Σαν σήμερα ...1948 γεννήθηκε ο Δημήτρης Νανόπουλος.

Σαν σήμερα, στις 13 Σεπτεμβρίου 1948 βράδυ Δευτέρας, γεννήθηκε στο μαιευτήριο "Έλενα" στην Αθήνα, ο Φυσικός Δημήτρης Νανόπουλος. 

Η οικογένειά του τότε ζούσε στο Χαρβάτι (σημερινή Παλλήνη) σ' ένα σπίτι που τους είχε παραχωρήσει ένας φίλος του πατέρα του. Ο πατέρας του Βάιος είχε γεννηθεί στο Σέλσι της Β. Ηπείρου και το αρχικό επίθετο του παππού του ήταν Νάκας που το 1914 το έκανε Νανόπουλος, επειδή ακουγόταν πιο ελληνικό. Ο πατέρας του εργαζόταν ως γαλακτοκόμος στο νοσοκομείο "Ευαγγελισμός". 

Αφού τελείωσε το Δημοτικό σχολείο στο Χαρβάτι, παρακολούθησε τις 4 πρώτες τάξεις του Γυμνασίου στο Γυμνάσιου Ζωγράφου, απ' όπου αποφάσισε να φύγει στην 5η Γυμνασίου για το 3ο Γυμνάσιο της Αθήνας στους Αμπελοκήπους, λόγω προβλήματος που προέκυψε με τον καθηγητή του των Θρησκευτικών.

Το 1966 εισάγεται στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ' όπου αποφοιτά το 1971 και αναχωρεί για μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Σάσσεξ στην Αγγλία. 

Τον Ιούλιο του 1972 δημοσιεύει την πρώτη του εργασία (paper) με τους Alex Love και Graham Ross, ενώ το επόμενο διάστημα ακολούθησαν 12 ακόμη εργασίες. 

Το 1973 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στη Φυσική Υψηλών Ενεργειών με καθοδηγητή (supervisor) τον καθηγητή Norman Dombey.

Μετά από πρόσκληση του CERN, περνά εκεί την πρώτη του θητεία από το 1973 μέχρι το 1975. Εκεί βρισκόταν στις 24 Οκτωβρίου 1975, όταν μαζί με τον John Ellis και την Mary Gaillard ολοκλήρωσαν την εργασία τους με τίτλο "A phenomenological profile of the Higgs boson" που δημοσιεύτηκε το 1976. 

Αυτή ήταν η εργασία στην οποία αναφέρθηκε ο Peter Higgs στις 10 Δεκεμβρίου 2013, κλείνοντας την ομιλία του κατά την παραλαβή του βραβείου Nobel Φυσικής 2013.

"... το 1976 οι Ellis, Gaillard και Νανόπουλος παρότρυναν τους πειραματικούς φυσικούς του CERN να αναζητήσουν το μποζόνιο Higgs όπως το προέβλεπε η θεωρία. Ήταν η αρχή μιας μεγάλης πειραματικής έρευνας, η οποία κορυφώθηκε με την ανακοίνωση του CERN τον Ιούλιο του 2012". 

Το 1976 βρέθηκε για λίγους μήνες ως ερευνητής στο Εργαστήριο Θεωρητικής Φυσικής της École Notmale Supérieure στο Παρίσι. Το επόμενο διάστημα 1976-1977 εργάστηκε ως ερευνητικός εταίρος στο τμήμα Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν στις ΗΠΑ.
Την επόμενη διετία 1977-1979, μετά από πρόσκληση του καθηγητή Sheldon Lee Glashow, εργάστηκε ως ερευνητικός εταίρος στο Εργαστήριο Φυσικής Lyman του Πανεπιστημίου Harvard.   
Ακολούθησε η επιστροφή του στο ερευνητικό προσωπικό Θεωρητικής Φυσικής του CERN στο διάστημα 1979-1986, για να προαχθεί τον Ιούλιο 1986 στη θέση του Φυσικού ανώτερης βαθμίδας.
Τη διετία 1986-1988 επιστρέφει στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν ως καθηγητής πλέον.

Το 1989 γίνεται καθηγητής στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου TEXAS A & M και από τότε μέχρι σήμερα συνέδεσε την καριέρα του και την επιστημονική του πρόοδο κυρίως με αυτό το πανεπιστήμιο. Από το 2002 κατέχει την έδρα Mitchell/Heep της Φυσικής Υψηλών Ενεργειών. 

Από το 1996 μέχρι σήμερα είναι Διευθυντής του World Laboratory Research Center στην αστροσωματιδιακή φυσική (HARC).

Το κύριο ερευνητικό του έργο ανήκει στο πεδίο της σωματιδιακής φυσικής (ή φυσική υψηλών ενεργειών) και της κοσμολογίας, ενώ στα ερευνητικά του ενδιαφέροντα ανήκουν και η δημιουργία μιας ενοποιημένης θεωρίας όλων των δυνάμεων της φύσης, η θεωρία του Παντός, η υπερσυμμετρία, η υπερβαρύτητα, οι θεωρίες υπερχορδών και η βιοφυσική.

Έχει συγγράψει πάνω από 680 πρωτότυπες εργασίες, όλες δημοσιευμένες σε περιοδικά με κριτές και υψηλό παράγοντα επιρροής, συμπεριλαμβανομένων 15 βιβλίων. Έχει πάνω από 45.290 ετεροαναφορές (δείκτης h=102) και από το 2004 έγινε ο 4ος σε παραπομπές φυσικός υψηλών ενεργειών, σύμφωνα με την κατάταξη της βάσης δεδομένων SPIRES-HEP.

Έχει δεχθεί πλήθος τιμητικών διακρίσεων από την Ελληνική πολιτεία και τον επιστημονικό κόσμο.
Το 1988 έγινε εταίρος της American Physical Society (APS) και το 1992 μέλος της Ιταλικής Εταιρείας Φυσικής (SIF).
Το 1996 του απονεμήθηκε ο Tαξιάρχης του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας. 
Το 1997 εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην έδρα της Θεωρητικής Φυσικής. 
Το 1999 του απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο από το Gravity Research Foundation (Ίδρυμα Ερευνών της Βαρύτητας), κάτι που επαναλήφθηκε το 2005.
Το 2006 του απονεμήθηκε το διεθνές βραβείο του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης, ενώ το 2009 τιμήθηκε με το βραβείο Ενρίκο Φέρμι της Ιταλικής Εταιρείας Φυσικής 

"για τη σημασία των θεωρητικών αποτελεσμάτων του στη μελέτη των καθολικών και τοπικών συμμετριών στις θεωρίες πεδίων και υπερχορδών, και για την ανακάλυψη των θεμελιωδών φαινομενολογικών ιδιοτήτων της Μεγάλης Ενοποίησης και των θεωριών των υπερχορδών".

Στις αρχές του 2014 έγινε η εγκατάστασή του ως αντιπροέδρου στην Ακαδημία Αθηνών, ενώ στις 15 Ιανουαρίου 2015 έγινε πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.

Παρόλα αυτά, όταν το 1998 υπήρξε πρωτοβουλία ομάδας 32 πανεπιστημιακών (κυρίως μέλη ΔΕΠ) του τμήματος Φυσικής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για την μετάκληση του στο συγκεκριμένο τμήμα, το ενδεκαμελές εκλεκτορικό σώμα που κλήθηκε ν' αποφασίσει απέρριψε την πρόταση με ψήφους 6-4 (ένας ήταν απών).

Το 2015 ο Δημήτρης Νανόπουλος δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του, σε συνεργασία με τον δημοσιογράφο Μάκη Προβατά, υπό τον τίτλο "Στον τρίτο βράχο από τον ήλιο" και υπότιτλο "Μία ζωή, η επιστήμη κι άλλα παράλληλα σύμπαντα" (εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2015).
Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στη Μυρτώ, τη γυναίκα του.

Μια συνέντευξη του Δημήτρη Νανόπουλου στο Θανάση Λάλα για ΤΟ ΒΗΜΑ στις 4 Ιανουαρίου 1998  ΕΔΩ.

Ένα ημίωρο βίντεο για τον Δημήτρη Νανόπουλο στην εκπομπή "Δημιουργώντας το αύριο" της ΕΤ1  ΕΔΩ.

Η ιστοσελίδα του Δημήτρη Νανόπουλου στο facebook  ΕΔΩ.

Πηγή:  Από την αυτοβιογραφία  "Στον τρίτο βράχο από τον ήλιο",  Βικιπαίδεια.