Πέμπτη 26 Μαρτίου 2020

Σαν σήμερα ...1875, γεννήθηκε ο Γερμανός φυσικός Max Abraham.


Max Abraham

Σαν σήμερα, στις 26 Μαρτίου 1875, γεννήθηκε στο Danzig της αυτοκρατορικής Γερμανίας (τώρα Gdańsk της Πολωνίας), ο θεωρητικός φυσικός Max Abraham που το μεγαλύτερο μέρος του έργου του ήταν σχετικό με τον Ηλεκτρομαγνητισμό.
Ο Abraham προερχόταν από ευκατάστατη εβραϊκή οικογένεια εμπόρων. Πατέρας του ήταν ο Moritz Abraham και μητέρα του η Selma Moritzsohn.

Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και το 1897, υπό την καθοδήγηση του Max Planck, πήρε το διδακτορικό του. Πέρασε τα επόμενα τρία χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου εργαζόμενος ως βοηθός του Planck.

Το 1900 ο Abraham αποδέχτηκε θέση άμισθου λέκτορα στο Πανεπιστήμιο του Göttingen. Εκεί παρέμεινε μέχρι το 1909, ένα ασυνήθιστα μεγάλο χρονικό διάστημα για κάποιον που κατέχει μια τέτοια απλήρωτη θέση διδασκαλίας. Ο λόγος της μη απόκτησης μιας μόνιμης θέσης στο πανεπιστήμιο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν οφειλόταν σε μειωμένη ικανότητα, αλλά μάλλον ήταν αποτέλεσμα της προσωπικότητάς του. 
Όπως έχει γραφεί, δεν είχε υπομονή με ό,τι θεωρούσε ότι είναι ανόητη και παράλογη επιχειρηματολογία. Είχε την τάση να είναι επικριτικός και δεν είχε κανένα δισταγμό να ψέξει δημόσια τους συναδέλφους του, ανεξάρτητα από το βαθμό ή τη θέση τους. Το χιούμορ του ήταν αιχμηρό και συνοδευόταν από μια εξίσου αιχμηρή γλώσσα.

Ο Max Abraham το 1915. 
(αρχείο του Caltech)

Το 1909 ο Abraham δέχθηκε θέση στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στις Ηνωμένες Πολιτείες, όμως μην αντέχοντας την ατμόσφαιρα του μικρού πανεπιστημιακού ιδρύματος του Ιλινόις, επέστρεψε στο Göttingen μετά από λίγους μήνες. 
Ο επόμενος σταθμός του ήταν στην Ιταλία. Μετά από πρόσκληση του Ιταλού μαθηματικού  Tullio Levi-Civita ο Abraham έγινε καθηγητής Λογικής Μηχανικής (Rational Mechanics) στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου, όπου παρέμεινε μέχρι το 1914. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου ο Abraham, μέσω αλληλογραφίας, διαφώνησε έντονα με τον Αϊνστάιν για τη θεωρία της σχετικότητας, αλλά ακόμη έπαιξε ενεργό ρόλο σε παρόμοια διαφωνία ανάμεσα στον Αϊνστάιν και τον Levi-Civita.

Με την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γερμανία κι εκεί εργάστηκε πάνω στη θεωρία της μετάδοσης των ραδιοφωνικών κυμάτων.
Μετά τον πόλεμο, μη μπορώντας να επιστρέψει στο Μιλάνοεργάστηκε στη  Στουτγκάρδη μέχρι το 1921, αντικαθιστώντας τον καθηγητή της Φυσικής στο Technische Hochschule (Τεχνικό Πανεπιστήμιο). 

Μετά από αυτή την περίοδο αποδέχτηκε θέση καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Άαχεν. Μέχρι να πάει στο Άαχεν, αρρώστησε και τελικά διαγνώστηκε με όγκο στον εγκέφαλο.  Ποτέ δεν επανήλθε και όπως υπέφερε στη μέχρι τότε ζωή του, έτσι και το τέλος του ήταν επώδυνο. 

Η 2η έκδοση (1950) του βιβλίου του Abraham
"Η κλασική θεωρία του ηλεκτρισμού και μαγνητισμού"
από τον εκδοτικό οίκο Hafner Publishing Company.

Σχεδόν όλο το έργο του Abraham είναι σχετικό με τη θεωρία του Maxwell. Επέδειξε ιδιαίτερη δεξιοτεχνία στο χειρισμό των εξισώσεων Maxwell όπως λίγοι άλλοι πριν από αυτόν. Έγραψε ένα δίτομο έργο για την ηλεκτροδυναμική με τίτλο "Theorie der Elektrizität" ("Θεωρία της Ηλεκτρικής Ενέργειας"). Το βιβλίο αυτό έκανε πέντε εκδόσεις στη διάρκεια της ζωής του Abraham και για τη Γερμανία υπήρξε ένα πρότυπο έργο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά του κειμένου ήταν ότι σε κάθε νέα έκδοση ο Abraham θεωρούσε σωστό να περιλαμβάνει, όχι μόνο τις τελευταίες πειραματικές εργασίες, αλλά και τις πιο πρόσφατες θεωρητικές συνεισφορές, ακόμη κι αν οι εισφορές αυτές βρίσκονταν σε αντιπαλότητα. Επιπλέον, δεν είχε κανένα δισταγμό, αφού εξηγούσε και τις δύο πλευρές ενός ζητήματος, να υποστηρίξει τη δική του άποψη.

Το 1902, σε κείμενό του ανέπτυξε τη θεωρία του για το ηλεκτρόνιο, αλλά το 1904 ο Λόρεντζ με τον Αϊνστάιν διατύπωσαν μια διαφορετική θεωρία. Η μελέτη του Abraham  για τη δομή και τη φύση των ηλεκτρονίων τον οδήγησε στην ιδέα της ηλεκτρομαγνητικής φύσης της μάζας του ηλεκτρονίου και κατά συνέπεια, στην εξάρτηση από την ταχύτητα των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων σε ένα βαρυτικό πεδίο. Στην αρχή, οι ιδέες του υποστηρίχθηκαν πειραματικά, ιδιαίτερα από πειράματα του Walter Kaufmann, αλλά αργότερα άλλες πειραματικές εργασίες ευνόησαν τη θεωρία που αναπτύχθηκε από τους Λόρεντζ, Αϊνστάιν.

Το εξώφυλλο του έργου του Abraham 
"Theorie der Elektrizität".

Ο Abraham ήταν αντίθετος με τη θεωρία της σχετικότητας σε όλη του τη ζωή. Στην αρχή οι αντιρρήσεις του είχαν να κάνουν τόσο με τα αξιώματα στα οποία βασιζόταν η σχετικότητα, όσο και με το γεγονός ότι ένιωθε ότι η πειραματική απόδειξη δεν υποστήριζε τη θεωρία. Από το 1912, έχοντας κατανοήσει πολύ καλά τη θεωρία της σχετικότητας, μετρίασε τις αντιρρήσεις του, δεχόμενος ότι η θεωρία ακουγόταν λογική. Ωστόσο, δεν δεχόταν ότι αυτή ήταν μια θεωρία που μπορούσε να περιγράψει με ακρίβεια τον φυσικό κόσμο.

Ο Abraham πάντα πίστευε στην ύπαρξη του "αιθέρα" και ήλπιζε ότι καινούρια αστρονομικά δεδομένα θα επιβεβαίωναν αυτή την άποψη. Ακόμη, πίστευε ότι ένα ηλεκτρόνιο ήταν μια απόλυτα άκαμπτη σφαίρα με φορτίο που κατανέμεται ομοιόμορφα πάνω στην επιφάνειά του. Δεν επρόκειτο να εγκαταλείψει αυτές τις πεποιθήσεις εύκολα, κυρίως επειδή ένιωθε ότι οι απόψεις του βασίζονται στην κοινή λογική. 

Ο Max Abraham πέθανε στο Μόναχο στις 16 Νοεμβρίου 1922, σε ηλικία μόλις 47 ετών μετά από ασθένεια 6 μηνών.
Μετά το θάνατό του, ο Max Born και ο Max von Laue έγραψαν σ' έναν επικήδειο: 
"(Ο Abraham) αγαπούσε τον απόλυτο αιθέρα, τις εξισώσεις του για το πεδίο, το άκαμπτο ηλεκτρόνιό του, όπως ένας νεαρός αγαπά στον πρώτο έρωτά του και του οποίου (έρωτα) την ανάμνηση καμιά κατοπινή εμπειρία δεν μπορεί να σβήσει".


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου