Στα πλαίσια του 13ου συνεδρίου της Ε.Ε.Φ. θα συμμετέχω στο συμπόσιο ΔΙΔΑΣΚΩ ΦΥΣΙΚΗ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ μαζί με μια ομάδα εκλεκτών συναδέλφων και το συντονισμό του Ανδρέα Κασσέτα.
Το θέμα που έχω αναλάβει να παρουσιάσω είναι για την
"Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη".
Η παρουσίαση είναι με ppt. Το ppt μπορείτε να το βρείτε στη διεύθυνση
http://www.esnips.com/doc/3afdf221-3dd7-46df-8f0f-79d4b652b410/Alilepidrasi--revmatoforou-agogou-ke-magniti-(Mia-esthitiki-paremvasi-stin-parousiasi-tou-periehomenou)Στο ppt υπάρχουν υπερσυνδέσεις (videos, προσομοιώσεις). Όπου υπάρχει υπερσύνδεση, η συγκεκριμένη φράση εμφανίζεται υπογραμμισμένη.
Παρακάτω βρίσκονται οι διευθύνσεις όπου μπορείτε να βρείτε τις υπερσυνδέσεις, κατά τη σειρά που εμφανίζονται στο ppt.
Παρακάτω βρίσκονται οι διευθύνσεις όπου μπορείτε να βρείτε τις υπερσυνδέσεις, κατά τη σειρά που εμφανίζονται στο ppt.
"Το ηλεκτρικό ρεύμα δημιουργεί ηλεκτρικό πεδίο"
"Μαγνητικό πεδίο γύρω από ευθύγραμμο ρευματοφόρο αγωγό"
"κανόνα του δεξιού χεριού"
"Μαγνητικό πεδίο κυκλικού ρευματοφόρου αγωγού"
"κανόνα του δεξιού χεριού"
"στο εσωτερικό του δημιουργείται .... παράλληλες"
"κανόνα του δεξιού χεριού"
"ένα πεταλοειδή μαγνήτη και ένα ρευματοφόρο αγωγό"
http://www.esnips.com/doc/c8c9661b-f68c-45e5-804e-db67f3911ea7/LAW-OF-LAPLACE
"Δύναμη σε ρευματοφόρο αγωγό από ομογενές μαγνητικό πεδίο"
http://www.walter-fendt.de/ph14gr/lorentzforce_gr.htm
"Λειτουργία ηλεκτροκινητήρα I"
"Λειτουργία ηλεκτροκινητήρα II"
http://www.walter-fendt.de/ph14e/electricmotor.htm
"Αιωρούμενος ηλεκτρομαγνήτης"
"Να φτιάξουμε ένα σωληνοειδές"
http://webphysics.davidson.edu/Applets/BField/solenoid.html
"μια μουσική σύνθεση με σωληνοειδή"
Ακολουθεί η εισήγηση που συνοδεύει την παρουσίαση
« Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη »
(Μια αισθητική παρέμβαση στην παρουσίαση του περιεχομένου)
Παλιότερα ήταν ο μαυροπίνακας. Ένα χέρι κινούσε πάνω του μια λευκή κιμωλία γράφοντας δεδομένα, ζητούμενα, τύπους, σχέδια.
Μετά, ο πίνακας μπορεί να έγινε πράσινος, η κιμωλία παρέμεινε λευκή, όμως μπορεί εκεί δίπλα να προστέθηκε και μια οθόνη σε τρίποδα, όπου ένα επιδιασκόπιο (overhead) πρόβαλλε έγχρωμες χειρόγραφες διαφάνειες με καλλίγραμμα σχέδια και εξισώσεις.
Σε λίγο οι διαφάνειες έβγαιναν από έναν εκτυπωτή και το χρώμα πάνω τους έδειχνε όμορφα τακτοποιημένο.
Και σήμερα, τι μπορούμε να συναντήσουμε; Ο πίνακας πιθανόν να έγινε λευκός, η λευκή κιμωλία να έγινε έγχρωμος μαρκαδόρος κι εκεί παραδίπλα ένας βιντεοπροβολέας ίσως να εναλλάσσει στη μεγάλη οθόνη έγχρωμες διαφάνειες από powerpoint (ppt), προσομοιώσεις, video, διαδικτυακές συνδέσεις…… Όνειρο ή πραγματικότητα;
Το θέμα που ανέλαβα να παρουσιάσω είναι για το φαινόμενο
« Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη ».
Σκέφτομαι, τι παραπάνω μπορώ να προσθέσω σε ότι μας είναι γνωστό σε επίπεδο Φυσικής;
Νομίζω, πως ο Oersted, ο Ampère, o Lorentz, o Maxwell και αρκετοί άλλοι, μας τα έχουν πει πολύ καλά κι εγώ, ως καθηγητής στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση οφείλω να τα διδάξω στους μαθητές και τις μαθήτριές μου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Αυτό λοιπόν, προτιμώ να κάνω ως κύριο αντικείμενο αυτής της παρουσίασής μου.
Να προτείνω έναν σχετικά νέο για τα εκπαιδευτικά μας πράγματα, αλλά δοκιμασμένο, τρόπο παρουσίασης ενός μαθήματος Φυσικής.
Θα ήταν πολύ εγωιστικό από ένα διδάσκοντα, να ισχυριστεί ότι έχει τον τρόπο στο τσεπάκι του.
Ψαχνόμαστε κι ο καθένας όλο και κάτι καινούριο μπορεί να ανακαλύψει-διαπιστώσει, που τον κάνει να αισθάνεται ότι βρήκε έναν καλύτερο τρόπο διδακτικής προσέγγισης ενός θέματος της Φυσικής.
Ένα πράγμα μπορώ να πω με σιγουριά.
Η παρουσίαση του κάθε θέματος σήμερα, δεν μπορεί να είναι ίδια με αυτή που είχε χρησιμοποιήσει κάποιος δικός μας καθηγητής 20, 30 χρόνια πριν.
Σήμερα νομίζω, ότι δεν είναι πλέον αρκετά ένας πίνακας και μια κιμωλία.
Θεωρώ το εικαστικό μέρος της παρουσίασης ενός μαθήματος στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση το ίδιο σημαντικό με το κομμάτι της Φυσικής.
Αγαπώ το αισθητικό μέρος μιας δουλειάς, γιατί αυτό μπορεί να αποτελέσει το κλειδί που θα ανοίξει την πόρτα υποδοχής της καινούριας γνώσης από το μαθητή. Προσπαθώ να κερδίσω το μαθητή απευθυνόμενος καταρχήν στις αισθήσεις του, μέσα από χρώματα, σχέδια, εικόνες, videos, πειράματα. Αυτά είναι το «περιτύλιγμα» ενός μαθήματος Φυσικής.
Ας μη ξεχνάμε, ότι ειδικά στο Λύκειο και περισσότερο στις 2 τελευταίες τάξεις του, ένα σημαντικό μέρος των μαθητών δεν ακούνε για πρώτη φορά, όσα θα τους πούμε στην τάξη. Συνήθως ερχόμαστε δεύτεροι.
Συνεπώς, έχει πάψει να υπάρχει για το μαθητή «το στοιχείο της έκπληξης» στο μάθημα, η ομορφιά της γνωριμίας με το καινούριο μέσα στην τάξη του σχολείου. Είναι συχνό πλέον το φαινόμενο, ο μαθητής να γνωρίζει ή να νομίζει ότι γνωρίζει, το περιεχόμενο του μαθήματος που θα ακολουθήσει στην τάξη.
Τότε ο καθηγητής, τι χρειάζεται να κάνει για να μη χάσει την επαφή με το μαθητή του, να μη χάσει τον «πελάτη» του;
Χρειάζεται να είναι σε θέση να προσφέρει «κάτι» που θα αποτελεί ένα ελκυστικό περιβάλλον για το κυρίως περιεχόμενο, που είναι η Φυσική.
Αυτό το «κάτι» μπορεί να είναι το «περιτύλιγμα» του μαθήματος.
Το «περιτύλιγμα» είναι η πρώτη επαφή του μαθητή με αυτό που πρόκειται να του προσφέρουμε. Αν το «περιτύλιγμα» είναι το ίδιο με αυτό της πρώτης φοράς, δεν θα του κινήσει πιθανόν το ενδιαφέρον, δεν θα φέρνει κάτι νέο, δεν θα κουβαλάει το «στοιχείο της έκπληξης».
Τι θα μπορούσε άραγε να αποτελέσει «περιτύλιγμα» στη δικιά μας δουλειά;
Νομίζω, ότι ένα τέτοιο ρόλο μπορούν να παίξουν τα εκφραστικά μέσα που θα χρησιμοποιήσουμε. Εκφραστικά μέσα, που θα προβλέπουν και τη συμμετοχή των μαθητών στη «θεατρική πράξη» της παρουσίασης.
Π.χ. στο θέμα μας «Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη», το κύριο εκφραστικό μέσο είναι η αλληλουχία των διαφανειών, δηλαδή το powerpoint, το οποίο βέβαια συνοδεύεται οπωσδήποτε από το λόγο. Τον λόγο τον δικό μας, που έρχεται να συντονίσει την σειρά εισόδου των διαφανειών, να τις συνδέσει μεταξύ τους, να θέσει ερωτήσεις, να δώσει και να εκμαιεύσει απαντήσεις. Έτσι, ο δικός μας λόγος συναντιέται με το λόγο των μαθητών μας.
Και οι χρωματιστές διαφάνειες εκεί, να περιμένουν τη σειρά τους, μέχρι να δώσουμε εμείς την εντολή με το ποντίκι στο χέρι μας, να εμφανιστούν στην οθόνη, να παίξουν το ρόλο τους με τη σύντομη παρουσία τους.
Από κοντά οι υπερσυνδέσεις, με προσομοιώσεις φαινομένων ή με προβολή videos, μας βοηθούν να προσφέρουμε την ποικιλομορφία που έχει ανάγκη η παρουσίασή μας.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι, με αυτό τον τρόπο παρουσίασης, μας δίνεται η δυνατότητα να αναδείξουμε με επιτυχία το πρόβλημα της ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ του ΧΩΡΟΥ.
Όπως είναι γνωστό, η Στερεομετρία έχει πάψει να διδάσκεται στα Μαθηματικά, εδώ και αρκετά χρόνια. Έτσι, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, ότι η «ευθύνη» για την εξοικείωση των μαθητών με τις τρεις χωρικές διαστάσεις πέφτει σ’ εμάς, τους Φυσικούς. Και βέβαια, το ζήτημα της «Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη» είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για να μυήσουμε τους νέους ανθρώπους στην έννοια του χώρου. Όπως θα γίνει αντιληπτό από το περιεχόμενο της παρουσίασης, οι νέες τεχνολογίες προσφέρονται για κάτι τέτοιο.
Ένα άλλο θέμα που προσπαθώ να αναδειχτεί είναι η ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ του ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ και του ΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΥ. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο προβάλλονται τα πρόσωπα που έπαιξαν, με το αποτέλεσμα της δουλειά τους, σημαντικό ρόλο σ’ αυτή την ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ, παρόλο που μέχρι τότε ο Ηλεκτρισμός και ο Μαγνητισμός ακολουθούσαν διαφορετικές διαδρομές.
Τέλος, μέσα από την παρουσίαση γίνεται προσπάθεια να αναδειχτεί ο σημαντικός ρόλος που μπορεί να παίξει η εργαστηριακή διδασκαλία. Το πείραμα είναι δοκιμασμένο μέσο και μπορεί να προσφέρει στους μαθητές την εμπειρία της συνεργασίας, της παρατήρησης, της μέτρησης, της επεξεργασίας, της επιβεβαίωσης, της σύνδεσης θεωρίας και πρακτικής. Το συγκεκριμένο θέμα δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να «παίξουν» με ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ, όπως είναι οι μαγνήτες, τα πηνία, τα τροφοδοτικά, πάντα μέσα από την καθοδήγηση ενός φύλλου εργασίας.
Κλείνοντας θέλω να επισημάνω, ότι εκεί «έξω», η πληροφορία, η ενημέρωση, το υλικό, η προσφορά, υπάρχουν με απλοχεριά δοσμένα, από συναδέλφους που δείχνουν ότι απολαμβάνουν αυτό που κάνουν.
Ένα πράγμα χρειάζεται. Να απλώσουμε τα χέρια για να αγκαλιάσουμε το καινούριο που έχει ανάγκη ο μαθητής μας.
« Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη »
(Μια αισθητική παρέμβαση στην παρουσίαση του περιεχομένου)
Παλιότερα ήταν ο μαυροπίνακας. Ένα χέρι κινούσε πάνω του μια λευκή κιμωλία γράφοντας δεδομένα, ζητούμενα, τύπους, σχέδια.
Μετά, ο πίνακας μπορεί να έγινε πράσινος, η κιμωλία παρέμεινε λευκή, όμως μπορεί εκεί δίπλα να προστέθηκε και μια οθόνη σε τρίποδα, όπου ένα επιδιασκόπιο (overhead) πρόβαλλε έγχρωμες χειρόγραφες διαφάνειες με καλλίγραμμα σχέδια και εξισώσεις.
Σε λίγο οι διαφάνειες έβγαιναν από έναν εκτυπωτή και το χρώμα πάνω τους έδειχνε όμορφα τακτοποιημένο.
Και σήμερα, τι μπορούμε να συναντήσουμε; Ο πίνακας πιθανόν να έγινε λευκός, η λευκή κιμωλία να έγινε έγχρωμος μαρκαδόρος κι εκεί παραδίπλα ένας βιντεοπροβολέας ίσως να εναλλάσσει στη μεγάλη οθόνη έγχρωμες διαφάνειες από powerpoint (ppt), προσομοιώσεις, video, διαδικτυακές συνδέσεις…… Όνειρο ή πραγματικότητα;
Το θέμα που ανέλαβα να παρουσιάσω είναι για το φαινόμενο
« Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη ».
Σκέφτομαι, τι παραπάνω μπορώ να προσθέσω σε ότι μας είναι γνωστό σε επίπεδο Φυσικής;
Νομίζω, πως ο Oersted, ο Ampère, o Lorentz, o Maxwell και αρκετοί άλλοι, μας τα έχουν πει πολύ καλά κι εγώ, ως καθηγητής στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση οφείλω να τα διδάξω στους μαθητές και τις μαθήτριές μου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Αυτό λοιπόν, προτιμώ να κάνω ως κύριο αντικείμενο αυτής της παρουσίασής μου.
Να προτείνω έναν σχετικά νέο για τα εκπαιδευτικά μας πράγματα, αλλά δοκιμασμένο, τρόπο παρουσίασης ενός μαθήματος Φυσικής.
Θα ήταν πολύ εγωιστικό από ένα διδάσκοντα, να ισχυριστεί ότι έχει τον τρόπο στο τσεπάκι του.
Ψαχνόμαστε κι ο καθένας όλο και κάτι καινούριο μπορεί να ανακαλύψει-διαπιστώσει, που τον κάνει να αισθάνεται ότι βρήκε έναν καλύτερο τρόπο διδακτικής προσέγγισης ενός θέματος της Φυσικής.
Ένα πράγμα μπορώ να πω με σιγουριά.
Η παρουσίαση του κάθε θέματος σήμερα, δεν μπορεί να είναι ίδια με αυτή που είχε χρησιμοποιήσει κάποιος δικός μας καθηγητής 20, 30 χρόνια πριν.
Σήμερα νομίζω, ότι δεν είναι πλέον αρκετά ένας πίνακας και μια κιμωλία.
Θεωρώ το εικαστικό μέρος της παρουσίασης ενός μαθήματος στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση το ίδιο σημαντικό με το κομμάτι της Φυσικής.
Αγαπώ το αισθητικό μέρος μιας δουλειάς, γιατί αυτό μπορεί να αποτελέσει το κλειδί που θα ανοίξει την πόρτα υποδοχής της καινούριας γνώσης από το μαθητή. Προσπαθώ να κερδίσω το μαθητή απευθυνόμενος καταρχήν στις αισθήσεις του, μέσα από χρώματα, σχέδια, εικόνες, videos, πειράματα. Αυτά είναι το «περιτύλιγμα» ενός μαθήματος Φυσικής.
Ας μη ξεχνάμε, ότι ειδικά στο Λύκειο και περισσότερο στις 2 τελευταίες τάξεις του, ένα σημαντικό μέρος των μαθητών δεν ακούνε για πρώτη φορά, όσα θα τους πούμε στην τάξη. Συνήθως ερχόμαστε δεύτεροι.
Συνεπώς, έχει πάψει να υπάρχει για το μαθητή «το στοιχείο της έκπληξης» στο μάθημα, η ομορφιά της γνωριμίας με το καινούριο μέσα στην τάξη του σχολείου. Είναι συχνό πλέον το φαινόμενο, ο μαθητής να γνωρίζει ή να νομίζει ότι γνωρίζει, το περιεχόμενο του μαθήματος που θα ακολουθήσει στην τάξη.
Τότε ο καθηγητής, τι χρειάζεται να κάνει για να μη χάσει την επαφή με το μαθητή του, να μη χάσει τον «πελάτη» του;
Χρειάζεται να είναι σε θέση να προσφέρει «κάτι» που θα αποτελεί ένα ελκυστικό περιβάλλον για το κυρίως περιεχόμενο, που είναι η Φυσική.
Αυτό το «κάτι» μπορεί να είναι το «περιτύλιγμα» του μαθήματος.
Το «περιτύλιγμα» είναι η πρώτη επαφή του μαθητή με αυτό που πρόκειται να του προσφέρουμε. Αν το «περιτύλιγμα» είναι το ίδιο με αυτό της πρώτης φοράς, δεν θα του κινήσει πιθανόν το ενδιαφέρον, δεν θα φέρνει κάτι νέο, δεν θα κουβαλάει το «στοιχείο της έκπληξης».
Τι θα μπορούσε άραγε να αποτελέσει «περιτύλιγμα» στη δικιά μας δουλειά;
Νομίζω, ότι ένα τέτοιο ρόλο μπορούν να παίξουν τα εκφραστικά μέσα που θα χρησιμοποιήσουμε. Εκφραστικά μέσα, που θα προβλέπουν και τη συμμετοχή των μαθητών στη «θεατρική πράξη» της παρουσίασης.
Π.χ. στο θέμα μας «Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη», το κύριο εκφραστικό μέσο είναι η αλληλουχία των διαφανειών, δηλαδή το powerpoint, το οποίο βέβαια συνοδεύεται οπωσδήποτε από το λόγο. Τον λόγο τον δικό μας, που έρχεται να συντονίσει την σειρά εισόδου των διαφανειών, να τις συνδέσει μεταξύ τους, να θέσει ερωτήσεις, να δώσει και να εκμαιεύσει απαντήσεις. Έτσι, ο δικός μας λόγος συναντιέται με το λόγο των μαθητών μας.
Και οι χρωματιστές διαφάνειες εκεί, να περιμένουν τη σειρά τους, μέχρι να δώσουμε εμείς την εντολή με το ποντίκι στο χέρι μας, να εμφανιστούν στην οθόνη, να παίξουν το ρόλο τους με τη σύντομη παρουσία τους.
Από κοντά οι υπερσυνδέσεις, με προσομοιώσεις φαινομένων ή με προβολή videos, μας βοηθούν να προσφέρουμε την ποικιλομορφία που έχει ανάγκη η παρουσίασή μας.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι, με αυτό τον τρόπο παρουσίασης, μας δίνεται η δυνατότητα να αναδείξουμε με επιτυχία το πρόβλημα της ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ του ΧΩΡΟΥ.
Όπως είναι γνωστό, η Στερεομετρία έχει πάψει να διδάσκεται στα Μαθηματικά, εδώ και αρκετά χρόνια. Έτσι, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, ότι η «ευθύνη» για την εξοικείωση των μαθητών με τις τρεις χωρικές διαστάσεις πέφτει σ’ εμάς, τους Φυσικούς. Και βέβαια, το ζήτημα της «Αλληλεπίδραση ρευματοφόρου αγωγού και μαγνήτη» είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για να μυήσουμε τους νέους ανθρώπους στην έννοια του χώρου. Όπως θα γίνει αντιληπτό από το περιεχόμενο της παρουσίασης, οι νέες τεχνολογίες προσφέρονται για κάτι τέτοιο.
Ένα άλλο θέμα που προσπαθώ να αναδειχτεί είναι η ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ του ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ και του ΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΥ. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο προβάλλονται τα πρόσωπα που έπαιξαν, με το αποτέλεσμα της δουλειά τους, σημαντικό ρόλο σ’ αυτή την ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ, παρόλο που μέχρι τότε ο Ηλεκτρισμός και ο Μαγνητισμός ακολουθούσαν διαφορετικές διαδρομές.
Τέλος, μέσα από την παρουσίαση γίνεται προσπάθεια να αναδειχτεί ο σημαντικός ρόλος που μπορεί να παίξει η εργαστηριακή διδασκαλία. Το πείραμα είναι δοκιμασμένο μέσο και μπορεί να προσφέρει στους μαθητές την εμπειρία της συνεργασίας, της παρατήρησης, της μέτρησης, της επεξεργασίας, της επιβεβαίωσης, της σύνδεσης θεωρίας και πρακτικής. Το συγκεκριμένο θέμα δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να «παίξουν» με ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ, όπως είναι οι μαγνήτες, τα πηνία, τα τροφοδοτικά, πάντα μέσα από την καθοδήγηση ενός φύλλου εργασίας.
Κλείνοντας θέλω να επισημάνω, ότι εκεί «έξω», η πληροφορία, η ενημέρωση, το υλικό, η προσφορά, υπάρχουν με απλοχεριά δοσμένα, από συναδέλφους που δείχνουν ότι απολαμβάνουν αυτό που κάνουν.
Ένα πράγμα χρειάζεται. Να απλώσουμε τα χέρια για να αγκαλιάσουμε το καινούριο που έχει ανάγκη ο μαθητής μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου