 |
| Το λογότυπο της αποστολής του Freedom 7 με το όνομα του Shepard. |
Σαν σήμερα, στις 5 Μαΐου 1961, η NASA (National Aeronautics and Space Administration) εκτόξευσε στο διάστημα το Mercury-Redstone 3 ή Freedom 7, το πρώτο αμερικανικό επανδρωμένο σκάφος με πλήρωμα τον πλωτάρχη του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ Alan Bartlett Shepard Jr (Άλαν Μπάρτλετ Σέπαρντ Τζούνιορ).
Η εκτόξευση έγινε από την βάση του Ακρωτηρίου Κανάβεραλ (τώρα ονομάζεται Διαστημικό Κέντρο Κένεντι) στη Φλόριντα, στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου των τότε δύο υπερδυνάμεων Η.Π.Α. και Σοβιετικής Ένωσης και κάτω από την πίεση της επιτυχημένης εκτόξευσης του κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν στις 12 Απριλίου 1961.
 |
| Ο πύραυλος Mercury-Redstone με τον οποίο έγινε η εκτόξευση του σκάφους Freedom 7. |
Έτσι, ο Alan Shepard έγινε ο πρώτος Αμερικανός αστροναύτης που βρέθηκε στο διάστημα, όχι όμως και ο πρώτος Αμερικανός που βρέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη, όπως είχε γίνει με τον Γκαγκάριν. Αυτό το κατόρθωσε κάποιους μήνες αργότερα, στις 20 Φεβρουαρίου 1962, ο αστροναύτης John Glenn, αντισυνταγματάρχης τότε του σώματος των πεζοναυτών, ο οποίος με το διαστημικό σκάφος Friendship 7 (Φιλία 7) κατάφερε να κάνει 3 περιφορές της Γης σε 5 ώρες.
 |
| Ο Alan Shepard στην κάψουλα Freedom 7 πριν την εκτόξευση. |
Η υποτροχιακή πτήση του σκάφους Freedom 7 κράτησε 15 λεπτά και 22 δευτερόλεπτα φτάνοντας μέχρι το ύψος των 115 μιλίων από την επιφάνεια της Γης, στη διάρκεια της οποίας ο Shepard είχε την εμπειρία της "έλλειψης βαρύτητας" για περίπου 5 λεπτά.
Η εκτόξευση του διαστημικού σκάφους έγινε στις 14:34:13 UTC με τη βοήθεια ενός πυραύλου Redstone MRLV MR-7. Αυτοί οι πύραυλοι χρησιμοποιούνταν για στρατιωτικούς σκοπούς.
2 λεπτά και 22 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση η διαστημική κάψουλα απελευθερώθηκε από τον πύραυλο Redstone και ο αστροναύτης Shepard έχοντας την ευκαιρία να είναι από τους πρώτους ανθρώπους που έβλεπαν τη Γη από ένα τέτοιο ύψος, είπε:
"What a beautiful view" ("Τι όμορφη θέα").
 |
| Η τροχιά της πτήσης του Alan Shepard με το Freedom 7. |
Το διαστημικό σκάφος είχε μάζα 1051 κιλά (2316 lb) και ανέπτυξε μέγιστη ταχύτητα περίπου 4500 μίλια ανά ώρα (ως προς το έδαφος). Αφού διάνυσε περίπου 263,1 ναυτικά μίλια (487,3 χλμ) έπεσε στον Ατλαντικό ωκεανό κοντά στις Μπαχάμες και τον Alan Shepard περισυνέλεξε το αμερικανικό πολεμικό πλοίο U.S.S. Lake Champlain.
Κατά τη διάρκεια της πτήσης, ο Shepard παρατήρησε τη Γη και δοκίμασε το σύστημα ελέγχου της κάψουλας, στρέφοντάς την κατάλληλα, ώστε ν' αντιμετωπίσει την πολύ ισχυρή ανάπτυξη θερμοκρασίας κατά την επανείσοδό της στη γήινη ατμόσφαιρα. Δοκίμασε επίσης τα retrorockets (σύστημα πυραύλων για την μείωση της επιτάχυνσης της κάψουλας κατά την επιστροφή) αν και η κάψουλα δεν είχε αρκετή ενέργεια για να παραμείνει σε τροχιά.
Κατά τη διάρκεια της πτήσης, ο Shepard παρατήρησε τη Γη και δοκίμασε το σύστημα ελέγχου της κάψουλας, στρέφοντάς την κατάλληλα, ώστε ν' αντιμετωπίσει την πολύ ισχυρή ανάπτυξη θερμοκρασίας κατά την επανείσοδό της στη γήινη ατμόσφαιρα. Δοκίμασε επίσης τα retrorockets (σύστημα πυραύλων για την μείωση της επιτάχυνσης της κάψουλας κατά την επιστροφή) αν και η κάψουλα δεν είχε αρκετή ενέργεια για να παραμείνει σε τροχιά.
 |
| Ο Shepard τη στιγμή της ανέλκυσής του από το ελικόπτερο διάσωσης. |
Ο Alan Shepard ήταν ένας από τους 110 πιλότους που, το 1959, είχαν δηλώσει εθελοντικά ότι επιθυμούσαν να συμμετέχουν στο διαστημικό πρόγραμμα Mercury της NASA, με σκοπό την οργάνωση επανδρωμένων πτήσεων στο διάστημα. Το πρόγραμμα Mercury είχε ξεκινήσει στις 7 Οκτωβρίου 1958 κι έληξε το 1963.
 |
| Το πλήρωμα του Αμερικάνικου πλοίου διάσωσης Lake Champlain παρακολουθεί τα τελευταία δευτερόλεπτα της πτήσης της κάψουλας Freedom 7. |
Σύμφωνα με την NASA το πρόγραμμα Mercury είχε τρεις κύριους στόχους:
Η NASA επέλεξε συνολικά επτά πιλότους για να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα.
Γιατί όμως επελέγη ο Alan Shepard κι όχι κάποιος άλλος από τους έξι;
Για πολλούς Αμερικανούς που κινούνταν κοντά σε δημόσιους και κυβερνητικούς κύκλους, ο John Glenn θα έπρεπε να γίνει ο πρώτος αστροναύτης που θα έβγαινε στο διάστημα και βέβαια ο ίδιος ο Glenn συμφωνούσε πλήρως με αυτήν την άποψη.
O John Glenn ήταν το τυπικό δείγμα της τελειότητας˙ δεν έπινε, δεν κάπνιζε, δεν έκανε τρέλες, ήταν φωτογενής, σύμβολο πατριωτισμού, εξαιρετικός πιλότος, γυμνασμένος, αφοσιωμένος στο στόχο του και είχε αναλάβει επικεφαλής εκπρόσωπος της ομάδας.
Ο Shepard έκανε φιλότιμη προσπάθεια ν' ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που είχε το πρόγραμμα για την φυσική του κατάσταση. Σταμάτησε το κάπνισμα, έκανε δίαιτα για να διατηρήσει το βάρος του κάτω από το όριο των 81 κιλών (180 pounds) και υιοθέτησε μεγάλο μέρος της καθημερινής ρουτίνας που ακολουθούσε ο John Glenn για τη διατήρηση καλής φυσικής κατάστασης. Ωστόσο, δεν εγκατέλειψε τα κοκτέιλ του. Από την άλλη, είχε την υψηλότερη στρατιωτική βαθμολογία ανάμεσα σ' όλους, έχαιρε μεγάλης εκτίμησης ως πιλότος νέων αεροσκαφών (test pilot) και ήταν ο μοναδικός του πρόγραμματος με πτυχίο.
Όταν ήρθε η ώρα για την οριστική επιλογή, ο Robert R. Gilruth, επικεφαλής του προγράμματος, ζύγισε πολύ προσεκτικά την εικόνα που είχαν παρουσιάσει οι αστροναύτες κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης, αλλά και τα αποτελέσματα που είχαν δώσει στις διάφορες δοκιμασίες (τεχνική κατάρτιση, μηχανική κατάρτιση, ψυχολογικά). Ακόμη, ο Gilruth ζήτησε από τους ίδιους τους υποψήφιους να σημειώσουν το όνομα (εκτός του δικού τους) αυτού που θεωρούσαν ως πιο κατάλληλο να είναι ο πρώτος αστροναύτης στο διάστημα.
Έτσι, στις 19 Ιανουαρίου 1961, ανακοίνωσε επίσημα ότι ο Alan Shepard θα ήταν ο πρώτος Αμερικανός που θα ταξίδευε στο διάστημα, έχοντας ως πρώτο αναπληρωματικό τον Gus Grissom και δεύτερο αναπληρωματικό τον John Glenn.
Όλοι οι αστροναύτες εξεπλάγησαν με την επιλογή και βέβαια έξι από αυτούς ήταν εξαιρετικά απογοητευμένοι, με περισσότερο απ' όλους τον Glenn. Ο Glenn απευθύνθηκε στον Gilruth προσπαθώντας να τον κάνει ν' αλλάξει γνώμη και όταν δεν το κατάφερε, στράφηκε προς τον επικεφαλής της NASA James Webb, χωρίς όμως επιτυχία. Η απόφαση ήταν οριστική και αμετάκλητη.
Παραλίγο ο Shepard θα γινόταν ο πρώτος άνθρωπος που θα έβγαινε στο διάστημα, γιατί αρχικά η πτήση του ήταν προγραμματισμένη για τις 6 Μαρτίου 1961 (ο Γκαγκάριν πέταξε στις 12 Απριλίου 1961). Όμως, εκείνη η εκτόξευση αναβλήθηκε γιατί υπήρχαν μηχανικά προβλήματα.
- να καταφέρει ένα επανδρωμένο διαστημόπλοιο να κάνει περιφορά της Γης,
- να διερευνηθεί η ικανότητα ενός ανθρώπου να λειτουργεί ενώ βρίσκεται στο διάστημα και
- να καταφέρουν να ανακτήσουν τόσο τον αστροναύτη όσο και την διαστημική κάψουλα, που μετέφερε το πλήρωμα, με ασφάλεια κατά την επιστροφή τους στη Γη.
Η NASA επέλεξε συνολικά επτά πιλότους για να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα.
 |
Οι πρώτοι 7 αστροναύτες του προγράμματος Mercury
ποζάρουν για το επίσημο πορτρέτο της NASA τον Ιούλιο 1962, στο Johnson Space Center, στο Χιούστον του Τέξας.
Πίσω σειρά: Alan Shepard, Gus Grissom, Gordon Cooper.
Εμπρός σειρά: Wally Schirra, Deke Slayton, John Glenn
και Scott Carpenter.
|
Γιατί όμως επελέγη ο Alan Shepard κι όχι κάποιος άλλος από τους έξι;
Για πολλούς Αμερικανούς που κινούνταν κοντά σε δημόσιους και κυβερνητικούς κύκλους, ο John Glenn θα έπρεπε να γίνει ο πρώτος αστροναύτης που θα έβγαινε στο διάστημα και βέβαια ο ίδιος ο Glenn συμφωνούσε πλήρως με αυτήν την άποψη.
O John Glenn ήταν το τυπικό δείγμα της τελειότητας˙ δεν έπινε, δεν κάπνιζε, δεν έκανε τρέλες, ήταν φωτογενής, σύμβολο πατριωτισμού, εξαιρετικός πιλότος, γυμνασμένος, αφοσιωμένος στο στόχο του και είχε αναλάβει επικεφαλής εκπρόσωπος της ομάδας.
Ο Shepard έκανε φιλότιμη προσπάθεια ν' ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που είχε το πρόγραμμα για την φυσική του κατάσταση. Σταμάτησε το κάπνισμα, έκανε δίαιτα για να διατηρήσει το βάρος του κάτω από το όριο των 81 κιλών (180 pounds) και υιοθέτησε μεγάλο μέρος της καθημερινής ρουτίνας που ακολουθούσε ο John Glenn για τη διατήρηση καλής φυσικής κατάστασης. Ωστόσο, δεν εγκατέλειψε τα κοκτέιλ του. Από την άλλη, είχε την υψηλότερη στρατιωτική βαθμολογία ανάμεσα σ' όλους, έχαιρε μεγάλης εκτίμησης ως πιλότος νέων αεροσκαφών (test pilot) και ήταν ο μοναδικός του πρόγραμματος με πτυχίο.
 |
| Ο πρόεδρος των ΗΠΑ John Kennedy υποδέχεται στον Λευκό Οίκο τον Alan Shepard ως εθνικό ήρωα και πρωτοπόρο στην εξερεύνηση του διαστήματος. Πίσω από τον πρόεδρο διακρίνονται αστροναύτες και στελέχη της NASA. |
Όταν ήρθε η ώρα για την οριστική επιλογή, ο Robert R. Gilruth, επικεφαλής του προγράμματος, ζύγισε πολύ προσεκτικά την εικόνα που είχαν παρουσιάσει οι αστροναύτες κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης, αλλά και τα αποτελέσματα που είχαν δώσει στις διάφορες δοκιμασίες (τεχνική κατάρτιση, μηχανική κατάρτιση, ψυχολογικά). Ακόμη, ο Gilruth ζήτησε από τους ίδιους τους υποψήφιους να σημειώσουν το όνομα (εκτός του δικού τους) αυτού που θεωρούσαν ως πιο κατάλληλο να είναι ο πρώτος αστροναύτης στο διάστημα.
Έτσι, στις 19 Ιανουαρίου 1961, ανακοίνωσε επίσημα ότι ο Alan Shepard θα ήταν ο πρώτος Αμερικανός που θα ταξίδευε στο διάστημα, έχοντας ως πρώτο αναπληρωματικό τον Gus Grissom και δεύτερο αναπληρωματικό τον John Glenn.
Όλοι οι αστροναύτες εξεπλάγησαν με την επιλογή και βέβαια έξι από αυτούς ήταν εξαιρετικά απογοητευμένοι, με περισσότερο απ' όλους τον Glenn. Ο Glenn απευθύνθηκε στον Gilruth προσπαθώντας να τον κάνει ν' αλλάξει γνώμη και όταν δεν το κατάφερε, στράφηκε προς τον επικεφαλής της NASA James Webb, χωρίς όμως επιτυχία. Η απόφαση ήταν οριστική και αμετάκλητη.
 |
| Το εξώφυλλο του περιοδικού TIME στις 12 Μαΐου 1961 με αφιέρωμα στον πρωτοπόρο αστροναύτη Alan Shepard. |
Παραλίγο ο Shepard θα γινόταν ο πρώτος άνθρωπος που θα έβγαινε στο διάστημα, γιατί αρχικά η πτήση του ήταν προγραμματισμένη για τις 6 Μαρτίου 1961 (ο Γκαγκάριν πέταξε στις 12 Απριλίου 1961). Όμως, εκείνη η εκτόξευση αναβλήθηκε γιατί υπήρχαν μηχανικά προβλήματα.
Το 2017, η 5η Μαΐου καθιερώθηκε στις ΗΠΑ ως National Astronaut Day (Εθνική Ημέρα για τον Αστροναύτη), φόρος τιμής στην πρώτη πετυχημένη επανδρωμένη αμερικάνικη διαστημική πτήση.
Ο Alan Shepard πέθανε στις 21 Ιουλίου 1998, αφού πρόλαβε να γίνει ο πρώτος άνθρωπος που έπαιξε γκολφ στη Σελήνη, συμμετέχοντας στην αποστολή Apollo 14 ως κυβερνήτης.
5 μήνες μετά την πτήση, η NASA πρόσφερε την διαστημική κάψουλα Freedom 7 στο Εθνικό Μουσείο Smithsonian. Εκεί παρέμεινε στο National Air and Space Museum μέχρι το 1998, οπότε μεταφέρθηκε στην Ναυτική Ακαδημία στην Annapolis του Maryland.
Ο Alan Shepard πέθανε στις 21 Ιουλίου 1998, αφού πρόλαβε να γίνει ο πρώτος άνθρωπος που έπαιξε γκολφ στη Σελήνη, συμμετέχοντας στην αποστολή Apollo 14 ως κυβερνήτης.
5 μήνες μετά την πτήση, η NASA πρόσφερε την διαστημική κάψουλα Freedom 7 στο Εθνικό Μουσείο Smithsonian. Εκεί παρέμεινε στο National Air and Space Museum μέχρι το 1998, οπότε μεταφέρθηκε στην Ναυτική Ακαδημία στην Annapolis του Maryland.
 |
| Η κάψουλα του Freedom 7 στην Ναυτική Ακαδημία των ΗΠΑ. |
- Βίντεο που περιέχει πολλά στοιχεία για την πτήση του Freedom 7 (προετοιμασία, εκτόξευση, επιστροφή, διάσωση) (αγγλικά, 28:41).
- Βίντεο αφιερωμένο στην πρώτη πτήση του Shepard από τα αρχεία του AP (αγγλικά, 4:32).
- Βίντεο της NASA αφιερωμένο στον Alan Shepard (αγγλικά, 9:37).
- Βίντεο με τον Alan Shepard να διηγείται πώς έπαιξε γκολφ στη Σελήνη (αγγλικά, 3:26).
- Βίντεο της NASA αφιερωμένο στην αποστολή Mercury-Redstone 3 (αγγλικά, 28:13).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου