Σαν σήμερα, στις 4 Ιανουαρίου 1961, πέθανε από φυματίωση στη Βιέννη της Αυστρίας ο Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger. Ο αυστριακός φυσικός ήταν 74 ετών και είχε ασχοληθεί με τη στατιστική φυσική, τη θερμοδυναμική, την ηλεκτροδυναμική, την κοσμολογία, τη βιολογία, τη φιλοσοφία, αλλά κυρίως με την κβαντική φυσική, διατυπώνοντας την περίφημη κυματική εξίσωση που φέρει το όνομά του.
Ο Σρέντινγκερ γεννήθηκε στις 12 Αυγούστου 1887 στη Βιέννη, αλλά καταγόταν από Βαυαρική οικογένεια που είχε εγκατασταθεί στη Βιέννη αρκετές γενεές πριν. Η μητέρα του, Έμιλι Μπάουερ, ήταν κατά το ήμισυ Βρετανή, με αποτέλεσμα, ο μικρός Έρβιν να μάθει από μικρός τόσο αγγλικά όσο και γερμανικά, καθώς στο σπίτι του μιλούσαν και τις δύο γλώσσες. Μέχρι τα 10 χρόνια του δεν πήγε σχολείο, αλλά παρακολούθησε ιδιωτικά μαθήματα.
Το φθινόπωρο του 1898 εγγράφηκε στο Akademisches Gymnasium της Βιέννης, απ' όπου αποφοίτησε το 1908 για να εγγραφεί στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης να σπουδάσει Θεωρητική Φυσική. Οι παραδόσεις του καθηγητή του Fritz Hasenöhrl, διαδόχου του Bolzmann, επηρέασαν σημαντικά τον νεαρό Έρβιν.
Το 1910 έλαβε το διδακτορικό του με θέμα της διατριβής του «Περί ηλεκτρικής αγωγιμότητας στην επιφάνεια μονωτών σε υγρή ατμόσφαιρα».
Το 1910 έλαβε το διδακτορικό του με θέμα της διατριβής του «Περί ηλεκτρικής αγωγιμότητας στην επιφάνεια μονωτών σε υγρή ατμόσφαιρα».
Ολοκληρώνοντας τις σπουδές του έγινε βοηθός του καθηγητή Franz Exner, καθοδηγώντας την πρακτική εξάσκηση των φοιτητών.
Με την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1914 κλήθηκε να υπηρετήσει στον Αυστροουγγρικό στρατό και τοποθετήθηκε ως αξιωματικός σε μονάδα πυροβολικού.
Με τη λήξη του Α' παγκοσμίου πολέμου επέστρεψε στην εργασία του και το 1920 έλαβε ακαδημαϊκή θέση ως βοηθός του Καθηγητή Max Wien στην Ιένα. Στη συνέχεια έγινε έκτακτος καθηγητής στη Στουτγάρδη και τακτικός καθηγητής στο Μπρέσλαου (σήμερα Βρότσλαβ). Ακολούθησε η ανάληψη της θέσης του καθηγητή στη Ζυρίχη, όπου εγκαταστάθηκε για έξι χρόνια. Η περίοδος αυτή ήταν ίσως η πιο γόνιμη γι' αυτόν, καθώς ασχολήθηκε με πολλά θέματα Θεωρητικής Φυσικής, κυρίως με θέματα θερμότητας και θερμοδυναμικής (τον ενδιέφερε ιδιαίτερα η θεωρία του Boltzman).
Με την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1914 κλήθηκε να υπηρετήσει στον Αυστροουγγρικό στρατό και τοποθετήθηκε ως αξιωματικός σε μονάδα πυροβολικού.
Με τη λήξη του Α' παγκοσμίου πολέμου επέστρεψε στην εργασία του και το 1920 έλαβε ακαδημαϊκή θέση ως βοηθός του Καθηγητή Max Wien στην Ιένα. Στη συνέχεια έγινε έκτακτος καθηγητής στη Στουτγάρδη και τακτικός καθηγητής στο Μπρέσλαου (σήμερα Βρότσλαβ). Ακολούθησε η ανάληψη της θέσης του καθηγητή στη Ζυρίχη, όπου εγκαταστάθηκε για έξι χρόνια. Η περίοδος αυτή ήταν ίσως η πιο γόνιμη γι' αυτόν, καθώς ασχολήθηκε με πολλά θέματα Θεωρητικής Φυσικής, κυρίως με θέματα θερμότητας και θερμοδυναμικής (τον ενδιέφερε ιδιαίτερα η θεωρία του Boltzman).
Στο τέλος αυτής της περιόδου έκανε και μια από τις πλέον σημαντικές ανακαλύψεις του, τη γνωστή ως κυματική Εξίσωση του Σρέντινγκερ (πρώτη δημοσίευση τον Ιανουάριο του
1926 στο περιοδικό Annalen der Physik). Αυτή η εξίσωση αντικαθιστά την εξίσωση του Νεύτωνα ως η «σωστή εξίσωση» για την περιγραφή της κίνησης των σωματιδίων του μικρόκοσμου.
Αυτή η ανακάλυψη έγινε επειδή οι κβαντικές συνθήκες του Μπορ δεν τον ικανοποιούσαν.
Ο Σρέντινγκερ συνειδητοποίησε ότι η εξίσωσή του εξηγούσε αβίαστα την κβάντωση της ενέργειας που αποτελεί το κλειδί για την κατανόηση του μυστηρίου της ατομικής σταθερότητας όπως το είχε θέσει νωρίτερα ο Μπορ. Στην ίδια εργασία ο Σρέντινγκερ εφάρμοσε την εξίσωσή του στο άτομο του υδρογόνου και έδειξε ότι δίνει τις σωστές τιμές της ενέργειας, αλλά και άλλα φυσικά χαρακτηριστικά του ατόμου όπως, παραδείγματος χάριν, το μέγεθός του. Πρόκειται σίγουρα για μια από τις σημαντικότερες επιστημονικές εργασίες όλων των εποχών.
Γι' αυτή του την εργασία ο Σρέντινγκερ τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1933, από κοινού με τον Paul Dirac.
1926 στο περιοδικό Annalen der Physik). Αυτή η εξίσωση αντικαθιστά την εξίσωση του Νεύτωνα ως η «σωστή εξίσωση» για την περιγραφή της κίνησης των σωματιδίων του μικρόκοσμου.
Αυτή η ανακάλυψη έγινε επειδή οι κβαντικές συνθήκες του Μπορ δεν τον ικανοποιούσαν.
Ο Σρέντινγκερ συνειδητοποίησε ότι η εξίσωσή του εξηγούσε αβίαστα την κβάντωση της ενέργειας που αποτελεί το κλειδί για την κατανόηση του μυστηρίου της ατομικής σταθερότητας όπως το είχε θέσει νωρίτερα ο Μπορ. Στην ίδια εργασία ο Σρέντινγκερ εφάρμοσε την εξίσωσή του στο άτομο του υδρογόνου και έδειξε ότι δίνει τις σωστές τιμές της ενέργειας, αλλά και άλλα φυσικά χαρακτηριστικά του ατόμου όπως, παραδείγματος χάριν, το μέγεθός του. Πρόκειται σίγουρα για μια από τις σημαντικότερες επιστημονικές εργασίες όλων των εποχών.
Γι' αυτή του την εργασία ο Σρέντινγκερ τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1933, από κοινού με τον Paul Dirac.
Το 1927 ο Σρέντινγκερ μετακόμισε στο Βερολίνο όπου αντικατέστησε τον Max Planck. Το 1933 όταν στην εξουσία ανέβηκε το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Χίτλερ, ο Σρέντινγκερ αποφάσισε ότι δεν του ήταν πλέον δυνατό να ζήσει στη Γερμανία και μετακόμισε στην Αγγλία, όπου ανέλαβε μια θέση στην Οξφόρδη.
Όταν το 1934 του προτάθηκε μόνιμη θέση από το Πανεπιστήμιο Πρίνστον στις ΗΠΑ, δεν τη δέχτηκε.
Το 1935 διατύπωσε το περίφημο νοητικό πείραμα με το όνομα "η γάτα του Σρέντινγκερ", που χαρακτηρίζεται και ως παράδοξο. Το νοητικό πείραμα συναντάται συνήθως σε θεωρητικές συζητήσεις για τις ερμηνείες της κβαντομηχανικής. Κατά την ανάπτυξη αυτού του πειράματος ο Σρέντινγκερ επινόησε τον όρο κβαντική διεμπλοκή.
Το 1936 του προτείνεται θέση στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς και ο Σρέντινγκερ δέχεται, κυρίως επειδή νοσταλγούσε την πατρίδα του. Το 1938 όμως, η Αυστρία προσαρτάται στο Χιτλερικό Ράιχ και ο Σρέντινγκερ βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, επειδή η φυγή του από τη Γερμανία το 1933 θεωρήθηκε ως εχθρική προς το Ράιχ πράξη. Όμως κατάφερε να διαφύγει αρχικά στην Ιταλία, απ' όπου επανήλθε στην Οξφόρδη και ύστερα στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης. Μετά από σύντομη παραμονή εκεί, μετακινήθηκε στο Clontarf, προάστιο του Δουβλίνου όπου τοποθετήθηκε ως Διευθυντής της Σχολής Θεωρητικής Φυσικής στο Ίδρυμα Ανωτάτων Σπουδών, που μόλις είχε δημιουργηθεί στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας. Παρέμεινε εκεί ως το 1955, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε.
Ως προσωπικότητα ο Σρέντινγκερ ήταν περισσότερο γνωστός για την ελευθεριάζουσα ερωτική του ζωή, μάλλον σκανδαλώδη για τα κοινωνικά και ακαδημαϊκά ήθη της εποχής.
Η συμβίωση με τη σύζυγο Annemarie Bertel (παντρεύτηκαν το 1920) και την εκάστοτε ερωμένη του ήταν μάλλον κανόνας ζωής παρά εξαίρεση κι αυτό ήταν συχνά πρόβλημα στις ακαδημαϊκές του μετακινήσεις από ίδρυμα σε ίδρυμα.
Θάφτηκε στο καθολικό κοιμητήριο του Alpbach στην Αυστρία, παρότι δεν ήταν καθολικός. Όμως ο ιερέας του κοιμητηρίου επέτρεψε την ταφή εκεί, όταν πληροφορήθηκε ότι ο Σρέντινγκερ ήταν μέλος της Παπικής Ακαδημίας Επιστημών (Pontifical Academy of Sciences).
Τα αρχεία του Σρέντινγκερ βρίσκονται στην κεντρική βιβλιοθήκη της Βιέννης για τη Φυσική (Central Library for Physics in Vienna).
Βρείτε ΕΔΩ και ΕΔΩ κάποια αρχεία σχετικά με τον Erwin Schrödinger (σπάνιες φωτογραφίες, αναλυτική βιογραφία, γραπτά, αλληλογραφία κλπ).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου