Σαν σήμερα ... 1904, γεννήθηκε ο Γάλλος νομπελίστας φυσικός Louis Néel.

Ο Louis Néel (getty images).

Σαν σήμερα, στις 22 Νοεμβρίου 1904, γεννήθηκε στη Λυών της Γαλλίας ο νομπελίστας φυσικός Louis-Eugène-Félix Néel.  

Τελείωσε το Lycée du Parc στη Λυών και σπούδασε στην Ecole Normal Supérieure στο Παρίσι από το 1924 μέχρι το 1928, όπου διορίστηκε λέκτορας το 1928. Το 1932 έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, όπου διορίστηκε καθηγητής στη Σχολή Επιστημών από το 1937 μέχρι το 1945. 

Το 1931 παντρεύτηκε την Hélène Hourticq με την οποία απέκτησαν την Marie Françoise, την Marguerite και τον Pierre.

Ο Néel ασχολήθηκε ερευνητικά με τον μαγνητισμό μεταξύ του 1928 και του 1939 στο εργαστήριο του καθηγητή Pierre E. Weiss στο Στρασβούργο. Αυτή την περίοδο  πρότεινε την ύπαρξη μιας νέας μορφής μαγνητικής συμπεριφοράς, που ονομάστηκε αντισιδηρομαγνητισμός. Πάνω από μια ορισμένη θερμοκρασία (θερμοκρασία Néel) αυτή η συμπεριφορά σταματά. 

Ο Louis Néel στο γραφείο του, από το αρχείο του Emilio Segrè.

Το 1939, που κλήθηκε στο Γαλλικό στρατό με αφορμή το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εφηύρε μια αποτελεσματική μέθοδο εξουδετέρωσης των γερμανικών θαλάσσιων ναρκών για την προστασία των πλοίων του γαλλικού στόλου. 

Μετά την ανακωχή του 1940, πήγε στη Γκρενόμπλ και ίδρυσε το Laboratoire d' Electrostatique et de Physique du Métal (Εργαστήριο Ηλεκτροστατικής και Φυσικής των Μετάλλων). Το 1945 έγινε καθηγητής στη Γκρενόμπλ. Το 1946 τοποθετήθηκε διευθυντής του παραπάνω Εργαστηρίου, το οποίο έγινε ένα από τα εξωτερικά εργαστήρια του Centre National de la Recherche Scientifique - C.N.R.S. (Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας). Το εργαστήριο αυτό επεκτάθηκε ταχύτατα, οδήγησε σε νέα εργαστήρια και δραστηριοποιείται μέχρι σήμερα με πολυάριθμο προσωπικό.

Από το 1954 έως το 1970 ήταν διευθυντής του Institut National Polytechnique - INP (Εθνικό Πολυτεχνικό Ινστιτούτο) της Γκρενόμπλ και της Ecole Française de Papeterie. Το 1970 διορίστηκε πρόεδρος του INP.

Με τη σύζυγό του και συγχαρητήρια τηλεγραφήματα
για το βραβείο Νόμπελ (getty images)

Το 1956 ο Louis Néel δημιούργησε και στη συνέχεια ανέπτυξε το Centre d' Etudes Νucléaires (Κέντρο  Πυρηνικών Σπουδών) της Γκρενόμπλ, στο πλαίσιο της Γαλλικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας. Εδώ διετέλεσε διευθυντής από το 1956 έως το 1970.   Συνέβαλε επίσης στην απόφαση εγκατάστασης στη Γκρενόμπλ το 1967 του γαλλογερμανικού πυρηνικού αντιδραστήρα υψηλής ροής (high-fluxreactor).

Από το 1949 ως το 1969 ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του C.N.R.S.. Από το 1952 υπήρξε επιστημονικός σύμβουλος του γαλλικού ναυτικού και αντιπρόσωπος της χώρας του στην επιστημονική επιτροπή του Οργανισμού του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (Ν.Α.ΤΟ.).

Το 1970 μοιράστηκε με τον Σουηδό αστροφυσικό Hannes Alfvén το βραβείο Νόμπελ Φυσικής "για τη θεμελιώδη εργασία και τις ανακαλύψεις του σχετικά με τον αντισιδηρομαγνητισμό και τον σιδηρομαγνητισμό, που οδήγησαν σε σημαντικές εφαρμογές στη φυσική στερεάς κατάστασης".

Στο εργαστήριό του.

Ο Louis Néel πέθανε στη Brive-la-Gaillarde της Γαλλίας στις 17 Νοεμβρίου 2000, σε ηλικία 96 ετών.

Η συνεισφορά του Néel στη φυσική στερεάς κατάστασης έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη βελτιωμένων μονάδων μνήμης των ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Ο Néel έχει εξηγήσει επίσης τον ασθενή μαγνητισμό ορισμένων πετρωμάτων, καθιστώντας δυνατή τη μελέτη του ιστορικού παρελθόντος του μαγνητικού πεδίου της Γης.

Η επιστημονική δραστηριότητα του Louis Néel έχει τιμηθεί με πλήθος βραβείων από τη Γαλλία και άλλες χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Γεωεπιστημών  έχει καθιερώσει προς τιμή του το ετήσιο Μετάλλιο Louis Néel.

Πηγή: Today in Science History