Πέμπτη 30 Μαΐου 2019

Σαν σήμερα ... 1934, γεννήθηκε ο Αλεξέι Λεόνοφ, ο πρώτος άνθρωπος που έκανε διαστημικό περίπατο.


Αλεξέι Αρχίποβιτς Λεόνοφ

Σαν σήμερα, στις 30 Μαΐου 1934, γεννήθηκε ο Αλεξέι Αρχίποβιτς Λεόνοφ (ρωσ. Алексей Архипович Леонов), στο μικρό χωριό Listvyanka, 600 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης του Kemerovo, στα νοτιοδυτικά της Δυτικής Σιβηρίας.  
Είναι Ρώσος πρώην κοσμοναύτης και πιλότος της πολεμικής αεροπορίας της Σοβιετικής Ένωσης, που έγινε διάσημος γιατί ήταν ο πρώτος άνθρωπος που βγήκε από την κάψουλα ενός διαστημοπλοίου για να κάνει διαστημικό περίπατο (κατά την ορολογία της NASA, Extravehicular Activity - EVA). Βέβαια, εκτός από αυτήν την πρωτιά, υπήρξε γενικότερα σημαντική μορφή του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος.


Ο Αλεξέι Λεόνοφ με τους γονείς του.

Ο Αλεξέι ήταν το 9ο παιδί στην οικογένειά του και από πολύ νωρίς έδειξε το ενδιαφέρον του για την τέχνη και την αεροπλοΐα. Το 1936 ο πατέρας του κατηγορήθηκε για αντικαθεστωτική δράση, αλλά αποκαταστάθηκε το 1939. Τότε η οικογένεια Λεόνοφ μετακινήθηκε στο Kemerovo και στη συνέχεια στο Kalinigrad.
Το 1953 ο Αλεξέι αποφοίτησε από το λύκειο έχοντας καλούς βαθμούς στο απολυτήριό του. Επιπλέον, είχε καλές επιδόσεις στον αθλητισμό, αλλά και αρκετές γνώσεις για τα αεροπλάνα, με τη βοήθεια ενός μεγαλύτερου αδελφού του που ήταν τεχνικός αεροσκαφών. Αυτά τα προσόντα τον βοήθησαν να γίνει δεκτός στη σχολή αεροπορίας, όπως το είχε ονειρευτεί από μικρός. Στην περίοδο 1955-57 ειδικεύτηκε στην Ουκρανία ως πιλότος μαχητικών αεροσκαφών.

Ο Αλεξέι Λεόνοφ ως πιλότος.

Το 1960 πέρασε τις απαραίτητες δοκιμασίες και μπήκε στην τιμητική λίστα των 20 πιλότων που αρχικά επελέγησαν να γίνουν οι πρώτοι κοσμοναύτες στο σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα. 
Την περίοδο 1960-61 ο Λεόνοφ παρακολούθησε το δεκαοκτάμηνο εντατικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της ομάδας των κοσμοναυτών σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας και ειδική εκπαίδευση για την κάθε αποστολή.


Ο Λεόνοφ (πάνω αριστερά) με την ομάδα των πρώτων
 Ρώσων κοσμοναυτών. Διακρίνουμε τον Γιούρι Γκαγκάριν 
(κάτω, 2ος αρ.), την Βαλεντίνα Τερέσκοβα δίπλα του κλπ.  

Ο διαστημικός περίπατος εκτός διαστημοπλοίου είχε προγραμματισθεί να γίνει με την αποστολή του προγράμματος Βοστόκ 11αλλά αυτή ακυρώθηκε και έτσι το ιστορικό γεγονός συνέβη κατά την πτήση του Voskhod 2 (Χάραμα 2).
Την Πέμπτη 18 Μαρτίου 1965, στις 11:30 π.μ. ώρα Μόσχας και 90 λεπτά μετά την εκτόξευσή του από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, το Voskhod 2 ολοκλήρωσε την πρώτη του περιστροφή γύρω από τη Γη, γύρω στα 500 χιλόμετρα πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη. 

Στιγμιότυπα από τον διαστημικό περίπατο του Λεόνοφ.

Η θυρίδα του διαστημοπλοίου άνοιξε και ο συνταγματάρχης Αλεξέι Λεόνοφ στάθηκε στο κατώφλι περιμένοντας την εντολή του κυβερνήτη, συνταγματάρχη Pavel Belyayev. Μετά από λίγο, ο Λεόνοφ έριξε έξω από το σκάφος ένα λεπτό καλώδιο, μήκους 5,35 μέτρων, που τον συνέδεε με το διαστημόπλοιο. Αμέσως μετά λύγισε τη μέση του και τίναξε προς τα πίσω τα πόδια του για να βγει από την κάψουλα. Για τρία περίπου λεπτά κρατήθηκε με το ένα χέρι από το κατώφλι, πότε σε οριζόντια και πότε σε κατακόρυφη θέση, μέχρι που κάποια στιγμή έδωσε μία ώθηση στο σώμα του και απομακρύνθηκε από το σκάφος.


Το πλήρωμα της αποστολής Voskhod 2 Αλεξέι Λεόνοφ (αρ.) και Pavel Belyayev (δεξ.).

Απελευθερωμένος από τη βαρύτητα κινήθηκε με αργές, αλλά ζωηρές κινήσεις και έκανε πέντε "τούμπες". Μία φωτογραφική μηχανή στην εξωτερική πλευρά του διαστημόπλοιου απαθανάτισε, στιγμιότυπο προς στιγμιότυπο, την πρώτη "βουτιά" του ανθρώπου στο διάστημα. Η "βόλτα" του Λεόνοφ ολοκληρώθηκε χωρίς προβλήματα μέσα σε 12 λεπτά και εννέα δευτερόλεπτα, στη διάρκεια των οποίων το σοβιετικό διαστημόπλοιο διένυσε περί τα 5.000 χιλιόμετρα περιφερόμενο γύρω από τη Γη.


Ο Λεόνοφ με τις δύο κόρες του.


Η προσπάθεια του Λεόνοφ να επιστρέψει στο διαστημόπλοιο, αλλά και η επιστροφή του διαστημόπλοιου στη Γη συνοδεύτηκαν από σοβαρά προβλήματα
Ο Αλεξέι Λεόνοφ είναι ο τελευταίος επιζών από τους 5 κοσμοναύτες του προγράμματος  Voskhod. Οι Αμερικανοί κατάφεραν να πραγματοποιήσουν τον πρώτο διαστημικό περίπατο με τον αστροναύτη Edward White τρεις μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 1965.


Ο Λεόνοφ με την σύζυγό του
Svetlana Pavlovna Dozenko 

Στο διάστημα 1965-67 εργάστηκε ως εκπαιδευτής των νεότερων κοσμοναυτών. Το 1968 αποφοίτησε από την Ακαδημία Μηχανικής της Σοβιετικής Αεροπορίας.
Στα πλαίσια του ανταγωνισμού στο διάστημα ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση, το 1968 ο Λεόνοφ επιλέχθηκε ως κυβερνήτης του διαστημόπλοιου Soyuz που θα πραγματοποιούσε επανδρωμένη περιφορά της Σελήνης. Όμως η πτήση ακυρώθηκε, αφενός γιατί οι δοκιμές του πυραύλου Ν1 απέτυχαν, αφετέρου γιατί πρόλαβαν και έκαναν οι Αμερικανοί πρώτοι επανδρωμένη περιφορά γύρω από τη Σελήνη.
Επίσης, ο Λεόνοφ είχε επιλεγεί να είναι ο πρώτος σοβιετικός κοσμοναύτης που θα πατούσε στη Σελήνη. Κι αυτό το σχέδιο ακυρώθηκε, γιατί πάλι πρόλαβαν οι Αμερικανοί.

Αναμνηστικό γραμματόσημο της Σοβιετικής Ένωσης
για τον πρώτο διαστημικό περίπατο του Αλεξέι Λεόνοφ.

Στις 22 Ιανουαρίου 1969 ο Λεόνοφ στάθηκε τυχερός. Συμμετέχοντας σε πομπή που συνόδευε τον τότε ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Λεονίντ Μπρέζνιεφ, το αυτοκίνητο που βρισκόταν ο Λεόνοφ δέχτηκε από λάθος πυροβολισμούς που στόχο είχαν τον Μπρέζνιεφ. Σκοτώθηκε ο οδηγός του οχήματος, αλλά ο Λεόνοφ και οι άλλοι κοσμοναύτες δεν τραυματίστηκαν.


Το πλήρωμα της κοινής αποστολής Η.Π.Α.-Σοβιετικής Ένωσης
τον Ιούλιο 1975. Όρθιοι: Stafford (αρ.) και Λεόνοφ (δεξ.),
Καθιστοί: (από αρ.) Slayton, Brand και Kubasov.

Το 1971 στάθηκε και πάλι τυχερός.  Ο Λεόνοφ είχε επιλεγεί ως κυβερνήτης της αποστολής Soyuz 11, της πρώτης αποστολής επάνδρωσης του σοβιετικού διαστημικού σταθμού Salyut 1. Τέσσερις ημέρες πριν την αναχώρηση, το κανονικό τριμελές πλήρωμα (Alexei LeonovValeri Kubasov και Pyotr Kolodin) αντικαταστάθηκε με το εφεδρικό (Georgy DobrovolskyVladislav Volkov και Viktor Patsayev), διότι ο Valeri Kubasov  εμφάνισε ύποπτα συμπτώματα προσβολής από φυματίωση.
Ενώ η αποστολή της σύνδεσης του διαστημοπλοίου με το διαστημικό σταθμό ήταν επιτυχής, τα τρία μέλη της αποστολής βρέθηκαν νεκροί μέσα στο θαλαμίσκο όταν επέστρεψαν, λόγω προβλήματος με την πίεση στο εσωτερικό του θαλαμίσκου κατά την είσοδο στην ατμόσφαιρα της Γης. 

Από την κοινή αμερικανοσοβιετική πτήση το 1975. Ο Λεόνοφ 
κρατά το σκίτσο του Αμερικανού αστροναύτη Stafford.

Τον Ιούλιο 1975 συμμετείχε στην πρώτη κοινή διαστημική αποστολή ΗΠΑ - ΕΣΣΔ στα πλαίσια της διμερούς ύφεσης. Ήταν το δεύτερο - και τελευταίο - ταξίδι του Λεόνοφ στο διάστημα μαζί με τον Valeri Kubasov, όταν ως κυβερνήτης του σοβιετικού σκάφους Soyuz 19 συνδέθηκε σε τροχιά με το αμερικανικό σκάφος του προγράμματος Απόλλων (χωρίς αριθμό) που είχε τριμελές πλήρωμα ( Thomas P. StaffordVance D. Brand και Donald K. Slayton). Η αποστολή ήταν επιτυχής, δημιουργήθηκε ένας κοινός χώρος διαβίωσης για τα δύο πληρώματα και κράτησε περίπου 6 ημέρες.


To 2011 με την χήρα του Γιούρι Γκαγκάριν στον εορτασμό
για τα 50 χρόνια της πρώτης επανδρωμένης διαστημικής πτήσης.

Από το 1976 ως το 1982, ο Λεόνοφ διετέλεσε αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών "Γιούρι Γκαγκάριν", όπου επέβλεπε την εκπαίδευση των σοβιετικών πληρωμάτων. Την ίδια περίοδο είχε την επιμέλεια της έκδοσης του περιοδικού των κοσμοναυτών "The Neptune" ("Ο Ποσειδώνας").

Το 1991 συνταξιοδοτήθηκε, αλλά δεν έμεινε ανενεργός. Το 2001 είχε διατελέσει αντιπρόεδρος της τράπεζας Alfa Bank στη Μόσχα. Αργότερα υπήρξε αντιπρόεδρος σε μια επενδυτική τράπεζα στη Μόσχα. 
Το 2004 ο Αλεξέι Λεόνοφ και ο πρώην Αμερικανός αστροναύτης David Scott ξεκίνησαν τη συνεργασία για τη συγγραφή μιας διπλής ιστορικής βιογραφίας σχετικά με τη διαστημική κούρσα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης. Το βιβλίο εκδόθηκε με τον τίτλο "Δύο όψεις του φεγγαριού: Η Ιστορία του αγώνα δρόμου του Ψυχρού Πολέμου" και δημοσιεύθηκε το 2006. Την εισαγωγή στο βιβλίο έγραψαν ο αστροναύτης  Νιλ Άρμστρονγκ και ο ηθοποιός Τομ Χανκς.

Ο Λεόνοφ ζωγραφίζει έναν από τους πίνακες
 του με θέμα από το διάστημα.

Παράλληλα με τις άλλες του δραστηριότητες, ο Λεόνοφ δεν σταμάτησε να ζωγραφίζει. Τα αγαπημένα του θέματα ήταν τα ουράνια σώματα, το διάστημα και οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτό. Δεν δίστασε να πάρει χρωματιστά μολύβια και χαρτί στο κοινό διαστημικό ταξίδι με τους Αμερικανούς κι εκεί να ζωγραφίσει τη Γη και τα πορτρέτα των συναδέλφων του.

Είχε επιμεληθεί 
πολλές φορές την εικονογράφηση άρθρων σχετικών με το διάστημα σε περιοδικά κι εφημερίδες.

Ο Αλεξέι Λεόνοφ είχε παντρευτεί με την δασκάλα Svetlana Pavlovna Dozenko, με την οποία απέκτησαν δύο κόρες και έζησαν στη Μόσχα.

Ο Αλεξέι Λεόνοφ όπως είναι σήμερα.

Στη διάρκεια της ζωής του είχε τιμηθεί με δεκάδες βραβεία και μετάλλια, από την πατρίδα του και πολλές άλλες χώρες. Η μορφή του έχει εμφανιστεί σε πολλά γραμματόσημα διαφορετικών χωρών. Το όνομά του έχει δοθεί σε κρατήρα, στην αθέατη πλευρά της σελήνης.
Ο Αλεξέι Λεόνοφ πέθανε στις 11 Οκτωβρίου 2019, σε ηλικία 85 ετών.
  • Μαυρόασπρο βίντεο που δείχνει την έξοδο του Λεόνοφ από το διαστημόπλοιο, τον διαστημικό του περίπατο και τον ίδιο να περιγράφει αυτά που βλέπει (ρωσικά, 1:31).
  • Έγχρωμο βίντεο με τον διαστημικό περίπατο του Λεόνοφ (υπότιτλοι στα αγγλικά - 1:08).
  • Συνέντευξη του Λεόνοφ για τον διαστημικό του περίπατο στον υπεύθυνο δημοσίων σχέσεων της NASA Rob Navias τον Μάιο του 2014 (αγγλικά, 18:16).
  • Βίντεο από το Dan Beaumont Space Museum όπου παρουσιάζεται όλη η προσπάθεια του Λεόνοφ, αλλά και των άλλων Σοβιετικών κοσμοναυτών (αγγλικά, 42:00). 
Πηγή: Today in Science History

Τετάρτη 29 Μαΐου 2019

Σαν σήμερα ... 1929 γεννήθηκε ο νομπελίστας φυσικός Peter Higgs.


Peter Ware Higgs

Σαν σήμερα, στις 29 Μαΐου 1929, γεννήθηκε ο Peter Ware Higgs στο Elswick, περιοχή του Newcastle upon Tyne. Γονείς του ήταν ο Thomas Ware Higgs και η Gertrude Maude Coghill.
Στα πρώτα σχολικά χρόνια υποχρεώθηκε να παρακολουθήσει κατ' οίκον μαθήματα, αφενός γιατί υπέφερε από παιδικό άσθμα, αφετέρου λόγω της δουλειάς του πατέρα του στο BBC ως τεχνικός ήχου που τον υποχρέωνε σε συνεχείς μετακινήσεις, αλλά και των δυσάρεστων γεγονότων του Β' παγκοσμίου πολέμου. Μέχρι το 1941 ήταν εγκαταστημένος στο Birmingham
Το 1940 πρωτοπήγε σχολείο για ένα μικρό διάστημα στο Halesowen Grammar School, στο Worcestershire και συνέχισε στο Cotham Grammar School του Bristol, όπου παρέμεινε από το 1941 μέχρι το 1946. Εκεί ήταν που εμπνεύστηκε από τον Paul Dirac, τον διάσημο θεωρητικό Φυσικό, που ήταν απόφοιτος του ίδιου σχολείου.   

Ο Peter Higgs σε νεαρή ηλικία.

Το 1946 γράφτηκε στο City of London School, όπου ειδικεύτηκε στα Μαθηματικά και το 1947 γράφτηκε στο τμήμα Φυσικής του King's College του Λονδίνου, απ' όπου αποφοίτησε το 1950, ενώ το 1952 πήρε το μάστερ του. Το 1954 πήρε το διδακτορικό του υπό την επίβλεψη των Charles Coulson και Christopher Longuet-Higgins, με θέμα της διατριβής  του "Ορισμένα προβλήματα στις μοριακές ταλαντώσεις", έργο που σηματοδότησε την έναρξη του ενδιαφέροντός του για την εφαρμογή των ιδεών της συμμετρίας στα φυσικά συστήματα

Ο Higgs την δεκαετία του '60.

Στο διάστημα 1954-56 εργάστηκε ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Το 1956 ήρθε στο Λονδίνο όπου για ένα χρόνο εργάστηκε με ερευνητική υποτροφία  στο University College και στη συνέχεια για λίγο παραπάνω από χρόνο ως λέκτορας στα Μαθηματικά στο Imperial College
Τον Οκτώβριο του 1960 επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου ως λέκτορας στο  Tait Ινστιτούτο Μαθηματικής Φυσικής, όπου το 1970 προβιβάστηκε στη θέση του Reader. Το 1980 έγινε καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο ίδιο Πανεπιστήμιο, απ' όπου και συνταξιοδοτήθηκε το 1996 με τον τίτλο του καθηγητή emeritus.

Ο Peter Higgs στο εσωτερικό του LHC στο CERN, το 2008.
(Φωτό: Alan Walker/AFP/Getty Images)

To 1963 ο Higgs παντρεύτηκε την Αμερικανίδα γλωσσολόγο Jody Williamson με την οποία γνωρίστηκαν μέσα από την κοινή δράση τους στην οργάνωση Campaign for Nuclear Disarmament-CND  (Εκστρατεία
 για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό). Το ζευγάρι απέκτησε δύο γιους, τον Chris (1965) που ασχολήθηκε με την επιστήμη των υπολογιστών και τον Jonny (1969), που είναι μουσικός τζαζ. Η Jody πέθανε το 2008 από λευχαιμία.

Από τον πρώτο καιρό που ο Higgs βρισκόταν στο Εδιμβούργο άρχισε να ενδιαφέρεται για την μάζα των σωμάτων, αναπτύσσοντας την ιδέα ότι τα σωματίδια που ήταν δίχως μάζα, όταν το σύμπαν δημιουργήθηκε, απέκτησαν μάζα ένα κλάσμα του δευτερολέπτου αργότερα, ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης με ένα θεωρητικό πεδίο (που έγινε γνωστό ως "πεδίο Higgs"). Ο Higgs είχε διατυπώσει την άποψη ότι αυτό το πεδίο διαπερνά το χώρο, δίνοντας μάζα σε όλα τα στοιχειώδη υποατομικά σωματίδια που αλληλεπιδρούν με αυτό. Ο μηχανισμός Higgs αξιώνει την ύπαρξη του πεδίου Higgs που προσδίδει μάζα στα  κουάρκ και τα λεπτόνια

Ο Peter Higgs παραλαμβάνει το Νόμπελ Φυσικής για το 2013 
από τα χέρια του Βασιλιά της Σουηδίας Carl XVI Gustaf 
(10 Δεκεμβρίου 2013) Φωτό: Alexander Mahmoud

Η άποψη του Higgs βασιζόταν στην εργασία του Ιάπωνα Yoichiro Nambu, κατόχου του Nobel Φυσικής 2008, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Ο Higgs έγραψε μια πρώτη σύντομη εργασία για τον μηχανισμό του αυθόρμητου σπασίματος της συμμετρίας, που δημοσιεύτηκε το 1964 στο Physics Letters, ένα περιοδικό Φυσικής που εκδίδεται από το CERN. Λίγο αργότερα μέσα στο 1964, ο Higgs έστειλε για δημοσίευση στο Physics Letters μία δεύτερη εργασία στο ίδιο θέμα, όμως απορρίφθηκε γιατί "δεν είχε καμία φανερή σχέση με τη Φυσική". Την ίδια εργασία, συμπληρωμένη με μία επιπλέον παράγραφο, δημοσίευσε το ίδιο έτος το περιοδικό Physical Review Letters. Μ' αυτή την εργασία προβλεπόταν η ύπαρξη ενός νέου μποζονίου, που σήμερα είναι γνωστό ως "μποζόνιο Higgs" ή αλλιώς "σωματίδιο του Θεού". Την ίδια εποχή κι άλλοι Φυσικοί, όπως ο Francois Englert, ο Robert Brout, ο Gerald Guralnik κλπ είχαν καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα.

Francois Englert, Rolf Heuer και Peter Higgs στο Διεθνές 
Συνέδριο του 2013 για τη Φυσική Υψηλών Ενεργειών 
(EPS-HEP 2013) στη Στοκχόλμη.

Στις 4 Ιουλίου 2012, οι επιστήμονες του CERN από τα πειράματα ATLAS και CMS  επιβεβαίωσαν με βεβαιότητα 99,99995% την ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου με μάζα περίπου 125 GeV. Σύμφωνα με εργασία που είχαν κάνει από το 1975 ο John Ellis, η Mary Gaillard και ο Δημήτρης Νανόπουλος το μποζόνιο Higgs θα έπρεπε να έχει μια τέτοια μάζα.

Το 2013, κατόπιν πρότασης του Stephen Hawkingο Peter Higgs μοιράστηκε με τον Βέλγο Φυσικό Francois Englert το Νόμπελ Φυσικής για "τη θεωρητική ανακάλυψη ενός μηχανισμού που συμβάλλει στην κατανόηση της προέλευσης της μάζας των υποατομικών σωματιδίων και η οποία πρόσφατα επιβεβαιώθηκε μέσα από την ανακάλυψη του προβλεπόμενου θεμελιώδους σωματιδίου, από τα πειράματα ATLAS και CMS στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN".
Ο Higgs πιστεύει ότι θα μπορούσε και ένας τρίτος άνθρωπος να είχε μοιραστεί το βραβείο Νόμπελ του 2013, ο καθηγητής Tom Kibble από το Imperial College London, αφού είχε εργαστεί πάνω στην ανακάλυψη του μποζονίου Higgs.

Ο Peter Higgs μπροστά στην μπλε αναμνηστική πλάκα που 
τοποθετήθηκε προς τιμή του από το Ινστιτούτο Φυσικής 
του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου.

Στη διάρκεια της ζωής του ο Higgs, εκτός από το βραβείο Νόμπελ, έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μερικά από τα οποία είναι:
και πολλά άλλα, από Πανεπιστήμια, Ιδρύματα και πόλεις διαφόρων χωρών.

Peter Higgs και Stephen Hawking στο Μουσείο Επιστημών
 του Λονδίνου τον Νοέμβριο του 2013. 
(Φωτό: Felix Clay για την εφημερίδα Guardian)

Στις 6 Ιουλίου 2012, το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου ανακοίνωσε τη δημιουργία του  Higgs Centre for Theoretical Physics (Κέντρο Higgs για τη Θεωρητική Φυσική), όπου επιστήμονες από όλο τον κόσμο θα μπορούν ν' αναζητήσουν "μια βαθύτερη κατανόηση, για το πώς λειτουργεί το σύμπαν". Το Πανεπιστήμιο επιπλέον δημιούργησε έδρα Θεωρητικής Φυσικής στο όνομα του Peter Higgs.

Ο Higgs στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του αγωνίζεται για την παγκόσμια ειρήνη συμμετέχοντας σε διάφορα ακτιβιστικά κινήματα.
Όταν βρισκόταν στο Λονδίνο και αργότερα στο Εδιμβούργο ήταν ακτιβιστής μέσα από την οργάνωση Campaign for Nuclear Disarmament (CND). Παραιτήθηκε από την οργάνωση όταν αυτή μετέτρεψε την δραστηριότητά της από εκστρατεία εναντίον των πυρηνικών όπλων σε εκστρατεία κατά της πυρηνικής ενέργειας. 

Ο Joe Incandela, εκπρόσωπος για το πείραμα CMS, ανακοινώνει
στο CERN στις 4 Ιουλίου 2012 την ανακάλυψη ενός υποατομικού
σωματιδίου που θα μπορούσε να είναι το μποζόνιο Higgs.

Επίσης, ήταν μέλος της Greenpeace μέχρι που η οργάνωση  αντιτάχθηκε στους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. 
Όταν το 2004 έλαβε το βραβείο Wolf στον τομέα της Φυσικής, αρνήθηκε να πάει στην Ιερουσαλήμ να παραλάβει το βραβείο, επειδή θεώρησε ότι η παρουσία του τότε Ισραηλινού προέδρου Moshe Katsav έδινε έναν πολιτικό χαρακτήρα στην τελετή ενάντια στην Παλαιστίνη και ο Higgs ήταν αντίθετος στις πράξεις του Ισραήλ στην Παλαιστίνη.

Ο Χιγκς είναι άθεος, αλλά είναι δυσαρεστημένος που το σωματίδιο Higgs αποκαλείται "σωματίδιο του Θεού", καθώς πιστεύει ότι ο όρος "μπορεί να προσβάλει τους θρησκευόμενους ανθρώπους".

Ο Peter Higgs μπροστά από το πορτραίτο του, 
φτιαγμένο από τον Ken Currie.
(Καλλιτεχνική Συλλογή Πανεπιστημίου Εδιμβούργου)

  • Το βίντεο από την ανακοίνωση στο CERN για την εύρεση του σωματιδίου Higgs (1:27, αγγλικά).
  • Το βίντεο από την υποδοχή στο CERN της ανακοίνωσης του Νόμπελ Φυσικής 2013 (4:50, αγγλικά).
  • Το βίντεο με την ομιλία του Peter Higgs μετά την απονομή του Νόμπελ Φυσικής 2013  (31:08, αγγλικά).
  • Φωτογραφίες από την απονομή του Νόμπελ Φυσικής 2013 στον Peter Higgs.

Κυριακή 26 Μαΐου 2019

Σαν σήμερα ... 1951, γεννήθηκε η Sally Ride, πρώτη Αμερικανίδα αστροναύτης στο διάστημα.


Sally Kristen Ride

Σαν σήμερα, στις 26 Μαΐου 1951, γεννήθηκε στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνιας η Sally Kristen Ride που έγινε το 1983 η πρώτη Αμερικανίδα στο διάστημα. 

Η Sally ήταν το μεγαλύτερο παιδί του Dale Burdell Ride και της Carol Joyce Anderson. Ο πατέρας της υπήρξε καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Κολέγιο της Σάντα Μόνικα, αλλά αργότερα και οι δύο γονείς της έγιναν πρεσβύτεροι στην Πρεσβυτεριανή Εκκλησία.

Η Sally Ride μωρό στα χέρια του πατέρα της Dale.
(αρχείο Tam O’Shaughnessy/Geni Lebedoff/
MacMillan Children’s Publishing Group)

Η Ride παρακολούθησε το Γυμνάσιο της Portola και το Λύκειο του Birmingham στην ευρύτερη περιοχή του Λος Άντζελες, παίρνοντας τελικά το απολυτήριό της από το ιδιωτικό λύκειο για κορίτσια Westlake School, όπου πήγε με υποτροφία. 

Εκτός από το ενδιαφέρον που έδειχνε για τις θετικές επιστήμες, είχε εξαιρετική επίδοση ως τενίστρια από νεαρή ηλικία.


Η Sally Ride στο γυμνάσιο 
με την αγαπημένη της ρακέτα.

Μετά το λύκειο παρακολούθησε τρία εξάμηνα στο Κολέγιο Swarthmore και μαθήματα φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες (UCLA). Στη συνέχεια πήρε μπάτσελορ στη φυσική και τα αγγλικά από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Από το ίδιο πανεπιστήμιο πήρε μάστερ το 1975 και διδακτορικό στη φυσική το 1978. Η πτυχιακή της εργασία ήταν σχετική με την αλληλεπίδραση των ακτίνων Χ με το διαστρικό μέσο. Οι ειδικοί τομείς που ήταν το αντικείμενο της έρευνάς της ήταν η αστροφυσική και τα λέιζερ. 


Οι πρώτες 6 γυναίκες αστροναύτες της NASA
(που ταξίδεψαν στο διάστημα).
Από αρ. Sally Ride, Shannon Lucid, Kathy Sullivan,
Rhea Seddon, Anna Fisher και Judy Resnick.
(αρχείο NASA/Tam O’Shaughnessy/
MacMillan Children’s Publishing Group)

Το 1978, η Ride ανταποκρινόμενη σε διαφήμιση που είδε σε σπουδαστική εφημερίδα του Στάνφορντ, επελέγη από τη NASA, ανάμεσα από 8000 υποψήφιους(-ες), για το διαστημικό πρόγραμμά της.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας της, η Ride υπηρέτησε ως επίγειος επικοινωνιακός σύνδεσμος (CapCom) στη δεύτερη και τρίτη αποστολή του διαστημικού λεωφορείου (STS-2 και STS-3) και βοήθησε στην ανάπτυξη του βραχίονα ρομπότ "Canadarm" του διαστημικού λεωφορείου.

Η Sally Ride κατά τη διάρκεια της πρώτης πτήσης της 
ως μέλος του πληρώματος του διαστημικού λεωφορείου
 Challenger,
 για την αποστολή STS-7.
Διακρίνονται ακόμη οι αστροναύτες: 
Frederick H. Hauck,
 Norman E. Thagard και John Fabian.


Στις 18 Ιουνίου 1983, η Sally Ride έγινε η πρώτη Αμερικανίδα που βρέθηκε στο διάστημα ως μέλος του πληρώματος του διαστημικού λεωφορείου Challenger στην αποστολή STS-7
Ήταν η τρίτη γυναίκα που έκανε διαστημική πτήση, μετά τις σοβιετικές Βαλεντίνα Τερεσκόβα το 1963 και Σβετλάνα Σαβίτσκαγια το 1982. 
Πριν από την πρώτη διαστημική πτήση της, η Ride είχε προκαλέσει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης εξαιτίας του φύλου της. Η ίδια όμως επέμενε να βλέπει τον εαυτό της, όχι ξεχωριστά λόγω φύλου, αλλά σταθερά μ' έναν μόνο τρόπο, ως αστροναύτης. 


Η Sally Ride αγναντεύει τη Γη από το
παράθυρο της διαστημικής κάψουλας.

Το πενταμελές πλήρωμα της αποστολής STS-7 ενεργοποίησε δύο επικοινωνιακούς δορυφόρους και διεξήγαγε φαρμακευτικά πειράματα. Η Ride ήταν η πρώτη γυναίκα που χρησιμοποίησε τον βραχίονα ρομπότ στο διάστημα και η πρώτη που χρησιμοποίησε τον βραχίονα για να ανακτήσει έναν δορυφόρο. 

Η Sally Ride εξώφυλλο στο περιοδικό People
(20 Ιουνίου 1983).
(αρχείο am O’Shaughnessy/
MacMillan Children’s Publishing Group)

Η δεύτερη διαστημική πτήση της έγινε στις 5 Οκτωβρίου 1984 πάλι με το Challenger. Πέρασε συνολικά πάνω από 343 ώρες στο διάστημα. Η Ride είχε ολοκληρώσει οκτώ μήνες εκπαίδευσης για την τρίτη πτήση (STS-61-M, μια αποστολή ανάπτυξης TDRS) όταν συνέβη η καταστροφή του διαστημικού λεωφορείου Challenger το 1986.


Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Barack ObamaΗ συναντά την Sally Ride  
στον Λευκό Οίκο (23 Νοεμβρίου 2009).

Τοποθετήθηκε μέλος στην Επιτροπή Rogers (η προεδρική επιτροπή που διερεύνησε το ατύχημα) και ηγήθηκε της υποεπιτροπής της για τις επιχειρήσεις. 
Μετά την έρευνα, η Ride τοποθετήθηκε στην έδρα της NASA στην Ουάσινγκτον, όπου έκανε την πρώτη προσπάθεια στρατηγικού σχεδιασμού της NASA και συνέταξε έκθεση με τίτλο «Ηγεσία της NASA και το μέλλον της Αμερικής στο διάστημα». Τότε ίδρυσε και το Γραφείο Εξερεύνησης της NASA.
Το 1987, η Ride παραιτήθηκε από τη θέση της στην Ουάσινγκτον για να εργαστεί στο Κέντρο για τη Διεθνή Ασφάλεια και Έλεγχο των Όπλων του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ.    
Το 1989 έγινε καθηγήτρια φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο (UCSD) και διευθύντρια του Ινστιτούτου Διαστήματος της Καλιφόρνιας.

Η Sally Ride μεταφέρει την ολυμπιακή φλόγα
πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1996.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και μέχρι το θάνατό της, η Ride διεύθυνε δύο προγράμματα της NASA που είχαν ευρύτερο δημόσιο ενδιαφέρον, σε συνεργασία με το εργαστήριο Jet Propulsion Laboratory της NASA και το UCSD. Τα προγράμματα αυτά, το ISS EarthKAM και το GRAIL MoonKAM, απευθύνονταν σε μαθητές της μέσης εκπαίδευσης που επιθυμούσαν να δουν εικόνες της Γης και της Σελήνης.
Το 2001 ίδρυσε την εταιρεία Sally Ride Science, της οποίας υπήρξε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, που είχε ως στόχο τη δημιουργία διασκεδαστικών επιστημονικών προγραμμάτων και δημοσιεύσεων για τους μαθητές της ανώτερης και μέσης εκπαίδευσης, με ιδιαίτερη έμφαση στα κορίτσια.  

Η Sally Ride το 2006 παρουσιάζοντας 
το Sally Ride Science Festival στο
Πανεπιστήμιο San Diego της Καλιφόρνιας.

Η Ride έγραψε ή συνέγραψε επτά βιβλία σχετικά με το διάστημα που απευθύνονταν σε παιδιά, με στόχο να τα ενθαρρύνουν να σπουδάσουν θετικές επιστήμες. 
Στην προσωπική της ζωή, το 1982 παντρεύτηκε το συνάδελφό της αστροναύτη Steve Hawley, με τον οποίο χώρισαν το 1987.

Πέθανε στις 23 Ιουλίου 2012, σε ηλικία 61 ετών, στο σπίτι της στη La Jolla της Καλιφόρνιας, από καρκίνο στο πάγκρεας που είχε διαγνωσθεί πριν από 17 μήνες.
Η στάχτη της ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο Woodlawn της Σάντα Μόνικα.


Η επιτάφια πλάκα για την Sally Ride στο κοιμητήριο 
Woodlawn της Σάντα Μόνικα.

Πριν από τον θάνατό της η Ride ζήτησε από την οικογένειά της να αναρτήσουν στην προσωπική της ιστοσελίδα μια ανακοίνωσή της στην οποία δήλωνε πως θα συνεχίσει να ζει, ακόμη και μετά τον θάνατό της, διαμέσου της Tam O' Shaughnessy (Ταμ Ο' Σόνεσι), «την επί 27 χρόνια σύντροφό της». Ήταν παιδικές φίλες που είχαν γνωριστεί κατά τη διάρκεια των μαθημάτων τένις όταν ήταν ακόμα δώδεκα ετών και πέρασαν μαζί μια ολόκληρη ζωή.  

Η Sally Ride με την συνεργάτη και σύντροφό της 
Tam O' Shaughnessy το 2008, κατά τη διάρκεια
 παρουσίασης από την American Library 
Association, στο Anaheim της Καλιφόρνιας.

Στη διάρκεια της ζωής της, αλλά και μετά το θάνατό της τιμήθηκε με πολλούς τρόπους από φορείς και επιστημονικά ιδρύματα. Μερικά από τα βραβεία που έλαβε ήταν:
  • Βραβείο von Braun (National Space Society - Εθνική Ένωση Διαστήματος),
  • Βραβείο Lindbergh Eagl,
  • Βραβείο Theodore Roosevelt (NCAA),
  • Μετάλλιο Διαστημικής Πτήσης (NASA, 2 φορές),
  • Βραβείο Samuel S. Beard (Jefferson Awards),
  • Βραβείο General James E. Hill Lifetime Space Achievement, (Space Foundation),
  • Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας (πρόεδρος Barack Obama) κλπ.
Έγινε μέλος πολλών Hall of Fame (National Women's Hall of Fame, Astronaut Hall of Fame, California Hall of Fame, National Aviation Hall of Fame).

Το εξώφυλλο του περιοδικού Newsweek 
αφιερωμένο στη Sally Ride
(13 Ιουνίου 1983).

Το Δεκέμβριο του 2012, η NASA έδωσε το όνομα της Ride σ' ένα σεληνιακό βουνό κοντά στον κρατήρα Goldschmidt, στον βόρειο πόλο της Σελήνης.
Το 2014 το Ναυτικό των ΗΠΑ ονόμασε προς τιμήν της ένα ερευνητικό ωκεανογραφικό σκάφος, RV Sally Ride.
Το 2017, ένα doodle της Google την τίμησε για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (το doodle δείχνει ένα βραχίονα να βγαίνει από το διαστημικό λεωφορείο και να στήνει ένα - ένα τα γράμματα GOOGLE). 


Το εξώφυλλο της βιογραφίας της Sally Ride
από την Tam O' Shaughnessy.

  • Τρία σύντομα βίντεο (αγγλικά) για τη ζωή της Sally Ride  ΕΔΩ (7:17),  ΕΔΩ (3:00) κι ΕΔΩ (2:03).
  • 5 πράγματα για τη Sally Ride στη σειρά History in Five από την δημοσιογράφο Lynn Sherr (αγγλικά, 7:13).
  • "Who Was Sally Ride?" ("Ποια ήταν η Sally Ride;"). Ένα εκπαιδευτικό κείμενο από τη NASA.