επιστροφής αντί να μπει σε δορυφορική τροχιά γύρω από την Σελήνη.

Η σεληνάκατος πήρε την θέση του κατεστραμμένου σκάφους εξυπηρέτησης ως σκάφος διάσωσης. Ο διασωστικός εξοπλισμός της σεληνακάτου όμως εκπληρούσε μικρότερες προδιαγραφές, αφού ήταν κατασκευασμένη για λιγότερο πλήρωμα και μικρότερη χρήση. Η παροχή οξυγόνου ήταν μεν αρκετή, αλλά έλειπε η παροχή νερού και ηλεκτρικού ρεύματος εκτός από μερικές μπαταρίες που ήταν φορτισμένες. Εκτός αυτού έλειπε η ανακύκλωση του αέρα και δεν επαρκούσε η αποχέτευση του διοξειδίου του άνθρακα. Υπό την καθοδήγηση του πύργου ελέγχου οι αστροναύτες κατασκεύασαν με ότι υλικά βρέθηκαν στο διαστημόπλοιο (σακούλες, χάρτες, κολλητική ταινία) έναν πρόχειρο φίλτρο διοξειδίου του άνθρακα, το έβαλαν σε λειτουργία και πυροδότησαν τους πυραύλους για να επιστρέψουν στην Γη.

Κατά την επανείσοδο στη γήινη ατμόσφαιρα, η επαφή του πληρώματος με τον θάλαμο ελέγχου διακόπηκε για 6 λεπτά, που ήταν 87 δευτερόλεπτα παραπάνω από το αναμενόμενο. 

Ο θαλαμίσκος έπεσε τελικά στο νότιο Ειρηνικό ωκεανό με το πλήρωμα να είναι σε καλή κατάσταση εκτός από τον Haise που υπέφερε από λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος, λόγω ανεπαρκούς πρόσληψης νερού. 

Το πλήρωμα περισυνελέγη από το Αμερικανικό πλοίο USS Iwo Jima.

Δείτε το video "Houston, We've Got a Problem" του 1975 με θέμα το Apollo 13.

Το 1995 γυρίστηκε η ταινία "Apollo 13" με πρωταγωνιστή τον Tom Hanks.

Πηγή: Today in Science History

Σαν σήμερα...1984 πέθανε ο Pyotr Leonidovich Kapitsa.

Σαν σήμερα, στις 8 Απριλίου 1984, πέθανε ο Πιοτρ Λεονίντοβιτς Καπίτσα (ρωσικά Пётр Леони́дович Капи́ца) στην Μόσχα, σε ηλικία 90 ετών.  

Ο Καπίτσα γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου 1894 στην Κροστάνδη (λιμάνι της Αγ. Πετρούπολης) της τότε Ρωσικής αυτοκρατορίας.

Μετά το Γυμνάσιο, φοίτησε στο Πολυτεχνείο της Αγίας Πετρούπολης όπου πολύ σύντομα ο καθηγητής Abram Yoffe τον πήρε κοντά του για επιστημονική έρευνα. 

Από πολύ νωρίς ταξίδεψε στο εξωτερικό με την οικογένειά του και το 1916 πήγε στη Σαγκάη της Κίνας για να συναντήσει την αρραβωνιαστικιά του Nadezhda Chernosvitova. Ένα μήνα αργότερα την παντρεύτηκε.   

Τον επόμενο χρόνο ο Καπίτσα ξεκίνησε τη δημοσίευση των πρώτων επιστημονικών εργασιών του στο περιοδικό "Russian Physics and Chemistry Society". Λόγω του Α' Παγκοσμίου Πολέμου καθυστέρησε τις σπουδές του, που κατάφερε να ολοκληρώσει το 1919 παίρνοντας πτυχίο ηλεκτρολόγου μηχανικού. Ήδη από το 1918 είχε αρχίσει να διδάσκει στο Πολυτεχνείο της Αγίας Πετρούπολης. Το χειμώνα του 1919 επιδημία ισπανικής γρίπης αφάνισε όλη του την οικογένεια (σύζυγος και δύο παιδιά).  

Το 1920, ο Καπίτσα με τον Nikolay Semyonov πρότειναν μια μέθοδο προσδιορισμού της ατομικής μαγνητικής ροπής, εργασία που δημοσιεύτηκε δύο χρόνια αργότερα.

Τον Μάιο του επόμενου έτους στάλθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο από την Σοβιετική Ακαδημία Επιστημών προκειμένου να ενημερωθεί για τις επιστημονικές εξελίξεις και να δημιουργήσει δεσμούς με την επιστημονική κοινότητα της Δ. Ευρώπης. Έτσι, ξεκίνησε να εργάζεται στο Εργαστήριο Cavendish του Πανεπιστημίου του Cambridge, που είχε Διευθυντή τον Ernest Rutherford. Ο Rutherford γρήγορα αναγνώρισε τις ικανότητες του Καπίτσα και σύντομα του εξασφάλισε επιχορήγηση για την εργασία του.

Για περισσότερα από δεκατρία χρόνια εργάστηκε σκληρά στο Cambridge, όπου και σχημάτισε την ανεπίσημη ομάδα Φυσικών που έμεινε γνωστή ως «Kapitza club». Τον Ιούνιο του 1923 πήρε το διδακτορικό του από το Cambridge και τον Ιανουάριο του 1925 έγινε αναπληρωτής Διευθυντής στο Εργαστήριο Cavendish, στην έρευνα του Μαγνητισμού.

Τον Μάρτιο του 1929 έγινε αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ και τον Μάιο του ίδιου έτους εκλέχθηκε εταίρος της Royal Society του Λονδίνου.

Τη δεκαετία του 1920 ο Καπίτσα επινόησε τεχνικές για τη δημιουργία πολύ ισχυρών μαγνητικών πεδίων με τη διοχέτευση ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής έντασης για σύντομο χρόνο σε ειδικά κατασκευασμένους ηλεκτρομαγνήτες με πυρήνα αέρα. Το 1928 ανακάλυψε τη γραμμική εξάρτηση της ειδικής αντίστασης από το μαγνητικό πεδίο σε διάφορα μέταλλα μέσα σε πολύ ισχυρά μαγνητικά πεδία.

Στο διάστημα της παραμονής του στο Cambridge πολλοί νέοι Σοβιετικοί Φυσικοί είχαν την ευκαιρία να σπουδάσουν στο Εργαστήριο Cavendish και να δουν τις εργασίες τους να δημοσιεύονται στο "International Physics Treatise Series" στο οποίο ο Καπίτσα ήταν συνιδρυτής και διευθυντής ύλης.

Υπήρξε ο πρώτος διευθυντής (1930–1934) του Εργαστηρίου Mond στο Κέμπριτζ που φτιάχτηκε με προσφορά 15000 λιρών από τη Royal Society ειδικά στον Καπίτσα, για να φτιάξει το δικό του εργαστήριο.

Το 1934 ο Καπίτσα επέστρεψε στη Ρωσία για να επισκεφθεί τους γονείς του, οπότε δεν του επιτράπηκε από το σοβιετικό καθεστώς να επιστρέψει στη Μεγάλη Βρετανία, όπου ζούσε με τη νέα του οικογένεια.

Καθώς ο εξοπλισμός του για την έρευνα των ισχυρών μαγνητικών πεδίων παρέμεινε στο Κέμπριτζ, ο Καπίτσα άλλαξε το ερευνητικό του πεδίο στην έρευνα χαμηλών θερμοκρασιών, αρχίζοντας με μία κριτική ανάλυση των μεθόδων που υπήρχαν τότε για την επίτευξη χαμηλών θερμοκρασιών. Πριν κλείσει ο χρόνος (1934) είχε ήδη δημιουργήσει νέο πρωτότυπο εξοπλισμό (βασισμένο στην αδιαβατική ψύξη) για την υγροποίηση σημαντικών ποσοτήτων ηλίου (He).

Ακόμη το 1934, ίδρυσε το «Ινστιτούτο Φυσικών Προβλημάτων», χρησιμοποιώντας εν μέρει εξοπλισμό που είχε αγοράσει η σοβιετική κυβέρνηση από το Εργαστήριο Mond (με τη βοήθεια του Ράδερφορντ).

Στη συνέχεια ο Καπίτσα άρχισε μία σειρά πειραμάτων για τη μελέτη του υγρού ηλίου, που οδήγησαν στην ανακάλυψη το 1937 του φαινομένου της υπερρευστότητας.  Την νέα αυτή κατάσταση της ύλης με τις παράξενες ιδιότητες δημοσιοποίησε με μία σειρά επιστημονικών δημοσιεύσεων. 

Το 1937 ξεκίνησε στο Ινστιτούτο τη λειτουργία μιας διεθνούς ομάδας Φυσικών για συζητήσεις πάνω σε προβλήματα Φυσικής, που αργότερα ονομάστηκε "Kapichik" και μετατράπηκε σε ομάδα με μέλη από όλη τη Σοβιετική Ένωση. 

Το 1939 ο Καπίτσα ανέπτυξε μία νέα μέθοδο για την υγροποίηση του αέρα με ένα κύκλο χαμηλής πίεσης με τη χρήση μιας ειδικής τουρμπίνας. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ορίσθηκε επικεφαλής του τμήματος Βιομηχανίας Οξυγόνου, θέση από την οποία ανέπτυξε νέες τεχνικές διαστολής υπό χαμηλή πίεση για βιομηχανικές εφαρμογές. Εκτός αυτών, μεταπολεμικά επινόησε γεννήτριες μικροκυμάτων υψηλής ισχύος (1950–1955) και ανακάλυψε ένα νέο είδος εκκένωσης πλάσματος με θερμοκρασίες άνω του 1 εκατομμυρίου βαθμών Κέλβιν.

Αμέσως μετά τον πόλεμο μία ομάδα από εξέχοντες Σοβιετικούς επιστήμονες, μεταξύ των οποίων και ο Καπίτσα, πίεσε την κυβέρνηση να ιδρύσει ένα νέο τεχνικό πανεπιστήμιο, το οποίο και δημιουργήθηκε με την ονομασία «Ινστιτούτο Φυσικής και Τεχνολογίας της Μόσχας». Ο Καπίτσα δίδαξε εκεί επί πολλά χρόνια. Από το 1957 ήταν επίσης μέλος του προεδρείου της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών και την ημέρα του θανάτου του ήταν το μοναδικό πρόσωπο που είχε αυτή την ιδιότητα χωρίς να είναι ταυτόχρονα και μέλος του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος.

Το 1978 μοιράστηκε το Βραβείο Nobel Φυσικής με τους Arno Allan Penzias και Robert Woodrow Wilson. Ο Καπίτσα "για τις θεμελιώδεις του εφευρέσεις και ανακαλύψεις στο πεδίο της Φυσικής χαμηλών θερμοκρασιών" και οι άλλοι δύο "για την ανακάλυψη της κοσμικής ακτινοβολίας υποβάθρου μικροκυμάτων ".

Ακόμη τιμήθηκε με πολλά μετάλλια και βραβεία (2 φορές Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας, 2 φορές βραβείο Στάλιν), ενώ το όνομα του έχουν η αντίσταση Καπίτσα, το φαινόμενο Καπίτσα-Ντιράκ, ο αριθμός Καπίτσα, όπως και ο αστεροειδής 3437 Kapitsa, που ανακαλύφθηκε το 1982 από τη Σοβιετική αστρονόμο Lyudmila Karachkina.

Πηγή: Today in Science History

Φαινόμενο Doppler: Ερωτήσεις με το πρόγραμμα Hot Potatoes.

Φυσική Γ' Λυκείου Θετικού Προσανατολισμού

Η ανάρτηση περιέχει 2 αρχεία με 30 ερωτήσεις το καθένα.
Το ένα αρχείο περιέχει ερωτήσεις Σωστού - Λάθους και το άλλο ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής.

Οι περισσότερες ερωτήσεις προέρχονται από θέματα που έχουν δοθεί στις Πανελλαδικές Εξετάσεις (όλων των τύπων) και από τα Ψηφιακά Εκπαιδευτικά Βοηθήματα του Υπουργείου Παιδείας.

Μπορείτε να δείτε τις ερωτήσεις 

• Σωστού - Λάθους  ΕΔΩ,

• Πολλαπλής Επιλογής  ΕΔΩ.

Σαν σήμερα... 1929 γεννήθηκε ο Ivar Giæver.

Σαν σήμερα, στις 5 Απριλίου 1929, γεννήθηκε ο Ivar Giæver στο Bergen της Νορβηγίας. 

Το 1952 πήρε το πτυχίο του ως μηχανολόγος μηχανικός από το Norwegian Institute of Technology (Νορβηγικό Τεχνολογικό Ινστιτούτο) στο Trondheim. 

Το 1954 μετανάστευσε στον Καναδά κι εκεί προσλήφθηκε από το καναδικό παράρτημα της General Electric. 4 χρόνια αργότερα, το 1958, μετακινήθηκε στις ΗΠΑ, στο ερευνητικό κέντρο της General Electric, στο Schenectady της Νέας Υόρκης. 

Όσο βρισκόταν εκεί, σπούδασε παράλληλα Φυσική στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο Rensselaer, απ' όπου πήρε διδακτορικό το 1964.

Το 1964 επίσης έγινε πολίτης των ΗΠΑ. 

Όταν το 1988 εγκατέλειψε την General Electric, ήταν ήδη καθηγητής στο Rensselaer. 

Τα τελευταία χρόνια της καριέρας του ήταν καθηγητής στο τμήμα Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Oslo.

Από το 1958 μέχρι το 1969 εργάστηκε με την μελέτη του φαινομένου σήραγγας στα ηλεκτρόνια,  δια μέσου εξαιρετικά λεπτών μονωμένων ταινιών ανάμεσα σε δύο μέταλλα, σε κατάσταση κανονική ή υπεραγωγιμότητας. Για την πρωτοποριακή εργασία του σ' αυτό το πεδίο, μοιράστηκε το 1973 το μισό Nobel Φυσικής με τον Leo Esaki, ενώ το άλλο μισό το πήρε ο Brian David Josephson.

Το 1958, ο Leo Esaki είχε ανακαλύψει το φαινόμενο σήραγγας για τα ηλεκτρόνια στους ημιαγωγούς. Ο Giæver έδειξε ότι το φαινόμενο συμβαίνει και στους υπεραγωγούς. Τα πειράματα του Giæver έδειξαν την ύπαρξη ενός ενεργειακού χάσματος (gap) στους υπεραγωγούς, μια από τις πιο σημαντικές προβλέψεις της θεωρίας BCS (Bardeen, Cooper, Schrieffer) για την υπεραγωγιμότητα, που είχε διατυπωθεί από το 1957. Τα πειραματικά αποτελέσματα του Giæver ώθησαν τον θεωρητικό Φυσικό Brian Josephson να εργαστεί στο φαινόμενο, κάτι που τον οδήγησε στην περιγραφή του αποτελέσματος Josephson (Josephson effect) το 1962.

Το 1969 ο Giæver πήρε μια υποτροφία από το Ίδρυμα Guggenheim και για ένα χρόνο παρακολούθησε ως βοηθός ερευνητικό πρόγραμμα στη Βιοφυσική στο Clare Hall του Πανεπιστημίου Cambridge. Μετά την επιστροφή του στις ΗΠΑ συνέχισε ν' ασχολείται με αυτό το πεδίο έρευνας και αργότερα ο τομέας της Βιοφυσικής έγινε η αποκλειστική του απασχόληση.

Τα τελευταία χρόνια έχει ασχοληθεί με το ζήτημα της υπερθέρμανσης της Γης θεωρώντας ότι υπάρχει υπερβολή στην παρουσίαση του θέματος και δεν υπάρχει πραγματικό πρόβλημα. Μάλιστα, το Μάρτιο του 2009 είχε χαρακτηρίσει την τεχνητή υπερθέρμανση και τον τρόπο που προβάλλεται σαν μια "νέα θρησκεία". 

Στις 13 Σεπτεμβρίου 2011 παραιτήθηκε από την Αμερικανική Ένωση Φυσικής (APS) γιατί διαφώνησε μαζί της για τη θέση της για την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Ο Giæver είναι επιστημονικός σύμβουλος του Ινστιτούτου Heartland. 

Στις 1 Ιουλίου 2015 μίλησε στην 65η συνάντηση των κατόχων βραβείου Nobel, στο Lindau της Γερμανίας με θέμα την παγκόσμια υπερθέρμανση. Εκεί διαφώνησε δημόσια με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Obama, για τη θέση του ότι το ζήτημα της υπερθέρμανσης αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τον κόσμο σήμερα. Δείτε στο video την ομιλία του. 

Πηγή: Today in Science History