Τετάρτη 20 Ιουλίου 2016

Σαν σήμερα...1969 η σεληνάκατος Eagle γίνεται η πρώτη ανθρώπινη επανδρωμένη μηχανή στη Σελήνη.


Το πλήρωμα του Apollo 11:
Neil Armstrong, Michael Collins
 και Edwin "Buzz" Aldrin Jr.

Σαν σήμερα, στις 22:17:30 ώρα Ελλάδας (20:17:30 UTC) της 20ης Ιουλίου 1969, η σεληνάκατος Eagle (Αετός) με πλήρωμα τους Αμερικανούς αστροναύτες Neil Armstrong και Edwin Eugene "Buzz" Aldrin Jr προσεληνώθηκε στη Θάλασσα της Γαλήνης. Ήταν η πρώτη ανθρώπινη επανδρωμένη μηχανή που έφτανε στη Σελήνη με επιτυχία και τα πρώτα λόγια που μεταδόθηκαν από την επιφάνεια της Σελήνης ήταν: "Houston, Tranquility Base here. The Eagle has landed" ("Χιούστον, Βάση της Γαλήνης εδώ. Ο Αετός έχει προσεδαφιστεί").

Η αμερικανική προσπάθεια να σταλούν αστροναύτες στο φεγγάρι έχει τις ρίζες της σε μια διάσημη έκκληση του τότε προέδρου των ΗΠΑ John F. Kennedy που έγινε σε μια ειδική κοινή συνεδρίαση με το Κογκρέσο στις 25 Μαΐου 1961: 
"Πιστεύω ότι αυτό το έθνος οφείλει να δεσμευθεί για την επίτευξη του στόχου, πριν εκπνεύσει αυτή η δεκαετία, να προσεδαφίσει έναν άνθρωπο στο φεγγάρι και να τον επιστρέψει με ασφάλεια στη Γη". 
Αυτή η προσπάθεια των ΗΠΑ να στείλουν άνθρωπο στο φεγγάρι ονομάστηκε πρόγραμμα Apollo (Απόλλων). Το πρόγραμμα, που ολοκληρώθηκε με την επιτυχημένη επιστροφή της αποστολής του Apollo 17 στις 19 Δεκεμβρίου 1972, περιελάμβανε συγκλονιστικές επιτυχίες και τραγικές αποτυχίες.

Το 1966, μετά πέντε χρόνια εντατικής δουλειάς από μια διεθνή ομάδα επιστημόνων και μηχανικών, η Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος των ΗΠΑ (NASA) πραγματοποίησε την πρώτη μη επανδρωμένη αποστολή "Απόλλων", με στόχο τον έλεγχο της κατασκευαστικής πληρότητας του προτεινόμενου συνδυασμού "πύραυλος εκτόξευσης και διαστημόπλοιο". 
Στις 27 Ιανουαρίου 1967, η πρώτη τραγωδία του προγράμματος χτύπησε την αποστολή του Apollo 1 στο Kennedy Space Center στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα, όταν μια πυρκαγιά ξέσπασε κατά τη διάρκεια επανδρωμένης δοκιμής εκτόξευσης. Οι τρεις αστροναύτες του πληρώματος Virgil I. "Gus" Grissom, Edward H. White και Roger Chaffee έχασαν τη ζωή τους στη φωτιά.

Παρά την απογοήτευση, η ΝASA και οι χιλιάδες εργαζόμενοι γι' αυτήν προχώρησαν, με αποτέλεσμα να φτάσουν στις 16 Ιουλίου 1969, στις 13:32 UTC (15:32 ώρα Ελλάδας) να εκτοξεύσουν την αποστολή του Apollo 11 με έναν πύραυλο Saturn (Κρόνος) V και τριμελές πλήρωμα αποτελούμενο από τους Neil Armstrong (αρχηγός αποστολής), Michael Collins (πιλότος του διαστημοπλοίου Columbia) και Edwin "Buzz" Aldrin Jr (πιλότος της σεληνακάτου Eagle). Λίγο αργότερα το διαστημόπλοιο μπήκε σε πορεία προς τη Σελήνη και μετά από ένα ταξίδι τριών ημερών τέθηκε σε τροχιά γύρω από το δορυφόρο της Γης. 

Μετά από μερικές περιφορές γύρω από τη Σελήνη, οι Aldrin και Armstrong μπήκαν στη σεληνάκατο Eagle (Αετός) και αποχωρίστηκαν από το όχημα διακυβέρνησης Columbia στο οποίο παρέμεινε ο τρίτος αστροναύτης Michael Collins. Η κάθοδος της σεληνακάτου, που κράτησε περίπου 12 λεπτά, δυσκόλεψε λόγω προβλημάτων στον υπολογιστή του σκάφους, αλλά και όταν διαπιστώθηκε ότι η τοποθεσία που είχε επιλεγεί δεν ήταν αρκετά ομαλή. Έτσι, ο Άρμστρονγκ ανέλαβε τον έλεγχο της πτήσης χειροκίνητα, επιλέγοντας επί τόπου άλλο σημείο προσεδάφισης. Τελικά η σεληνάκατος προσεληνώθηκε στη Θάλασσα της Γαλήνης, όπως αναφέρθηκε στην αρχή. 
Ακολούθησαν προετοιμασίες για την έξοδο από το σκάφος που κράτησαν περίπου έξι ώρες. Τελικά, στις 2:56 UTC (4:56 π.μ. ώρα Ελλάδας ή 10:56 μ.μ. EDTτης 21ης Ιουλίου, ο Armstrong έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στην επιφάνεια ενός ουράνιου σώματος, λέγοντας τα διάσημα πλέον λόγια:
"That's one small step for (a) man, one giant leap for mankind" ("Αυτό είναι ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα γιγαντιαίο άλμα για την ανθρωπότητα"), που είχε από πριν προετοιμάσει για την περίσταση. Τα πρώτα βήματα στη Σελήνη μεταδόθηκαν ζωντανά στη Γη μέσω μιας κάμερας που υπήρχε στο εξωτερικό της σεληνακάτου και υπολογίζεται ότι τα παρακολούθησαν 500-700 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.

Τον Armstrong ακολούθησε ο Aldrin και οι δυο τους παρέμειναν στην επιφάνεια της Σελήνης 2 ώρες 36' 40". Έστησαν ιστό με την αμερικανική σημαία, συνέλεξαν 21,55 κιλά δειγμάτων εδάφους, βράχων και σκόνης, τοποθέτησαν εξοπλισμό για επιστημονικά πειράματα (ένα σεισμογράφο και έναν ανακλαστήρα λέιζερ για τη μέτρηση της απόστασης της Σελήνης από τη Γη) και τέλος άφησαν μια αναμνηστική πλάκα με την επιγραφή: "Here Men From The Planet Earth First Set Foot Upon the Moon, July 1969 A.D. We Came in Peace For All Mankind" ("Εδώ Άνθρωποι Από Τον Πλανήτη Γη Πάτησαν Πρώτη Φορά στη Σελήνη, Ιούλιος 1969 Μ.Χ. Ήρθαμε εν Ειρήνη Για Όλη την Ανθρωπότητα"), μια απεικόνιση της Γης και τις υπογραφές των τριών αστροναυτών και του Αμερικανού προέδρου Richard Nixon
Οι δύο αστροναύτες αφού ξεκουράστηκαν μερικές ώρες (συνολικά παρέμειναν 21 ώρες 31' 20" στη σελήνη), το τμήμα ανόδου της σεληνακάτου άφησε την επιφάνεια της Σελήνης και συνδέθηκε σε τροχιά με το Columbia. Κατόπιν η σεληνάκατος αποσυνδέθηκε (θα παρέμενε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη για μερικούς μήνες πριν συντριβεί στην επιφάνειά της) και οι τρεις αστροναύτες ξεκίνησαν το τριήμερο ταξίδι της επιστροφής τους. 

Οι αστροναύτες του Απόλλων 11 προσθαλασσώθηκαν στις 24 Ιουλίου 1969, στις 16:51 UTC (18:51 ώρα Ελλάδας) στον Ειρηνικό Ωκεανό, 2660 km ανατολικά της νήσου Wake380 km νότια της ατόλης Johnston και 24 km από το πλοίο περισυλλογής USS Hornet. Αμέσως μετά την περισυλλογή τους τοποθετήθηκαν σε καραντίνα επί τρεις εβδομάδες, για το φόβο ύπαρξης τυχόν άγνωστων μικροβίων που μπορεί να έφεραν από τη Σελήνη στη Γη.

Μετά την έξοδό τους τιμήθηκαν σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ όσο και σε ξένες χώρες στις οποίες περιόδευσαν. Η επιτυχία του Απόλλων 11 έβαλε τέλος στην κούρσα του διαστήματος ανάμεσα στις δυο υπερδυνάμεις της εποχής. Λίγο καιρό μετά την προσελήνωση των Αμερικανών, οι Σοβιετικοί ουσιαστικά εγκατέλειψαν το δικό τους σεληνιακό πρόγραμμα. Οι Αμερικανοί θα πραγματοποιούσαν άλλες πέντε αποστολές στη Σελήνη μέσα στα επόμενα χρόνια. 
Σήμερα, η κάψουλα επιστροφής του Απόλλων 11 εκτίθεται στο Smithsonian Εθνικό Μουσείο Αεροναυτικής και Διαστήματος στην Ουάσιγκτον.

Το πρόγραμμα Απόλλων ήταν μια δαπανηρή και μεγάλης έντασης προσπάθεια με συμμετοχή περίπου 400.000 μηχανικών, τεχνικών και επιστημόνων που κόστισε $ 24 δισεκατομμύρια (κοντά στα 100 δις $ σε σημερινά δολάρια).

Από το τριμελές πλήρωμα του Apollo 11, σήμερα βρίσκονται στη ζωή οι Aldrin και Collins.
Ο Neil Armstrong έφυγε από τη ζωή στις 25 Αυγούστου 2012.

Το video διάρκειας 1' 44'' με τον Armstrong να κάνει το πρώτο βήμα στη Σελήνη.

Το video διάρκειας 26' 32'' που δείχνει τα πιο σημαντικά γεγονότα της αποστολής Apollo 11.

Το video διάρκειας 4' 11'' που δείχνει πώς παρουσιάστηκε το γεγονός το 1969, από τα επίκαιρα της ελληνικής τηλεόρασης.

Και γιατί όχι, μερικές θεωρίες συνωμοσίας(!)  ΕΔΩ.

Κυριακή 17 Ιουλίου 2016

Σαν σήμερα...1945 δοκιμάζεται η πρώτη ατομική βόμβα στην έρημο του New Mexico.


Το πρώτο πυρηνικό μανιτάρι, 16 Ιουλίου 1945. Φωτό: Jack Aeby του Ειδικού Αποσπάσματος Μηχανικού, Manhattan Project, Los Alamos

Σαν σήμερα, στις 16 Ιουλίου 1945, το ατομικό πρόγραμμα των ΗΠΑ με την κωδική ονομασία "Manhattan Project" , φτάνει στο τέλος του, σ' ένα τέλος πολύ εκρηκτικό! 
Την ημέρα αυτή στις 5:29:45 π.μ., η πρώτη ατομική βόμβα δοκιμάστηκε με επιτυχία στο Alamogordo του New Mexico, στις ΗΠΑ.

Τα σχέδια για τη δημιουργία μιας βόμβας ουρανίου από τους συμμάχους καθορίστηκαν ήδη από το 1939, όταν ο Ιταλός φυσικός Enrico Fermi συναντήθηκε με στελέχη του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ στο Πανεπιστήμιο Columbia για να συζητήσουν τη χρήση των σχάσιμων υλικών για στρατιωτικούς σκοπούς. Την ίδια χρονιά, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν έγραψε στον πρόεδρο Ρούσβελτ υποστηρίζοντας την άποψη ότι μια ανεξέλεγκτη πυρηνική αλυσιδωτή αντίδραση είχε μεγάλες δυνατότητες να χρησιμοποιηθεί ως βάση για τη δημιουργία ενός όπλου μαζικής καταστροφής. 
Τον Φεβρουάριο του 1940 η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ χορήγησε συνολικά 6.000  για την προώθηση αυτής της έρευνας. Όμως στις αρχές του 1942, με τις Ηνωμένες Πολιτείες πλέον σε πόλεμο με τις δυνάμεις του Άξονα και τον φόβο ότι η Γερμανία εργάζεται για τη δική της βόμβα ουρανίου, το Τμήμα Πολέμου (War Department) των ΗΠΑ έδειξε ένα πιο ενεργό ενδιαφέρον, αφαιρώντας τα αρχικά χαμηλά οικονομικά όρια για τους πόρους αυτού του έργου.

Ο ταξίαρχος Leslie R. Groves, ο ίδιος μηχανικός, τοποθετήθηκε επικεφαλής του έργου με σκοπό να συγκεντρώσει τα μεγαλύτερα μυαλά από τον κόσμο της επιστήμης και στόχο να αξιοποιήσει τη δύναμη του "ατόμου" ως ένα μέσο για να φέρει τον πόλεμο σε ένα αποφασιστικό τέλος. Το Σχέδιο Μανχάταν (επίσημα Manhattan District, ονομάστηκε έτσι από την περιοχή της Νέας Υόρκης όπου ξεκίνησε η εφαρμογή της έρευνας) τελικά θα προχωρούσε μέσα από πολλές διαφορετικές περιοχές κατά τη διάρκεια της πρώιμης περιόδου της θεωρητικής έρευνας του έργου, με πιο σημαντική αυτή του Σικάγου, όπου ο Fermi δίδασκε στο εκεί Πανεπιστήμιο, έχοντας επιτύχει την πρώτη αλυσιδωτή αντίδραση σχάσης. Όμως, το έργο πήρε την τελική του μορφή στην έρημο του New Mexico, όταν το 1943 ο Robert J. Oppenheimer ανέλαβε τη διεύθυνση του προγράμματος Project Y σ' ένα εργαστήριο στο Los Alamos, μαζί με μυαλά όπως αυτά των φυσικών Hans Bethe, Edward Teller και Enrico Fermi. Εδώ, θεωρία και πράξη ήρθαν να ταιριάξουν, ώστε να καταφέρουν να δώσουν απαντήσεις σε σημαντικά προβλήματα όπως την επίτευξη κρίσιμης μάζας για μια πυρηνική έκρηξη και τελικά την κατασκευή της ατομικής βόμβας σ' ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

Τελικά, το πρωί της 16ης Ιουλίου, στην έρημο του  New Mexico 120 μίλια νότια της Santa Feπυροδοτήθηκε η πρώτη ατομική βόμβα. 
Οι επιστήμονες του έργου και μερικές προσωπικότητες που είχαν κληθεί στάθηκαν σε απόσταση "ασφαλείας" περίπου 10 χιλιομέτρων (10.000 γιάρδες) μακριά από την τοποθεσία όπου είδαν την λάμψη από τη δημιουργία του πρώτου πυρηνικού μανιταριού σε ύψος περίπου 12 χιλιομέτρων (40.000 πόδια) στον αέρα. Αυτή η πρώτη ατομική βόμβα αντιστοιχούσε σε καταστροφική δύναμη ίση με 15.000 έως 20.000 τόνους ΤΝΤΟ πύργος στον οποίο η βόμβα είχε στηριχτεί εξαερώθηκε. 

Το ερώτημα τώρα που έμπαινε ήταν για ποιους προοριζόταν η βόμβα να πέσει; Η Γερμανία, που ήταν ο αρχικός στόχος, είχε ήδη παραδοθεί. Η μόνη χώρα που είχε απομείνει σε εμπόλεμη κατάσταση ήταν η Ιαπωνία.
Τελικά, η 6η Αυγούστου 1945 ήταν μόλις 20 μέρες μετά. Η Χιροσίμα της Ιαπωνίας απείχε περίπου 10.000 χιλιόμετρα από το New Mexico.

Υποσημείωση: Ο αρχικός προϋπολογισμός των 6.000 για το Σχέδιο Μανχάταν τελικά ανήλθε σ' ένα συνολικό κόστος  2 δις $!

Πηγή: THIS DAY IN HISTORY

Κυριακή 3 Ιουλίου 2016

Τηλεσκόπιο νετρίνων στην άβυσσο της Πύλου;


Καλλιτεχνική απεικόνιση του τηλεσκοπίου, με χιλιάδες ανιχνευτές να κρέμονται από καλώδια στερεωμένα στο βυθό   (Φωτογραφία:  CC BY-SA 3.0 )

Προχωρά η υλοποίηση στο βυθό της Μεσογείου του μεγαλύτερου υποθαλάσσιου τηλεσκοπίου νετρίνων στον κόσμο, όπως ανακοίνωσε η διεθνής κοινοπραξία που έχει αναλάβει την ανάπτυξή του. Στην πραγματικότητα πρόκειται για τρία ξεχωριστά τηλεσκόπια που θα λειτουργούν παράλληλα ως ένα γιγάντιο όργανο. Αρκεί βέβαια να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση.

Το τηλεσκόπιο, γνωστό εν συντομία ως KM3Net (Τηλεσκόπιο Νετρίνων Κυβικού Χιλιομέτρου) θα αναπτυχθεί σε βάθη τριών έως τεσσάρων χιλιομέτρων σε τρεις πολύ βαθιές περιοχές της Μεσογείου στα ανοιχτά της Τουλόν (νότια Γαλλία, κοντά στη Μασσαλία), της νοτιοανατολικής Σικελίας (Ιταλία) και της Πύλου στην Πελοπόννησο.

Οι ερευνητές δημοσίευσαν προ ημερών τη σχετική «επιστολή προθέσεων», με το χρονοδιάγραμμα του όλου σχεδίου, στο περιοδικό πυρηνικής και σωματιδιακής φυσικής Journal of Physics G: Nuclear and Particle Physics. Από ελληνικής πλευράς την πρωτοβουλία συνυπογράφουν περίπου 20 επιστήμονες από τον «Δημόκριτο», τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Ανοικτό Πανεπιστήμιο, καθώς και το ΤΕΙ Πειραιά.

Περισσότερα από το in.gr  ΕΔΩ.