Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2020

Σαν σήμερα... 1958, οι ΗΠΑ εκτόξευσαν τον πρώτο δορυφόρο τους, τον Explorer 1.


Καλλιτεχνική ψηφιακή απεικόνιση της πτήσης του δορυφόρου
Explorer 1, από τον Erik Simonsen (8 Ιουνίου 2018).


















Σαν σήμερα, στις 31 Ιανουαρίου 1958, οι ΗΠΑ εκτόξευσαν με  επιτυχία  τον πρώτο τους δορυφόρο, τον Explorer 1 (Εξερευνητής 1) από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ. Είχε προηγηθεί μια αποτυχημένη απόπειρα εκτόξευσης στις 6 Δεκεμβρίου 1957. Η προσπάθεια ήταν μέρος της συμμετοχής των ΗΠΑ στο Διεθνές Γεωφυσικό Έτος (IGY) (Ιούλιος 1957 - Δεκέμβριος 1958). 
Στην πραγματικότητα, αυτή η επιτυχημένη προσπάθεια ήταν η απάντηση στους Σοβιετικούς, που είχαν προηγηθεί εκτοξεύοντας τον Sputnik 1 στις 4 Οκτωβρίου 1957 και τον Sputnik 2 με τη σκυλίτσα Λάικα στις 3 Νοεμβρίου 1957 και αποτελούσε το πρώτο βήμα της Αμερικής στο διαστημικό ανταγωνισμό, στη διάρκεια  του ψυχρού πολέμου.


(από αριστ.) Ο William Pickering, ο James Van Allen και 
ο Wernher von Braun κρατούν ένα μοντέλο του Explorer 1. 

Τρεις άνθρωποι ήταν οι βασικοί παράγοντες αυτής της επιτυχίας. 
  • Ο μηχανικός Δρ. William Pickering, υπεύθυνος για το σχεδιασμό του δορυφόρου και την εκτέλεση του προγράμματος. Ο William Pickering ήταν διευθυντής του Jet Propulsion Laboratory (JPL) του Πανεπιστημίου Caltech, στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας. 
  • Ο καθηγητής Φυσικής και Αστρονομίας James Van Allen του Πανεπιστημίου της Iowa, υπεύθυνος για το σχεδιασμό και την κατασκευή των οργάνων του δορυφόρου. Ο Van Allen είχε μελετήσει τις κοσμικές ακτίνες γύρω από τη Γη.
  • Ο Wernher von Braun, που σχεδίασε τον πύραυλο που εκτόξευσε το δορυφόρο. Ο von Braun προερχόταν από τη Γερμανία και είχε εργαστεί στο πρόγραμμα κατασκευής του πυραύλου V-2 με τους οποίους οι ναζί βομβάρδιζαν την Αγγλία στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Στις ΗΠΑ ήταν επικεφαλής της Army Ballistic Missile Agency (ABMA), μιας υπηρεσίας με έδρα στο Redstone Arsenal του Huntsville της πολιτείας Αλαμπάμα. 
Η αναμνηστική αφίσα της NASA για τα 60 χρόνια του Explorer 1.

Το μήκος του δορυφόρου (με τη ρουκέτα) ήταν 203 cm, η διάμετρός του 15 cm και το βάρος του 13.37 kg.
Τα όργανα που είχαν φορτωθεί στον Explorer 1 ήταν 
  • ένας ανιχνευτής κοσμικής ακτινοβολίας και 
  • ένας ανιχνευτής μικρομετωριτών.

Σχέδιο του Explorer 1 σε τομή.

Για την εκτόξευση χρησιμοποιήθηκε πύραυλος τύπου Juno 1 που κατασκεύασε η ABMA.
Το πρώτο τμήμα του πυραύλου τοποθετήθηκε στην εξέδρα εκτόξευσης Launch Complex 26 στις 16 Ιανουαρίου 1958 και το πάνω μέρος του πυραύλου στις 24 Ιανουαρίου.

Το απόγευμα της 31ης Ιανουαρίου 1958 μια ομάδα 57 μηχανικών, τεχνικών και διοικητικών υπαλλήλων ήταν παρόντες στην αντίστροφη μέτρηση για την εκτόξευση του δορυφόρου. 
Οι υπεύθυνοι του προγράμματος, Pickering, von Braun και Van Allen, περίμεναν στο Αμερικανικό Πεντάγωνο με σκοπό να μεταβούν στην Εθνική Ακαδημία των Επιστημών (National Academy of Sciences) να ανακοινώσουν την επιτυχία ή αποτυχία του εγχειρήματος.  

Η ομάδα των γυναικών που εργάστηκε στο πρόγραμμα 
κάνοντας με το χέρι τους απαιτούμενους υπολογισμούς.

Στις 10:48 μμ (EST - Ώρα Ανατολικής Ακτής) ο πύραυλος με το δορυφόρο ξεκίνησαν το ταξίδι τους. 
Δύο περίπου ώρες αργότερα (με 15' καθυστέρηση) ο Pickering πήρε το αναμενόμενο κωδικοποιημένο σήμα για την επιτυχημένη τοποθέτηση του δορυφόρου σε γήινη τροχιά  "California has the bird" ("Η Καλιφόρνια έχει το πουλί").

Αφού είχε πλέον επιβεβαιωθεί ότι ο δορυφόρος βρίσκεται σε τροχιά, ο von Braun  χαρακτήρισε το γεγονός ως μια κρίσιμη αρχή για το διαστημικό πρόγραμμα των ΗΠΑ, λέγοντας χαρακτηριστικά: "Έχουμε εδραιώσει σταθερά το πάτημά μας στο διάστημα. Δεν θα το εγκαταλείψουμε ποτέ".
Το διαστημικό σκάφος χρειαζόταν 114' για μια γήινη περιστροφή με πιο μακρινή απόσταση στα 1594 μίλια και πιο κοντινή στα 225 μίλια.  

Ο Θάλαμος Ελέγχου (Control Room) για την
εκτόξευση του Explorer 1.
(age FOTOSTOCK)

Ο Explorer 1 σταμάτησε τη μετάδοση στοιχείων στις 23 Μαΐου 1958, όταν οι μπαταρίες του εξαντλήθηκαν. Παρέμεινε σε τροχιά για πάνω από 12 χρόνια έχοντας πραγματοποιήσει περισσότερες από 58000 περιστροφές της Γης. Στις 31 Μαρτίου 1970 εισήλθε στην ατμόσφαιρα της Γης και έπεσε στον Ειρηνικό ωκεανό. 
  • Δείτε το βίντεο της πρώτης ανακοίνωσης για την εκτόξευση του Explorer 1.
  • Ένα βίντεο από Jet Propulsion Laboratory για τον Explorer 1.
  • "Explorer 1: First U.S. Satellite" ("Εξερευνητής 1: Πρώτος δορυφόρος των Ηνωμένων Πολιτειών"). Το βίντεο περιέχει και την αποτυχημένη προσπάθεια των Αμερικανών να εκτοξεύσουν δορυφόρο τον Δεκέμβριο 1957 (αγγλικά, 3:30). 
  • Το επετειακό βίντεο της NASA για τα 60 χρόνια της εκτόξευσης του Explorer 1.

Πηγή: Today in Science History

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου