Σαν σήμερα ... 1950, γεννήθηκε ο Γερμανός νομπελίστας φυσικός Georg Bednorz.

Johannes Georg Bednorz

Σαν σήμερα, στις 16 Μαΐου 1950, γεννήθηκε στο Neuenkirchen της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας στη Γερμανία (τότε Δυτική Γερμανία) ο φυσικός Johannes Georg Bednorz, που ανακάλυψε με τον K. Alex Müller κεραμικά υλικά που παρουσιάζουν  υπεραγωγιμότητα σε (σχετικά) υψηλές θερμοκρασίες. 

Ήταν το τέταρτο παιδί του Anton και της Elisabeth Bednorz. Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος και η μητέρα του καθηγήτρια πιάνου. Από την παιδική ηλικία οι γονείς του προσπάθησαν να στρέψουν το ενδιαφέρον του στην κλασσική μουσική, αλλά ο ίδιος, ως περισσότερο πρακτικό μυαλό, προτιμούσε να βοηθά τ' αδέρφια του να καθαρίζουν τις μηχανές και τ' αυτοκίνητά τους, παρά ν' ασκείται μόνος του στο πιάνο. 

Στο σχολείο, επηρεασμένος από τον καθηγητή των Καλών Τεχνών, καλλιέργησε μια πρακτική αίσθηση και βοηθήθηκε στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας και του ομαδικού πνεύματος μέσα από την οργάνωση θεατρικών και καλλιτεχνικών παραστάσεων. Έτσι, σε ηλικία 13 ετών ανακάλυψε το ενδιαφέρον του για την κλασσική μουσική και άρχισε να παίζει βιολί και αργότερα  σάλπιγγα στην σχολική ορχήστρα. 

Στο γυμνάσιο έδειξε ενδιαφέρον για τις φυσικές επιστήμες, ιδιαίτερα τη χημεία, γιατί η φυσική διδασκόταν με πιο θεωρητικό τρόπο, ενώ στην χημεία, του προσφερόταν η δυνατότητα να διεξάγει πειράματα μόνος του, με απροσδόκητα αποτελέσματα μερικές φορές.

Αυτόγραφο του G. Bednorz σε φωτογραφία 
του Εργαστηρίου Ερευνών της IBM στη Ζυρίχη.

Το 1968 ξεκίνησε να σπουδάζει χημεία στο Πανεπιστήμιο του Münster, αλλά σύντομα έχασε το ενδιαφέρον του, λόγω της απρόσωπης ατμόσφαιρας που δημιουργούσε ο μεγάλος αριθμός φοιτητών. Αυτό τον οδήγησε στην απόφαση ν' αλλάξει προσανατολισμό σπουδών κινούμενος στον τομέα της κρυσταλλογραφίας και ιδιαίτερα της ορυκτολογίας, που βρίσκεται ανάμεσα στη χημεία και τη φυσική. 

Το 1972, οι καθηγητές του Wolfgang Hoffmann και Horst Böhm, του προσέφεραν τη δυνατότητα να συμμετάσχει στο Εργαστήριο Ερευνών της IBM στη Ζυρίχη, για τρεις μήνες ως θερινός φοιτητής. Η απόφασή του να αποδεχτεί την πρόσκληση, ουσιαστικά καθόρισε την μελλοντική του πορεία. 

Το τμήμα φυσικής όπου εντάχθηκε είχε επικεφαλής τον K. Alex Müller. Δούλεψε υπό την καθοδήγηση του Hans Jörg Scheel, μαθαίνοντας μεθόδους δημιουργίας κρυστάλλων, για χαρακτηρισμό υλικών και για χημεία στερεάς κατάστασης. Όμως, αυτό που ιδιαίτερα τον εντυπωσίασε ως νέο επιστήμονα, ήταν η ατμόσφαιρα δημιουργικότητας και ελευθερίας που καλλιεργείτο στο εργαστήριο της IBM, με αποτέλεσμα να ξεπερνιούνται οι φόβοι για λάθος ή οι δισταγμοί σε κάποια πρωτοβουλία του.  

Μοντέλο από υπολογιστή του οξειδίου YBCO.

Μετά τη δεύτερη επίσκεψή του το 1973, πήγε το 1974 πάλι στο Rüschlikon (έδρα της ΙΒΜ) για έξι μήνες προκειμένου να κάνει το πειραματικό μέρος της διπλωματικής του εργασίας σχετικά με την δημιουργία και τον χαρακτηρισμό του κρυστάλλου SrTiO₃, πάλι υπό την καθοδήγηση του Scheel. Ο Alex Müller, που ο τομέας ενδιαφέροντος του ήταν οι περοβσκίτες και παρακολουθούσε την εργασία του, τον ενθάρρυνε να συνεχίσει την έρευνά του σε αυτή την κατηγορία υλικών. 

Το 1977, αφού πήρε μάστερ από το Πανεπιστήμιο του Münster, ξεκίνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ETH) στη Ζυρίχη, υπό την επίβλεψη των καθηγητών Heini Gränicher και K. Alex Müller. Ήταν η περίοδος κατά την οποία άρχισε να αλληλεπιδρά στενότερα με τον Müller και να αντιλαμβάνεται καλύτερα τον τρόπο σκέψης του και την ικανότητά του να συνδυάζει ιδέες για το σχηματισμό μιας νέας αντίληψης. 

Ο Georg Bednorz (δεξ.) με τον Alex Müller στο εργαστήριό τους.

Αφού ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στην δημιουργία κρυστάλλων στερεών διαλυμάτων τύπου περοβσκίτη και την μελέτη των δομικών, διηλεκτρικών και σιδηροηλεκτρικών ιδιοτήτων τους, το 1982 προσελήφθη από την ΙΒΜ Ζυρίχης. 

Η στενή συνεργασία του με τον K. Alex Müller ξεκίνησε το 1983 όταν άρχισαν μια συστηματική μελέτη των ηλεκτρικών ιδιοτήτων των κεραμικών που σχηματίστηκαν από οξείδια μεταβατικών μετάλλων. Αναζητούσαν ένα υπεραγώγιμο οξείδιο με υψηλή κρίσιμη θερμοκρασία (Tc). 

Το 1986, οι δυο τους κατάφεραν να επιτύχουν υπεραγωγιμότητα στο υλικό LBCO (οξείδιο λανθανίου, βαρίου, χαλκού) σε θερμοκρασία 35 K, που ήταν αρκετά υψηλή, αν αναλογιστούμε ότι είχαν χρειαστεί 75 χρόνια για μετάβαση από 11 Κ σε 23 Κ και εκεί υπήρχε στασιμότητα για 13 χρόνια. 

Η ανακάλυψη αυτή οδήγησε σε νέες έρευνες που έφεραν νέα υλικά, όπως το BSCCO  (οξείδιο βισμουθίου, στροντίου, ασβεστίου, χαλκού-Tc=107 K) και το YBCO (οξείδιο υτρίου, βαρίου, χαλκού-Tc=92 K).

Ο J. Georg Bednorz σε φωτογραφία του Volker Steger
για την έκθεση "Sketches of Science".

Τον Ιούνιο του 1986, οι Müller και Bednorz ανακοίνωσαν την ανακάλυψή τους με δημοσίευση της εργασίας τους στο περιοδικό Zeitschrift für Physik Β. Πριν από το τέλος του 1986, ο Shoji Tanaka στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο και στη συνέχεια ο Paul Chu στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον, επιβεβαίωσαν το αποτέλεσμά τους, εργαζόμενοι ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο.

Έτσι, το 1987 ο Karl Müller και ο Georg Bednorz μοιράστηκαν το Νόμπελ Φυσικής "για την σημαντική ανακάλυψη της υπεραγωγιμότητας σε κεραμικά υλικά".

Ήταν το συντομότερο χρονικά Νόμπελ που δόθηκε μετά από μία ανακάλυψη.

27 Αυγούστου 2016, ο Georg Bednorz σε τιμητική εκδήλωση
στο Kalinga Insitute of Industrial Technology (KIIT) (Ινδία) κατά τη διάρκεια
σεμιναρίου για τα υπεραγώγιμα υλικά.

Εκτός από το Νόμπελ, ο Bednorz έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία και μετάλλια, όπως

• Βραβείο Marcel Benoist (1986 - Ελβετία) (με τον Karl Müller),
• IBM fellow (1987)
• Βραβείο Dannie Heineman για Μαθηματική Φυσική (1987 - Ακαδημία Επιστημών του Göttingen) (με τον Karl Müller),
• Βραβείο Μνήμης Fritz London (1987 - Πανεπιστήμιο Duke) (με τον Karl Müller),
• Βραβείο Robert Wichard Pohl (1987 - Γερμανική Ένωση Φυσικής),
• Βραβείο Viktor Mortiz Goldschmidt (1987 - Γερμανική Ένωση Μεταλλειολογίας),
• Βραβείο Otto Klung (1987 - Ανεξάρτητο Πανεπιστήμιο Βερολίνου),
• Βραβείο Hewlett-Packard Europhysics (1988 - Ευρωπαϊκή Ένωση Φυσικής), (με τον Karl Müller),
• Βραβείο James C. McGroddy  για Έρευνα Νέων Υλικών (1988 - APS) (με τον Karl Müller),
• Βραβείο Minnie Rosen (1988 - Πανεπιστήμιο Ross, Ν. Υόρκη),
• Βραβείο Aldo-Villa (1991 - Ιταλική Ένωση Κεραμικών Υλών) (με τον Karl Müller),

ενώ έγινε μέλος πολλών επιστημονικών ενώσεων και επίτιμος διδάκτορας πανεπιστημίων (Salzburg, Regensburg, Ακαδημία Κεραμικών Υλικών, APS).

Ο J. Georg Bednorz δέχεται τιμητική πλακέτα από τον Lin Jianhua,
αντιπρόεδρο του Πανεπιστημίου του Πεκίνου, στις 17 Νοεμβρίου 2010. 

Ο Georg Bednorz είναι παντρεμένος με την συνάδελφό του φυσικό Mechthild Wennemer με την οποία είχαν γνωριστεί από το 1974 που ήταν φοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Münster. Σήμερα ο Bednorz εξακολουθεί να εργάζεται στην ΙΒΜ Ζυρίχης.

Πηγή: Today in Science History