Σαν σήμερα... 1902, γεννήθηκε ο φυσικός Samuel Goudsmit.

Samuel Abraham Goudsmit

Σαν σήμερα, στις 11 Ιουλίου 1902, γεννήθηκε στη Χάγη της Ολλανδίας ο φυσικός Samuel Abraham Goudsmit. O Goudsmit έμεινε στην ιστορία ως ο άνθρωπος που με τον George Uhlenbeck υπολόγισαν το σπιν του ηλεκτρονίου, ως ο επικεφαλής της Επιχείρησης Alsos  με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και ως ο δημιουργός και πρώτος εκδότης του σπουδαίου αμερικάνικου περιοδικού φυσικής Physical Review Letters.
Η οικογένεια του Goudsmit ήταν εβραϊκής καταγωγής. Ο πατέρας του, Isaac Goudsmit, κατασκεύαζε τουαλέτες και η μητέρα του, Marianne Goudsmit-Gompers, είχε κατάστημα που έφτιαχνε καπέλα. 

(Από αρ.) George Uhlenbeck, Hendrik Kramers και
Samuel Goudsmit, το 1928 στο Ann Arbor του Μίσιγκαν.

Ο Samuel Goudsmit σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο του Leyden με την καθοδήγηση του Paul Ehrenfest. Το 1921 δημοσίευσε την πρώτη του εργασία στο περιοδικό Die  Naturwissenschaften (Η Επιστήμη της Φύσης, τ.9, σ.995), ενώ  μεταξύ του 1922 και του 1925 εργάστηκε στη μελέτη σύνθετων φασμάτων και του φαινόμενου Zeeman. 

Όταν στο τέλος του 1924 ο Wolfgang Pauli πρότεινε ότι η κατάσταση ενός ηλεκτρονίου μπορούσε να περιγραφεί από τέσσερις (κι όχι τρεις) κβαντικούς αριθμούς, ο Goudsmit το Μάιο του 1925 δημοσίευσε μια εργασία που ισχυριζόταν ότι ο τέταρτος κβαντικός αριθμός θα ήταν πάντα ± ½, χωρίς να δίνει κάποια φυσική ερμηνεία. 

Σε διάλεξη που έδωσε το 1971 στην Dutch Physical Society (Ολλανδική Ένωση Φυσικής) με αφορμή τον γιορτασμό της επετείου των 50 χρόνων της Ένωσης, εξιστόρησε αναλυτικά την ανακάλυψη της τιμής του σπιν.

Ο Goudsmit σε δείπνο στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (Αν Άρμπορ).
(AIP Emilio Segrè Visual Archives)

Το ίδιο έτος συνεργάστηκε με τον μεταπτυχιακό φοιτητή George Uhlenbeck πάνω στο ίδιο θέμα. Το 1927 πήρε το διδακτορικό του από το πανεπιστήμιο του Leyden και την ίδια χρονιά παντρεύτηκε την Jaantje Logher με την οποία απέκτησαν μια κόρη, την Esther-Marianne, αργότερα καθηγήτρια Βιολογίας στο Oakland University, στο Rochester του Μίσιγκαν. 

Μετά το γάμο του, το ζευγάρι αναχώρησε για τις ΗΠΑ κι εκεί ο Goudsmit έγινε βοηθός καθηγητής και αργότερα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (στο Ann Arbor) από το 1927 μέχρι το 1946.

Το 1930 συνέγραψε με τον Linus Pauling μια εργασία με τίτλο "The Structure of Line Spectra" ("Η δομή του γραμμικού φάσματος"). Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, προσπάθησε να βοηθήσει επιστημονικά τον αντιναζιστικό αγώνα. Για λίγο εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και στη συνέχεια πήγε στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), όπου πρόσφερε στο Εργαστήριο Ακτινοβολιών (MIT Radiation Laboratory).

(Από αρ.) Samuel Goudsmit, Clarence Yoakum (αντιπρύτανης του
Πανεπιστημίου Μίσιγκαν στο Αν Άρμπορ), Werner Heisenberg,
Enrico Fermi και Edward Kraus (ορυκτολόγος) το 1939
 στο Αν Άρμπορ. (AIP Emilio Segrè Visual Archives)

Τον Μάιο του 1944, ο Goudsmit έγινε επιστημονικός διευθυντής της αμερικανικής Επιχείρησης ALSOS (Alsos Mission) που ήταν τμήμα του Manhattan Project. Επρόκειτο για μια άκρως μυστική επιχείρηση που ήταν υπεύθυνη για τη συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα των Ναζί. Συνακόλουθα, η επιχείρηση είχε ως στόχο την προσέλκυση εκλεκτών Γερμανών επιστημόνων στην αμερικάνικη πλευρά

Το 1947, ο Goudsmit δημοσίευσε το βιβλίο ALSOS όπου περιγράφει την εμπειρία του από αυτή την επιχείρηση. Στο περιεχόμενο του βιβλίου είναι ιδιαίτερα συγκινητικό το κομμάτι όπου ο Goudsmit περιγράφει την επιστροφή του στο εγκαταλειμένο πατρικό του σπίτι στην Χάγη.
Στη διάρκεια αυτού του προγράμματος συνάντησε στο Hechingen της Γερμανίας (αργότερα Γαλλικός τομέας) ένα γκρουπ Γερμανών πυρηνικών φυσικών γύρω από τους Werner Heisenberg και Otto Hahn. Έτσι, κατάφερε να προλάβει τον Γάλλο φυσικό Yves Rocard, ο οποίος κάνοντας την ίδια δουλειά με τον Goudsmit, για την πλευρά της Γαλλίας, είχε καταφέρει νωρίτερα να πείσει μερικούς Γερμανούς επιστήμονες ειδικούς στην υπέρυθρη ακτινοβολία, να προτιμήσουν την γαλλική πλευρά.

Ο Goudsmit σε τζιπ κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Alsos.

Στη διάρκεια της επιχείρησης κι ενώ βρισκόταν στην Ευρώπη, πληροφορήθηκε από τα γερμανικά αρχεία, ότι το 1943 οι γονείς του είχαν σταλεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης ό,που δολοφονήθηκαν. 
Στο βιβλίο του, ο Goudsmit καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αποτυχία του γερμανικού πυρηνικού προγράμματος οφειλόταν σε παράγοντες όπως η γραφειοκρατία του ναζιστικού καθεστώτος, ο ανηλεής βομβαρδισμός από τα συμμαχικά αεροπλάνα, η δίωξη των Γερμανών επιστημόνων εβραϊκής καταγωγής και η αποτυχημένη ηγεσία από τον Heisenberg. 

Το εξώφυλλο του 1ου τεύχους του
περιοδικού PHYSICAL REVIEW LETTERS.

Μετά τον πόλεμο έγινε για μικρό διάστημα καθηγητής στο Northwestern University στο Ιλινόις και στη συνέχεια, από το 1948 μέχρι το 1970, ήταν κύριος ερευνητής στο Εθνικό Εργαστήριο Brookhaven. 

Έγινε γνωστός ως αρχισυντάκτης του επιστημονικού περιοδικού Physical Review, που εκδίδεται από την Αμερικανική Φυσική Ένωση (American Physical Society). Την 1η Ιουλίου 1958 εξέδωσε το 1ο τεύχος του Physical Review Letters, ένα από τα πλέον έγκυρα διεθνή περιοδικά Φυσικής σήμερα. 

Το 1960, o Goudsmit, αφού χώρισε την πρώτη σύζυγό του Jaantje, παντρεύτηκε την Irene Bejach.

Ο Goodsmit to 1971, στην ομιλία του για τα
50 χρόνια της Dutch Physical Society.

Όταν το 1974 συνταξιοδοτήθηκε από τη θέση στο περιοδικό, μετακινήθηκε στο  Πανεπιστήμιο της Νεβάδα, στο Reno, όπου και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι για ένα διάστημα ασχολήθηκε με την Αιγυπτιολογία και η συλλογή των αιγυπτιακών αρχαιοτήτων του βρίσκεται στο Μουσείο Αρχαιολογίας  Kelsey,   στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, στην πόλη Ann Arbor. 

Το σημείωμα του εκδότη S. A. Goudsmit στο
 1ο τεύχος του περιοδικού Physical Review Letters.

Η επιστημονική δραστηριότητα του Goudsmit στη θεωρητική φυσική του πρόσφερε πολλά βραβεία, όπως το Research Corporation Awards-1953, το Max Planck Medal-1964, το U. S. National Medal of Science-1976 κλπ.
Το 1974 του απονεμήθηκε το Μετάλλιο Karl Taylor Compton για την διακεκριμένη προσφορά του στη Φυσική, από την Εθνική Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ.
Το 1939 έγινε αντεπιστέλλον μέλος της Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences  (Βασιλική Ολλανδική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών), απ' όπου παραιτήθηκε τον επόμενο χρόνο, εξαιτίας της ναζιστικής κατοχής της Ολλανδίας. Ξαναέγινε δεκτός στην Ακαδημία τον Ιούνιο του 1950. Το 1977 χρίστηκε Commander in the Royal Netherlands Order of Orange-Nassau 

Ο Goudsmit (σύμφωνα με τον Benjamin Bederson) υπήρξε ένα πολύ δραστήριο άτομο, με έντονα συναισθήματα, συμπονετικό χαρακτήρα κι έντονη αποστροφή για το ναζιστικό καθεστώς. Η πίστη του για ακαδημαϊκή και προσωπική ελευθερία τον καθοδήγησαν στη ζωή του και παρά το πλούσιο επιστημονικό έργο του, παρέμεινε σεμνός και ταπεινός. 

Ο Samuel Goudsmit πέθανε στο Reno της Νεβάδα στις 4 Δεκεμβρίου 1978, σε ηλικία 76 ετών.

Το εξώφυλλο του βιβλίου "ALSOS"
του Samuel Goudsmit.

• Το κείμενο της ομιλίας του Samuel Goudsmit το 1971, για τα 50 χρόνια της Dutch Physical Society (Ολλανδική Ένωση Φυσικής). Τίτλος της ομιλίας: "The discovery of the electron spin" ("Η ανακάλυψη του σπιν του ηλεκτρονίου").

• Το αρχείο του Samuel Goudsmit όπως φυλάσσεται από το American Institute of Physics (AIP). 

• Η βιογραφία του Samuel Goudsmit από τον Benjamin Bederson σε έκδοση της  Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (NAS) των ΗΠΑ.

• Μια δημοσίευση στο περιοδικό Nature για τον Samuel Goudsmit από τον Davide Castelvecchi.

• Επικήδειος του Maurice Goldhaber για τον Samuel Goudsmit, στο περιοδικό physicstoday (Απρίλιος 1979, σελ 71). 

Πηγή: Today in Science History,  WIKIPEDIA