Τρίτη 31 Μαρτίου 2020

Σαν σήμερα... 1934, γεννήθηκε ο νομπελίστας Ιταλός φυσικός Carlo Rubbia.


Carlo Rubbia

Σαν σήμερα, στις 31 Μαρτίου 1934, γεννήθηκε ο Ιταλός φυσικός Carlo Rubbia (Κάρλο Ρούμπια)  στην Gorizia, μια κωμόπολη στους πρόποδες των Ιταλικών Άλπεων. 

Ο πατέρας του ήταν ηλεκτρολόγος μηχανικός στην τοπική τηλεφωνική εταιρεία και η μητέρα του δασκάλα. Στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η περιοχή της Gorizia κατελήφθη από τη Γιουγκοσλαβία και η οικογένειά του μετακόμισε στην αρχή στη Βενετία και μετά στο Ούντινε.

Από μικρή ηλικία ο Carlo έδειχνε ιδιαίτερη αγάπη για τις επιστημονικές ιδέες, τις ηλεκτρικές και μηχανικές κατασκευές, δίχως να έχει ξεκαθαρίσει αν τον τραβούσε περισσότερο η επιστήμη ή η τεχνολογία. 
Αφού τελείωσε το Γυμνάσιο, έκανε αίτηση εισαγωγής στο τμήμα Φυσικής στη Scuola Normale της Πίζας, όπου όμως απέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις. Έτσι, άφησε προσωρινά τις σπουδές στη Φυσική και γράφτηκε στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου να σπουδάσει μηχανικός. Όμως, μετά από μερικούς μήνες πληροφορήθηκε ότι είχε την ευκαιρία να γραφτεί στη Scuola Normale να σπουδάσει Φυσική, επειδή ένας από τους επιτυχόντες στη σχολή δεν είχε τελικά γραφτεί. Έτσι, μετακόμισε στην Πίζα όπου ολοκλήρωσε τις πανεπιστημιακές του σπουδές το 1957. 
Το 1958 πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο της Πίζας με εργασία πάνω σε πειράματα στις κοσμικές ακτίνες, με την καθοδήγηση του Marcello Conversi. Εκεί είχε την ευκαιρία να έρθει σ' επαφή για πρώτη φορά με τους ανιχνευτές σωματιδίων παλμικού αερίου.   

Στις 4 Ιουλίου 1989, ο Carlo Rubbia με προσωπικό του CERN
γιορτάζουν την έναρξη λειτουργίας του LEP.

Αμέσως μετά, πήγε στο Πανεπιστήμιο Columbia στις ΗΠΑ, όπου παρέμεινε περίπου 1,5 χρόνο. Εκεί, εργαζόμενος με τον W. Baker στο Nevis Syncro-cyclotron (συγχροκύκλοτρο) έκαναν πειράματα πάνω στην πυρηνική διάσπαση και ανίχνευση μιονίων. Αυτή ήταν μια πρώτη σειρά πειραμάτων πάνω στην μελέτη της ασθενούς αλληλεπίδρασης.  

Γύρω στο 1960 επέστρεψε στην Ευρώπη όπου ήδη είχε αρχίσει τη λειτουργία του ένας νέος επιταχυντής στο CERN. Μάλιστα, το Syncro-cyclotron του CERN ήταν πιο ισχυρό από αυτό του Nevis. Ο Ρούμπια και οι συνεργάτες του πειραματίστηκαν σε αυτό, μελετώντας και πάλι την ασθενή αλληλεπίδραση. Σ' εκείνη την περίοδο έγινε η ανακάλυψη της β ακτινοβολίας που παράγεται από θετικά πιόνια (π+ = π0 + e + ν)  και η πρώτη παρατήρηση της σύλληψης μιονίων από ελεύθερο υδρογόνο (μ- + p = n + ν).

Ο Carlo Rubbia με την φυσικό Bonnie Fleming και τον (τότε)
διευθυντή του Fermilab Pier Oddone τον Οκτώβριο του 2005,
στη διάλεξη που έδωσε για τους επιταχυντές υγρού Αργού. 

Στις αρχές του '60 συνεργάστηκε με τον John Adams που έθεσε σε λειτουργία στο CERN το PS (Proton Syncrotron). Όταν το καλοκαίρι του 1964 οι Val Fitch και James Cronin ανακοίνωσαν την παραβίαση της CP (charge parity) συμμετρίας (CP violation), ήταν ένα γεγονός που τάραξε τον Rubbia και που τον έστρεψε ολοκληρωτικά στην πειραματική μελέτη του φαινομένου. Όμως αυτή η μελέτη δεν έφερε αποτελέσματα στην ερμηνεία του φαινομένου.
Λίγα χρόνια μετά συνεργάστηκε με τον David Cline και τον Alfred Mann σ' ένα πείραμα που ξεκίνησαν για το νετρίνο, στο καινούριο Εργαστήριο Fermilab. 
Το 1970 ο Rubbia διορίσθηκε Καθηγητής της Φυσικής στην έδρα Higgins στο  Πανεπιστήμιο Harvard, όπου για 18 χρόνια δίδασκε ένα εξάμηνο τον χρόνο, ενώ το άλλο εξάμηνο συνέχιζε την έρευνα στο CERN. 
Στις 17 Δεκεμβρίου 1987 το Συμβούλιο του CERN ανέθεσε στο Rubbia τη διοίκηση του Οργανισμού για 5 χρόνια, αρχίζοντας από την 1η Ιανουαρίου 1989.

Ο Carlo Rubbia το 1993.

Στις αρχές του 1983 στο CERN, μία διεθνής ομάδα 100 και πλέον Φυσικών με επικεφαλής τον Rubbia ανίχνευσε για πρώτη φορά τα ενδιάμεσα μποζόνια, τα σωμάτια W και Z, που είχαν ήδη αναδειχθεί σε ακρογωνιαίο λίθο των σύγχρονων θεωριών της Φυσικής Στοιχειωδών Σωματίων. Αυτά είναι οι φορείς της ασθενούς (πυρηνικής) δυνάμης που προκαλεί τη φυσική ραδιενεργό διάσπαση των πυρήνων των ραδιενεργών ισοτόπων. Αυτά τα σωμάτια έχουν μάζα εκατονταπλάσια περίπου αυτής του πρωτονίου.
Για την επίτευξη ενεργειών αρκετά υψηλών για την παραγωγή αυτών των σωματίων, ο Rubbia ήδη από το 1976 πρότεινε, μαζί με τον David Cline και τον Peter Mc Intyre, ένα ριζικά διαφορετικό σχεδιασμό επιταχυντή, τον Super Proton Synchrotron (SPS)  για σύγκρουση πρωτονίων-αντιπρωτονίων.
Η δημιουργία ενός τέτοιου επιταχυντή απαιτούσε μια σειρά ιδιαίτερων τεχνικών και σ' αυτό βοήθησαν πολλοί επιστήμονες και ειδικά οι Guido Petrucci, Jacques Gareyte και Simon van der Meer.  


Η εικόνα λήφθηκε στις 30 Απριλίου 1983 κατά τη διάρκεια του πειράματος UA1 στο CERN και δείχνει την διάσπαση
ενός σωματιδίου Ζ σ' ένα ηλεκτρόνιο κι ένα ποζιτρόνιο 
που απομακρύνονται μεταξύ τους με μεγάλη ταχύτητα.
(από ιστοσελίδα alalum)

Αυτός ο επιταχυντής στο CERN κυριάρχησε στο πεδίο της Φυσικής υψηλών ενεργειών από την πρώτη λειτουργία του το 1981 μέχρι το 2002, οπότε τον ρόλο του ανέλαβε το Tevatron στο Fermilab. Τα ερευνητικά του αποτελέσματα ανέδειξαν μία εντελώς νέα φαινομενολογία των συγκρούσεων υψηλής ενέργειας, με τα γκλουόνια και τα μποζόνια W και Z να κυριαρχούν.

Το 1984 ο Carlo Rubbia μοιράστηκε με τον Simon van der Meer το Nobel Φυσικής "για την αποφασιστική συμβολή τους στο μεγάλο έργο, το οποίο οδήγησε στην ανακάλυψη των σωματιδίων πεδίου W και Z, που είναι οι φορείς της ασθενούς αλληλεπίδρασης".
Ο Rubbia ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της συνεργασίας με το Εργαστήριο του Gran Sasso για την ανίχνευση κάποιου ίχνους ακτινοβολίας των πρωτονίων. Οι θεωρίες ενοποιημένου πεδίου προβλέπουν ότι τα πρωτόνια δεν μένουν αναλλοίωτα, αλλά σταδιακά εκπέμπουν ακτινοβολία που μετατρέπεται σε ενέργεια και έχουν ένα μέσο χρόνο ζωής 1032 χρόνια. 

Στις 1 Ιουνίου 1983, ο Carlo Rubbia και ο (τότε) γενικός
διευθυντής του CERN Herwig Schopper,

ανακοινώνουν την ανακάλυψη του μποζονίου Ζ.
(από ιστοσελίδα alalum)

Στις 17 Δεκεμβρίου 1987, το Συμβούλιο του CERN αποφάσισε ν' αναθέσει την γενική διεύθυνση του Οργανισμού στον Carlo Rubbia, καθήκον που εκτέλεσε από την 1η Ιανουαρίου 1989 και για πέντε χρόνια. Τον Ιανουάριο του 1994 τον αντικατέστησε ο  Christopher Llewellyn Smith.

Το 1984, ο Carlo Rubbia εξελέγη ως ξένο μέλος στη Royal Society του Λονδίνου. Υπήρξε πρόεδρος ή μέλος πολλών διεθνών οργανισμών ( ENEACIEMAT,  IMDEA κλπ ).
Έχει τιμηθεί με δεκάδες διακρίσεις και από τις 30 Αυγούστου 2013 είναι ισόβιο μέλος της Γερουσίας στην Ιταλία.

Στις 7 Απριλίου 2009, το CERN γιόρτασε τα 75α γενέθλια
του Carlo Rubbia (4ος από δεξιά) μ' ένα συμπόσιο προς τιμή του.

Ο Rubbia ήταν παντρεμένος με την Marisa Romè (πέθανε το 2013), καθηγήτρια Φυσικής στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Το ζευγάρι έχει δύο παιδιά, την Laura που είναι γιατρός και τον André που ασχολείται με την φυσική υψηλών ενεργειών.

Ο αστεροειδής 8398 Rubbia έχει ονομαστεί προς τιμήν του.

  • Βίντεο από τα εγκαίνια του LEP στο CERN (Γενεύη, 13 Νοεμβρίου 1989).
  • Ομιλία του Carlo Rubbia το 2014 για το μέλλον της ενέργειας ("Quale futuro per l'energia?") σ' εκδήλωση του International Centre for Theoretical Physics (ICTP) (ιταλικά, 1:12:52).
  • Το κείμενο της ομιλίας του Carlo Rubbia για το βραβείο Νόμπελ Φυσικής 1984 (8 Δεκεμβρίου 1984).

Πηγή: Today in Science Historynobelprize.org

Ερωτήσεις με το πρόγραμμα Hot Potatoes στη "ΔΥΝΑΜΙΚΗ του ΥΛΙΚΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ".



ΦΥΣΙΚΗ  Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

Σ' αυτή την ανάρτηση έχω συγκεντρώσει ερωτήσεις φτιαγμένες με το πρόγραμμα Hot Potatoes που έχω ανεβάσει παλαιότερα, ξεχωριστά για τις επιμέρους παραγράφους του κεφαλαίου. Βέβαια, σε κάθε μία από τις παρακάτω αναρτήσεις θα βρείτε και άλλο, νομίζω, χρήσιμο υλικό.
  • Ερωτήσεις για  "Νόμοι του Newton - Βάρος σώματος"  ΕΔΩ.
  • Ερωτήσεις για την "Ελεύθερη Πτώση"  ΕΔΩ
  • Ερωτήσεις για την "Τριβή"  ΕΔΩ.
Καλή δουλειά.

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2020

Σαν σήμερα... 1754, γεννήθηκε ο Jean François Pilâtre de Rozier, πρωτοπόρος της αεροπλοΐας.


Jean François Pilâtre de Rozier

Σαν σήμερα, στις 30 Μαρτίου 1754, γεννήθηκε στη Metz (Μετς) της Lorraine ο Jean François Pilâtre de Rozier‎ (Ζαν-Φρανσουά Πιλάτρ ντε Ροζιέ) που ήταν ένας από τους πρωτοπόρους της αεροναυτικής.
Ήταν ο τρίτος γιος του Mathurin Pilâtre (Ματουρίν Πιλάτρ) που ήταν γνωστός και ως "ντε Ροζιέ" και της Marie Louise Wilmard (Μαρί Λουίζ Βιλμάρ). Ο πατέρας του Jean François ήταν πρώην στρατιωτικός που είχε διακριθεί στη μαχή της Picardie και στη συνέχεια έγινε  ξενοδόχος. 

Μέχρι τα 18 χρόνια του o Jean François φοίτησε στο Saint Louis College της Μετς και το 1773 έφυγε για το Παρίσι. Εκεί τον πήρε υπό την προστασία του ο Thirion, ένας από τους φαρμακοποιούς του βασιλιά της Γαλλίας Louis XVI (Λουδοβίκος 16ος). Με την προτροπή του Thirion γράφτηκε στην Ακαδημία της Ρενς όπου διδάχτηκε φυσική και χημεία. Στην Ακαδημία  τράβηξε την προσοχή του δούκα του Rochefoucault-Liancourt (Προβηγκία), με την καθοδήγηση του οποίου διδάχτηκε τη χημεία των φυτικών φαρμάκων. Το ενδιαφέρον του Jean François για τη χημεία των φαρμάκων είχε ξεκινήσει από το στρατιωτικό νοσοκομείο της Μετς, που το επισκεπτόταν όταν ζούσε εκεί.

Το 1776, με το τέλος των σπουδών του,  επέστρεψε στο Παρίσι όπου διορίστηκε στον τομέα φυσικής ιστορίας στο Συμβούλιο των Επιστημών του δούκα της Προβηγκίας. Ένα χρόνο αργότερα πέθανε ο προστάτης του Thirion. Η χήρα του προσέφερε στον Jean François θέση στην υπηρεσία της δούκισας της Προβηγκίας, η οποία του έδωσε το ευγενές όνομα Pilâtre de Rozier.
Το 1779 έγινε στην πόλη Reims μέλος της Société d' Émulation όπου παρέκμεινςε για ένα χρόνο, πριν επιστρέψει στο Παρίσι.

Λιθογραφία με την πρώτη επιτυχημένη απογείωση
των Pilâtre de Rozier και Marquis d'Arlandes,
στις 21 Νοεμβρίου 1783.
(από Wikimedia Commons)

Στις 11 Δεκεμβρίου 1781, ο Jean François Pilâtre άνοιξε στην οδό Sainte Avoye (Σεντ Αβουά) της συνοικίας Μαραί του Παρισιού, Επιστημονικό Μουσείο. Εκεί, παρουσία ευγενών, πραγματοποιούσε επιδείξεις πειραμάτων φυσικής και χημείας. Παράλληλα ασχολείτο ερευνητικά με τον τομέα των αερίων, που εκείνη την εποχή αποτελούσε ένα νέο πεδίο ερευνών. 
To 1785 εφηύρε τον αναπνευστήρα ("μάσκα αερίων"), μια προστατευτική μάσκα για τις αναθυμιάσεις βλαβερών αερίων. Η ίδρυση του μουσείου τον έφερε σ' επαφή με τον  Lavoisier (Λαβουαζιέ), τον Benjamin Franklin (Βενιαμίν Φραγκλίνο) και τους αδελφούς  Montgolfier (Μονγκολφιέρ).
Οι αδελφοί Etienne και Joseph Montgolfier ήταν παραγωγοί χαρτιού, αλλά παράλληλα ασχολούντο και με μια άλλη πρωτοποριακή για την εποχή δραστηριότητα. Προσπαθούσαν να δημιουργήσουν μια κατασκευή, το αερόστατο, με την οποία ο άνθρωπος θα κατάφερνε να πετάξει. 
Στις 4 Ιουνίου 1783, έγινε η πρώτη δημόσια επίδειξη του αερόστατου των αδελφών  Montgolfier στην περιοχή Annonay (Ardèche) και σ' αυτήν παρευρισκόταν ο Pilâtre de Rozier.
Στις 19 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου βοήθησε τους Montgolfier ν' ανεβάσουν ένα αερόστατο από την αυλή του Ανακτόρου των Βερσαλλιών. Το αερόστατο είχε ως επιβάτες  έναν κόκορα, μια πάπια κι ένα αρνί, που το ονόμασαν Montauciel, από το παρατσούκλι της Μαρίας Αντουανέτας. Το αερόστατο πέταξε για 8 λεπτά πριν συντριβεί λίγα χιλιόμετρα μακριά. Αυτή η πτήση έπεισε τους συντελεστές του εγχειρήματος ότι είχε έρθει η ώρα για να είναι ο άνθρωπος επιβάτης του αερόστατου.

Αναπαράσταση του αερόστατου
με το αρνί Montauciel.

Ο βασιλιάς της Γαλλίας Louis XVI αποφάσισε πως το πλήρωμα της πρώτης ελεύθερης επανδρωμένης πτήσης με αερόστατο θα ήταν δύο καταδικασμένοι εγκληματίες. Όμως ο Pilâtre de Rozier με τον Marquis d'Arlandes, μετά από επίμονο αγώνα, έπεισαν το περιβάλλον του βασιλιά, ότι θα ήταν τιμή για την Γαλλία, να πετάξουν πάνω από τους πύργους του καθεδρικού ναού των Παρισίων οι ίδιοι, δύο ευγενείς, αντί για δύο εγκληματίες.
Έτσι, στις 21 Νοεμβρίου 1783 περίπου στις 2 μ.μ., ξεκινώντας από τους κήπους του  Ανακτόρου της  Muette στο Δάσος της Boulogne, με την παρουσία του ίδιου του βασιλιά, ο Jean François Pilâtre de Rozier με τον François Laurent, Marquis d'Arlandes, έγιναν οι πρώτοι άνθρωποι που έκαναν ελεύθερη πτήση με το αερόστατο θερμού αέρα των  αδελφών Montgolfier. Στην 25λεπτη πτήση τους ταξίδεψαν αργά για περίπου 9 χιλιόμετρα (5,5 μίλια) προς το νότο, φτάνοντας σε ύψος 914 μέτρων (3.000 πόδια), προτού επιστρέψουν στο έδαφος, στο προάστιο Butte-aux-Cailles του Παρισιού.

Η δεύτερη πετυχημένη πτήση του de Rozier έγινε στις 23 Ιουνίου 1784, αφού είχε προηγηθεί μια μάλλον αποτυχημένη πτήση στη Λυών, με 6 άτομα επιβάτες (ο de Rozier, ο Joseph Montgolfier και 4 Γάλλοι ευγενείς που πλήρωσαν), στις 19 Ιανουαρίου 1784.
Η πτήση αυτή έγινε με μια τροποποιημένη έκδοση του πρώτου αερόστατου των αδελφών  Montgolfier που του έδωσαν το όνομα "La Marie-Antoinette" προς τιμή της βασίλισσας και είχε συνεπιβάτη τον Joseph Proust. Η απελευθέρωση του αερόστατου έγινε  με την παρουσία του βασιλιά της Γαλλίας και του βασιλιά της Σουηδίας Gustav III που βρισκόταν εκεί ινκόγνιτο. Το αερόστατο πέταξε βόρεια σε ύψος περίπου 3.000 μέτρων, πάνω από τα σύννεφα. Ταξίδεψαν απόσταση 52 χιλιομέτρων σε 45 λεπτά, προτού το κρύο και οι αναταράξεις τους αναγκάσουν να προσγειωθούν στο Luzarches (Λιζάρκ), κοντά στο δάσος του Chantilly (Σαντιγί). Μ' αυτή την πτήση, το δίδυμο των αεροναυτών, πέτυχαν ρεκόρ ταχύτητας, υψομέτρου και απόστασης.


Λιθογραφία του κήπου των Βερσαλλιών με το αερόστατο
που απογειώθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 1783 (Montauciel)
.

Κατά τη διάρκεια των δύο επόμενων ετών ο de Rozier ταξίδεψε σε ολόκληρη τη Γαλλία προωθώντας την ιδέα της αεροστατικής, παραμελώντας ουσιαστικά το Μουσείο που είχε ιδρύσει.
Το επόμενο σχέδιο του de Rozier ήταν η προσπάθειά του να διασχίσει τη Μάγχη από την Γαλλία προς την Αγγλία. Όμως, οι δυνατότητες του αερόστατου των Montgolfier δεν ήταν αρκετές γι' αυτό το εγχείρημα. Έτσι, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει ένα σύνθετο αερόστατο, συνδυασμό μπαλονιού με θερμό αέρα και μπαλόνι με αέριο υδρογόνοΗ προετοιμασία της ομάδας έγινε με στόχο ν' αναχωρήσει μέσα στο φθινόπωρο του 1784, αλλά η προσπάθεια δεν τελεσφόρησε. 
Στις 7 Ιανουαρίου 1785, ένας άλλος Γάλλος, ο Jean-Pierre Blanchard, με συνεπιβάτη τον Αμερικανό  Δρ John Jeffries, έγινε το πρώτο δίδυμο που πέταξε με αερόστατο πάνω από το στενό της Μάγχης, με πορεία από την Αγγλία προς την Γαλλία.

Εν τω μεταξύ ο de Rozier συνέχιζε την προσπάθειά του, πιεζόμενος από τους χρηματοδότες του, αλλά και από την κυβέρνηση. Προαισθανόμενος ίσως τι θα ακολουθήσει, καταθέτει στο Ναυαρχείο την διαθήκη του. 
Στις 15 Ιουνίου 1785, περίπου στις 7 το πρωί, μ' ένα  καιρό ελάχιστα ευνοϊκό, ο de Rozier έχοντας συνεπιβάτη τον Pierre Ange Romain, απογειώνονται από την Boulogne-sur-Mer, μια πόλη στη βόρεια Γαλλία. Μην έχοντας διανύσει μεγάλη απόσταση, η αλλαγή της διεύθυνσης του ανέμου τους έσπρωξε προς τα πίσω. Σε περίπου 5 χιλιόμετρα από το σημείο εκκίνησης τους, το αερόστατο ξαφνικά ξεφούσκωσε (χωρίς το κάλυμμα να πιάσει φωτιά) και πέφτοντας από ύψος 450 μέτρων (1500 πόδια) συνετρίβη στο Wimereux (Βιμερέ), κοντά στο Pas-de-Calais. Ο θάνατος του de Rozier ήταν ακαριαίος, ενώ ο σύντροφός του Pierre Romain επέζησε για λίγα λεπτά.

Λιθογραφία με τον θάνατο των de Rozier και Pierre Romain.
(από Wikimedia Commons)

Η είδηση του θανάτου των δύο πρωτοπόρων αεροναυτών μεταδόθηκε στο Παρίσι και σε όλη τη Γαλλία με απίστευτη ταχύτητα. Οκτώ μέρες αργότερα η πρώην μνηστή του de Rozier βρέθηκε νεκρή, ίσως από αυτοκτονία.
Τα σώματα των δύο νεκρών θάφτηκαν στο νεκροταφείο της Wimille, στην εκκλησία  Saint-Pierre.
Ο βασιλιάς της Γαλλίας προσέφερε μετάλλιο και σύνταξη στην οικογένεια του de Rozier.
Αργότερα, στο σημείο της συντριβής του αερόστατου, τοποθετήθηκε ένας οβελίσκος σε ανάμνηση του γεγονότος. 
Προς τιμή του Jean François Pilâtre de Rozier, στο σύγχρονο υβριδικό αερόστατο θερμού αέρα και αερίου έχει δοθεί η ονομασία Rozier.

"ΔΥΝΑΜΙΚΗ του ΥΛΙΚΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ", διδασκαλία με την βοήθεια παρουσιάσεων pptx.



ΦΥΣΙΚΗ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

Σ' αυτή την ανάρτηση έχω συγκεντρώσει 6 εργασίες pptx σχετικά με το κεφάλαιο "ΔΥΝΑΜΙΚΗ του ΥΛΙΚΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ". Κάθε μία παρουσίαση αναφέρεται σε κάποιο επιμέρους τμήμα του κεφαλαίου. Μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε τις παρουσιάσεις όπως φαίνεται παρακάτω:
  • "ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ" από  ΕΔΩ.
  • "1ος ΚΑΙ 2ος ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ NEWTON " από  ΕΔΩ.
  • "3ος ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ NEWTON" από  ΕΔΩ.
  • "ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ" από  ΕΔΩ.
  • "ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ" από  ΕΔΩ
  • "ΤΡΙΒΗ" από  ΕΔΩ.
Σε κάθε ανάρτηση υπάρχει παρουσίαση της θεωρίας μέσα από ένα συνδυασμό κειμένου, εικόνων και υπερσυνδέσεων. Όποια λέξη ή φράση εμφανίζεται υπογραμμισμένη σε μια διαφάνεια, σημαίνει πως έχει υπερσύνδεση. 
Παρακάτω δίνω ορισμένες οδηγίες για την καλύτερη λειτουργία και χρήση των διαφανειών μιας παρουσίασης pptx. Αυτό θα γίνεται σε κάθε παρόμοια ανάρτηση.

Όταν το pptx είναι σε κατάσταση προβολής, βάζοντας το δείκτη του ποντικιού στην υπογραμμισμένη λέξη ή φράση, εμφανίζεται το "χεράκι", οπότε κάνοντας αριστερό κλικ εκεί, οδηγείστε συνήθως σε μια προσομοίωση ή βίντεο που έχει σχέση κι εξυπηρετεί την καλύτερη κατανόηση του συγκεκριμένου μαθήματος. Γι' αυτή τη διαδικασία χρειάζεται να υπάρχει σύνδεση με το διαδίκτυο.

Μετά την ανάπτυξη της θεωρίας, δίνονται διαδικτυακές διευθύνσεις-παραπομπές, όπου μπορείτε να βρείτε επιπλέον χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό προερχόμενο από συναδέλφους και εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Στις τελευταίες διαφάνειες κάθε ανάρτησης υπάρχουν ερωτήσεις (διαφόρων τύπων) και ασκήσεις σχετικές με το θέμα της ανάρτησης. 

Οι αναρτήσεις pptx μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα από κάθε συνάδελφο, αρκεί να έχει κατεβάσει στον υπολογιστή του κάποιο πρόγραμμα που υποστηρίζει το powerpoint (Office ή κάτι άλλο). 
Για την παρουσίαση κάθε διαφάνειας έχω επιλέξει κάποιο χρονισμό. Γι' αυτό ο (η) χρήστης του υλικού καλό θα ήταν να έχει μελετήσει με προσοχή τον τρόπο που το κείμενο και οι εικόνες αλληλοδιαδέχονται, πριν το χρησιμοποιήσει. 
Υπάρχει περίπτωση κάποια σύμβολα να μην προβάλλονται σωστά στην οθόνη του δικού σας υπολογιστή. Ο πιο πιθανός λόγος γι' αυτό είναι η διαφορετική έκδοση του Office (pptx). Χρησιμοποιώ το MS Office 2016. 

Οι αναρτήσεις δεν είναι κωδικοποιημένες, για να μπορεί ο (η) συνάδελφος να επιφέρει αλλαγές που κρίνει ότι βελτιώνουν την εκπαιδευτική προσέγγιση του θέματος. Η αναφορά από τον (την) χρήστη, του ονόματός μου ως δημιουργού της παρουσίασης, θα με τιμούσε ιδιαίτερα! 
Εννοείται, ότι η χρήση κάθε ανάρτησης pptx δεν αφορά την εμπορική εκμετάλλευσή της. 

Καλή συνέχεια στις προσπάθειές σας.

Κυριακή 29 Μαρτίου 2020

"ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ", διδασκαλία με την βοήθεια παρουσιάσεων pptx.



Φυσική Γ' Λυκείου Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας.

Σ' αυτή την ανάρτηση έχω συγκεντρώσει 4 εργασίες pptx σχετικά με το κεφάλαιο "ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ". Κάθε μία παρουσίαση αναφέρεται σε κάποιο επιμέρους τμήμα του κεφαλαίου. Μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε τις παρουσιάσεις όπως φαίνεται παρακάτω:

  • Το "ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ" από  ΕΔΩ.
  • Το "ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΡΕΥΜΑΤΟΦΟΡΩΝ ΑΓΩΓΩΝ" από  ΕΔΩ.
  • Η "ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ LAPLACE" από  ΕΔΩ.
  • Η "ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΕΠΑΓΩΓΗ" από  ΕΔΩ.
Σε κάθε ανάρτηση υπάρχει παρουσίαση της θεωρίας μέσα από ένα συνδυασμό κειμένου, εικόνων και υπερσυνδέσεων. Όποια λέξη ή φράση εμφανίζεται υπογραμμισμένη σε μια διαφάνεια, σημαίνει πως έχει υπερσύνδεση. 
Παρακάτω δίνω ορισμένες οδηγίες για την καλύτερη λειτουργία και χρήση των διαφανειών μιας παρουσίασης pptx. Αυτό θα γίνεται σε κάθε παρόμοια ανάρτηση.

Όταν το pptx είναι σε κατάσταση προβολής, βάζοντας το δείκτη του ποντικιού στην υπογραμμισμένη λέξη ή φράση, εμφανίζεται το "χεράκι", οπότε κάνοντας αριστερό κλικ εκεί, οδηγείστε συνήθως σε μια προσομοίωση ή βίντεο που έχει σχέση κι εξυπηρετεί την καλύτερη κατανόηση του συγκεκριμένου μαθήματος. Γι' αυτή τη διαδικασία χρειάζεται να υπάρχει σύνδεση με το διαδίκτυο.

Μετά την ανάπτυξη της θεωρίας, δίνονται διαδικτυακές διευθύνσεις-παραπομπές, όπου μπορείτε να βρείτε επιπλέον χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό προερχόμενο από συναδέλφους και εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Στις τελευταίες διαφάνειες κάθε ανάρτησης υπάρχουν ερωτήσεις (διαφόρων τύπων) και ασκήσεις σχετικές με το θέμα της ανάρτησης. 

Οι αναρτήσεις pptx μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα από κάθε συνάδελφο, αρκεί να έχει κατεβάσει στον υπολογιστή του κάποιο πρόγραμμα που υποστηρίζει το powerpoint (Office ή κάτι άλλο). 
Για την παρουσίαση κάθε διαφάνειας έχω επιλέξει κάποιο χρονισμό. Γι' αυτό ο (η) χρήστης του υλικού καλό θα ήταν να έχει μελετήσει με προσοχή τον τρόπο που το κείμενο και οι εικόνες αλληλοδιαδέχονται, πριν το χρησιμοποιήσει. 
Υπάρχει περίπτωση κάποια σύμβολα να μην προβάλλονται σωστά στην οθόνη του δικού σας υπολογιστή. Ο πιο πιθανός λόγος γι' αυτό είναι η διαφορετική έκδοση του Office (pptx). Χρησιμοποιώ το MS Office 2016. 

Οι αναρτήσεις δεν είναι κωδικοποιημένες, για να μπορεί ο (η) συνάδελφος να επιφέρει αλλαγές που κρίνει ότι βελτιώνουν την εκπαιδευτική προσέγγιση του θέματος. Η αναφορά από τον (την) χρήστη, του ονόματός μου ως δημιουργού της παρουσίασης, θα με τιμούσε ιδιαίτερα! 
Εννοείται, ότι η χρήση κάθε ανάρτησης pptx δεν αφορά την εμπορική εκμετάλλευσή της. 

Καλή συνέχεια στις προσπάθειές σας.

Σάββατο 28 Μαρτίου 2020

Ερωτήσεις με το πρόγραμμα Hot Potatoes στο Κεφάλαιο "ΤΟ ΦΩΣ".



ΦΥΣΙΚΗ  Β' ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Σ' αυτή την ανάρτηση έχω συγκεντρώσει ερωτήσεις φτιαγμένες με το πρόγραμμα Hot Potatoes που έχω αναρτήσει παλαιότερα, ξεχωριστά για τις επιμέρους παραγράφους του κεφαλαίου. 
  • Ερωτήσεις για την "Φύση του Φωτός"  ΕΔΩ.
  • Ερωτήσεις για την "Ανάκλαση και Διάθλαση του Φωτός", την "Ανάλυση του Λευκού Φωτός και τον Διασκεδασμό", το "Ουράνιο Τόξο"  ΕΔΩ
  • Ερωτήσεις για την "Υπέρυθρη και Υπεριώδη Ακτινοβολία"  ΕΔΩ.
Καλή δουλειά.

"Υπέρυθρη και Υπεριώδης Ακτινοβολία" Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής και Σωστού - Λάθους με το πρόγραμμα Hot Potatoes.



Φυσική Β' Λυκείου Γενικής Παιδείας

Η ανάρτηση περιέχει 3 αρχεία σχετικά με την Υπέρυθρη και την Υπεριώδη Ακτινοβολία.

Το πρώτο περιέχει 20 ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής φτιαγμένες με το πρόγραμμα Hot Potatoes. Μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε το αρχείο από  ΕΔΩ  ή  ΕΔΩ.

Το δεύτερο περιέχει 20 ερωτήσεις Σωστού - Λάθους φτιαγμένες με το πρόγραμμα Hot Potatoes. Μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε το αρχείο από  ΕΔΩ  ή  ΕΔΩ.

Το τρίτο είναι αρχείο word που περιέχει τις προηγούμενες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και σωστού - λάθους με τις απαντήσεις τους. Μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε το αρχείο από  ΕΔΩ  ή  ΕΔΩ. 

Ένα μέρος των παραπάνω ερωτήσεων έχουν δοθεί ως θέματα των Πανελλαδικών Εξετάσεων της Γ' Λυκείου, όταν η ύλη αυτή εξεταζόταν ως Φυσική Γ' Λυκείου Γενικής Παιδείας.

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2020

Σαν σήμερα ...1875, γεννήθηκε ο Γερμανός φυσικός Max Abraham.


Max Abraham

Σαν σήμερα, στις 26 Μαρτίου 1875, γεννήθηκε στο Danzig της αυτοκρατορικής Γερμανίας (τώρα Gdańsk της Πολωνίας), ο θεωρητικός φυσικός Max Abraham που το μεγαλύτερο μέρος του έργου του ήταν σχετικό με τον Ηλεκτρομαγνητισμό.
Ο Abraham προερχόταν από ευκατάστατη εβραϊκή οικογένεια εμπόρων. Πατέρας του ήταν ο Moritz Abraham και μητέρα του η Selma Moritzsohn.

Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και το 1897, υπό την καθοδήγηση του Max Planck, πήρε το διδακτορικό του. Πέρασε τα επόμενα τρία χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου εργαζόμενος ως βοηθός του Planck.

Το 1900 ο Abraham αποδέχτηκε θέση άμισθου λέκτορα στο Πανεπιστήμιο του Göttingen. Εκεί παρέμεινε μέχρι το 1909, ένα ασυνήθιστα μεγάλο χρονικό διάστημα για κάποιον που κατέχει μια τέτοια απλήρωτη θέση διδασκαλίας. Ο λόγος της μη απόκτησης μιας μόνιμης θέσης στο πανεπιστήμιο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν οφειλόταν σε μειωμένη ικανότητα, αλλά μάλλον ήταν αποτέλεσμα της προσωπικότητάς του. 
Όπως έχει γραφεί, δεν είχε υπομονή με ό,τι θεωρούσε ότι είναι ανόητη και παράλογη επιχειρηματολογία. Είχε την τάση να είναι επικριτικός και δεν είχε κανένα δισταγμό να ψέξει δημόσια τους συναδέλφους του, ανεξάρτητα από το βαθμό ή τη θέση τους. Το χιούμορ του ήταν αιχμηρό και συνοδευόταν από μια εξίσου αιχμηρή γλώσσα.

Ο Max Abraham το 1915. 
(αρχείο του Caltech)

Το 1909 ο Abraham δέχθηκε θέση στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στις Ηνωμένες Πολιτείες, όμως μην αντέχοντας την ατμόσφαιρα του μικρού πανεπιστημιακού ιδρύματος του Ιλινόις, επέστρεψε στο Göttingen μετά από λίγους μήνες. 
Ο επόμενος σταθμός του ήταν στην Ιταλία. Μετά από πρόσκληση του Ιταλού μαθηματικού  Tullio Levi-Civita ο Abraham έγινε καθηγητής Λογικής Μηχανικής (Rational Mechanics) στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου, όπου παρέμεινε μέχρι το 1914. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου ο Abraham, μέσω αλληλογραφίας, διαφώνησε έντονα με τον Αϊνστάιν για τη θεωρία της σχετικότητας, αλλά ακόμη έπαιξε ενεργό ρόλο σε παρόμοια διαφωνία ανάμεσα στον Αϊνστάιν και τον Levi-Civita.

Με την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γερμανία κι εκεί εργάστηκε πάνω στη θεωρία της μετάδοσης των ραδιοφωνικών κυμάτων.
Μετά τον πόλεμο, μη μπορώντας να επιστρέψει στο Μιλάνοεργάστηκε στη  Στουτγκάρδη μέχρι το 1921, αντικαθιστώντας τον καθηγητή της Φυσικής στο Technische Hochschule (Τεχνικό Πανεπιστήμιο). 

Μετά από αυτή την περίοδο αποδέχτηκε θέση καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Άαχεν. Μέχρι να πάει στο Άαχεν, αρρώστησε και τελικά διαγνώστηκε με όγκο στον εγκέφαλο.  Ποτέ δεν επανήλθε και όπως υπέφερε στη μέχρι τότε ζωή του, έτσι και το τέλος του ήταν επώδυνο. 

Η 2η έκδοση (1950) του βιβλίου του Abraham
"Η κλασική θεωρία του ηλεκτρισμού και μαγνητισμού"
από τον εκδοτικό οίκο Hafner Publishing Company.

Σχεδόν όλο το έργο του Abraham είναι σχετικό με τη θεωρία του Maxwell. Επέδειξε ιδιαίτερη δεξιοτεχνία στο χειρισμό των εξισώσεων Maxwell όπως λίγοι άλλοι πριν από αυτόν. Έγραψε ένα δίτομο έργο για την ηλεκτροδυναμική με τίτλο "Theorie der Elektrizität" ("Θεωρία της Ηλεκτρικής Ενέργειας"). Το βιβλίο αυτό έκανε πέντε εκδόσεις στη διάρκεια της ζωής του Abraham και για τη Γερμανία υπήρξε ένα πρότυπο έργο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά του κειμένου ήταν ότι σε κάθε νέα έκδοση ο Abraham θεωρούσε σωστό να περιλαμβάνει, όχι μόνο τις τελευταίες πειραματικές εργασίες, αλλά και τις πιο πρόσφατες θεωρητικές συνεισφορές, ακόμη κι αν οι εισφορές αυτές βρίσκονταν σε αντιπαλότητα. Επιπλέον, δεν είχε κανένα δισταγμό, αφού εξηγούσε και τις δύο πλευρές ενός ζητήματος, να υποστηρίξει τη δική του άποψη.

Το 1902, σε κείμενό του ανέπτυξε τη θεωρία του για το ηλεκτρόνιο, αλλά το 1904 ο Λόρεντζ με τον Αϊνστάιν διατύπωσαν μια διαφορετική θεωρία. Η μελέτη του Abraham  για τη δομή και τη φύση των ηλεκτρονίων τον οδήγησε στην ιδέα της ηλεκτρομαγνητικής φύσης της μάζας του ηλεκτρονίου και κατά συνέπεια, στην εξάρτηση από την ταχύτητα των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων σε ένα βαρυτικό πεδίο. Στην αρχή, οι ιδέες του υποστηρίχθηκαν πειραματικά, ιδιαίτερα από πειράματα του Walter Kaufmann, αλλά αργότερα άλλες πειραματικές εργασίες ευνόησαν τη θεωρία που αναπτύχθηκε από τους Λόρεντζ, Αϊνστάιν.

Το εξώφυλλο του έργου του Abraham 
"Theorie der Elektrizität".

Ο Abraham ήταν αντίθετος με τη θεωρία της σχετικότητας σε όλη του τη ζωή. Στην αρχή οι αντιρρήσεις του είχαν να κάνουν τόσο με τα αξιώματα στα οποία βασιζόταν η σχετικότητα, όσο και με το γεγονός ότι ένιωθε ότι η πειραματική απόδειξη δεν υποστήριζε τη θεωρία. Από το 1912, έχοντας κατανοήσει πολύ καλά τη θεωρία της σχετικότητας, μετρίασε τις αντιρρήσεις του, δεχόμενος ότι η θεωρία ακουγόταν λογική. Ωστόσο, δεν δεχόταν ότι αυτή ήταν μια θεωρία που μπορούσε να περιγράψει με ακρίβεια τον φυσικό κόσμο.

Ο Abraham πάντα πίστευε στην ύπαρξη του "αιθέρα" και ήλπιζε ότι καινούρια αστρονομικά δεδομένα θα επιβεβαίωναν αυτή την άποψη. Ακόμη, πίστευε ότι ένα ηλεκτρόνιο ήταν μια απόλυτα άκαμπτη σφαίρα με φορτίο που κατανέμεται ομοιόμορφα πάνω στην επιφάνειά του. Δεν επρόκειτο να εγκαταλείψει αυτές τις πεποιθήσεις εύκολα, κυρίως επειδή ένιωθε ότι οι απόψεις του βασίζονται στην κοινή λογική. 

Ο Max Abraham πέθανε στο Μόναχο στις 16 Νοεμβρίου 1922, σε ηλικία μόλις 47 ετών μετά από ασθένεια 6 μηνών.
Μετά το θάνατό του, ο Max Born και ο Max von Laue έγραψαν σ' έναν επικήδειο: 
"(Ο Abraham) αγαπούσε τον απόλυτο αιθέρα, τις εξισώσεις του για το πεδίο, το άκαμπτο ηλεκτρόνιό του, όπως ένας νεαρός αγαπά στον πρώτο έρωτά του και του οποίου (έρωτα) την ανάμνηση καμιά κατοπινή εμπειρία δεν μπορεί να σβήσει".