Σαν σήμερα ... 1966, η πρώτη ανθρώπινη κατασκευή συναντά έναν άλλο πλανήτη.

Το Βενέρα 3.

Σαν σήμερα, στις 1 Μαρτίου 1966, το Βενέρα 3 (Венера-3, «Αφροδίτη 3») ήταν το πρώτο τεχνητό αντικείμενο στην ιστορία της ανθρωπότητας που συνάντησε την επιφάνεια ενός άλλου πλανήτη, της Αφροδίτης.

Το Βενέρα 3 ήταν σοβιετικό, μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο, που εκτοξεύθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1965, στις 06:19 ώρα Ελλάδας, από το Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν, στα πλαίσια του προγράμματος Βενέρα. Στόχοι ήταν η προσεδάφιση στην επιφάνεια της Αφροδίτης και η μελέτη της ατμόσφαιρας του πλανήτη. Το διαστημόπλοιο περιείχε σύστημα ραδιοεπικοινωνιών, επιστημονικά όργανα, πηγές ηλεκτρικής ενέργειας, και μετάλλια με το έμβλημα της ΕΣΣΔ.

Το σήμα της αποστολής Βενέρα 3.
Στη μία πλευρά έχει το σοβιετικό θυρεό και στην άλλη πλευρά γράφει
"Γη, Αφροδίτη 1965, ΕΣΣΔ".

Είχε προηγηθεί η εκτόξευση του Βενέρα 2 στις 12 Νοεμβρίου 1965 με στόχο αφού πλησιάσει την Αφροδίτη, να πάρει φωτογραφίες στο ορατό, στο υπεριώδες και στο υπέρυθρο. Η εκτόξευση έγινε με πύραυλο Molniya (Αστραπή) (τροποποιημένη μορφή του πυραύλου R7) και ήταν απόλυτα επιτυχής.
Έτσι, μέσα σε λίγες ημέρες, οι σοβιετικοί είχαν δύο διαστημόπλοια στο δρόμο για την Αφροδίτη, ταυτόχρονα. 
Στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος έγιναν δύο ακόμη απόπειρες εκτόξευσης στις 23 και 26 Νοεμβρίου 1965, που όμως απέτυχαν, παρότι χρησιμοποιήθηκε ο ίδιος τύπος πυραύλου. 
Δυστυχώς, η επικοινωνία με το Βενέρα 2 διεκόπη λίγο πριν αρχίσει να μεταδίδει φωτογραφίες, καθώς είχε πλησιάσει αρκετά στην Αφροδίτη. Ως αιτία της διακοπής πιθανολογείται πρόβλημα υπερθέρμανσης.  

Χάρτης της Αφροδίτης, όπου φαίνονται οι τοποθεσίες ΄
που προσεδαφίστηκαν τα σοβιετικά διαστημόπλοια.

Το Βενέρα 3 έφτασε στην Αφροδίτη έπειτα από ένα ταξίδι τρεισήμισι μηνών, κατά τη διάρκεια του οποίου η πορεία του χρειάστηκε να επιδιορθωθεί μόνο μία φορά από τους σοβιετικούς τεχνικούς, ώστε να φτάσει στο ραντεβού του σύμφωνα με το πρόγραμμα. 
Το σοβιετικό διαστημόπλοιο είχε βάρος ενός τόνου και σύμφωνα με το πρακτορείο TASS, διατηρούσε διαρκή ραδιοφωνική επικοινωνία με τη Γη μέχρι τη στιγμή που εισήλθε στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης και σύμφωνα με το πρόγραμμα, επρόκειτο να αποσπαστεί ένα τμήμα του για να κατέβει στο έδαφος του πλανήτη με αλεξίπτωτο. Όμως, σύμφωνα με αμερικανικές πηγές, η επικοινωνία είχε χαθεί από τις 16 Φεβρουαρίου 1966. 

Σύμφωνα πάντα με το πρακτορείο TASS, το διαστημόπλοιο συνετρίβη κατά την προσεδάφισή του στην επιφάνεια της Αφροδίτης, πρόλαβε όμως να στείλει στη Γη τις πρώτες κοντινές φωτογραφίες του πλανήτη και να αφήσει στην επιφάνειά του την κόκκινη σημαία της ΕΣΣΔ και μία μεταλλική πλακέτα με το σφυροδρέπανο. Σύμφωνα με άλλες πηγές, ποτέ δεν υπήρξαν φωτογραφίες από αυτή την αποστολή. 

Σοβιετικοί τεχνικοί με το Βενέρα 4.

Αυτό που δεν κατάφερε το Βενέρα 3, το πέτυχε η επόμενη αποστολή του Βενέρα 4 το 1967, όταν, χρησιμοποιώντας αλεξίπτωτα κατά την κάθοδό του, μπόρεσε να πάρει μετρήσεις από την ατμόσφαιρα της Αφροδίτης με ένα θερμόμετρο, ένα βαρόμετρο, ένα μετρητή της ατμοσφαιρικής πυκνότητας κι έναν αναλυτή αερίων. Βέβαια δεν γνωρίζουμε την ταχύτητα της προσεδάφισης και μάλλον αυτή δεν ήταν ομαλή.

Αναμνηστικό γραμματόσημο της Β. Κορέας 
για την εκτόξευση του Venera 3.

Το πρώτο διαστημόπλοιο που αποδεδειγμένα προσεδαφίσθηκε ομαλά στην επιφάνεια άλλου πλανήτη ήταν το Βενέρα 7, τον Δεκέμβριο του 1970. Τότε, το διαστημόπλοιο κατάφερε για 23 λεπτά να στέλνει εικόνες και δεδομένα, πριν τελικά υποκύψει στην εξαιρετικά υψηλή θερμοκρασία (475 ⁰C) και πίεση που επικρατεί στην επιφάνεια του πλανήτη.  

Βίντεο από το σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα για το Βενέρα 3 (0:36). 

Ρωσικό βίντεο (υπότιτλοι στα αγγλικά) για το Βενέρα 4 (10:48). 

Πηγή: Today in Science History