 |
| Louis César Victor Maurice, duc de Broglie |
Σαν σήμερα, στις 27 Απριλίου 1875, γεννήθηκε στο Παρίσι ο Louis César Victor Maurice, Δούκας του Broglie (Λουί Σεζάρ Βικτόρ Μορίς, Δούκας του Μπρολί) που έγινε γνωστός από την έρευνά του στις ακτίνες Χ.
Γονείς του ήταν ο διπλωμάτης Victor de Broglie (1846 – 1906) 5ος Δούκας του Broglie και η Pauline de La Forest d'Armaillé (1851–1928). Η οικογένεια de Broglie πήρε το όνομά της από την μικρή πόλη Broglie της Νορμανδίας. Σ' ένα λόφο της περιοχής βρίσκεται ο πύργος της οικογένειας.
 |
| Ο θυρεός της οικογένειας de Broglie. |
Ο Maurice προερχόταν από μια μάλλον διάσημη οικογένεια που είχε τις ρίζες της στο Τορίνο και η οποία, μεταξύ του 17ου και του 19ου αιώνα, έδωσε στη Γαλλία αρκετά εκλεκτά μέλη της Καθολικής ιεροσύνης, δύο πρωθυπουργούς και δύο στρατιωτικούς που είχαν τιμηθεί με τον τίτλο του Maréchal de France. Αδελφός του Maurice ήταν ο κατά 17 χρόνια μικρότερος Louis de Broglie, κάτοχος του Νόμπελ Φυσικής 1929 και εκλεκτό μέλος της Académie des Sciences (Ακαδημία Επιστημών). Παππούς του Maurice ήταν ο Albert de Broglie, διακεκριμένος ιστορικός και πολιτικός, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών, αναπληρωτής πρωθυπουργός της Γαλλίας το 1872 και στη συνέχεια το 1873 πρωθυπουργός, επί της πρωθυπουργίας του οποίου επήλθε η μόνη διάλυση της Βουλής των Αντιπροσώπων που έχει συμβεί ποτέ.
 |
| Σκίτσο του Maurice de Broglie στο Institut Français. Καλλιτέχνης: Edgard Aillet, 1936. |
Ο Maurice de Broglie υπήρξε λαμπρός μαθητής στο Collège Stanislas και αργότερα, το 1893, εισήλθε πρώτος στην L 'École Navale (Ναυτική Σχολή). Αποφοίτησε από τη Σχολή το 1895 και το 1898 έγινε αξιωματικός του Ναυτικού.
Την ίδια χρονιά πήρε άδεια έξι μηνών από το Ναυτικό και εξέφρασε στην οικογένειά του την επιθυμία του να παραιτηθεί από το Ναυτικό για να αφιερωθεί στη φυσική επιστήμη. Οι πρόσφατες ανακαλύψεις του Röntgen για τις ακτίνες Χ και τη ραδιενέργεια τον είχαν συναρπάσει. Άρχισε να στήνει στο σπίτι της οικογένειας, στην οδό Châteaubriand 19 του Παρισιού, ένα μεγάλο εργαστήριο. Την ίδια εποχή πήρε πτυχίο Γενικής Φυσικής από τη Σχολή Επιστημών της Μασσαλίας.
Τον Οκτώβριο του 1898 επέστρεψε στο Ναυτικό. Υπηρέτησε πρώτα στο πολεμικό σκάφος Bizerte και στη συνέχεια στη ναυτική μοίρα της Μεσογείου. Στη διάρκεια της ναυτικής υπηρεσίας του συνέχισε τις σπουδές του στη φυσική και ιδιαίτερα τον ηλεκτρομαγνητισμό.
Το 1901 παντρεύτηκε στο Παρίσι την Camille Bernou de Rochetaillée (1883–1966). Το ζευγάρι απέκτησε το 1904 την μοναδική τους κόρη, την Laure, που πέθανε σε ηλικία μόλις 7 ετών, στις 12 Ιουνίου 1911.
 |
| Το ζεύγος Maurice και Camille με την κόρη τους Laure. |
Το 1902 ο Maurice de Broglie έκανε την πρώτη του επαφή με την Ακαδημία Επιστημών, σχετικά με την εφαρμογή θερμικών γαλβανομέτρων στη μελέτη των ηλεκτρικών κυμάτων. Παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του, το 1904 αποχώρησε από το Γαλλικό Ναυτικό για ν' ασχοληθεί με την Φυσική. Είναι χαρακτηριστική η απάντηση που έδωσε ο πατέρας του, όταν ο Maurice του ζήτησε την άδεια να φύγει από το Ναυτικό: "Η επιστήμη είναι μια γριά κυρία, ικανοποιημένη με την προσοχή των ηλικιωμένων".
Αφού παραιτήθηκε, για ένα διάστημα εργάστηκε στο Αστεροσκοπείο του Meudon και μετά συνέχισε σπουδές στο College de France, όπου ήταν φοιτητής του Paul Langevin.
Μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1906, ο Maurice de Broglie έλαβε τον κληρονομικό τίτλο κι έγινε ο 6ος Δούκας του Broglie.
 |
| Ο Maurice de Broglie στο εργαστήριό του. |
Το 1908 πήρε το διδακτορικό του με τίτλο της διατριβής του "Recherches sur les centres électrisés de faible mobilité dans les gaz" και επιβλέποντα καθηγητή τον Langevin.
Το κύριο αντικείμενο της επιστημονικής απασχόλησης του de Broglie ήταν η μελέτη της περίθλασης και της φασματοσκοπίας των ακτίνων Χ και των ακτίνων από ραδιενεργές ουσίες. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, εργάστηκε στις ραδιοεπικοινωνίες για το Ναυτικό στο σταθμό ασύρματης τηλεγραφίας (TSF-Télégraphie Sans Fil) του Saintes-Maries-de-la-Mer. Αυτή την περίοδο εφηύρε μια συσκευή που βελτίωνε για τα υποβρύχια την λήψη ραδιοσημάτων.
Μετά τον πόλεμο, συνέχισε την έρευνά του στο μεγάλο πλέον εργαστήριο που είχε κατασκευάσει στο υπόγειο του αρχοντικού του. Εκεί είχε την ευκαιρία να συνεργαστεί με νεαρούς επιστήμονες, όπως οι Alexandre Dauvillier, Louis Leprince-Ringuet, Jean Thibaud και Jean-Jacques Trillat.
Περιστασιακά συνεργαζόταν με τον μικρότερο αδελφό του Louis, ο οποίος επίσης σπούδασε φυσικός και επιστημονικά ακολούθησε μια εξαιρετική καριέρα. Βέβαια, ενώ η απασχόληση του Maurice ήταν κυρίως πειραματική, ο Louis ασχολείτο με την θεωρητική φυσική. Το 1921 τα δύο αδέλφια συνέγραψαν μια εργασία.
Το 1921 ο Maurice κατέγραψε το πρώτο φάσμα φθορισμού που προκλήθηκε από τον βομβαρδισμό της ύλης με ακτίνες Χ. Στο 3ο Συνέδριο του Solvay (1-6 Απριλίου 1921) είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τα αποτελέσματα της εργασίας του.
Από το 1923, το εργαστήριό του γνωστό ως Le laboratoire français des rayons X (Γαλλικό εργαστήριο ακτίνων Χ) εγκαταστάθηκε αποκλειστικά στο σπίτι της οδού Lord Byron στο Παρίσι.
 |
| Από το 3ο Συνέδριο του Solvay το 1921. Στην άκρη δεξιά ο Maurice de Broglie. |
Το 1921 έλαβε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης τιμητικό διδακτορικό τίτλο.
Το 1924, ο Maurice de Broglie έγινε μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και στις 24 Μαΐου 1934 εξελέγη στην Académie Française (Γαλλική Ακαδημία).
Το 1928 έλαβε το μετάλλιο Hughes από την Royal Society (Βασιλική Ένωση) του Λονδίνου. Το 1933 είχε την τιμή να υποδεχτεί τον αδελφό του Louis de Broglie ως νέο μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών. Στις 23 Μαΐου 1940 εξελέγη ως μέλος στη Royal Society.
Το 1942 τοποθετήθηκε καθηγητής Φυσικής στο Collège de France, παίρνοντας την θέση του μέντορά του Paul Langevin.
 |
| Γαλλικό γραμματόσημο του 1970 για τον Maurice de Broglie. |
Ο Maurice de Broglie πέθανε στο Neuilly-sur-Seine, στις 14 Ιουλίου 1960, σε ηλικία 85 ετών. Μετά τον θάνατο του Maurice, ο αδελφός του Louis de Broglie έλαβε τον τίτλο κι έγινε ο 7ος δούκας του Broglie.
- Φωτογραφικό αρχείο για τον Maurice de Broglie.
- Ιστορική παρουσίαση της εργασίας του Maurice de Broglie από τον Farrel W. Lytle στην EXAFS (Extended X-Ray Absorption Fine Structure) Company.
- Βίντεο από την θεμελίωση του Collège Maurice-de-Broglie στο Broglie της περιοχής Eure της Νορμανδίας (γαλλικά, 0:54).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου