Τετάρτη 18 Μαΐου 2022

Σαν σήμερα... 1850, γεννήθηκε ο Άγγλος Oliver Heaviside.

Oliver Heaviside

Σαν σήμερα, στις 18 Μαΐου 1850, γεννήθηκε στο Camden Town (Κάμντεν Τάουν), μια υποβαθμισμένη περιοχή του βόρειου Λονδίνου, ο Oliver Heaviside (Όλιβερ Χέβισαϊντ). Ο Χέβισαϊντ ήταν ένας αυτοδίδακτος Άγγλος μαθηματικός, φυσικός και ηλεκτρολόγος μηχανικός που η συνεισφορά του στην ηλεκτρομαγνητική θεωρία και στη διανυσματική ανάλυση ήταν τεράστια.

Ο πατέρας του Thomas (1813-1896), ήταν ένας έμπειρος χαράκτης ξύλου και η μητέρα του, η Rachel Elizabeth (1818-1894), ήταν πρώην γκουβερνάντα που διηύθυνε έναν παιδικό σταθμό για παιδιά της γειτονιάς. Ο Όλιβερ είχε δύο μεγαλύτερα αδέλφια, τον Άρθουρ (1844-1923) και τον Τσαρλς (αλλού αναφέρεται ότι είχε τρία μεγαλύτερα αδέλφια). Η οικογένεια έζησε για χρόνια σε ακραία φτώχεια στην οδό 55 Kings St (τώρα Plender St), σ΄ ένα περιβάλλον που θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι είχε βγει από γραπτό του Ντίκενς. Στην πραγματικότητα, το σπίτι της οικογένειας Χέβισαϊντ ήταν πολύ κοντά σε αυτό του Τσαρλς Ντίκενς, στο οποίο είχε ζήσει τα χειρότερα χρόνια της παιδικής του ηλικίας. Σε μικρή ηλικία η οστρακιά άφησε τον Όλιβερ σχεδόν κουφό, αν και στην εφηβεία του κατάφερε να ανακτήσει το μεγαλύτερο μέρος της ακοής του. Πολλά χρόνια αργότερα, ο ίδιος ο Χέβισαϊντ περιέγραψε τα παιδικά του χρόνια σε μια επιστολή προς τον Ιρλανδό φυσικό George Francis Fitzgerald (Τζορτζ Φράνσις Φιτζέραλντ):

"Γεννήθηκα και έζησα 13 χρόνια σε έναν πολύ λαϊκό δρόμο στο Λονδίνο, έχοντας γύρω μου μια μπυραρία, φουρνάρηδες, μπακάληδες, ένα καφέ απέναντι και το σχολείο αμέσως μετά την γωνία. Αν και γεννήθηκα και μεγάλωσα σε αυτό το περιβάλλον, ποτέ δεν δεν έγινα μέρος του και ήμουν πολύ δυστυχισμένος εκεί, πολύ περισσότερο επειδή ήμουν τόσο υπερβολικά κουφός που δεν μπορούσα να κάνω φίλους, να παίξω και να διασκεδάσω με τα άλλα αγόρια. Μίσησα τους τρόπους των εμπόρων, επειδή ήμουν υποχρεωμένος να βλέπω όλα τα κόλπα τους. Το θέαμα των μεθυσμένων μέσα στην παμπ με έκανε αρνητή του ποτού για μια ζωή. Και μέσα ήταν εξίσου άσχημα. Ο πατέρας μου ήταν από την φύση του ένας παθιασμένος άνθρωπος, αλλά δύστροπος από την απογοήτευση, πάντα μας χτύπαγε, έτσι φαινόταν. Η μητέρα ήταν επίσης δύστροπη, από την ανησυχία της διατήρησης ενός παιδικού σταθμού."

Η οικογένεια Heaviside. Στο βάθος διακρίνεται ο Όλιβερ.

Μετά από μια μικρή κληρονομιά που πήρε η οικογένεια, μπόρεσε να μετακομίσει σε μια καλύτερη περιοχή του Κάμντεν Τάουν, με αποτέλεσμα η ζωή του μικρού Όλιβερ να βελτιωθεί λίγο. Φοίτησε στο Camden House Grammar School και παρά το γεγονός ότι ήταν πολύ καλός μαθητής, τελικά η εκπαίδευσή του σταμάτησε στα 16, αφού δεν υπήρχαν χρήματα για να προχωρήσει.

Ο  Χέβισαϊντ, εκτός από τις ικανότητές του, είχε ένα ακόμη μεγάλο πλεονέκτημα στη ζωή του. Η θεία του (από την μητέρα του) Emma West ήταν παντρεμένη με τον Sir Charles Wheatstone (Τσαρλς Ουίτστοουν), που ήταν καθηγητής Φυσικής στο KingsCollege του Λονδίνου και συνεφευρέτης με τον William F. Cooke, ενός τηλεγραφικού συστήματος από το οποίο είχε γίνει πλούσιος. Όταν ο Όλιβερ σταμάτησε το σχολείο, στάλθηκε στο Νιούκαστλ για να βοηθήσει τον αδελφό του Άρθουρ που εργαζόταν στην τηλεγραφική επιχείρηση του θείου τους.

Η προηγούμενη εικόνα σε πλήρη μορφή. Τα σημειωμένα πρόσωπα είναι του Άρθουρ και του Όλιβερ.
Η φωτογραφία έχει παρθεί στο Guard House του φρουρίου στο Berry Pomeroy, Totnes, Devon.
(IET Archives)

Το 1868, ο Όλιβερ βρήκε δουλειά στην Αγγλοδανική  εταιρεία καλωδίων τηλεγράφου που μόλις είχε απλώσει καλώδιο ανάμεσα στο Νιούκαστλ και στη Δανία. Στα τέλη της δεκαετίας του 1860 είχε υπάρξει μια τεράστια επέκταση της καλωδιακής τηλεγραφίας. Οι μεγαλύτερες εταιρείες καλωδίων ήταν αγγλικές και βέβαια η τεχνολογία που χρησιμοποιείτο ήταν αγγλική. Ακόμη και η Αγγλοδανική εταιρεία καλωδίων, παρότι είχε Δανική ιδιοκτησία, χρησιμοποιούσε Βρετανούς μηχανικούς και τεχνικούς σαν τον Χέβισαϊντ. Στις δεκαετίες του 1860 και του 1870, οι χώροι που δοκιμάζονταν τα καλώδια επικοινωνιών θεωρούνταν ως τα πιο προηγμένα εργαστήρια ηλεκτρισμού στον κόσμο. Έτσι, ο Χέβισαϊντ  βρέθηκε σ’ ένα περιβάλλον όπου τα προβλήματα σχετικά με τις ηλεκτρικές μετρήσεις και την μετάδοση σήματος τον γοήτευαν.

Τον Ιούλιο του 1872 δημοσίευσε την πρώτη του εργασία στο περιοδικό English Mechanic χρησιμοποιώντας ως υπογραφή το "O.". Η εργασία αφορούσε μια μέθοδο σύγκρισης των ηλεκτροκινητικών δυνάμεων που είχε ανακαλύψει ο Χέβισαϊντ το 1870.

Ο Όλιβερ Χέβισαϊντ στις αρχές του 20ου αιώνα.

Το 1873, ο Χέβισαϊντ δημοσίευσε στο διακεκριμένο Philosophical Magazine εργασία για την κατασκευή μιας πιο ευαίσθητης γέφυρας Wheatstone (Ουίτστοουν). Η εργασία αυτή προσέλκυσε το ενδιαφέρον του William Thomson (Ουίλιαμ Τόμσον, αργότερα 1ος Λόρδος Κέλβιν) που ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς επιστήμονες στον ηλεκτρισμό, εκείνη την εποχή. Λίγο καιρό αργότερα, ο Τόμσον πέρασε από το Νιούκαστλ και έδωσε τα συγχαρητήριά του στον νεαρό Χέβισαϊντ γι’ αυτή την εργασία του. Ο Χέβισαϊντ έστειλε επίσης ένα αντίγραφο της εργασίας του στον James Clerk Maxwell (Τζέιμς Κλερκ Μάξγουελ), ο οποίος το ανέφερε στη δεύτερη έκδοση του βιβλίου του "Treatise on Electricity and Magnetism" ("Πραγματεία σχετικά με τον Ηλεκτρισμό και Μαγνητισμό").

Παρά το γεγονός ότι ο Χέβισαϊντ ήταν ένας καλός εργαζόμενος για την Αγγλοδανική εταιρεία καλωδίων, ήταν και πολύ οξύθυμος, μη δεχόμενος να κάνει εργασίες που εκτιμούσε ότι ήταν κατώτερες γι’ αυτόν. Εδώ, χρειάζεται να επισημάνω τον διαρκή φόβο του Χέβισαϊντ ν’ αρρωστήσει από κάτι, αφού ήξερε ότι είχε μόνιμα προβλήματα υγείας (υπέφερε από ένα είδος ψευδοεπιληπτικής κρίσης). Ο ίδιος ισχυριζόταν ότι μόνιμα έπασχε από αυτό που ονόμαζε “hot and cold disease”. Τελικά, είτε λόγω κακής υγείας, είτε γιατί απλά ήθελε να επικεντρωθεί στη δική του έρευνα, παραιτήθηκε από την εργασία του τον Μάιο του 1874 και επέστρεψε στο Λονδίνο για να ζήσει με τους γονείς του.

Ο αδελφός του Όλιβερ, Άρθουρ Χέβισαϊντ.
(Royal Society)

Έχοντας την οικονομική στήριξη, αλλά και την τεχνική συνεργασία του αδελφού του Άρθουρ που ήταν μηχανικός σε τηλεγραφική εταιρεία, εργαζόταν απομονωμένος σ’ ένα μικρό δωμάτιο στο σπίτι των γονιών του. Από τότε, ποτέ ξανά δεν βρήκε μια μόνιμη δουλειά, αλλά εργαζόταν ιδιωτικά ασχολούμενος με προβλήματα ηλεκτρισμού.

Το 1873 ο Χέβισαϊντ διάβασε το δίτομο έργο του Μάξγουελ "Πραγματεία σχετικά με τον Ηλεκτρισμό και Μαγνητισμό". Εντυπωσιασμένος από το περιεχόμενο του βιβλίου, αλλά και με πολλές απορίες λόγω άγνοιας βασικών εννοιών στα μαθηματικά, προσπάθησε να αναπληρώσει την έλλειψη γνώσης. 

Σε μια σειρά εργασιών του που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 1874 και 1881 στο Philosophical Magazine και στο The Journal of the Society of Telegraph Engineers, ο Χέβισαϊντ επέκτεινε τη θεωρία που είχε διατυπώσει ο Τόμσον το 1855 για την μετάδοση των τηλεγραφικών σημάτων. Συγκεκριμένα απέδειξε ότι η μετάδοση των σημάτων κατά μήκος ενός καλωδίου επηρεάζεται από τις τιμές της αντίστασης, το φαινόμενο της επαγωγής και τα σήματα δεν κινούνται ομαλά κατά μήκος ενός καλωδίου, αλλά διαδίδονται ως κύματα.

Το 1880, ο Χέβισαϊντ κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στην Αγγλία, το ομοαξονικό καλώδιο.

Η πρώτη σελίδα του Βρετανικού διπλώματος ευρεσιτεχνίας
που πήρε ο Όλιβερ Χέβισαϊντ το 1880 (British Patent No. 1407).
(από Royal Society)

Την εποχή που ο Χέβισαϊντ άρχισε ν’ ασχολείται με την θεωρία του Μάξγουελ, βρήκε ένα νέο μέσο για να δημοσιεύει τις εργασίες του. Αυτό ήταν το εβδομαδιαίο εμπορικό περιοδικό The Electrician, που οι σελίδες του ήταν γεμάτες με διαφημίσεις, αλλά δημοσιεύονταν πολύ καλά άρθρα πάνω στη θεωρία και τα πρακτικά ζητήματα του ηλεκτρισμού. Στην αρχή ο Χέβισαϊντ έγραψε μερικά σύντομα άρθρα στο περιοδικό και γι’ αυτό, το 1882, ο διευθυντής του Charles H. W. Biggs τον κάλεσε να γίνει κανονικός αρθρογράφος. Το περιοδικό πλήρωνε τον Χέβισαϊντ περίπου 40 λίρες το χρόνο για τα άρθρα που έγραφε κάθε λίγες εβδομάδες. Αυτό συνεχίστηκε για 20 χρόνια (μ’ ένα κενό 3 χρόνων), με αποτέλεσμα το αρχείο του Χέβισαϊντ να περιέχει 1700 σελίδες από αυτά τα άρθρα. Προφανώς το ποσό που εισέπραττε δεν ήταν σημαντικό, όμως ήταν σταθερό και οι ανάγκες του είχαν περιοριστεί πάρα πολύ.

Το καλοκαίρι του 1884 ο Χέβισαϊντ έκανε τη μεγαλύτερη πρόοδο στην εργασία του, καθώς ερευνούσε πώς μεταδίδεται η ενέργεια μέσω του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου. Ο Μάξγουελ ήδη είχε διατυπώσει τους τύπους του για την ένταση του ηλεκτρικού και του μαγνητικού πεδίου, αλλά δεν είχε εξηγήσει πώς η ενέργεια μετακινείται από μια περιοχή σε άλλη. Τότε ο Χέβισαϊντ έδωσε μια εξίσωση που συνδύαζε την ροή της ενέργειας με τις εντάσεις του ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου και υπαινίχθηκε ότι η ενέργεια του ηλεκτρικού ρεύματος δεν ρέει μέσα στο καλώδιο σαν νερό μέσα σ’ ένα σωλήνα, αλλά διαδίδεται μέσω του περιβάλλοντος χώρου.

Ο Όλιβερ Χέβισαϊντ με το ποδήλατό του την δεκαετία 1890.

Ο Χέβισαϊντ επειδή δεν είχε εύκολη πρόσβαση σε επιστημονικά περιοδικά της εποχής, δεν μπόρεσε να μάθει πριν τα τέλη του 1885 ότι ένας φυσικός, απόφοιτος του Cambridge, ο John Henry Poynting, είχε ασχοληθεί με το θεώρημα της ροής ενέργειας λίγο πριν από αυτόν. Ήδη τον Ιανουάριο του 1884 η Royal Society (Βασιλική Ένωση) είχε δημοσιεύσει μια περίληψη της εργασίας του Poynting και αργότερα την ίδια χρονιά, δημοσίευσε την πλήρη εργασία του. Έτσι, το αποτέλεσμα της εργασίας αποδόθηκε στον Poynting.

Το 1886, συνεργαζόμενος ο Όλιβερ με τον αδελφό του Άρθουρ, κατάφερε πειραματιζόμενος να διαπιστώσει ότι αν αυξάνονταν τα πηνία κατά μήκος του καλωδίου μετάδοσης μιας τηλεφωνικής γραμμής (αύξηση επαγωγής), μειωνόταν η παραμόρφωση του σήματος. Ο Χέβισαϊντ ποτέ δεν κατοχύρωσε την ιδέα του με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και γι’ αυτό, αργότερα το 1899 ο Αμερικανός φυσικός (Σερβικής καταγωγής) Michael Pupin (Μάικλ Πιούπιν) πούλησε στην AT&T για 500.000 δολάρια μια παρόμοια ιδέα, που είχε φροντίσει να κατοχυρώσει.

Τον Απρίλιο του 1887 οι αδελφοί Χέβισαϊντ ήταν έτοιμοι να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο περιοδικό Journal of the Society of Telegraph Engineers and of Electricians, όμως ο William Preece (Ουίλιαμ Πρις), επικεφαλής των μηχανικών της Ταχυδρομικής Υπηρεσίας όπου εργαζόταν ο Άρθουρ, απαγόρευσε την δημοσίευση, γιατί δεν συμφωνούσε με το αποτέλεσμα της έρευνας. Το καλοκαίρι του 1887, ο Όλιβερ Χέβισαϊντ θέλησε να επιτεθεί στον Πρις με άρθρο του στο περιοδικό The Electrician, αλλά ο διευθυντής του περιοδικού (Biggs) δεν επέτρεψε την δημοσίευση γιατί θεώρησε το περιεχόμενο χλευαστικό για τον Πρις. Τελικά, τον Οκτώβριο του 1887 ο Biggs απομακρύνθηκε από την διεύθυνση του περιοδικού (με παρέμβαση του Πρις) και ο καινούριος διευθυντής απέλυσε τον Όλιβερ Χέβισαϊντ από το περιοδικό.

Στην προσπάθειά του να εξηγήσει την διάδοση των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, ο Χέβισαϊντ προώθησε την ιδέα ότι στην ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης υπάρχει ένα ιονισμένο στρώμα, που ονομάζεται σήμερα ιονόσφαιρα, προβλέποντας συγκεκριμένα την ύπαρξη αυτού που αργότερα αποκλήθηκε στρώμα Kennelly-Heaviside. Το 1947 ο Eduard Victor Appleton (Έντουαρντ Βίκτορ Άπλετον) πήρε το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής επειδή απέδειξε ότι αυτό το στρώμα υπήρχε.

Η κάρτα μέλους του Όλιβερ Χέβισαϊντ στο 
American Institute of Electrical Engineers (1925).

Το Νοέμβριο του 1887, με τη βοήθεια του Τόμσον, ο Χέβισαϊντ έπεισε το Philosophical Magazine να δεχτεί προς δημοσίευση μια σειρά άρθρων του για τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα, κάτι που κράτησε σε όλη τη διάρκεια του 1888. Την ίδια περίοδο ο φυσικός Oliver Lodge έδωσε μια σειρά διαλέξεων όπου αναφέρθηκε με θερμά λόγια στην εργασία του Χέβισαϊντ κι αυτός με την σειρά του τον ευχαρίστησε. Έτσι, ξεκίνησε μια μακροχρόνια φιλία και συνεργασία ανάμεσα στους δύο επιστήμονες. Από αυτό το γεγονός, το 1888 ήταν η χρονιά που ο Χέβισαϊντ άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστός και το όνομά του να αναφέρεται στους επιστημονικούς κύκλους.

Τον Ιανουάριο του 1889, ο Τόμσον αφιέρωσε μέρος της προεδρικής ομιλίας του στο Institution of Electrical Engineers για να εκθειάσει την θεωρία διάδοσης των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων του Χέβισαϊντ. 

Το 1891 ο Όλιβερ Χέβισαϊντ εξελέγη μέλος της Βασιλικής Ένωσης και τον Ιανουάριο του ίδιου έτους το περιοδικό The Electrician, αφού ξαναδέχτηκε τον Χέβισαϊντ ως αρθρογράφο (αυτά ήταν τα 3 χρόνια απουσίας του από το περιοδικό), ξεκίνησε μια σειρά δημοσιεύσεων για την ηλεκτρομαγνητική θεωρία του, μέχρι το 1902. Στη συνέχεια το έργο ανατυπώθηκε σε τρεις τόμους.

Το έγγραφο του American Institute of Electrical Engineers
προς τον Όλιβερ Χέβισαϊντ (3 Σεπτεμβρίου 1918) με το οποίο  
του ζητείται να δηλώσει πώς επιθυμεί να εμφανίζονται τα στοιχεία του
 στον τόμο των μελών του 1919. 



Το 1889 ο Χέβισαϊντ δημοσίευσε πρώτος μια ορθή εξαγωγή της μαγνητικής δύναμης που ασκείται πάνω σε ένα κινούμενο φορτισμένο σωματίδιο, τη γνωστή σήμερα ως Δύναμη Λόρεντζ.

Το φθινόπωρο του 1889 ο Όλιβερ Χέβισαϊντ και οι ηλικιωμένοι γονείς του μετακόμισαν από το Λονδίνο στην παραθαλάσσια πόλη Paignton στο Ντέβονσαϊρ. Εκεί εγκαταστάθηκαν σ’ ένα διαμέρισμα πάνω από ένα μουσικό κατάστημα ιδιοκτησίας του αδερφού του Τσαρλς.

Ένας από τους λίγους επιστήμονες επισκέπτες που είχε στη νέα του διαμονή ο Χέβισαϊντ, ήταν ο George Searle, που τον επισκέφτηκε το 1892 για να συζητήσει μαζί του για τα κινούμενα φορτία. Στα πρώτα χρόνια της διαμονής του στο Ντέβονσαϊρ, ο Χέβισαϊντ ασχολήθηκε με την εκτύπωση εργασιών σχετικά με την ηλεκτρομαγνητική θεωρία, την άλγεβρα διανυσμάτων και μια μέθοδο για την επίλυση διαφορικών εξισώσεων.

Το 1894 μια ομάδα επιστημονικών φίλων του Χέβισαϊντ προσπάθησε να κανονίσει μια επιχορήγηση γι' αυτόν από το Ταμείο Αρωγής της Βασιλικής Ένωσης, αλλά ο Χέβισαϊντ την θεώρησε ως φιλανθρωπία και δεν την δέχτηκε. Δύο χρόνια αργότερα έπεισαν την κυβέρνηση να του προσφέρει σύνταξη 120 λιρών το χρόνο (αργότερα αυξήθηκε σε 220 λίρες) και παρουσιάζοντάς τη ως τιμητική ενέργεια και όχι ως φιλανθρωπία, έπεισαν τον Χέβισαϊντ να τη δεχτεί. Αυτή ήταν η κύρια πηγή εισοδήματός του για τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του.

Το έγγραφο με το οποίο αποφασίστηκε από το American
Institute of Electrical Engineers να δεχτούν τιμητικά ως
μέλος τους τον Όλιβερ Χέβισαϊντ

Μετά το θάνατο της μητέρας του το 1894 και του πατέρα του το 1896, ο Χέβισαϊντ έμεινε στο Paignton για λίγους ακόμη μήνες και στη συνέχεια μετακόμισε στο Newton Abbot, λίγα χιλιόμετρα μακρύτερα. Με την πάροδο του χρόνου, η διαμονή του Χέβισαϊντ στο Newton Abbot άρχισε να έχει πολλά προβλήματα. Ο ίδιος παρουσίαζε συνεχή προβλήματα υγείας, ενώ παράλληλα παραπονιόταν για εχθρική συμπεριφορά των κατοίκων της περιοχής απέναντί του. Το σίγουρο είναι ότι η συμπεριφορά του γινόταν όλο και περισσότερο εκκεντρική και ζούσε σχεδόν σαν ερημίτης.

Το 1905 ο Χέβισαϊντ ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν.

Μέχρι το 1905 είχε σταματήσει το επιστημονικό του έργο, αλλά το τελευταίο του βιβλίο δημοσιεύθηκε το 1912. Το 1908, μετά από έναν ιδιαίτερα άσχημο χειμώνα, ο αδελφός του Τσαρλς κανόνισε να μετακομίσει ο Όλιβερ στο Torquay, όπου έμεινε στην κατοικία "Homefield" με την Mary Way, την ανύπανδρη αδελφή της γυναίκας του Τσαρλς. Η υγεία του Όλιβερ βελτιώθηκε, αλλά με την πάροδο του χρόνου η συμπεριφορά στη συγκάτοικό του ήταν τόσο άσχημη, που την ανάγκασε να εγκαταλείψει το σπίτι το 1916. Τα επόμενα χρόνια η απομόνωση και η εκκεντρικότητα του Χέβισαϊντ μεγάλωσαν.

Το εξώφυλλο του επετειακού τόμου για τα 100 χρόνια από  
την γέννηση του Όλιβερ Χέβισαϊντ. Η έκδοση έγινε το 1950 
από το Institution of Electrical Engineers και περιέχει άρθρα για
την εργασία του τιμώμενου πλαισιωμένα με εικόνες.

Στις 14 Φεβρουαρίου 1918, τιμητικά έγινε μέλος του American Institute of Electrical Engineers. Το 1922, ο Όλιβερ Χέβισαϊντ έγινε ο πρώτος που έλαβε το μετάλλιο Faraday από το Institution of Engineering and Technology (ΙΕΤ).

Στις αρχές του 1925 η υγεία του Χέβισαϊντ κατέρρευσε εντελώς και ο φίλος του George Searle βοήθησε να μεταφερθεί σε ένα γηροκομείο. Στις 3 Φεβρουαρίου 1925, ο Όλιβερ Χέβισαϊντ πέθανε από κρίση ίκτερου σε ηλικία 75 ετών. Θάφτηκε στο νεκροταφείο του Paignton, στο ίδιο μνήμα με τους γονείς του.

80 χρόνια μετά το θάνατο του Χέβισαϊντ, το 2005, ένας ανώνυμος ευεργέτης επιμελήθηκε την αναστήλωση και τον καθαρισμό της πλάκας πάνω από τον τάφο του Όλιβερ Χέβισαϊντ και των γονέων του, στο Paignton.

Όταν οι φυσικοί σήμερα γράφουν τις Εξισώσεις Μάξγουελ συνήθως δεν συνειδητοποιούν για το έργο του Όλιβερ Χέβισαϊντ. Ήταν αυτός, που το 1884 τροποποίησε τις δώδεκα από τις αρχικές είκοσι εξισώσεις του Μάξγουελ σε 4 διαφορικές εξισώσεις δύο αγνώστων, τις οποίες γνωρίζουμε σήμερα ως "Εξισώσεις του Μάξγουελ". Όταν αναλύουν πώς τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα κινούνται κατά μήκος ενός καλωδίου ή στο διάστημα, ή όταν χρησιμοποιούν λέξεις όπως "αντίσταση" ή "επαγωγή", δεν είναι σίγουρο ότι καταλαβαίνουν ότι χρησιμοποιούν όρους του Χέβισαϊντ.

Το εξώφυλλο της βιογραφίας του Όλιβερ Χέβισαϊντ
από τον Basil Mahon. (336 σελ., 2017) 

Ο Όλιβερ Χέβισαϊντ ήταν αναμφισβήτητα μια πολύ ασυνήθιστη και ιδιαίτερη προσωπικότητα. Ο κοντινότερος επιστημονικός φίλος του στα τελευταία χρόνια της ζωής του, George Searle, τον περιέγραψε ως "μια πρώτης τάξεως παραδοξότητα", αν και αισθάνθηκε υποχρεωμένος να προσθέσει, "ποτέ, οποιαδήποτε στιγμή, δεν υπήρξε διανοητικά ανάπηρος." Ο ίδιος ο Χέβισαϊντ, στα τελευταία χρόνια της ζωής του, είχε πει για τον εαυτό του: "Γεννήθηκα φυσικός φιλόσοφος, όχι ανήσυχος μηχανικός ή “πρακτικός άνθρωπος” με την εμπορική έννοια". Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, το σύμπλεγμα καταδίωξης που τον απασχολούσε έγινε πιο έντονο. Πίστευε ότι ο κόσμος γύρω του τον αντιμετώπιζε σαν σκουλήκι και γι' αυτό, δίπλα στο όνομά του τοποθετούσε τα αρχικά W.Ο.R.Μ. (σκουλήκι).

Το εξώφυλλο της βιογραφίας του Όλιβερ Χέβισαϊντ
από τον Paul J. Nahin. (360 σελ., 2002)

Ο Μπέβερλι, ένας από τους γιους τού Τζον Νίκολς που ήταν γείτονας του Χέβισαϊντ στο Torquay, έγραψε γι' αυτόν  σ' ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο που κυκλοφόρησε: "Ο καθηγητής Χέβισαϊντ σπάνια ντυνόταν κανονικά. Συνήθως φορούσε κιμονό από ανοιχτό ροζ μετάξι. Κάποια στιγμή, χολωμένος, ζήτησε να πάρουν τα περισσότερα έπιπλά του τα οποία αντικατέστησε με μεγάλους βράχους από γρανίτη που ορθώνονταν στα άδεια δωμάτια, σαν έπιπλα νεολιθικού γίγαντα. Τριγυρνούσε μέσα σε αυτούς τους φανταστικούς χώρους όλο και περισσότερο βρώμικος, όλο και περισσότερο απεριποίητος, με μιαν εξαίρεση. Τα χέρια του είχαν πάντοτε άψογο μανικιούρ με νύχια βαμμένα σε γυαλιστερό ροζ του κερασιού".

Ο Όλιβερ Χέβισαϊντ πέρασε την καριέρα του στις παρυφές της επιστημονικής κοινότητας, αλλά έγινε κεντρική φιγούρα στην ενοποίηση της ηλεκτρομαγνητικής θεωρίας του Μάξγουελ και την εφαρμογή της σε πρακτικά προβλήματα.

Έξι από τις εργασίες του Χέβισαϊντ που είχαν δημοσιευτεί στο Philosophical Magazine εκδόθηκαν στο Λονδίνο το 1889 με τίτλο "Electromagnetic Waves". Οι εργασίες του για τον Ηλεκτρισμό εκδόθηκαν σε 2 τόμους στο Λονδίνο το 1892, με τίτλο "Electrical Papers". Τα άρθρα του στο περιοδικό Electrician εκδόθηκαν σε 3 τόμους στο Λονδίνο, από το 1893 μέχρι το 1912 (επανεκδόθηκαν από το 1922 μέχρι το 1925) με τίτλο "Electromagnetic Theory".

Προς τιμή του Χέβισαϊντ, έχει δοθεί το όνομά του σ' ένα κρατήρα στη Σελήνη κι ένα κρατήρα στον Άρη (1973).

Η πλάκα στον τάφο του Όλιβερ Χέβισαϊντ πριν (αριστερά)
και μετά (δεξιά) την αποκατάσταση το 2005.

  • Κείμενο (pdf) του Bruce J. Hunt στο Physics Today για τον Όλιβερ Χέβισαϊντ (τομ. 65, 11, σελ.48, 2012).
  • Τα αρχεία του Όλιβερ Χέβισαϊντ στο Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE).
  • Το πρωτότυπο σχέδιο σύνταξης της νεκρολογίας για τον Όλιβερ Χέβισαϊντ, από το American Institute of Electrical Engineers (19 Φεβρουαρίου 1925).
  • Τα βιβλία του Όλιβερ Χέβισαϊντ στο Internet Archive.
  • Κείμενο (pdf) της Elizabeth Bruton στο περιοδικό Philosophical Transactions of the Royal Society, με τίτλο: "From theory to engineering practice: shared telecommunications knowledge between Oliver Heaviside and his brother and GPO engineer Arthur West Heaviside" (29 Οκτωβρίου 2018). 
  • Κείμενο του Paul J. Nahin στο περιοδικό Scientific American για τον Όλιβερ Χέβισαϊντ.
  • Βίντεο με την βιογραφία του Όλιβερ Χέβισαϊντ από τον ιστότοπο History Influencers.
  • Βίντεο με το τραγούδι "Journey to the Heaviside Layer" από το μιούζικαλ "Cats" του Andrew Lloyd Webber (3:01).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου