 |
| Sir Ernest Marsden |
Σαν σήμερα, στις 19 Φεβρουαρίου 1889, γεννήθηκε στο Rishton του Λανκασάιρ στην Αγγλία, ο διακεκριμένος Άγγλος πειραματικός φυσικός Sir Ernest Marsden (Έρνεστ Μάρσντεν). O Μάρσντεν έχει αναγνωριστεί διεθνώς, αρχικά ως συνεργάτης του Ernest Rutherford, σε μια συνεργασία που οδήγησε στην ανακάλυψη νέων θεωριών σχετικά με τη δομή του ατόμου και στη συνέχεια ως σημαντικό μέλος της επιστημονικής κοινότητας στη Νέα Ζηλανδία.
 |
| Ο Μάρσντεν την περίοδο της αποφοίτησής του. |
Οι γονείς του Έρνεστ ήταν ο Thomas Marsden που δούλευε ως υφαντής βαμβακερών και η Phoebe Holden.
Ο Έρνεστ πήγε σχολείο στο Queen Elizabeth's Grammar School στο Μπλάκμπερν.
Γράφτηκε στο τμήμα Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, όπου το 1909, σε ηλικία 20 ετών, συνάντησε τον Ράδερφορντ και άρχισε να εργάζεται υπό την επίβλεψή του. Πριν ακόμη πάρει το πτυχίο του, έστησαν με τον Hans Geiger, το περίφημο "πείραμα Geiger - Marsden" ή αλλιώς "το πείραμα με το φύλλο χρυσού", πάντα κάτω από την εποπτεία του Ράδερφορντ.
Αυτό το πείραμα οδήγησε το 1911 τον Ράδερφορντ στη διατύπωση μιας νέας θεωρίας για την δομή του ατόμου ("πλανητικό μοντέλο").
 |
| Σκέδαση σωματιδίων α από φύλλο χρυσού. Σχηματική αναπαράσταση του πειράματος Geiger - Marsden. (Από Νικόλαος Δ. Κλούρας, Καθηγητής Παν. Πατρών) |
Η συσκευή που χρησιμοποιήθηκε στο πείραμα ήταν μια πρώιμη έκδοση αυτού που αργότερα θα γινόταν ο μετρητής Γκάιγκερ.
Το 1914 πήρε το διδακτορικό του με θέμα σχετικό με την εργασία που προανέφερα.
Ένα χρόνο νωρίτερα, στις 4 Αυγούστου 1913, παντρεύτηκε στο Rishton την Margaret Sutcliffe που ήταν δασκάλα. Έζησαν μαζί μέχρι το θάνατό της, στις 7 Νοεμβρίου 1956, έχοντας αποκτήσει μία κόρη κι ένα γιο.
Το 1914 πήρε το διδακτορικό του με θέμα σχετικό με την εργασία που προανέφερα.
 |
| Ο Ράδερφορντ (στη μέση, 4ος καθιστός από δεξιά) με το προσωπικό των εργαστηρίων που ήταν υπεύθυνος. Ο Marsden βρίσκεται 2ος από δεξιά, στην τελευταία σειρά. (Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ 1910) |
Ένα χρόνο νωρίτερα, στις 4 Αυγούστου 1913, παντρεύτηκε στο Rishton την Margaret Sutcliffe που ήταν δασκάλα. Έζησαν μαζί μέχρι το θάνατό της, στις 7 Νοεμβρίου 1956, έχοντας αποκτήσει μία κόρη κι ένα γιο.
Το 1915, κατόπιν σύστασης του Ράδερφορντ, μετακόμισε οικογενειακά στο Πανεπιστήμιο Victoria στο Ουέλινγκτον της Νέας Ζηλανδίας, όπου αντικατέστησε τον καθηγητή Φυσικής Thomas Laby.
 |
| Η Βασιλική Ένωση της Ν. Ζηλανδίας στην ετήσια συνάντηση του συμβουλίου της στις 16 Μαΐου 1934. Στην άκρη αριστερά διακρίνεται ο Μάρσντεν. (τότε Γραμματέας του DSIR). |
Στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Μάρσντεν πολέμησε στη Γαλλία ως μηχανικός. Μετά τον πόλεμο επέστρεψε στη θέση του στο πανεπιστήμιο, στη Ν. Ζηλανδία.
Το 1922 άφησε την πανεπιστημιακή έρευνα και αποδέχτηκε τον διορισμό του, αρχικά ως βοηθός διευθυντής εκπαίδευσης και στη συνέχεια το 1926, ως Γραμματέας της Νέας Ζηλανδίας, στο νεοσύστατο Τμήμα Επιστημονικής και Βιομηχανικής Έρευνας (DSIR). Η δουλειά του Τμήματος ήταν η παροχή βοήθειας στον πρωτογενή κλάδο της οικονομίας και ο Μάρσντεν εργάστηκε για την οργάνωση της έρευνας ιδίως στον τομέα της γεωργίας.
 |
| Μέλη του Συμβουλίου Ερευνών της Ν. Ζηλανδίας το 1936. Ο Μάρσντεν είναι καθιστός, 2ος από δεξιά. |
Το 1939 πρωτοστάτησε στην μη ιατρική χρήση ραδιοϊσοτόπων στη Νέα Ζηλανδία και πραγματοποίησε μια σειρά πειραμάτων για να προσδιοριστεί ο ρόλος του κοβαλτίου στο μεταβολισμό των ζώων.
Στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο τού δόθηκε ο τίτλος του διευθυντή των επιστημονικών ερευνών και ανέλαβε την κινητοποίηση του επιστημονικού δυναμικού της Ν. Ζηλανδίας. Κατά τη διάρκεια του πολέμου εργάστηκε στην έρευνα για την ανάπτυξη του ραντάρ, ενώ παράλληλα δημιούργησε μια ομάδα νέων επιστημόνων από τη Ν. Ζηλανδία που συμμετείχαν στο "Πρόγραμμα Μανχάταν", το αμερικανικό σχέδιο για την δημιουργία της πρώτης ατομικής βόμβας.
Το 1954 συνταξιοδοτήθηκε και εγκαταστάθηκε στο Ουέλινγκτον της Ν. Ζηλανδίας. Αντιτάχθηκε στις δοκιμές και στην ανάπτυξη των πυρηνικών όπλων και ασχολήθηκε με τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα.
Στις 26 Ιουλίου 1958 παντρεύτηκε στο Eastbourne του Ουέλινγκτον την Joyce Winifred Chote, η οποία τα προηγούμενα 30 χρόνια ήταν γραμματέας του.
 |
| Ο Έρνεστ Μάρσντεν τη δεκαετία του '40. |
Στις 26 Ιουλίου 1958 παντρεύτηκε στο Eastbourne του Ουέλινγκτον την Joyce Winifred Chote, η οποία τα προηγούμενα 30 χρόνια ήταν γραμματέας του.
Το 1966, την ίδια χρονιά που η Γαλλία άρχισε τις πυρηνικές δοκιμές στην περιοχή του Ειρηνικού, ο Μάρσντεν υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο που τον άφησε καθηλωμένο σε αναπηρικό καροτσάκι.
Ο Έρνεστ Μάρσντεν πέθανε στις 15 Δεκεμβρίου 1970, σε ηλικία 81 ετών, στο σπίτι του στο Lowry Bay, στις ακτές του Ουέλινγκτον της Ν. Ζηλανδίας.
Τιμήθηκε επανειλημμένα από τις αρχές και τον επιστημονικό κόσμο της Βρετανίας και της Ν. Ζηλανδίας. Το 1946 έγινε μέλος της Βασιλικής Ένωσης του Λονδίνου και το 1947 μέλος της Βασιλικής Ένωσης της Ν. Ζηλανδίας.
 |
| Ο Σερ Έρνεστ Μάρσντεν και η 2η σύζυγός του Joyce Winifred Chote στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ τον Σεπτέμβριο 1961. Ο Μάρσντενείχε προεδρεύσει στο διεθνές συνέδριο που είχε γίνει στο πανεπιστήμιο για να τιμηθεί η μνήμη του Ράδερφορντ. (Από τη συλλογή Alexander Turnbull Library) |
Το 1994 δημιουργήθηκε στη Βασιλική Ακαδημία της Ν. Ζηλανδίας το Ίδρυμα Marsden για βασική έρευνα.
- Το αρχείο του Sir Ernest Marsden στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ν. Ζηλανδίας.
- Αναπαράσταση του πειράματος Geiger - Marsden από τον ιστότοπο BackstageScience.
- Κείμενο (pdf) με τίτλο "New Zealand scientists and the atomic bomb" ("Οι επιστήμονες της Ν. Ζηλανδίας και η ατομική βόμβα") από την Rebecca Priestley.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου