Σαν σήμερα, στις 16 Ιανουαρίου 1967, πέθανε ο Robert Jemison Van de Graaff στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, σε ηλικία 66 ετών.
Ο Van de Graaff υπήρξε πρωτοπόρος στο πεδίο της πυρηνικής φυσικής, καθώς ανακάλυψε μερικά από τα πρώτα τμήματα των επιταχυντών. Ευρύτερα έγινε γνωστός από την περίφημη ηλεκτροστατική γεννήτρια που φέρει το όνομά του και για την οποία κάθε φυσικός της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θεωρούσε τον εαυτό του τυχερό αν είχε στο σχολείο του. Βέβαια, αναφέρομαι στις μηχανές Van de Graaff της εποχής '60, '70 που υπήρχαν στα παλιά σχολεία (είχα την τύχη να έχω μια τέτοια μηχανή στο 39ο Λύκειο της Αθήνας στη δεκαετία του '80) και όχι στις κινέζικες του '90 που ήταν για πέταμα!
Ο Van de Graaff γεννήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1901, στην Tuscaloosa της Αλαμπάμα. Ήταν ο μικρότερος από τέσσερα αγόρια, με γονείς που είχαν Ολλανδική καταγωγή.
Το 1922 ο Van de Graaff πήρε το μπάτσελορ και το 1923 το μάστερ από το Πανεπιστήμιο της Alabama, ως μηχανολόγος μηχανικός. Μετά την αποφοίτησή του δούλεψε για ένα χρόνο ως μηχανικός στην Alabama Power Co.
Το 1924 ταξίδεψε στην Ευρώπη για να σπουδάσει ατομική φυσική στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι και στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, απ' όπου πήρε μπάτσελορ στη φυσική το 1926. Το 1928 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στην Οξφόρδη.
Την περίοδο που ήταν στην Οξφόρδη ήρθε σ' επαφή με το έργο του Ernest Rutherford στην πυρηνική φυσική και κατέληξε στο συμπέρασμα πως για να προωθηθεί η έρευνα της σωματιδιακής φυσικής έπρεπε να επιτευχθούν μεγάλη επιτάχυνση των σωματιδίων και υψηλές διαφορές δυναμικού.
Το 1929 επιστρέφοντας στις ΗΠΑ με το σχέδιο ενός σωματιδιακού επιταχυντή στο μυαλό του, συνεργάστηκε με το Εργαστήριο Φυσικής Palmer στο Πανεπιστήμιο του Princeton.
Εκεί κατασκεύασε το πρώτο μοντέλο ενός "ηλεκτροστατικού επιταχυντή" που μπορούσε να επιτύχει διαφορά δυναμικού (τάση) 80000 V. Γι' αυτό το απλοϊκό πρωτότυπο είχε χρησιμοποιήσει μια φτηνή μεταξωτή κορδέλα ως ιμάντα μεταφοράς φορτίου, που εκινείτο ανάμεσα σε δύο μεταλλικά ρουλεμάν.
Μέχρι το Νοέμβριο του 1931 είχε βελτιώσει τη μηχανή του καταφέρνοντας να την κάνει να παράγει ένα εκατομμύριο βολτ (1 MV) και την παρουσίασε στο εναρκτήριο δείπνο του Αμερικάνικου Ινστιτούτου Φυσικής. Την ίδια χρονιά παρουσίασε μια εργασία του για τον ηλεκτροστατικό επιταχυντή στην Αμερικάνικη Ένωση Φυσικής (APS).
Το 1932, λίγο μετά την πρώτη επίδειξη του μοντέλου του Van de Graaff, οι John D. Cockcroft και Ernest Walton εργαζόμενοι στο περίφημο Cavendish Laboratory του Cambridge, έφτιαξαν το δικό τους σωματιδιακό επιταχυντή χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά κυκλώματα πολλαπλασιασμού της τάσης για παραγωγή ενέργειας. Αυτή η συσκευή ήταν ογκώδης, αλλά το κυριότερο δεν έδινε μεγάλα περιθώρια για δημιουργία μεγάλης τάσης.
Ο Van de Graaff από το 1932 έως το 1934 εργάστηκε ως βοηθός ερευνητής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT), όπου το 1934 έγινε επίκουρος καθηγητής, μένοντας εκεί μέχρι το 1960.
Στις 28 Νοεμβρίου 1933 παρουσίασε μια βελτιωμένη εκδοχή της μηχανής του που μπορούσε να παράγει τάση επτά εκατομμυρίων βολτ (7 MV).
Τον Φεβρουάριο 1935 πήρε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τη γεννήτρια Van de Graaff, αλλά εκείνη την εποχή κανείς δεν ενδιαφέρθηκε σοβαρά γι' αυτή την ανακάλυψη, πλην του Nikola Tesla που έγραψε το 1934 σχετικό άρθρο στην επιθεώρηση Scientific American.Πρώτη η Ιατρική Σχολή του Harvard το 1937 χρησιμοποίησε την μηχανή για την παραγωγή ακτίνων Χ. Την ίδια χρονιά, στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι εγκαταστάθηκε για επίδειξη μια τεράστια γεννήτρια Van de Graaff στο Palais de la Decouverte, υπό τη διεύθυνση του Frederic Joliot.
Το 1965, η Αμερικάνικη Ένωση Φυσικής τον τίμησε με το βραβείο T. Bonner για την ανάπτυξη των ηλεκτροστατικών επιταχυντών.
Ο Van de Graaff πέθανε στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης στις 16 Ιανουαρίου 1967, σε ηλικία 66 ετών, έχοντας κατοχυρώσει συνολικά επτά πατέντες για τις ηλεκτρικές του εφευρέσεις.
Την εποχή που πέθανε ο Van de Graaff, ήδη λειτουργούσαν 500 μεγάλοι σωματιδιακοί επιταχυντές Van de Graaff σε 30 χώρες στον κόσμο.
Την εποχή που πέθανε ο Van de Graaff, ήδη λειτουργούσαν 500 μεγάλοι σωματιδιακοί επιταχυντές Van de Graaff σε 30 χώρες στον κόσμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου