Marietta Blau (1937, AIP Emilio Segrè Visual Archives) |
Σαν σήμερα, στις 29 Απριλίου 1894, γεννήθηκε στη Βιέννη η Marietta Blau (Μαριέτα Μπλάου), πρωτοπόρος στην πειραματική έρευνα της πυρηνικής φυσικής.
Προερχόταν από μεσοαστική εβραϊκή οικογένεια και είχε μεγαλώσει σε μια περιοχή της Βιέννης όπου ζούσαν πολλοί Εβραίοι, όπως οι οικογένειες του Sigmund Freud (Σίγκμουντ Φρόιντ) και της Lise Meitner (Λίζε Μάιτνερ). Ο πατέρας της Μαριέτα ήταν δικηγόρος και μουσικός εκδότης που φρόντισε να μεταφέρει στην κόρη του την αγάπη για τις τέχνες και την μουσική. Αργότερα, ένας από τους συναδέλφους της στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, ο Arnold Perlmutter, μιλώντας για την Μαριέτα Μπλάου θα θυμόταν την αγάπη της για τη μουσική δωματίου.
Εκείνη την εποχή που η εκπαίδευση των κοριτσιών δεν ήταν στις προτεραιότητες μιας οικογένειας, η Μπλάου ολοκλήρωσε το Γυμνάσιο Θηλέων που διατηρούσε στη Βιέννη η Ένωση για την Διαρκή Εκπαίδευση των Γυναικών (Association for the Extended Education of Women) και πήρε το Matura (απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) με διάκριση. Σπούδασε Φυσική και Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης από το 1914 μέχρι το 1918, σε μια εποχή που οι περισσότεροι άνδρες είχαν κληθεί για υπηρεσία στο στρατό (Α' παγκόσμιος πόλεμος). Τον Μάρτιο του 1919 πήρε το διδακτορικό της που ήταν σχετικό με την απορρόφηση των ακτίνων γάμα (γ). Εκείνη την εποχή η ζωή στην Αυστρία είχε γίνει δύσκολη λόγω της εξαθλίωσης από τη διάλυση της Αυστροουγγαρίας και, ιδιαίτερα για τους Εβραίους, λόγω του αυξανόμενου αντισημιτισμού.
Το Ινστιτούτο Ραδίου στη Βιέννη την δεκαετία του '20. |
Τα επόμενα δύο χρόνια η Μπλάου εργάστηκε στη Γερμανία ασχολούμενη με προβλήματα που συνδέονταν με τις ακτίνες Χ, πρώτα σε μια βιομηχανία και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης. Αυτή την περίοδο η Μπλάου εργάστηκε για πρώτη φορά στην ιατρική φυσική, καθοδηγώντας τους γιατρούς με βάση τις θεωρητικές και πρακτικές μελέτες της ακτινολογίας και των ακτινογραφιών. Και οι δύο θέσεις αργότερα θα αποδεικνύονταν σημαντικές για την καριέρα της, όταν ασχολήθηκε με τη θεραπεία του καρκίνου, εργαζόμενη με συσκευές που έκαναν χρήση ραδιενεργών ουσιών.
Το 1923 επέστρεψε στη Βιέννη για να φροντίσει τη μητέρα της και άρχισε να εργάζεται στο Radiuminstitut (Institut für Radiumforschung - Ινστιτούτο Ραδίου) χωρίς μισθό. Εκείνη την εποχή το Ινστιτούτο ήταν ένα από τα τρία πιο σημαντικά ερευνητικά κέντρα για την ραδιενέργεια.
Το Ινστιτούτο Ραδίου ήταν ένα ερευνητικό κέντρο στη Βιέννη που είχε ιδρυθεί το 1910, μετά τις ανακαλύψεις της Marie Curie (Μαρία Κιουρί), από τον πλούσιο δικηγόρο Karl Kupelwieser και είχε ως αντικείμενο την έρευνα των ραδιενεργών στοιχείων. Εκείνη την εποχή δεν ήταν ασυνήθιστο για φυσικούς να εργάζονται σε εθελοντική βάση, δίχως πληρωμή, μιας και η Ακαδημία Επιστημών της Αυστρίας δεν είχε αρκετά κεφάλαια για τους μισθούς τους. Αυτό μπορεί να ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό των ατόμων που εργάζονταν στο Ινστιτούτο Ραδίου ήταν γυναίκες. Πολλές από αυτές τις γυναίκες υποστηρίζονταν οικονομικά από τις οικογένειές τους, όπως ακριβώς και η Μαριέτα Μπλάου.
Ο Χανς Πέτερσον στο Ινστιτούτο Ραδίου το 1925. |
Εκείνη την εποχή τα σωματίδια που εκπέμπονταν σε πυρηνικές αντιδράσεις μπορούσαν να ανιχνευθούν μόνο με τη μέθοδο του σπινθηρισμού (scintillation method). Αυτή η πρακτική στηριζόταν στο γεγονός ότι οι ραδιενεργές ακτίνες προκαλούσαν σπινθηρισμούς (αναβοσβησίματα) σε ειδικές οθόνες που μπορούσαν να παρατηρηθούν και μετρηθούν. Μόνο που οι μετρήσεις δεν ήταν αξιόπιστες.
Τότε, στο Ινστιτούτο Ραδίου εργαζόταν ο Σουηδός ωκεανογράφος Hans Pettersson (Χανς Πέτερσον), που ζήτησε από την Μπλάου να διερευνήσει κατά πόσο η επίδραση των ραδιενεργών ακτίνων σε φωτογραφικό γαλάκτωμα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση αυτών των ακτίνων.
Τότε, στο Ινστιτούτο Ραδίου εργαζόταν ο Σουηδός ωκεανογράφος Hans Pettersson (Χανς Πέτερσον), που ζήτησε από την Μπλάου να διερευνήσει κατά πόσο η επίδραση των ραδιενεργών ακτίνων σε φωτογραφικό γαλάκτωμα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση αυτών των ακτίνων.
Το 1925 η Μπλάου δημοσίευσε στα Γερμανικά την πρώτη της εργασία με τίτλο "Über die photographische Wirkung natürlicher H-Strahlen" ("Σχετικά με την φωτογραφική επίδραση των φυσικών ακτίνων Η") που απαντούσε στην ερώτηση του Πέτερσον. (Οι ακτίνες Η είναι δέσμες πυρήνων υδρογόνου, δηλαδή πρωτόνια).
Τα επόμενα χρόνια δημοσίευσε πολλές εργασίες σχετικά με το φωτογραφικό αποτέλεσμα και την ποσοτικοποίηση των παρατηρήσεων για τα πρωτόνια και τα α-σωματίδια. Ο κύριος στόχος ήταν να γίνει διαχωρισμός των α-σωματιδίων από τα πρωτόνια.
Η Μαριέτα Μπλάου το 1925 στο εργαστήριό της. (Από Institution Agnes Rodhe, Lund University). |
Σύμφωνα με τον καθηγητή Richard Dalitz του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η Μπλάου ήταν η πρώτη φυσικός που έδειξε ότι τα ίχνη πρωτονίων μπορούσαν να διαχωριστούν από τα ίχνη α-σωματιδίων σε γαλάκτωμα. Βέβαια, πολλοί φυσικοί είχαν μελετήσει σε γαλάκτωμα τις τροχιές των α-σωματιδίων που προέρχονταν από την διάσπαση πολύ βαρέων πυρήνων ήδη από τη δεκαετία του 1890 και ακόμη νωρίτερα, αλλά η Μπλάου προχώρησε παραπέρα εντοπίζοντας τις τροχιές των πρωτονίων που προέρχονταν από την α) ελαστική σύγκρουση των α-σωματιδίων με τους πυρήνες υδρογόνου και β) τις αντιδράσεις των α-σωματιδίων με τους πυρήνες του γαλακτώματος.
Η Χέρτα Γουάμπακερ, συνεργάτις της Μπλάου, στο Ινστιτούτο Ραδίου. |
Μετά την ανακάλυψη του νετρονίου από τον Chadwick (Τσάντγουικ) το 1932, η Μπλάου, συνεργαζόμενη με την πρώτη μεταπτυχιακή φοιτήτριά της και μετέπειτα στενή συνεργάτη της Hertha Wambacher (Χέρτα Γουάμπακερ), ανέπτυξε μια μέθοδο για την ανίχνευση και τον προσδιορισμό της ενέργειας αυτών των σωματιδίων. Αυτό επιτεύχθηκε με την προσαρμογή των φωτογραφικών γαλακτωμάτων στις απαιτήσεις της πυρηνικής έρευνας. Πειραματίστηκε με διάφορους χημικούς τύπους και τύπους φιλμ και συνεργάστηκε με κατασκευαστές φιλμ, όπως η Agfa και η Ilford, για να καθορίσει τις καλύτερες τεχνικές για την αποτύπωση της σύλληψης ποικιλίας σωματιδίων.
Φωτογραφία που πάρθηκε στο παρατηρητήριο του Hafelekar μετά από έκθεση της φωτογραφικής πλάκας επί 5 μήνες. |
Η "φωτογραφική μέθοδος" (μέθοδος καταγραφής των ιχνών από τα σωματίδια) χρησιμοποιήθηκε από την Μπλάου και για την ανίχνευση κοσμικών ακτίνων, μια πολύ σημαντική ανακάλυψη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature. Οι κοσμικές ακτίνες είχαν ανακαλυφθεί από τον Victor Hess το 1912.
Στη μέθοδο αυτή έγινε πολύμηνη έκθεση, ειδικά σχεδιασμένων φωτογραφικών πλακών, σε κοσμική ακτινοβολία, σε υψόμετρο 2.300 μέτρων, στο παρατηρητήριο κοσμικής ακτινοβολίας του Hafelekar, βόρεια του Ίνσμπρουκ της Αυστρίας. Όταν οι πλάκες ανακτήθηκαν και μελετήθηκαν, βρήκαν πολλά ίχνη κοσμικών ακτίνων, κυρίως πρωτόνια, όπως αναμενόταν. Αλλά το 1937 βρήκαν κάτι μη αναμενόμενο. Σε αντίθεση με τις περισσότερες διαδρομές σωματιδίων, οι οποίες είναι βασικά ευθείες ή καμπύλες γραμμές με αρχή και τέλος, μερικές από τις διαδρομές τελείωναν σε περίεργα μοτίβα με μορφή άστρου, σαν να είχαν εκραγεί μικροσκοπικά πυροτεχνήματα. Σε μια επιστολή προς το περιοδικό Nature, η Μπλάου τα ονόμασε "αστέρια αποσύνθεσης" ("disintegration stars"), ή στα γερμανικά "Zertrümmerungsterne".
Η μέθοδος αυτή αντιμετωπίστηκε με μεγάλο ενδιαφέρον από τους θεωρητικούς φυσικούς. Η Μπλάου και τα πυρηνικά γαλακτώματά της είχαν βρει τις πρώτες αδιάσειστες αποδείξεις για κάτι που οι επιστήμονες προσπαθούσαν να επιβεβαιώσουν από χρόνια: την αποσύνθεση των πυρήνων ενός βαρέος ατόμου, όπως ο άργυρος ή το βρώμιο, από την πρόσκρουση ενός άλλου σωματιδίου, που σε αυτή την περίπτωση ήταν πρωτόνια κοσμικής ακτινοβολίας.
"Δείχνοντας ότι τα γαλακτώματα είχαν ωριμάσει για την αξιόπιστη καταγραφή πυρηνικών γεγονότων υψηλής ενέργειας, η ανακάλυψη ξεκίνησε το πεδίο της σωματιδιακής φυσικής", έγραψε αργότερα η Ruth Lewin Sime, ιστορικός της επιστήμης.
Το 1937, η Μπλάου και η Γουάμπακερ έλαβαν το πιο διάσημο επιστημονικό βραβείο στην Αυστρία, το Βραβείο Ignaz Lieben, για την "φωτογραφική μέθοδο".
Η Μπλάου είχε κάνει σχέδια για επιπλέον πειράματα με πτήσεις αερόστατων στο Hafelekar, αλλά και σε άλλα παρατηρητήρια βουνοκορφών. Όμως, δύο σημαντικές επιπλοκές στάθηκαν εμπόδιο στο δρόμο της. Η μία ήταν η πολυετής έλλειψη χρηματοδότησης που υπήρχε στο Ινστιτούτο Ραδίου και η άλλη ήταν η αδυναμία της να εξασφαλίσει μια μόνιμη ακαδημαϊκή θέση. Δίπλα σ' αυτές τις δυσκολίες ήρθε η προσάρτηση της Αυστρίας στη ναζιστική Γερμανία (Anschluss - Άνσλους) τον Μάρτιο του 1938, που είχε ως αποτέλεσμα την εκδίωξη όλων των Εβραίων επιστημόνων από το Ινστιτούτο Ραδίου. Τη θέση της Μπλάου κατέλαβε η Γουάμπακερ, που από νεαρή ηλικία είχε υποστηρίξει δεξιές πολιτικές οργανώσεις.
Η Μαριέτα Μπλάου όπως εμφανιζόταν στην ταυτότητα που έβγαλε στην Πόλη του Μεξικού το 1941. |
Ευτυχώς, η Μαριέτα Μπλάου, με την βοήθεια ενός φίλου χημικού στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, βρήκε μια προσωρινή δουλειά εκεί και στη συνέχεια τον Νοέμβριο του 1938 μετακόμισε με την μητέρα της στην Πόλη του Μεξικού. Εκείνη την εποχή (και όχι μόνο!) ήταν εξαιρετικά δύσκολο για τους πρόσφυγες, έστω κι αν ήταν επιστήμονες, ν' αποκτήσουν θεώρηση για οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο. Όπως έγραψε αργότερα σε έναν φίλο η Μπλάου, "ήμουν ίσως η τελευταία Αυστριακή που πέρασε τα γερμανικά σύνορα".
Το καλοκαίρι του 1941 η Μπλάου έλαβε πρόσκληση να διδάξει στο Escuela Superior de Ingeniería Mecánica y Eléctrica - ESIME) (Ανώτερη Σχολή Μηχανολόγων και Ηλεκτρολόγων Μηχανικών) στο Μεξικό, ένα τμήμα του νεοσύστατου Instituto Nacional Politécn ICO (IPN) (Εθνικό Πολυτεχνικό Ινστιτούτο), κατόπιν σύστασης του Αϊνστάιν, που είχε ήδη διαφύγει στις ΗΠΑ.
Ο Αϊνστάιν το 1941 είχε γράψει σε γράμμα του απευθυνόμενος προς τον Μεξικανό υπουργό Εκπαίδευσης: "Παίρνω το θάρρος να επιστήσω την προσοχή σας σε μια υπόθεση που έχω στην καρδιά μου. Εδώ και τρία χρόνια η συνάδελφός μου, φυσικός Δρ. Μαριέτα Μπλάου, ζει στην Πόλη του Μεξικού ... Γνωρίζω την δεσποινίδα Μπλάου ως μία πολύ ικανή πειραματική φυσικό που θα μπορούσε να προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στη χώρα σας. Είναι πειραματική ερευνήτρια στον τομέα της ραδιενέργειας και των κοσμικών ακτίνων."
Καθώς ήταν η μοναδική γυναίκα που εργαζόταν στο ESIME, είχε πολλά προβλήματα και καμία ευκαιρία για επιστημονική εργασία. Μη μπορώντας να εργαστεί στον δικό της τομέα έρευνας, άρχισε να μελετά τα προβλήματα που συνδέονται με τη γεωγραφική θέση του Μεξικού, όπως η επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας σε έναν πληθυσμό που ζει σε μεγάλο υψόμετρο, σε μια τροπική ζώνη. Μελέτησε επίσης τη ραδιενέργεια σε μέταλλα και πηγές, σε διάφορα μέρη της χώρας. Ενώ βρισκόταν στο Μεξικό, μακριά από τα κέντρα πυρηνικής έρευνας, η "φωτογραφική μέθοδος" που πρώτη ανέπτυξε, χρησιμοποιήθηκε για νέες ανακαλύψεις στην πυρηνική φυσική.
Το διδακτικό προσωπικό του ESIME στον εορτασμό των 25ων γενεθλίων της σχολής. Στην άκρη αριστερά η Μαριέτα Μπλάου, η μοναδική γυναίκα του προσωπικού (25 Νοεμβρίου 1941). |
Καθώς ήταν η μοναδική γυναίκα που εργαζόταν στο ESIME, είχε πολλά προβλήματα και καμία ευκαιρία για επιστημονική εργασία. Μη μπορώντας να εργαστεί στον δικό της τομέα έρευνας, άρχισε να μελετά τα προβλήματα που συνδέονται με τη γεωγραφική θέση του Μεξικού, όπως η επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας σε έναν πληθυσμό που ζει σε μεγάλο υψόμετρο, σε μια τροπική ζώνη. Μελέτησε επίσης τη ραδιενέργεια σε μέταλλα και πηγές, σε διάφορα μέρη της χώρας. Ενώ βρισκόταν στο Μεξικό, μακριά από τα κέντρα πυρηνικής έρευνας, η "φωτογραφική μέθοδος" που πρώτη ανέπτυξε, χρησιμοποιήθηκε για νέες ανακαλύψεις στην πυρηνική φυσική.
Το 1944, μετά το θάνατο της μητέρας της, η Μαριέτα Μπλάου μετανάστευσε στη Νέα Υόρκη στις ΗΠΑ, όπου ζούσε ο αδελφός της. Άρχισε να εργάζεται στο τμήμα έρευνας μιας βιομηχανίας, όπου ανέπτυξε πολλές συσκευές οι οποίες χρησιμοποιούσαν ραδιενεργά ισότοπα και κατέθεσε διπλώματα ευρεσιτεχνίας για ορισμένα από αυτά. Όμως δεν ήταν πολύ ευχαριστημένη με αυτό το είδος της εργασίας και άρχισε να ψάχνει για μια άλλη θέση, ειδικά όταν η εταιρεία μεταφέρθηκε στη Janesville, μια μικρή πόλη στο Ουισκόνσιν, όπου ένιωθε εντελώς απομονωμένη.
Το 1948 αποδέχτηκε πρόταση του Πανεπιστημίου Κολούμπια να εργαστεί ως επιστημονικό μέλος του προσωπικού του. Ως ειδική στην ανίχνευση σωματιδίων με φωτογραφικά γαλακτώματα, η δουλειά της εκεί είχε να κάνει με την ανάπτυξη ενός προγράμματος έρευνας με τη χρήση αυτής της μεθόδου για τη διερεύνηση των σωματιδίων που παράγονται από τους αντιδραστήρες σχάσης.
Δύο χρόνια μετά πήρε θέση στο Brookhaven National Laboratory, όπου τέτοια σωματίδια παράγονταν σε μηχανές ακόμη υψηλότερης ενέργειας.
Η Μαριέτα Μπλάου το 1961. (AIP Emilio Segrè Visual Archives) |
Το 1950, για την ανακάλυψη της μεθόδου "disintegration stars", κατόπιν εισήγησης του Erwin Schrödinger (Έρβιν Σρέντιγκερ), η Μπλάου και η Γουάμπακερ προτάθηκαν για το Νόμπελ Φυσικής, που όμως πήρε ο Cecil Powell (Σέσιλ Πάουελ) για την ανακάλυψη του πιονίου με τη βοήθεια της φωτογραφικής μεθόδου! Στην αυτοβιογραφία του ο Πάουελ έγραψε ότι έμαθε για τη φωτογραφική μέθοδο από τον Walter Heitler, ο οποίος γνώριζε προσωπικά την Μπλάου.
Το 1956 άφησε το Brookhaven και βρήκε θέση στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, όπου συνέχισε την έρευνα της στη σωματιδιακή φυσική, εκπαιδεύοντας παράλληλα μερικούς νέους φυσικούς που εργάζονταν εκεί.
Το 1960 η Μπλάου αποφάσισε να επιστρέψει στη Βιέννη, εν μέρει επειδή ένιωσε νοσταλγία και εν μέρει για λόγους υγείας (η όρασή της είχε εξασθενήσει από την χρόνια έκθεσή της σε ραδιενεργές ουσίες). Μη έχοντας κάποια ασφάλεια υγείας, ήταν αδύνατο να κάνει στις ΗΠΑ την εγχείρηση που χρειαζόταν και που έκανε στη Βιέννη.
Εκεί, επανήλθε στο Ινστιτούτο Ραδίου και πάλι χωρίς μισθό, ασχολούμενη με την καθοδήγηση μεταπτυχιακών φοιτητών που οι εργασίες τους ήταν στη φυσική υψηλών ενεργειών. Όμως παρέμεινε στο περιθώριο, επειδή ήταν πολύ απογοητευμένη βλέποντας πρόσωπα, όπως ο Georg Stetter, που είχαν συνεργαστεί με τους ναζί, να έχουν ενεργό ρόλο στο πανεπιστήμιο.
Το 1962 τιμήθηκε με το Βραβείο Schrödinger από την Ακαδημία των Επιστημών της Αυστρίας, αλλά την ίδια εποχή η Ακαδημία δεν δέχτηκε να γίνει αντεπιστέλλον μέλος της.
Στις 29 Απριλίου 1967, η Μπλάου τιμήθηκε με άλλους επιστήμονες από το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης της Βιέννης, για την προσφορά της στις Φυσικές Επιστήμες. |
Εκεί, επανήλθε στο Ινστιτούτο Ραδίου και πάλι χωρίς μισθό, ασχολούμενη με την καθοδήγηση μεταπτυχιακών φοιτητών που οι εργασίες τους ήταν στη φυσική υψηλών ενεργειών. Όμως παρέμεινε στο περιθώριο, επειδή ήταν πολύ απογοητευμένη βλέποντας πρόσωπα, όπως ο Georg Stetter, που είχαν συνεργαστεί με τους ναζί, να έχουν ενεργό ρόλο στο πανεπιστήμιο.
Το 1962 τιμήθηκε με το Βραβείο Schrödinger από την Ακαδημία των Επιστημών της Αυστρίας, αλλά την ίδια εποχή η Ακαδημία δεν δέχτηκε να γίνει αντεπιστέλλον μέλος της.
Η Μαριέτα Μπλάου πέθανε σε θάλαμο εντατικής θεραπείας νοσοκομείου της Βιέννης στις 27 Ιανουαρίου 1970, σε ηλικία 76 ετών. Η ασθένεια και ο θάνατός της σχετίζονταν με την πολύχρονη εργαστηριακή χρήση ραδιενεργών ουσιών χωρίς μέτρα προστασίας, αλλά και στο πολύ κάπνισμα. Δυστυχώς, καμία νεκρολογία δεν εμφανίστηκε σε κάποιο επιστημονικό δημοσίευμα εκείνη την εποχή.
Η Μαριέτα Μπλάου στο εργαστήριό της στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, το 1957. (Από Miami Hurricane/University of Miami Library) |
Η Μαριέτα Μπλάου υπήρξε μια πολύ σημαντική γυναίκα στο χώρο της Φυσικής στην εποχή που έζησε και που βέβαια οι επιτυχημένες γυναίκες επιστήμονες ήσαν ολιγάριθμες, για πολλούς και διάφορους λόγους.
Η Αυστριακή υπηρεσία υποτροφιών OeAD προσφέρει σε Αυστριακούς διδακτορικούς φοιτητές την υποτροφία Marietta Blau Grant για 6 έως 12 μήνες. Η χώρα σπουδών για 2 υποτρόφους είναι οποιαδήποτε εκτός της Αυστρίας.
Μερικοί επιστήμονες, παρά την ικανότητά τους και το λαμπρό έργο ολόκληρης της ζωής τους, ποτέ δεν αναγνωρίστηκαν σωστά και ίσως σύντομα ξεχάστηκαν. Μερικές φορές ήταν απλά άτυχοι, γιατί οι συγκυρίες δεν τους ευνόησαν. Μερικές φορές η πολιτική ή οι προσωπικές αντιπαλότητες τους εμπόδισαν. Μερικές φορές ο(η) επιστήμονας ήταν θύμα προκατάληψης και διακρίσεων. Για την Μαριέτα Μπλάου, νομίζω ότι ίσχυσαν όλα τα παραπάνω.
Κλείνοντας, νομίζω ότι η απάντηση που έδωσε η Μαριέτα Μπλάου στην ερώτηση ενός από τους καθηγητές της, εάν υπήρχε δυνατότητα να γίνει υφηγήτρια στο πανεπιστήμιο, ήταν πολύ χαρακτηριστική για τα προβλήματα που είχε ν' αντιμετωπίσει σ' όλη της τη ζωή: "Το να είσαι Εβραία και γυναίκα είναι πάρα πολύ, υπάρχει μικρή πιθανότητα".
Κλείνοντας, νομίζω ότι η απάντηση που έδωσε η Μαριέτα Μπλάου στην ερώτηση ενός από τους καθηγητές της, εάν υπήρχε δυνατότητα να γίνει υφηγήτρια στο πανεπιστήμιο, ήταν πολύ χαρακτηριστική για τα προβλήματα που είχε ν' αντιμετωπίσει σ' όλη της τη ζωή: "Το να είσαι Εβραία και γυναίκα είναι πάρα πολύ, υπάρχει μικρή πιθανότητα".
Αναμνηστική πλάκα για την Μαριέτα Μπλάου στο Γυμνάσιο της Rahlgasse, της Βιέννης, απ' όπου αποφοίτησε το 1914. |
- Βιογραφία (pdf) της Marietta Blau από την Ruth Lewin Sime (Sacramento City College · Department of Chemistry) με τίτλο "Marietta Blau: Pioneer of Photographic Nuclear Emulsions and Particle Physics" ("Μαριέτα Μπλάου: Πρωτοπόρος των φωτογραφικών πυρηνικών γαλακτωμάτων και της σωματιδιακής φυσικής").
- Σύντομη βιογραφία με παράθεση των κυριότερων δημοσιεύσεων της Μαριέτα Μπλάου από το UCLA στην εργασία CWP "Contributions of 20th Century Women to Physics".
- Κείμενο pdf με τίτλο "Marietta Blau’s Work After World War II" ("Η δουλειά της Μαριέτας Μπλάου μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο") του Arnold Perlmutter.
Το εξώφυλλο της βιογραφίας της Μαριέτα Μπλάου από την Brigitte Strohmaier και τον Robert Rosner. (εκδόσεις Ariadne Press, 2006) |
- Συνέντευξη του Arnold Perlmutter στην Maria Rentetzi για την Μαριέτα Μπλάου, για την ORAL HISTORIES της AIP (9 Απριλίου 1999).
- Κείμενο pdf στο PHYSICS TODAY με τίτλο "More on Marietta Blau and the Physicists of Pre‐, Postwar Vienna" ("Περισσότερα για την Μαριέτα Μπλάου και τους φυσικούς στην Βιέννη πριν και μετά τον πόλεμο") των Arnold Perlmutter, Joseph F. Aschner, Manfred Drosg και Peter Galison.