Σαν σήμερα ... 1912 γεννήθηκε η εξαιρετική πειραματική πυρηνικός φυσικός Chien-Shiung Wu.

Σαν σήμερα, στις 31 Μαΐου 1912, γεννήθηκε η Chien-Shiung Wu (κινέζικα 吴健雄), στο Liuho, μια μικρή πόλη περίπου 40 μίλια από τη Σαγκάη, στην επαρχία Jiangsu της Κίνας. Η "Madame Wu", όπως ήταν ένα από τα χαϊδευτικά της, ήταν Κινεζο-Αμερικανίδα Φυσικός με εξειδίκευση στις τεχνικές της πειραματικής φυσικής και τη ραδιενέργεια. Η επιστημονική της ακτινοβολία τής είχε δώσει τους τίτλους "Πρώτη Κυρία της Φυσικής", "Η Κινέζα Madame Curie" και η "Βασίλισσα της Πυρηνικής Έρευνας". Να επισημάνω ότι η αναφορά στην Madame Curie δεν μειώνει σε τίποτε την λαμπρή καριέρα και επιστημονική συνεισφορά της Chien-Shiung Wu, αφού η Curie αποτελεί ένα είδος "χρυσού προτύπου" στον χώρο της επιστήμης.

Ο πατέρας της Zhong-Yi που ήταν μηχανικός και η μητέρα της Fanhua Fan που ήταν δασκάλα έδωσαν μεγάλη σημασία στην εκπαίδευση της κόρης τους και την ενθάρρυναν από μικρή ηλικία ν' ασχοληθεί με την επιστήμη και τα μαθηματικά. 

Στην αρχή παρακολούθησε ένα από τα πρώτα δημοτικά σχολεία που δέχονταν κορίτσια, το σχολείο για τη Συνεχή Εκπαίδευση Γυναικών Ming De που το είχε ιδρύσει ο πατέρας της. Όταν έγινε 11 ετών άφησε την πόλη της για να πάει στο Σχολείο Γυναικών Νο 2, στο Suzhou, όπου παρακολούθησε το κανονικό σχολικό πρόγραμμα. Εκεί είχε την ευκαιρία να δανείζεται βιβλία μαθηματικών και φυσικής από συμμαθήτριές της, κάτι που την βοήθησε να ενδιαφερθεί ιδιαίτερα για τις θετικές επιστήμες. Αργότερα για ένα χρόνο παρακολούθησε το σχολείο Gong Xue στη Σαγκάη, απ' όπου αποφοίτησε με τους μεγαλύτερους βαθμούς στην τάξη της.

Το 1958 σ' επιστημονική συνάντηση.

Το 1929 η Wu έγινε δεκτή σ' ένα από τα πλέον αξιόλογα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης της Κίνας, στο Εθνικό Κεντρικό Πανεπιστήμιο, που αργότερα ονομάστηκε Πανεπιστήμιο Nanjing. Όμως, σύμφωνα με τους κυβερνητικούς κανονισμούς της εποχής, όποιος ήθελε να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο έπρεπε να πάει να διδάξει ένα χρόνο σε σχολείο. Έτσι, το 1929 πήγε σε σχολείο της Σαγκάης που είχε ιδρύσει ο Hu Shi.
Σ' αυτό το χρόνο η Wu κατάφερε να ξεπεράσει τις αναστολές που είχε για την ικανότητά της στις θετικές επιστήμες και με την παρότρυνση του πατέρα της προετοιμάστηκε μελετώντας μόνη της χημεία, μαθηματικά και φυσική. 

Το 1930 ξεκίνησε να σπουδάζει μαθηματικά στο πανεπιστήμιο, όμως γρήγορα κατευθύνθηκε στη φυσική, εμπνεόμενη από τη Marie Curie. Το 1934 αποφοίτησε από το τμήμα Φυσικής με την καλύτερη βαθμολογία στο τμήμα της.
Για δύο χρόνια μετά την αποφοίτησή της έκανε μεταπτυχιακό στη Φυσική και εργάστηκε ως βοηθός στο Πανεπιστήμιο Zhejiang. Μετά από αυτό έγινε ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Φυσικής της Κινεζικής Ακαδημίας, όπου για πρώτη φορά ήρθε σ' επαφή με την πειραματική έρευνα. Με την καθοδήγηση της καθηγήτριάς της Jing-Wei Gu ασχολήθηκε με την κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ.

Με την παρότρυνση της κ. Gu, το 1936 αποφάσισε να συνεχίσει τις σπουδές της σε ανώτερο επίπεδο κι έτσι βρέθηκε στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας με τη φίλη της Dong Ruofen (董若芬) που ήταν χημικός.

Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα εκεί, έγινε δεκτή ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Berkeley. Αυτή ήταν μια δύσκολη περίοδος για την Wu γιατί η Κίνα ήδη ήταν σε πόλεμο με την Ιαπωνία και είχε χάσει κάθε επαφή με την οικογένειά της. Όμως με την επιμονή που την χαρακτήριζε και με την επίβλεψη του κορυφαίου Φυσικού Ernest O. Lawrence απέκτησε εργαστηριακή εμπειρία και ολοκλήρωσε το διδακτορικό της το 1940.

Το 1942 παντρεύτηκε τον Φυσικό Luke Chia-Liu Yuan (袁家骝), του οποίου ο παππούς ήταν ο Yuan Shikai, πρώτος πρόεδρος της Κινεζικής Δημοκρατίας. Το ζευγάρι απέκτησε ένα γιο, τον Vincent Yuan (袁緯承) που έγινε επίσης Φυσικός.

Στη συνέχεια η οικογένεια Yuan μετακόμισε στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ, όπου η Wu εργάστηκε αρχικά στο Κολέγιο Smith και ο σύζυγός της στο Πανεπιστήμιο Princeton. Αργότερα δέχτηκε κι εκείνη θέση στο Princeton όπου παρέμεινε μέχρι το 1944. Ήταν η πρώτη γυναίκα που έγινε δεκτή ως εκπαιδευτικός (instructor) σ' αυτό το πανεπιστήμιο. 
Το 1944 πήγε στο Πανεπιστήμιο Columbia, όπου έμεινε σε όλη την υπόλοιπη πανεπιστημιακή της καριέρα, μέχρι το 1981.

Το 1963 στο εργαστήριό της στο Columbia.

Ενώ βρισκόταν στο Πανεπιστήμιο Columbia, εργάστηκε παράλληλα για το πυρηνικό πρόγραμμα των ΗΠΑ "Manhattan Project". Βοήθησε στην ανάπτυξη διαδικασίας για το διαχωρισμό του μεταλλικού ουρανίου στα ισότοπα U-235 και U-238. Στην έρευνα της η Wu εργάστηκε επίσης για την ανάπτυξη βελτιωμένων μετρητών Geiger για τη μέτρηση των επιπέδων πυρηνικής ακτινοβολίας.

Στο Πανεπιστήμιο Columbia η Wu γνώρισε τον κινεζικής καταγωγής θεωρητικό Φυσικό Tsung-Dao Lee που σε συνεργασία με τον επίσης θεωρητικό Φυσικό Chen Ning Yang είχαν διατυπώσει το "Νόμο διατήρησης της Ισοτιμίας (Parity)". H Wu, με την εργαστηριακή εμπειρία που διέθετε, κατάφερε να αποδείξει πειραματικά χρησιμοποιώντας το ισότοπο κοβάλτιο 60, ότι η parity δεν διατηρείται κατά την ασθενή πυρηνική αλληλεπίδραση. 

Η ανακάλυψη αυτή αποτέλεσε μεγάλη συνεισφορά στη Φυσική των Υψηλών Ενεργειών  και την ανάπτυξη του Standard Model. Σε αναγνώριση της θεωρητικής δουλειάς τους, ο Lee και ο Yang πήραν το 1957 το Nobel Φυσικής.

Η Wu υπήρξε μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (ήταν η έβδομη γυναίκα που έγινε δεκτή στην Ακαδημία) και το 1976 έγινε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Αμερικάνικης Ένωσης Φυσικής (APS).

Της απονεμήθηκαν μια μεγάλη σειρά τιμητικών διακρίσεων, όπως το βραβείο Comstock  για τη Φυσική (1964) (η πρώτη γυναίκα που πήρε το βραβείο), το βραβείο Bonner (1975), το Εθνικό Μετάλλιο Επιστήμης (1975), το πρώτο βραβείο Wolf στη Φυσική για την πειραματική της δουλειά (1978).
Το 1990, η Κινέζικη Ακαδημία Επιστημών έδωσε το όνομά της στον αστεροειδή 2752 (ήταν η πρώτη "εν ζωή" επιστήμονας που είχε μια τέτοια τιμή). Το 1995, οι διακεκριμένοι επιστήμονες (όλοι κάτοχοι βραβείου Νόμπελ) Tsung-Dao Lee, Chen Ning Yang, Samuel C. C. Ting και Yuan T. Lee ίδρυσαν στην Ταϊβάν το "Ίδρυμα Εκπαίδευσης Wu Chien-Shiung" με σκοπό τη χορήγηση υποτροφιών σε νέους ταλαντούχους επιστήμονες.

Το 1975 στην απονομή "Εθνικού Μεταλλίου Επιστήμης"
από τον πρόεδρο Gerald Ford.

Η Wu ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την ακτινοβολία β και το βιβλίο που εξέδωσε το 1965 με αυτό το θέμα αποτελεί πάντα μια σταθερή αξία.

To 1981 συνταξιοδοτήθηκε και έγινε professor emeritus στη σχολή Pupin του τμήματος Φυσικής στο Columbia.

Πέθανε στις 16 Φεβρουαρίου 1997 στη Νέα Υόρκη από εγκεφαλικό επεισόδιο, σε ηλικία 85 ετών.
Κατόπιν επιθυμίας της, η στάχτη της θάφτηκε στο προαύλιο του σχολείου Ming De που είχε ιδρύσει ο πατέρας της στο Liuho και είχε φοιτήσει η ίδια ως μικρό κορίτσι.

Κλείνοντας θ' αναρωτηθώ αν η Wu ήταν ένα ακόμη θύμα του "Matilda Effect" ("Φαινόμενο Matilda"), δηλαδή της τάσης να δίνεται μεγαλύτερη προσοχή στο έργο των ανδρών επιστημόνων, απ' ό,τι των γυναικών.
Προφανώς, ποτέ δεν θα γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν η απόφαση της επιτροπής του Βραβείου Νόμπελ 1957 πάρθηκε χωρίς να σκεφτούν το φύλο της Madame Wu και ότι η ίδια είχε λιγότερη σχέση με την ανακάλυψη της parity από αυτήν που είχαν οι δύο άντρες που πήραν το βραβείο, απλώς και μόνο διότι αυτή ήταν πειραματιστής και το μεγάλο μέρος της θεωρητικής εργασίας έγινε από τους δύο συναδέλφους της.
Πάντως νομίζω ότι δείχνει μικροψυχία να μη τιμηθεί κι εκείνη με το βραβείο, αφού έτσι κι αλλιώς υπήρχε άλλη μια θέση για βράβευση.
Παρ' όλα αυτά, η Wu άφησε μια εκπληκτική επιστημονική κληρονομιά και παραμένει μια εμπνευσμένη φιγούρα για κάθε γυναίκα που ενδιαφέρεται για τη φυσική.

Πηγή: Today in Science History    (η ιστοσελίδα αναφέρει ως ημερομηνία γέννησης στις 29 Μαΐου 1912).

Σαν σήμερα ... 1934 γεννήθηκε ο Αλεξέι Λεόνοφ, ο πρώτος άνθρωπος που "περπάτησε" στο διάστημα.

Σαν σήμερα, στις 30 Μαΐου 1934, γεννήθηκε ο Αλεξέι Αρχίποβιτς Λεόνοφ (ρωσ. Алексей Архипович Леонов), στο μικρό χωριό Listvyanka, 600 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης του Kemerovo, στα νοτιοδυτικά της Δυτικής Σιβηρίας.  

Είναι Ρώσος πρώην κοσμοναύτης και πιλότος της πολεμικής αεροπορίας της Σοβιετικής Ένωσης, που έγινε διάσημος γιατί ήταν ο πρώτος άνθρωπος που βγήκε από την κάψουλα ενός διαστημοπλοίου για να κάνει διαστημικό περίπατο (κατά την ορολογία της NASA, Extravehicular Activity - EVA). Βέβαια, εκτός από αυτήν την πρωτιά, υπήρξε γενικότερα σημαντική μορφή του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος.

Ο Αλεξέι ήταν το 9ο παιδί στην οικογένειά του και από πολύ νωρίς έδειξε το ενδιαφέρον του για την τέχνη και την αεροπλοΐα. Το 1936 ο πατέρας του κατηγορήθηκε για αντικαθεστωτική δράση, αλλά αποκαταστάθηκε το 1939. Τότε η οικογένεια Λεόνοφ μετακινήθηκε στο Kemerovo και στη συνέχεια στο Kalinigrad.

Το 1953 ο Αλεξέι αποφοίτησε από το λύκειο έχοντας καλούς βαθμούς στο απολυτήριό του. Επιπλέον, είχε καλές επιδόσεις στον αθλητισμό, αλλά και αρκετές γνώσεις για τα αεροπλάνα, με τη βοήθεια ενός μεγαλύτερου αδελφού του που ήταν τεχνικός αεροσκαφών. Αυτά τα προσόντα τον βοήθησαν να γίνει δεκτός στη σχολή αεροπορίας, όπως το είχε ονειρευτεί από μικρός. Στην περίοδο 1955-57 ειδικεύτηκε στην Ουκρανία ως πιλότος μαχητικών αεροσκαφών.

Ο Λεόνοφ (πάνω αριστερά) με την ομάδα των πρώτων Ρώσων κοσμοναυτών.
Διακρίνουμε τον Γκαγκάριν (κάτω, 2ος αρ.), την Τερεσκόβα κλπ.  

Το 1960 πέρασε τις απαραίτητες δοκιμασίες και μπήκε στην τιμητική λίστα των 20 πιλότων που αρχικά επελέγησαν να γίνουν οι πρώτοι κοσμοναύτες στο σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα. 

Την περίοδο 1960-61 ο Λεόνοφ παρακολούθησε το δεκαοκτάμηνο εντατικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της ομάδας των κοσμοναυτών σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας και ειδική εκπαίδευση για την κάθε αποστολή.

Ο διαστημικός περίπατος εκτός διαστημοπλοίου είχε προγραμματισθεί να γίνει με την αποστολή του προγράμματος Voskhod 1 (Χάραμα 1), αλλά αυτή ακυρώθηκε και έτσι το ιστορικό γεγονός συνέβη κατά την πτήση του Voskhod 2.

Την Πέμπτη 18 Μαρτίου 1965, στις 11:30 π.μ. ώρα Μόσχας και 90 λεπτά μετά την εκτόξευσή του από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, το Voskhod 2 ολοκλήρωσε την πρώτη του περιστροφή γύρω από τη Γη, γύρω στα 500 χιλόμετρα πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη. 

Στιγμιότυπα από τον διαστημικό περίπατο του Λεόνοφ.

Η θυρίδα του διαστημοπλοίου άνοιξε και ο συνταγματάρχης Αλεξέι Λεόνοφ στάθηκε στο κατώφλι περιμένοντας την εντολή του κυβερνήτη, συνταγματάρχη Pavel Belyayev. Μετά από λίγο, ο Λεόνοφ έριξε έξω από το σκάφος ένα λεπτό καλώδιο, μήκους 5,35 μέτρων, που τον συνέδεε με το διαστημόπλοιο. Αμέσως μετά λύγισε τη μέση του και τίναξε προς τα πίσω τα πόδια του για να βγει από την κάψουλα. Για τρία περίπου λεπτά κρατήθηκε με το ένα χέρι από το κατώφλι, πότε σε οριζόντια και πότε σε κατακόρυφη θέση, μέχρι που κάποια στιγμή έδωσε μία ώθηση στο σώμα του και απομακρύνθηκε από το σκάφος. Απελευθερωμένος από τη βαρύτητα κινήθηκε με αργές, αλλά ζωηρές κινήσεις, και έκανε πέντε "τούμπες". Μία φωτογραφική μηχανή στην εξωτερική πλευρά του διαστημόπλοιου απαθανάτισε, στιγμιότυπο προς στιγμιότυπο, την πρώτη "βουτιά" του ανθρώπου στο διάστημα. Η "βόλτα" του Λεόνοφ ολοκληρώθηκε χωρίς προβλήματα μέσα σε 12 λεπτά και εννέα δευτερόλεπτα, στη διάρκεια των οποίων το σοβιετικό διαστημόπλοιο διένυσε περί τα 5.000 χιλιόμετρα περιφερόμενο γύρω από τη Γη.

Η προσπάθεια του Λεόνοφ να επιστρέψει στο διαστημόπλοιο, αλλά και η επιστροφή του διαστημόπλοιου στη Γη συνοδεύτηκαν από σοβαρά προβλήματα. 

Ο Αλεξέι Λεόνοφ είναι ο τελευταίος επιζών από τους 5 κοσμοναύτες του προγράμματος Voskhod. Οι Αμερικανοί κατάφεραν να πραγματοποιήσουν τον πρώτο διαστημικό περίπατο με τον αστροναύτη Edward White τρεις μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 1965.

Στο διάστημα 1965-67 εργάστηκε ως εκπαιδευτής των νεότερων κοσμοναυτών. Το 1968 αποφοίτησε από την Ακαδημία Μηχανικής της Σοβιετικής Αεροπορίας.

Στα πλαίσια του ανταγωνισμού στο διάστημα ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση, το 1968 ο Λεόνοφ επιλέχθηκε ως κυβερνήτης του διαστημόπλοιου Soyuz που θα πραγματοποιούσε επανδρωμένη περιφορά της Σελήνης. Όμως η πτήση ακυρώθηκε, αφενός γιατί οι δοκιμές του πυραύλου Ν1 απέτυχαν, αφετέρου γιατί πρόλαβαν και έκαναν οι Αμερικανοί πρώτοι επανδρωμένη περιφορά γύρω από τη Σελήνη.

Επίσης, ο Λεόνοφ είχε επιλεγεί να είναι ο πρώτος σοβιετικός κοσμοναύτης που θα πατούσε στη Σελήνη. Κι αυτό το σχέδιο ακυρώθηκε, γιατί πάλι πρόλαβαν οι Αμερικανοί.

Στις 22 Ιανουαρίου 1969 ο Λεόνοφ στάθηκε τυχερός. Συμμετέχοντας σε πομπή που συνόδευε τον τότε ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Λεονίντ Μπρέζνιεφ, το αυτοκίνητο που βρισκόταν ο Λεόνοφ δέχτηκε από λάθος πυροβολισμούς που στόχο είχαν τον Μπρέζνιεφ. Σκοτώθηκε ο οδηγός του οχήματος, αλλά ο Λεόνοφ και οι άλλοι κοσμοναύτες δεν τραυματίστηκαν.

Από την κοινή αμερικανοσοβιετική πτήση το 1975.

Το 1971 στάθηκε και πάλι τυχερός.  Ο Λεόνοφ είχε επιλεγεί ως κυβερνήτης της αποστολής Soyuz 11, της πρώτης αποστολής επάνδρωσης του σοβιετικού διαστημικού σταθμού Salyut 1. Τέσσερις ημέρες πριν την αναχώρηση, το κανονικό τριμελές πλήρωμα (Alexei Leonov, Valeri Kubasov και Pyotr Kolodin) αντικαταστάθηκε με το εφεδρικό (Georgy Dobrovolsky, Vladislav Volkov και Viktor Patsayev), διότι ο Valeri Kubasov εμφάνισε ύποπτα συμπτώματα προσβολής από φυματίωση.

Ενώ η αποστολή της σύνδεσης του διαστημοπλοίου με το διαστημικό σταθμό ήταν επιτυχής, τα τρία μέλη της αποστολής βρέθηκαν νεκροί μέσα στο θαλαμίσκο όταν επέστρεψαν, λόγω προβλήματος με την πίεση στο εσωτερικό του θαλαμίσκου κατά την είσοδο στην ατμόσφαιρα της Γης. 

Τον Ιούλιο 1975 συμμετείχε στην πρώτη κοινή διαστημική αποστολή ΗΠΑ - ΕΣΣΔ στα πλαίσια της διμερούς ύφεσης. Ήταν το δεύτερο - και τελευταίο - ταξίδι του Λεόνοφ στο διάστημα μαζί με τον Valeri Kubasov, όταν ως κυβερνήτης του σοβιετικού σκάφους Soyuz 19 συνδέθηκε σε τροχιά με το αμερικανικό σκάφος του προγράμματος Απόλλων (χωρίς αριθμό) που είχε τριμελές πλήρωμα ( Thomas P. Stafford, Vance D. Brand και Donald K. Slayton). Η αποστολή ήταν επιτυχής, δημιουργήθηκε ένας κοινός χώρος διαβίωσης για τα δύο πληρώματα και κράτησε περίπου 6 ημέρες.

To 2011 με την χήρα του Γιούρι Γκαγκάριν στον εορτασμό
για τα 50 χρόνια της πρώτης επανδρωμένης διαστημικής πτήσης.

Από το 1976 ως το 1982, ο Λεόνοφ διετέλεσε αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών "Γιούρι Γκαγκάριν", όπου επέβλεπε την εκπαίδευση των σοβιετικών πληρωμάτων. Την ίδια περίοδο επιμελείτο την έκδοση του περιοδικού των κοσμοναυτών "The Neptune" ("Ο Ποσειδώνας").

Το 1991 συνταξιοδοτήθηκε, αλλά δεν έμεινε ανενεργός. Σήμερα είναι αντιπρόεδρος σε μια επενδυτική τράπεζα στη Μόσχα. Το 2001 είχε διατελέσει αντιπρόεδρος της τράπεζας Alfa Bank στη Μόσχα.   

Το 2004 ο Αλεξέι Λεόνοφ και ο πρώην Αμερικανός αστροναύτης David Scott ξεκίνησαν τη συνεργασία για τη συγγραφή μιας διπλής ιστορικής βιογραφίας σχετικά με τη διαστημική κούρσα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης. Το βιβλίο εκδόθηκε με τον τίτλο "Δύο όψεις του φεγγαριού: Η Ιστορία του αγώνα δρόμου του Ψυχρού Πολέμου" και δημοσιεύθηκε το 2006. Την εισαγωγή στο βιβλίο έγραψαν ο αστροναύτης Νιλ Άρμστρονγκ και ο ηθοποιός Τομ Χανκς.

Παράλληλα με τις άλλες του δραστηριότητες, ο Λεόνοφ δεν σταμάτησε να ζωγραφίζει. Τα αγαπημένα του θέματα είναι τα ουράνια σώματα, το διάστημα και οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτό. Δεν δίστασε να πάρει χρωματιστά μολύβια και χαρτί στο κοινό διαστημικό ταξίδι με τους Αμερικανούς κι εκεί να ζωγραφίσει τη Γη και τα πορτρέτα των συναδέλφων του. 

Έχει επιμεληθεί πολλές φορές την εικονογράφηση άρθρων σχετικών με το διάστημα σε περιοδικά κι εφημερίδες.

Ο Αλεξέι Λεόνοφ έχει παντρευτεί με την δασκάλα Svetlana Pavlovna Dozenko, έχουν δύο κόρες και ζει στη Μόσχα.

Στη διάρκεια της ζωής του έχει τιμηθεί με δεκάδες βραβεία και μετάλλια, από την πατρίδα του και πολλές άλλες χώρες. Η μορφή του έχει εμφανιστεί σε πολλά γραμματόσημα διαφορετικών χωρών. Το όνομά του έχει δοθεί σε κρατήρα, στην αθέατη πλευρά της σελήνης.

Έγχρωμο βίντεο με τον διαστημικό περίπατο του Λεόνοφ (υπότιτλοι στα αγγλικά - 1:08).

Πηγή: Today in Science History

Σαν σήμερα ... 1929 γεννήθηκε ο νομπελίστας θεωρητικός φυσικός Peter Higgs.

Σαν σήμερα, στις 29 Μαΐου 1929, γεννήθηκε ο Peter Ware Higgs στο Elswick, περιοχή του Newcastle upon Tyne της Αγγλίας. 
Στα πρώτα σχολικά του χρόνια υποχρεώθηκε να παρακολουθήσει κατ' οίκον μαθήματα, αφενός γιατί υπέφερε από παιδικό άσθμα, αφετέρου λόγω της δουλειάς του πατέρα του στο BBC ως τεχνικός ήχου που τον υποχρέωνε σε συνεχείς μετακινήσεις, αλλά και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το πρώτο σχολείο που παρακολούθησε ήταν το Cotham Grammar School στο Bristol από το 1941 μέχρι το 1946 κι εκεί ήταν που εμπνεύστηκε από τον Paul Dirac, διάσημο θεωρητικό Φυσικό, απόφοιτο του ίδιου σχολείου.   

Το 1946 γράφτηκε στο City of London School, όπου ειδικεύτηκε στα Μαθηματικά και το 1947 γράφτηκε στο τμήμα Φυσικής του King's College του Λονδίνου, απ' όπου αποφοίτησε το 1950, ενώ το 1952 πήρε το μάστερ του. Το 1954 πήρε διδακτορικό υπό την επίβλεψη των Charles Coulson και Christopher Longuet-Higgins, με θέμα «Μερικά προβλήματα στις μοριακές ταλαντώσεις». 

Στο διάστημα 1954-56 εργάστηκε ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και στη συνέχεια εργάστηκε ως Λέκτορας στα Μαθηματικά στο Imperial College και στο University College του Λονδίνου. Το 1960 επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου ως λέκτορας στο Tait Ινστιτούτο Μαθηματικής Φυσικής, όπου το 1970 προβιβάστηκε στη θέση του Reader. Το 1980 έγινε καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο ίδιο Πανεπιστήμιο, απ' όπου και συνταξιοδοτήθηκε το 1996 με τον τίτλο του καθηγητή Emeritus.

Το 1963 παντρεύτηκε την Jody Williamson που την είχε γνωρίσει στην Καμπάνια για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό. Το ζευγάρι απέκτησε δύο γιους.

Από τον πρώτο καιρό που ο Higgs βρισκόταν στο Εδιμβούργο άρχισε να ενδιαφέρεται για την μάζα των σωμάτων και πώς την απέκτησαν.  Έτσι, ανέπτυξε την ιδέα ότι τα σωματίδια που ήταν δίχως μάζα, απέκτησαν μάζα ένα κλάσμα του δευτερολέπτου αργότερα απ' όταν το σύμπαν δημιουργήθηκε, ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης με ένα θεωρητικό πεδίο (που έγινε γνωστό ως "πεδίο Higgs"). Ο Higgs είχε διατυπώσει την άποψη ότι αυτό το πεδίο διαπερνά το χώρο, δίνοντας μάζα σε όλα τα στοιχειώδη υποατομικά σωματίδια που αλληλεπιδρούν με αυτό. Ο μηχανισμός Higgs αξιώνει την ύπαρξη του πεδίου Higgs που προσδίδει μάζα στα κουάρκ και τα λεπτόνια. 

Πορτραίτο του Peter Higgs που βρίσκεται στην είσοδο της Σχολής Φυσικής
και Αστρονομίας, του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου (του Ken Currie, 2008).

Η άποψη του Higgs βασιζόταν σε εργασία του Ιάπωνα Yoichiro Nambu, κατόχου Nobel Φυσικής 2008, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Ο Higgs έγραψε μια πρώτη σύντομη εργασία για τον μηχανισμό του αυθόρμητου σπασίματος της συμμετρίας, που δημοσιεύτηκε το 1964 στο Physics Letters, ένα περιοδικό Φυσικής που εκδίδεται από το CERN. Λίγο αργότερα μέσα στο 1964, ο Higgs έστειλε για δημοσίευση στο Physics Letters μία δεύτερη εργασία στο ίδιο θέμα, όμως απορρίφθηκε γιατί "δεν είχε καμία φανερή σχέση με τη Φυσική". Την ίδια εργασία, συμπληρωμένη με μία επιπλέον παράγραφο, δημοσίευσε το ίδιο έτος το περιοδικό Physical Review Letters. Μ' αυτή την εργασία προβλεπόταν η ύπαρξη ενός νέου μποζονίου, που σήμερα είναι γνωστό ως "μποζόνιο Higgs" ή αλλιώς πιο "πιασάρικα" στα ελληνικά "σωματίδιο του Θεού". Την ίδια εποχή κι άλλοι φυσικοί, όπως ο Francois Englert, ο Robert Brout, ο Gerald Guralnik κλπ είχαν καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα.

Στις 4 Ιουλίου 2012, οι επιστήμονες του CERN από τα πειράματα ATLAS και CMS  επιβεβαίωσαν με βεβαιότητα 99,99995% την ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου με μάζα περίπου 125 GeV. Σύμφωνα με εργασία που είχαν κάνει από το 1975 ο John Ellis, η Mary Gaillard και ο Δημήτρης Νανόπουλος το μποζόνιο Higgs θα έπρεπε να έχει μια τέτοια μάζα.

Το 2013, κατόπιν πρότασης του Stephen Hawking, ο Peter Higgs μοιράστηκε με τον Βέλγο Φυσικό Francois Englert το Νόμπελ Φυσικής  για "τη θεωρητική ανακάλυψη ενός μηχανισμού που συμβάλλει στην κατανόηση της προέλευσης της μάζας των υποατομικών σωματιδίων και η οποία πρόσφατα επιβεβαιώθηκε μέσα από την ανακάλυψη του προβλεπόμενου θεμελιώδους σωματιδίου, από τα πειράματα ATLAS και CMS στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN".

Στη διάρκεια της ζωής του ο Higgs τιμήθηκε με πολλά βραβεία, όπως

• 1981 Μετάλλιο Hughes,  από τη Royal Society,
• 1984 Μετάλλιο Rutherford  (με τον Tom W. B. Kibble), από το Ινστιτούτο Φυσικής,
• 1997 Μετάλλιο Dirac,  από το Ινστιτούτο Φυσικής (IOP),
• 2004 Βραβείο Wolf  για τη Φυσική  (με τους Francois Englert και Robert Brout), από το Wolf Foundation,
• 2015 Μετάλλιο Copley, από τη Royal Society

και πολλά άλλα, από διάφορες χώρες.

Στις 6 Ιουλίου 2012, το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου ανακοίνωσε τη δημιουργία του Higgs Centre for Theoretical Physics (Κέντρο Higgs για τη Θεωρητική Φυσική), όπου επιστήμονες από όλο τον κόσμο θα μπορούν ν' αναζητήσουν "μια βαθύτερη κατανόηση, για το πώς λειτουργεί το σύμπαν". Το Πανεπιστήμιο επιπλέον δημιούργησε έδρα Θεωρητικής Φυσικής στο όνομα του Peter Higgs.

Ο Higgs στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του αγωνίζεται για την παγκόσμια ειρήνη συμμετέχοντας σε διάφορα ακτιβιστικά κινήματα. Συμμετείχε στην Καμπάνια για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό όταν βρισκόταν στο Λονδίνο και το Εδιμβούργο, αλλά παραιτήθηκε όταν το κίνημα εναντιώθηκε στην χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς. 

Πηγή: Today in Science History

Σαν σήμερα 1951 γεννήθηκε η Sally Ride, φυσικός και πρώτη Αμερικανίδα αστροναύτης στο διάστημα.

Η Sally Ride το 1983, στη διάρκεια της εξαήμερης
αποστολής με το διαστημικό λεωφορείο Challenger.

Σαν σήμερα, στις 26 Μαΐου 1951, γεννήθηκε στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνιας η Sally Kristen Ride που έγινε η πρώτη Αμερικανίδα γυναίκα στο διάστημα, το 1983. 

Η Sally ήταν το μεγαλύτερο παιδί του Dale Burdell Ride και της Carol Joyce Anderson. Ο πατέρας της υπήρξε καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο κολέγιο της Σάντα Μόνικα, αλλά αργότερα και οι δύο έγιναν πρεσβύτεροι στην Πρεσβυτεριανή Εκκλησία.

Η Ride παρακολούθησε το Γυμνάσιο της Portola και το Λύκειο του Birmingham στην ευρύτερη περιοχή του Λος Άντζελες, παίρνοντας τελικά το απολυτήριό της από το ιδιωτικό λύκειο για κορίτσια Westlake School, όπου πήγε με υποτροφία. 

Εκτός από το ενδιαφέρον που έδειχνε για τις θετικές επιστήμες, είχε εξαιρετική επίδοση ως τενίστρια από νεαρή ηλικία.

Μετά το λύκειο παρακολούθησε τρία εξάμηνα στο Κολέγιο Swarthmore και μαθήματα φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες (UCLA). Στη συνέχεια πήρε μπάτσελορ στη φυσική και τα αγγλικά από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Από το ίδιο πανεπιστήμιο πήρε μάστερ το 1975 και διδακτορικό στη φυσική το 1978. Η πτυχιακή της εργασία ήταν σχετική με την αλληλεπίδραση των ακτίνων Χ με το διαστρικό μέσο. Οι ειδικοί τομείς που ήταν το αντικείμενο της έρευνάς της ήταν η αστροφυσική και τα λέιζερ. 

Το 1978, η Ride ανταποκρινόμενη σε διαφήμιση που είδε σε σπουδαστική εφημερίδα του Στάνφορντ, επελέγη από τη NASA, ανάμεσα από 8000 υποψήφιους(-ες), για το διαστημικό πρόγραμμά της.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας της, η Ride υπηρέτησε ως επίγειος επικοινωνιακός σύνδεσμος (CapCom) στη δεύτερη και τρίτη αποστολή του διαστημικού λεωφορείου (STS-2 και STS-3) και βοήθησε στην ανάπτυξη του βραχίονα ρομπότ "Canadarm" του διαστημικού λεωφορείου.

Στις 18 Ιουνίου 1983, η Sally Ride έγινε η πρώτη Αμερικανίδα που βρέθηκε στο διάστημα ως μέλος του πληρώματος του διαστημικού λεωφορείου Challenger στην αποστολή STS-7. 

Ήταν η τρίτη γυναίκα που έκανε διαστημική πτήση, μετά τις σοβιετικές Βαλεντίνα Τερεσκόβα το 1963 και Σβετλάνα Σαβίτσκαγια το 1982. 

Πριν από την πρώτη διαστημική πτήση της, η Ride είχε προκαλέσει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης εξαιτίας του φύλου της. Η ίδια όμως επέμενε να βλέπει τον εαυτό της, όχι ξεχωριστά λόγω φύλου, αλλά σταθερά μ' έναν μόνο τρόπο, ως αστροναύτης. 

Το πενταμελές πλήρωμα της αποστολής STS-7 ενεργοποίησε δύο επικοινωνιακούς δορυφόρους και διεξήγαγε φαρμακευτικά πειράματα. Η Ride ήταν η πρώτη γυναίκα που χρησιμοποίησε τον βραχίονα ρομπότ στο διάστημα και η πρώτη που χρησιμοποίησε τον βραχίονα για να ανακτήσει έναν δορυφόρο. 

Η δεύτερη διαστημική πτήση της έγινε στις 5 Οκτωβρίου 1984 πάλι με το Challenger. Πέρασε συνολικά πάνω από 343 ώρες στο διάστημα. Η Ride είχε ολοκληρώσει οκτώ μήνες εκπαίδευσης για την τρίτη πτήση (STS-61-M, μια αποστολή ανάπτυξης TDRS) όταν συνέβη η καταστροφή του διαστημικού λεωφορείου Challenger το 1986.

Τοποθετήθηκε μέλος στην Επιτροπή Rogers (η προεδρική επιτροπή που διερεύνησε το ατύχημα) και ηγήθηκε της υποεπιτροπής της για τις επιχειρήσεις. 

Μετά την έρευνα, η Ride τοποθετήθηκε στην έδρα της NASA στην Ουάσινγκτον, όπου έκανε την πρώτη προσπάθεια στρατηγικού σχεδιασμού της NASA και συνέταξε έκθεση με τίτλο «Ηγεσία της NASA και το μέλλον της Αμερικής στο διάστημα». Τότε ίδρυσε και το Γραφείο Εξερεύνησης της NASA.

Το 1987, η Ride παραιτήθηκε από τη θέση της στην Ουάσινγκτον για να εργαστεί στο Κέντρο για τη Διεθνή Ασφάλεια και Έλεγχο των Όπλων του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ. Το 1989, έγινε καθηγήτρια φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο (UCSD) και διευθύντρια του Ινστιτούτου Διαστήματος της Καλιφόρνιας.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και μέχρι το θάνατό της, η Ride διεύθυνε δύο προγράμματα της NASA που είχαν ευρύτερο δημόσιο ενδιαφέρον, σε συνεργασία με το εργαστήριο Jet Propulsion Laboratory της NASA και το UCSD. Τα προγράμματα αυτά, το ISS EarthKAM και το GRAIL MoonKAM, απευθύνονταν σε μαθητές της μέσης εκπαίδευσης που επιθυμούσαν να δουν εικόνες της Γης και της Σελήνης.

Το 2001 ίδρυσε την εταιρεία Sally Ride Science, της οποίας υπήρξε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, που είχε ως στόχο τη δημιουργία διασκεδαστικών επιστημονικών προγραμμάτων και δημοσιεύσεων για τους μαθητές της ανώτερης και μέσης εκπαίδευσης, με ιδιαίτερη έμφαση στα κορίτσια.  

Η Sally Ride το 2006 παρουσιάζοντας 
το Sally Ride Science Festival.  

Η Ride έγραψε ή συνέγραψε επτά βιβλία σχετικά με το διάστημα που απευθύνονταν σε παιδιά, με στόχο να τα ενθαρρύνουν να σπουδάσουν θετικές επιστήμες. 

Στην προσωπική της ζωή, το 1982 παντρεύτηκε το συνάδελφό της αστροναύτη Steve Hawley, με τον οποίο χώρισαν το 1987.

Πέθανε στις 23 Ιουλίου 2012, σε ηλικία 61 ετών, στο σπίτι της στη La Jolla της Καλιφόρνιας, από καρκίνο στο πάγκρεας που είχε διαγνωσθεί πριν από 17 μήνες.

Η στάχτη της ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο Woodlawn της Σάντα Μόνικα.

Πριν από τον θάνατό της η Ride ζήτησε από την οικογένειά της να αναρτήσουν στην προσωπική της ιστοσελίδα μια ανακοίνωσή της στην οποία δήλωνε πως θα συνεχίσει να ζει, ακόμη και μετά τον θάνατό της, διαμέσου της Tam O' Shaughnessy (Ταμ Ο' Σόνεσι), «της επί 27 χρόνια συντρόφισάς της». Ήταν παιδικές φίλες που είχαν γνωριστεί κατά τη διάρκεια των μαθημάτων τένις όταν ήταν ακόμα δώδεκα ετών και πέρασαν μαζί μια ολόκληρη ζωή.  

Στη διάρκεια της ζωής της, αλλά και μετά το θάνατό της τιμήθηκε με πολλούς τρόπους από φορείς και επιστημονικά ιδρύματα. Μερικά από τα βραβεία που έλαβε ήταν:

• Βραβείο von Braun (National Space Society - Εθνική Ένωση Διαστήματος),
• Βραβείο Lindbergh Eagl,
• Βραβείο Theodore Roosevelt (NCAA),
• Μετάλλιο Διαστημικής Πτήσης (NASA, 2 φορές),
• Βραβείο Samuel S. Beard (Jefferson Awards),
• Βραβείο General James E. Hill Lifetime Space Achievement, (Space Foundation),
• Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας (πρόεδρος Barack Obama) κλπ.

Έγινε μέλος πολλών Hall of Fame (National Women's Hall of Fame, Astronaut Hall of Fame, California Hall of Fame, National Aviation Hall of Fame).

Το Δεκέμβριο του 2012, η NASA έδωσε το όνομα της Ride σ' ένα σεληνιακό βουνό κοντά στον κρατήρα Goldschmidt.

Το 2014 το Ναυτικό των ΗΠΑ ονόμασε προς τιμήν της ένα ερευνητικό ωκεανογραφικό σκάφος, RV Sally Ride.

Το 2017, ένα doodle της Google την τίμησε για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (το doodle δείχνει ένα βραχίονα να βγαίνει από το διαστημικό λεωφορείο και να στήνει ένα - ένα τα γράμματα GOOGLE). 

Ένα σύντομο βίντεο για τη ζωή της Sally Ride  (www.biography.com).

Πηγή: Today in Science History

Σαν σήμερα ... 1544 γεννήθηκε ο "πατέρας" του Ηλεκτρισμού και του Μαγνητισμού William Gilbert.

Σαν σήμερα, στις 24 Μαΐου 1544, γεννήθηκε στο Colchester του Essex στην Αγγλία ο William Gilbert (και Gilberd), που έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως ο "πατέρας του Ηλεκτρισμού και Μαγνητισμού", μιας και ήταν πρωτοπόρος στη μελέτη των ηλεκτρικών και μαγνητικών φαινομένων. 
Πατέρας του ήταν ο Jerome Gilberd που ανήκε στην μεσαία τάξη. Δεν υπάρχουν έγκυρες πληροφορίες για την παιδική και νεανική του περίοδο. 
Το 1558 ξεκίνησε τη φοίτησή του στο Κολέγιο St. John του Cambridge παίρνοντας μπάτσελορ το 1561. Συνέχισε σπουδάζοντας Ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Cambridge παίρνοντας μάστερ το 1564 και διδακτορικό το 1569. Αφού εργάστηκε για λίγο στο πανεπιστήμιο, στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο όπου άσκησε την ιατρική με επιτυχία, με αποτέλεσμα το 1573 να γίνει μέλος του Βασιλικού Κολεγίου των Ιατρών (Royal College of Physicians). Σε λίγα χρόνια είχε γίνει ένας από τους πλέον διάσημους και αξιοσέβαστους γιατρούς της Αγγλίας. Το 1600 έγινε πρόεδρος του Κολεγίου των Ιατρών. Τον επόμενο χρόνο και μέχρι το θάνατό της ήταν προσωπικός γιατρός της βασίλισσας Elizabeth I. Μετά τον θάνατο της Elizabeth ανέλαβε γιατρός του επόμενου βασιλιά James I.

Παρά το γεγονός ότι ήταν ένας επιτυχημένος γιατρός, ασχολήθηκε επιπλέον με τη φυσική, την αστρονομία και τη φιλοσοφία. Τα πειράματα που έκανε στον ηλεκτρισμό και τον μαγνητισμό ήταν εντυπωσιακά για την εποχή του, αφού λίγα πράγματα ήταν γνωστά γι' αυτά τότε.

Το σπουδαιότερο  έργο του στη Φυσική δημοσιεύτηκε το 1600 γραμμένο στα λατινικά, με τίτλο "De Magnete, Magneticisque Corporibus et de Magno Magnete Tellure" ("Περί των μαγνητών, των μαγνητικών σωμάτων και του μεγάλου μαγνήτη της Γης").

Το εξώφυλλο του "De Magnete" σε έκδοση του 1628.

Εκείνη την εποχή οι Ευρωπαίοι πραγματοποιούσαν μακρινά ταξίδια διαμέσου των ωκεανών και η μαγνητική πυξίδα ήταν ένα από τα λίγα όργανα που μπορούσαν να ελπίζουν ότι θα μπορούσε να τους σώσει από την απώλεια της πορείας τους. Όμως λίγα ήταν γνωστά για τους μαγνήτες ή τον μαγνητισμένο σίδηρο. Κυκλοφορούσαν πολλοί λαϊκοί μύθοι γύρω από τα μαγνητικά φαινόμενα. Π.χ. ότι το σκόρδο καταστρέφει το μαγνητικό αποτέλεσμα της βελόνας της πυξίδας ή ο μαγνητισμός εμποδίζεται από τα βουνά της Αρκτικής ή όπως ο Χριστόφορος Κολόμβος νόμιζε ότι ο πολικός αστέρας έλκυε τη βελόνα της πυξίδας.

Ο Gilbert με υπομονή κι ερευνητική περιέργεια εξέτασε πειραματικά για 17 περίπου χρόνια αν ίσχυαν αυτές οι ιστορίες, μέχρι να καταλήξει στην κατανόηση της λειτουργίας της πυξίδας και των μαγνητικών φαινομένων.

Το πιο σημαντικό ίσως ήταν, ότι έκανε για πρώτη φορά σαφή διάκριση μεταξύ του μαγνητικού και του "κεχριμπαρένιου" αποτελέσματος (στατικός ηλεκτρισμός). 
Στο έργο του "De Magnete", αφού κάνει μια περιεκτική ανασκόπηση του τι ήταν γνωστό για τη φύση του μαγνητισμού μέχρι τότε, στη συνέχεια παρουσιάζει την καινούρια γνώση που προερχόταν μέσα από τα δικά του πειράματα. Ο ίδιος παρομοίωσε την πολικότητα του μαγνήτη με την πολικότητα της Γης κι έχτισε μια ολόκληρη μαγνητική φιλοσοφία πάνω σ' αυτή την αναλογία. 

Συνεργάσθηκε με όποιον πίστευε ότι μπορούσε να συνεισφέρει στην έρευνά του, από τους καπετάνιους των πλοίων μέχρι τους κατασκευαστές πυξίδων. Στη διάρκεια της δουλειάς του ανακάλυψε πώς να φτιάχνει μαγνήτες με τριβή, έμαθε να φτιάχνει ισχυρότερους μαγνήτες και ότι η έκθεση ενός μαγνήτη σε ψηλές θερμοκρασίες καταστρέφει τις μαγνητικές του ιδιότητες.
Όταν παρατήρησε ότι οι μαγνητικές δυνάμεις συχνά προκαλούν κυκλικές κινήσεις, συνέδεσε το φαινόμενο του μαγνητισμού με την κυκλική κίνηση της Γης.

Στην αφηρημένη (ανιμιστική) εξήγηση που μας προσέφερε ο Gilbert, ο μαγνητισμός ήταν η ψυχή της Γης και ένας τέλειος σφαιρικός μαγνήτης αν προσανατολιζόταν κατά τους πόλους της Γης, τότε θα στρεφόταν περί τον άξονά του, ακριβώς όπως η Γη στρέφεται περί τον άξονά της σε 24 ώρες. Ο Gilbert, ωστόσο, δεν εξέφραζε γνώμη για το αν αυτή η περιστρεφόμενη Γη ήταν στο κέντρο του σύμπαντος ή σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο.
Δεδομένου ότι η κοσμολογία του Κοπέρνικου χρειαζόταν μια νέα φυσική για να υποστηριχτεί, οι οπαδοί του Κοπέρνικου όπως ο Johannes Kepler και ο Γαλιλαίος ενδιαφέρθηκαν πολύ για τις μαγνητικές έρευνες του Gilbert. Οι προσπάθειες του Galileo για την κατασκευή ενός πραγματικά ισχυρού μαγνήτη, πιθανόν να χρονολογούνται από την ανάγνωση του βιβλίου του Gilbert.

Ο William Gilbert δείχνει ένα ηλεκτρικό πείραμα στη βασίλισσα Elizabeth I
και στην Αυλή της (19ος αιώνας, λάδι σε μουσαμά από τον Arthur Ackland Hunt.

Το "De Magnete" έγινε το πρότυπο έργο σε όλη την Ευρώπη για τα ηλεκτρικά και μαγνητικά φαινόμενα και κυριάρχησε ως πηγή γνώσης για τα επόμενα 200 χρόνια.
Σ' αυτό το έργο περιγράφει πολλά από τα πειράματα που έκανε στο μαγνητισμό και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Γη (την οποία αποκαλεί terrella) είναι ένας τεράστιος μαγνήτης και γι' αυτό η μαγνητική βελόνα στρέφεται προς το βόρειο πόλο (σε αντίθεση με άλλους της εποχής του που υποστήριζαν ότι στο βόρειο πόλο της γης υπάρχει ένα μαγνητικό νησί). Ήταν ο πρώτος που υποστήριξε ότι κόβοντας ένα μαγνήτη στα δύο, κάθε κομμάτι θα αποτελεί έναν καινούριο μαγνήτη με βόρειο και νότιο πόλο.

Ο Gilbert ήταν που επινόησε τους όρους "ηλεκτρικός" (electricus), συνδέοντας τις ιδιότητες του ήλεκτρου (κεχριμπάρι) με τα σχετικά φαινόμενα, όπως επίσης  "ηλεκτρική έλξη", "ηλεκτρική δύναμη", "μαγνητικός πόλος". 
Παραπέρα, ο Gilbert πίστευε ότι οι πλανήτες διατηρούν τις τροχιές τους λόγω μαγνητικών δυνάμεων και η θέρμανση καταστρέφει τον ηλεκτρισμό.

Όταν το 1603 η βασίλισσα Elizabeth πέθανε, άφησε ένα χρηματικό ποσό στον Gilbert για να τον βοηθήσει να συνεχίσει την εργασία του στη φυσική.
Όμως, εκείνος δεν ευτύχησε να χρησιμοποιήσει αυτή τη γενναιόδωρη προσφορά, αφού λίγους μήνες αργότερα, στις 10 Δεκεμβρίου 1603 (η Wikipedia αναφέρει 30 Νοεμβρίου με το παλιό σύστημα χρονολόγησης), πέθανε στο Λονδίνο σε ηλικία μόλις 59 ετών, από την βουβωνική πανώλη που είχε ενσκήψει στην Ευρώπη. 

Αρκετά από τα αδημοσίευτα και ημιτελή έργα του Gilbert δημοσιεύθηκαν το 1651 από τον μικρότερο ετεροθαλή αδελφό του με τον τίτλο "De Mundo Nostro Sublunari Philosophia Nova" ("Νέα Φιλοσοφία για τον Υποκείμενο Κόσμο μας"). Αυτό το έργο όμως πέρασε μάλλον απαρατήρητο.

Πηγή: Today in Science History