 |
| Ο Αλ Σέπαρντ με το μπαστούνι του γκολφ ακόμη σηκωμένο, αμέσως μετά το κτύπημα της πρώτης μπάλας. |
Σαν σήμερα, στις 6 Φεβρουαρίου 1971, ο Alan Shepard Jr. (Άλαν Σέπαρντ Τζούνιορ) αστροναύτης της NASA και διοικητής της αποστολής Apollo 14 (Απόλλων 14) στη Σελήνη, κτύπησε μια μπάλα του γκολφ για πρώτη φορά στο έδαφος της Σελήνης και γενικότερα στο διάστημα.
35 χρόνια αργότερα, τον Νοέμβριο 2006, ο Ρώσος κοσμοναύτης Mikhail Tyurin (Μίχαϊλ Τιούριν) επανέλαβε μια βολή γκολφ, αυτή τη φορά σε διαστημικό περίπατο έξω από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), όταν αυτός βρισκόταν 220 μίλια πάνω από τα βορειοδυτικά του Ειρηνικού Ωκεανού. Προφανώς ήταν η πιο μακρινή μπαλιά που έγινε ποτέ σε κτύπημα γκολφ!
 |
| Ο Άλαν Σέπαρντ μιλά για την εμπειρία του να κάνει βολή γκολφ στην επιφάνεια της Σελήνης, στο Golf House, στις 6 Φεβρουαρίου 1996. (φωτό: Robert Walker) |
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Στις 31 Ιανουαρίου 1971 το Apollo 14 εκτοξεύθηκε από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι για ένα 9μερο ταξίδι στη Σελήνη έχοντας για πλήρωμα τον Άλαν Σέπαρντ ως διοικητή, τον Stuart Roosa (Στιούαρτ Ρούσα) ως πιλότο του διαστημοπλοίου ("Kitty Hawk") και τον Edgar Mitchell (Έντγκαρ Μίτσελ) ως πιλότο της σεληνακάτου ("Antares").
Στις 5 Φεβρουαρίου η σεληνάκατος με πλήρωμα τους Σέπαρντ και Μίτσελ προσεληνώθηκε. Οι δύο αστροναύτες παρέμειναν στην επιφάνεια της Σελήνης 33,5 ώρες και εργάστηκαν έξω από τη σεληνάκατο περίπου 9,5 ώρες κάνοντας δύο περιπάτους (EVA). Στη διάρκεια της παραμονής τους συνέλεξαν 42,8 κιλά σεληνιακών πετρωμάτων και εκτέλεσαν μια σειρά προγραμματισμένων πειραμάτων.
 |
| Μινιατούρες του Σέπαρντ με το μπαστούνι του γκολφ. |
Όμως ο Σέπαρντ, φανατικός παίκτης του γκολφ, είχε σκεφθεί να "παίξει" γκολφ στη Σελήνη. Έτσι, ήρθε σ' επαφή με τον Jack Harden (Τζακ Χάρντεν), έναν επαγγελματία γκόλφερ στο River Oaks Country Club στο Χιούστον του Τέξας, για να του φτιάξει ένα τροποποιημένο μπαστούνι γκολφ. Το αποτέλεσμα ήταν ένα μπαστούνι με σιδερένια κεφαλή Wilson Staff Dyna-Power 6" που ο Σέπαρντ το έκρυψε σε μια κάλτσα, μέσα σε υλικό που προοριζόταν για τη συλλογή των πετρωμάτων μαζί με μερικά μπαλάκια του γκολφ. Λέγεται ότι μόνο ο διευθυντής της αποστολής Bob Gilruth γνώριζε για το σχέδιο του Σέπαρντ. Μάλιστα, η συμφωνία μεταξύ των δύο ανδρών έγινε αφού ο Σέπαρντ υποσχέθηκε πως θα έκανε το "παιχνίδι" γκολφ μετά την ολοκλήρωση των προγραμματισμένων αποστολών στο έδαφος της Σελήνης.
 |
| Το Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον κατά την αποστολή του Apollo 14. |
Ο Σέπαρντ, στη διάρκεια του δεύτερου σεληνιακού περιπάτου, κτύπησε 2 μπάλες του γκολφ. Η πρώτη δεν πήγε πολύ μακριά κι έπεσε σ' ένα γειτονικό κρατήρα (να σκεφτούμε ότι η Σελήνη δεν έχει ατμόσφαιρα και η βαρύτητα είναι μικρότερη αυτής της Γης). Όμως με τη δεύτερη είχε ένα καλό κτύπημα. Μάλιστα, ακούγεται στο βίντεο να λέει ότι πάει "miles and miles and miles" ("μίλια και μίλια και μίλια"), εννοώντας ότι έχει πάει πολύ μακριά. Παλαιότερα αυτή η απόσταση υπολογιζόταν στα 2,5 μίλια (περίπου 4 χλμ), όμως από πρόσφατους υπολογισμούς που έχουν γίνει, η μπάλα από το κτύπημα του Σέπαρντ δεν πρέπει να ταξίδεψε περισσότερο από 600 πόδια (183 μέτρα).
 |
| Αναμνηστική μπάλα του γκολφ για το κτύπημα του Σέπαρντ στη Σελήνη, από την εταιρεία SPALDING. |
Ένα μέρος του διαλόγου που είχε ο Σέπαρντ με το Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον, σύμφωνα με τα δημοσιοποιημένα αρχεία της NASA, ήταν το παρακάτω:
"Χιούστον, ενώ κοιτάζετε εκεί ψηλά, ίσως θα αναγνωρίζετε ότι αυτό που έχω στο χέρι μου είναι το πάνω μέρος του χώρου συλλογής των δειγμάτων που θα φέρουμε πίσω. Έτσι, τυχαίνει να υπάρχει στον πάτο του ένα γνήσιο εξάρι σίδερο (μπαστούνι). Στο αριστερό μου χέρι, έχω ένα μικρό λευκό σφαιρίδιο που είναι γνωστό σε εκατομμύρια Αμερικανούς. Θα το αφήσω κάτω. Δυστυχώς, το κοστούμι είναι τόσο σκληρό, που δεν μπορώ να το κάνω και με τα δύο χέρια, αλλά θα προσπαθήσω να κάνω ένα ελαφρύ χτύπημα sand-trap " (το sand-trap είναι ένας τύπος κτυπήματος στο γκολφ προκειμένου να ξεπεραστεί ένα τεχνητό εμπόδιο με λακούβα που περιέχει άμμο).
 |
| (NASA/JSC/ASU/Andy Saunders) |
Η παραπάνω φωτογραφία είναι αποτέλεσμα σύνθεσης 6 άλλων φωτογραφιών που πήρε το πλήρωμα της σεληνακάτου Antares καθώς απομακρυνόταν από την επιφάνεια της Σελήνης. Αυτή η τεχνική επεξεργασία έγινε από τον Βρετανό συγγραφέα Andy Saunders. Σ' αυτήν είναι σημειωμένες οι θέσεις απ' όπου ο Σέπαρντ εκτόξευσε τις δύο μπάλες του γκολφ, όπως και οι θέσεις στις οποίες (εκτιμάται ότι) έφτασαν αυτές.
Αν αναλυθεί περισσότερο η προηγούμενη φωτογραφία, προκύπτει η παρακάτω στην οποία φαίνονται πολύ καθαρά οι πατημασιές του Σέπαρντ από εκεί που στεκόταν όταν κτύπησε την πρώτη μπάλα.
 |
| (NASA/JSC/ASU/Andy Saunders) |
Σε φωτογραφία που ελήφθη στη διάρκεια άλλης αποστολής, μπορούμε να δούμε τη μία μπάλα νότια από το "ακόντιο" (κεραία) που είχε τοποθετήσει ο Μίτσελ. Στην πραγματικότητα το"ακόντιο" ήταν καταγραφέας του ηλιακού ανέμου (Solar Wind Collector).
Σε συνέντευξή του ο Σέπαρντ είχε πει ότι η άλλη μπάλα είχε πάει κοντά στην περιοχή όπου είχαν τοποθετήσει τον επιστημονικό τους εξοπλισμό (Apollo Lunar Surface Experiment Package, ALSEP) που βρισκόταν σε απόσταση περίπου 200 μέτρων από τη σεληνάκατο.
 |
| Μπάλα του γκολφ με αυτόγραφο του Shepard. |
Σύμφωνα με τα στατιστικά του PGA Tour (Professional Golfers' Association - Ένωση Επαγγελματιών Γκόλφερς) για το 2021, ένας μέσος επαγγελματίας γκόλφερ προσδίδει στην μπάλα ταχύτητα 170,4 mph (274,2 km/h) και εκτοξεύει την μπάλα στις 10,52°. Συνεχίζοντας τον παραπάνω συλλογισμό, μπορούμε να προβλέψουμε που θα έφτανε μια βολή μπάλας του γκολφ από έναν επαγγελματία, στη Σελήνη.
Έτσι, στη σεληνιακή βαρύτητα, μια μέση βολή του επαγγελματία γκόλφερ θα έστελνε την μπάλα περίπου στα 4.170 πόδια (1.271 μέτρα). (Στη Γη, παρά τη μεγαλύτερη βαρύτητα, ο αέρας πραγματικά βοηθά την μπάλα του γκολφ να πετάξει μακρύτερα, γιατί δημιουργείται αεροδυναμική ανύψωση που την κρατά ψηλά.)
 |
| Η στολή που φορούσε ο Σέπαρντ στους 2 σεληνιακούς "περιπάτους" του. Η στολή εκτίθεται στο Kennedy Space Center Visitor Complex, στο Ακρωτήριο Canaveral στη Florida |
Η έλλειψη αντίστασης αέρα στη Σελήνη σημαίνει ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μια πραγματική βαλλιστική τροχιά με την ιδανική γωνία εκτόξευσης των 45°. Έτσι, αν μπορούσε να εκτοξεύθεί μια μπάλα υπό γωνία 45° με ταχύτητα 170,4 mph (274,2 km/h) στη Σελήνη, η μπάλα θα ταξίδευε περίπου 2,21 μίλια (περίπου 3,55 χλμ). Αν η βολή γινόταν από τον Αμερικανό επαγγελματία γκόλφερ Bryson De Chambeau (Μπράισον ντε Σαμπό) που είχε μέση ταχύτητα μπαλιάς το 2021, 190,72 mph (306,93 km/h), τότε η μπάλα θα μπορούσε να διανύσει μια σεληνιακή απόσταση 2,76 μίλια (4,58 χλμ)!
To 1974, o ηθοποιός και τραγουδιστής Bing Crosby που ήταν λάτρης του γκολφ έπεισε τoν Σέπαρντ να προσφέρει το μπαστούνι του γκολφ που χρησιμοποίησε στη Σελήνη, στο Μουσείο της Ένωσης Γκολφ των ΗΠΑ (USGA), στο New Jersey. Ένα αντίγραφο του μπαστουνιού ο Σέπαρντ το πρόσφερε στο National Air and Space Museum του Ιδρύματος Smithsonian, στην Ουάσιγκτον.
Ο Άλαν Σέπαρντ έφυγε από τη ζωή στις 21 Ιουλίου 1998, σε ηλικία 75 ετών.
Ο Έντγκαρ Μίτσελ επίσης έφυγε από τη ζωή στις 4 Φεβρουαρίου 2016.
 |
| Το μπαστούνι του γκολφ (Moon Club) που χρησιμοποίησε ο Σέπαρντ στη Σελήνη. Αυτό εκτίθεται στο Μουσείο της Ένωσης Γκολφ των ΗΠΑ. |
- Το βίντεο της NASA που φαίνεται ο Σέπαρντ να κτυπά τις μπάλες του γκολφ.
- Βίντεο με την κάθοδο των αστροναυτών του Apollo 14 στο έδαφος της Σελήνης.
- Αρχειακό υλικό της NASA για την αποστολή Apollo 14.
- Βίντεο με την τελευταία συνέντευξη που έδωσε ο Άλαν Σέπαρντ στις 2 Φεβρουαρίου 1998 (αγγλικά, 1:28:00).
- Δημοσίευμα από την Ένωση Γκολφ των ΗΠΑ (USGA) με τίτλο: "The Mystery Behind Alan Shepard's 'Moon Shot' Revealed" ("Αποκαλύφθηκε το μυστήριο πίσω από τη «Σεληνιακή Βολή» του Άλαν Σέπαρντ").
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου