Σαν σήμερα... 1804, γεννήθηκε ο Heinrich Emil Lenz.

Heinrich Friedrich Emil Lenz

Σαν σήμερα, στις 24 Φεβρουαρίου 1804 (παλαιό ημερ. 12 Φεβρουαρίου 1804), γεννήθηκε στο Dorpat (τώρα Tartu) της Εσθονίας (τότε επαρχία της Livonia, περιοχή της Ρωσικής αυτοκρατορίας) ο  Heinrich Friedrich Emil Lenz (Χάινριχ Φρίντριχ Έμιλ Λεντς) ή και Emil Khristianovich Lenz (ρωσικά: Эмилий Христианович Ленц). Προερχόταν από Γερμανική οικογένεια και γι' αυτό στη βιβλιογραφία αναφέρεται ως Ρώσος αλλά και ως Γερμανός. 

Όσοι εκπαιδευτικοί έχουν διδάξει ηλεκτρομαγνητισμό, έχουν αναφερθεί στον "κανόνα του Λεντς" και ίσως έχουν κάνει το εντυπωσιακό πείραμα με τους αναπηδώντες δακτύλιους ή το πείραμα με τον χάλκινο σωλήνα και το μαγνήτη. Ο αείμνηστος Ανδρέας Κασσέτας τον είχε χαρακτηρίσει ως  «τρίτο "αρχάγγελο" της Ηλεκτρομαγνητικής Επαγωγής» (οι άλλοι δύο ήταν ο Φαραντέι και ο Χένρι).

Γονείς του Έμιλ Λεντς ήταν ο θεολόγος καθηγητής Christian Heinrich Friedrich Lenz (1770-1817) και η Louise Elisabeth Lenz (πρώην Wolff) (1781-1830). Είχε μια μεγαλύτερη αδελφή, την Maria (1802-1804) και ένα μικρότερο αδελφό, τον  Robert (1808-1836).  

Μετά την ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με εξαιρετικές επιδόσεις, στην ηλικία των 16, ο Λεντς γράφτηκε στο  Πανεπιστήμιο του Dorpat, όπου σπούδασε Χημεία και Φυσική. 

Το 1823, ενώ ήταν ακόμα φοιτητής, κατάφερε να πάρει θέση γεωφυσικού επιστήμονα στην τρίτη εξερευνητική αποστολή του Ρώσου εξερευνητή Otto von Kotzebue με το μπρίκι (πλοίο) "Rurik". Για τα επόμενα τρία χρόνια (1823 - 1826) εκμεταλλεύτηκε αυτή τη μοναδική ευκαιρία που του δόθηκε να ερευνήσει γεωφυσικά φαινόμενα σε πολλές περιοχές του κόσμου.

Ανακάλυψε τις περιοχές μέγιστης αλατότητας και στις δύο πλευρές του ισημερινού, στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό και μέτρησε τις διαφορές της αλατότητας μεταξύ αυτών των ωκεανών και του Ινδικού ωκεανού. Τα αποτελέσματα αυτού του ταξιδιού είναι δημοσιευμένα στην έκδοση του 1831 "Memoirs of the St. Petersburg Academy of Sciences" ("Αναμνήσεις από την Ακαδημία Επιστημών της Αγ. Πετρούπολης").
Το 1829, πήρε μέρος στην πρώτη εξερευνητική αποστολή στο όρος Elbrus στη νότια Ρωσία, στην περιοχή του Καυκάσου με την καθοδήγηση του Στρατηγού Georgy Arsenievich Emmanuel. Εκεί μελέτησε τους φυσικούς πόρους της περιοχής, μέτρησε το ύψος του βουνού και το ύψος του επιπέδου της Κασπίας Θάλασσας. Μέχρι τον επόμενο αιώνα, κανείς άλλος δεν είχε πάρει τόσο ακριβείς μετρήσεις, όπως ο Λέντς. 

Επιστρέφοντας στην Αγία Πετρούπολη έγινε δεκτός (δοκιμαστικά) στην αριστοκρατική Ακαδημία Επιστημών της πόλης, αλλά το 1834 έγινε κανονικά ακαδημαϊκός. 

Τον Ιούλιο του 1830, ο Έμιλ Λεντς παντρεύτηκε στην Αγία Πετρούπολη την Anna Lenz (πρώην von Helmersen, 1808-1893) που ήταν αδελφή του γεωλόγου Gregor von Helmersen. Το ζευγάρι απέκτησε 7 παιδιά, τον Eduard Wilhelm (1831-1859), την Antonia Auguste (1832-1845), τον Robert (1833-1903), την Maria (1835-1859), τον Alexander (1838-1884), την Emma Sophie (1841-1928) και την Olga (1845-1909). Ο Ρόμπερτ Λεντς έγινε φυσικός και επικεφαλής του Τμήματος Φυσικής του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Αγίας Πετρούπολης.

Σχέδιο σχετικό με την εφαρμογή του κανόνα Λεντς.

Το 1830 ο Λεντς δίδαξε στο Γερμανικό σχολείο Petrischule (δευτεροβάθμια εκπαίδευση) και το 1831 στη Στρατιωτική Σχολή Πυροβολικού Mikhailovskaya Artillery Academy (Ακαδημία Πυροβολικού Μιχαήλοφ).

Από το 1831, μετά την ταυτόχρονη ανακάλυψη του φαινομένου της ηλεκτρομαγνητικής επαγωγής από τον Faraday (Φαραντέι) και τον Henry (Χένρι) (ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον), ξεκίνησε την έρευνά του στον ηλεκτρομαγνητισμό. 
Έτσι, το 1834 δημοσίευσε τον περίφημο "κανόνα του Λεντς" που συνοψίζεται στην πρόταση "τα επαγωγικά ρεύματα έχουν τέτοια φορά, ώστε να αντιτίθενται στο αίτιο που τα προκαλεί" και που εξηγείται με βάση την "αρχή διατήρησης της ενέργειας". 

Την ίδια περίοδο εργάστηκε για την εφαρμογή ορισμένων θεωρητικών αρχών της Φυσικής στο μηχανολογικό σχεδιασμό, αλλά και στη διαμόρφωση προγραμμάτων οργάνωσης γεωγραφικών αποστολών. 

Το 1833 ο Λεντς ερεύνησε τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στη μεταβολή της θερμοκρασίας ενός μεταλλικού αγωγού και της αντίστασής του. Διαπίστωσε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας αυξάνει την αντίσταση του μεταλλικού αγωγού.

Το 1836 έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης.

Το 1839, έχοντας μελετήσει τη μέθοδο της ηλεκτρολυτικής επικάλυψης (γαλβανοπλαστική), την χρησιμοποίησε για την παραγωγή μεταλλίων. Η τεχνολογία αυτή είχε εφευρεθεί από τον Γερμανό  Moritz von Jacobi που εκείνη την εποχή ήταν Καθηγητής στην Ακαδημία Επιστημών της Αγ. Πετρούπολης. Μαζί με το ηλεκτροτυπικό ανάγλυφο που παρήγαγε ο Jacobi την ίδια χρονιά, αυτές ήταν οι πρώτες περιπτώσεις γαλβανοπλαστικής γλυπτικής.

Ο Λεντς έδινε μεγάλη σημασία στη διδασκαλία της Φυσικής στο σχολείο. Το 1839 εξέδωσε το βιβλίο "Οδηγός της Φυσικής" για τα Ρωσικά Γυμνάσια, που έκανε 11 εκδόσεις.

Η πρώτη σελίδα της εργασίας του Έμιλ Λεντς στο περιοδικό Annalen der Physik und Chemie, 
(s. 2, Bd. 31) το 1834 με τίτλο "Ueber die Bestimmung der Richtung der durch elektrodynamische Vertheilung erregten galvanischen Ströme". Σ' αυτή την εργασία
γίνεται για πρώτη φορά παρουσίαση του Νόμου του Λεντς που είχε διατυπωθεί το 1833.
(Έκδοση του τόμου από τον Johann Ambrosius Barth στη Λειψία)

Το 1842, μελετώντας τη σχέση μεταξύ θερμότητας και ηλεκτρικού ρεύματος, κατέληξε κι αυτός στο γνωστό νόμο του Joule, δουλεύοντας ανεξάρτητα από τον Joule. Γι' αυτό ο νόμος λέγεται και νόμος Τζάουλ-Λεντς. Αυτός ο νόμος παρέχει μια ποσοτική σχέση με την οποία μπορούμε να μετρήσουμε τη θερμική ενέργεια στην οποία μετατρέπεται η ηλεκτρική ενέργεια σ' έναν αντιστάστη.

Επίσης έκανε πειράματα που επιβεβαιώνουν το "φαινόμενο Peltier".

Από το 1840 μέχρι το 1863 ήταν Κοσμήτορας των Μαθηματικών και της Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης. Από το 1863 και μέχρι το θάνατό του το 1865, διετέλεσε Πρύτανης του πανεπιστημίου.

Το 1851 δημοσίευσε το έργο του "Φυσική Γεωγραφία", όπου εξέταζε τη δομή του φλοιού της γης, την προέλευση και την κίνηση των πετρωμάτων που τον σχηματίζουν και εκεί έδειξε ότι ο φλοιός αλλάζει συνεχώς και ότι αυτή η διαδικασία επηρεάζει το ανάγλυφο των ηπείρων.

Η σημασία της δουλειάς του Λεντς στον Ηλεκτρομαγνητισμό περιγράφεται από τον A. Savelyev στο έργο του: "On the Works of Academician Lenz in Magnetoelectricity" ("Για τις εργασίες του Ακαδημαϊκού Λεντς στον Ηλεκτρομαγνητισμό") ( Αγία Πετρούπολη, 1854 ) και από τον V. Lebedinsky στο έργο του: "Lenz - ένας από τους ιδρυτές της επιστήμης του ηλεκτρομαγνητισμού" (περιοδικό “Electricity” 1895).

Η περιοχή Lenz Rocks στο όρος Elbrus (Ιούνιος 2011).
(Από summitpost)

Τον Αύγουστο του 1864 ο Λεντς πήγε στην Ιταλία για ιατρικούς λόγους (είχε χρόνιο πρόβλημα με τα μάτια του). Όμως, στις 10 Φεβρουαρίου 1865 και λίγο πριν κλείσει τα 61 του χρόνια, πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία στη Ρώμη. 

Προς αναγνώριση της συμβολής του Λεντς στον Ηλεκτρομαγνητισμό, η διεθνής επιστημονική κοινότητα έδωσε το σύμβολο L (αρχικό του ονόματός του) στον συντελεστή αυτεπαγωγής.
Ένας μικρός κρατήρας στην αθέατη πλευρά της σελήνης έχει πάρει το όνομα Lents (ή Lenz) προς τιμή του. Επίσης, ένα μέρος στη βόρεια πλαγιά του όρους Elbrus όπου ο Λεντς κατάφερε να σκαρφαλώσει το 1829 ονομάστηκε Lenz Rocks, σε ανάμνηση της συμμετοχής του στην αποστολή.

• Βιογραφία του Έμιλ Λεντς (ρωσικά).

• Βιογραφία του Έμιλ Λεντς (αγγλικά).

• Βίντεο με τη βιογραφία του Έμιλ Λεντς (αγγλικά, 6:59), από Encyclopedia Channel.

• Κείμενο του William M. Stone με τίτλο: "The Contributions of H. F. E. Lenz to the Science of Electromagnetism" ("Οι συνεισφορές του Λεντς στην Επιστήμη του Ηλεκτρομαγνητισμού") (δημοσίευση του 1901).

• Βίντεο παρουσίασης της Ηλεκτρομαγνητικής Επαγωγής (αγγλικά, 1:54), από Elearnin.

• Βίντεο με παρουσίαση της θεωρίας για τον Κανόνα του Λεντς, από τον Άρη Ροντούλη.

• Βίντεο με ασκήσεις πάνω στον Κανόνα του Λεντς, από τον Δαβίδ Μαλεζά.

Πηγή: Today in Science History,  wikipedia,  wayback machine,  maglab,   saint-petersburg,  what-when-how,   vk,  wikipediaru,    prabook