Σαν σήμερα...1939 γεννήθηκε ο Γιώργος Γραμματικάκης.

Σαν σήμερα, στις 21 Μαΐου 1939, γεννήθηκε ο Γιώργος Γραμματικάκης, ομότιμος καθηγητής στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης. 

Σήμερα θα δώσω στον ίδιο τον φιλοξενούμενο την ευκαιρία να παρουσιάσει την αυτοβιογραφία του, όπως εμφανίζεται στην ιστοσελίδα του (οι υπογραμμίσεις δικές μου). 

"Γεννήθηκα στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1939.

Σπούδασα Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισα με μεταπτυχιακές σπουδές στο Ιmperιal College του Λονδίνου, όπου δημοσίευσα τις πρώτες ερευνητικές εργασίες. Το διδακτορικό δίπλωμα ήρθε το 1973, έχοντας στο μεταξύ συνεργασθεί με πολλά ευρωπαϊκά εργαστήρια και Πανεπιστήμια.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα εργάσθηκα ως ερευνητής στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ.  Αργότερα και στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN) της Γενεύης.

Το 1978 άρχισα να διδάσκω. Παράλληλα συμμετείχα στην οργάνωση του Πανεπιστημίου Κρήτης. Και το 1982 εκλέχτηκα καθηγητής και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του.

Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης εκλέχτηκα για πρώτη φορά τον Μάιο του 1990. Και ξανά το 1993 για μια ακόμα θητεία.

Το 2000 ανέλαβα την Προεδρία της Διοικούσας Επιτροπής του Ιονίου Πανεπιστημίου και το οδήγησα στην αυτονόμηση το 2004. Παράλληλα συμμετείχα σε διεθνείς επιτροπές για τις προοπτικές της παιδείας και της έρευνας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Διετέλεσα Πρόεδρος του Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη στην Κρήτη και από το 2011 είμαι Αντιπρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Επί σειρά ετών αρθρογραφούσα τακτικά στις εφημερίδες "Το Βήμα", "Ελευθεροτυπία" και στο διαδικτυακό protagon και διετέλεσα (1997-2002) μέλος του Δ.Σ. της ΕΡΤ.

Τα επιστημονικά μου ενδιαφέροντα περιστρέφονται γύρω από τη δομή της ύλης και την κοσμολογία, ενώ ως Επισκέπτης Καθηγητής (1989 - 1990) στο Πανεπιστήμιο του Harνard ασχολήθηκα με την Ιστορία της Επιστήμης. Συμμετείχα εξαρχής στο πείραμα ΝΕΣΤΩΡ αναζητώντας τα φαντασματικά νετρίνα στα θαλάσσια βάθη της Πύλου. Τα τελευταία χρόνια με πολλές εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα ιχνηλατούμε, με τη συνοδεία κορυφαίων μουσικών, τη σχέση Επιστήμης και Μουσικής.

Καρπός των περιπλανήσεων μου στην Επιστήμη, αλλά και της πίστης μου στην αξία της Παιδείας είναι τα βιβλία: "Η κόμη της Βερενίκης" (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1991), "Κοσμογραφήματα" (ΠΟΛΙΣ, 1996), "Η αυτοβιογραφία του φωτός" (ΠΕΚ,2005),"Συνομιλίες με το Φως" (ΙΑΝΟΣ 2009) και "Ενας Αστρολάβος του Ουρανού και της Ζωής" (ΠΕΚ, 2012).

Έχω επίσης επιμεληθεί επιστημονικά τις τηλεοπτικές εκπομπές της ΕΤ1: "Αναζητώντας την Βερενίκη" (1997), "Στα μονοπάτια της Επιστήμης" (2008), "Συνομιλίες για την Επιστήμη" (2009), "Μονά ζυγά δικά σας" (2011).

Τον Μάιο του 2014 εκλέχτηκα Ευρωβουλευτής. Με Το Ποτάμι."

Για να ολοκληρώσω την παρουσίαση του Γιώργου Γραμματικάκη, μια ενδιαφέρουσα συνέντευξή του στον Σταύρο Διοσκουρίδη. Δημοσιεύθηκε στις 25 Ιουνίου 2009 στο περιοδικό LIFO, στη σειρά ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ.

Γεννήθηκα στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ήρθα στην τελευταία τάξη στην Αθήνα για σπουδές, αφού εκείνη την εποχή τα φροντιστήρια ήταν μόνο εδώ. Έδωσα για το Πολυτεχνείο αλλά απέτυχα στις εξετάσεις, γιατί αρρώστησα από ασιατική γρίπη. Δεν είχα τι να κάνω και μου είπε κάποιος «δεν δίνεις και στη Φυσικομαθηματική»; Έδωσα και μπήκα, και έγινα κατά λάθος φυσικός. Αυτό, δηλαδή, που γίνεται με τους περισσότερους ανθρώπους. Κατά λάθος γινόμαστε αυτό που γινόμαστε. 

Θα έλεγα ότι δεν τη συμπαθούσα και πολύ τη Φυσική. Το προσωπικό μου δράμα είναι ότι δεν τη συμπαθούσα και μέσα στο πανεπιστήμιο. Άρχισα ν' ανακαλύπτω την ομορφιά της όταν πήγα ένα καλοκαίρι στον Δημόκριτο, που ήταν και πιο σύγχρονα τα πράγματα, και, βέβαια, όταν έφυγα για μεταπτυχιακές σπουδές στην Αγγλία. Θα δοκίμαζα ίσως και ν' αλλάξω επάγγελμα, αλλά δεν είχα το θάρρος. 

Φοβάμαι ότι είμαι λίγο σχιζοφρενικός. Έχω πάρα πολλά ενδιαφέροντα. Είμαι βέβαια επιτυχημένος ως επιστήμονας. Δεν ξέρω αν αυτό ήταν από τύχη, από εξυπνάδα ή από εγρήγορση. Όμως, πολύ αργά ανακάλυψα ότι θα ήθελα να παίζω ένα μουσικό όργανο. Θεωρώ μεγάλη μου αδυναμία ότι η ζωή μου κινήθηκε σε θεωρητικούς στόχους, πρακτικά πράγματα έμαθα πολύ λίγα. Θα ήθελα να ξέρω να διορθώνω ένα αυτοκίνητο. 

Έχω γνωρίσει πολλούς επιστήμονες που είναι περικλεισμένοι σε κάποια τείχη, αξιοθαύμαστα τείχη, αλλά αμφιβάλω αν γνωρίζουν τι γίνεται έξω από αυτά. Άλλοι πάλι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να επικοινωνούν με τον πραγματικό κόσμο. Ως γενικότερη τάση, από τη μία η ενασχόληση με την επιστήμη σε απομακρύνει από τα καθημερινά, από την άλλη σε ανυψώνει. Η επικαιρότητα σήμερα είναι πικρή. Ειδικά στην Ελλάδα. Είναι μια πολύ ωραία διέξοδος να ασχολείσαι με αιώνια πράγματα και με μεγάλα ερωτήματα και όχι με τα σχόλια που ακούμε κάθε μέρα στην τηλεόραση. Ένας τρόπος να απομακρύνεται κανείς από όλα αυτά είναι να κάνει σπουδαία επιστήμη. 

Έχω εμπλακεί με τα πολύ ταπεινά, ορισμένες φορές από μια γνήσια επιθυμία να συμμετέχω. Δεν αδικώ τον εαυτό μου. Απογοητεύτηκα, αυτό είναι αλήθεια. Είχα πάντα μια εγρήγορση με τα πολιτικά. Συνδικαλιστής στα πανεπιστήμια, που, όπως όλος ο καλός ο κόσμος, είχα φάει ξύλο εκείνη την εποχή. Πάντα διατηρώ αυτό που λέμε ενδιαφέρον για την πολιτική. 

Πολιτική και Φυσική είναι τα δύο ακριβώς αντίθετα. Η πολιτική εξακολουθεί να κάνει τα ίδια σφάλματα, να κινείται στους ίδιους φαύλους κύκλους και πολλές φορές μού κάνει εντύπωση που οι πολιτικοί δεν το αντιλαμβάνονται. Στη Φυσική, αν κάτι επιβεβαιωθεί από το πείραμα πως είναι λάθος, αποβάλλεται για να βρεθεί μια καινούργια και πιο ικανοποιητική θεωρία. Η πολιτική δεν έχει αξίες, ενώ η Φυσική έχει αξίες και πολύ πόνο, για να βρεις την αλήθεια. 

Σε κρίσιμες στιγμές ακούω τις κραυγές αναζήτησης των διανοούμενων. Το καταπληκτικό είναι πως, όταν οι διανοούμενοι μιλήσουν ή όταν υποδείξουν μια λύση, τότε αυτή δεν γίνεται καθόλου ακουστή. Ούτε από τη βάση ούτε από την πολιτική εξουσία. Αυτό που λείπει δεν είναι η φωνή των διανοούμενων, είναι τα αυτιά για να την ακούσουν.

Όσο πληθαίνει το σκοτάδι στην Ελλάδα, εμένα με απασχολεί το φως. Το σκοτάδι και το φως είναι μια σύγκριση που διατρέχει τους πολιτισμούς και τις θρησκείες. Το κακό είναι πως στη Φυσική τα όρια δεν είναι σκοτάδι ή φως. Πάμε σιγά σιγά από το φως στο σκοτάδι. Ακόμα και στο πιο βαθύ σκοτάδι υπάρχει λίγο φως. Αυτό αντανακλά την πραγματικότητα. Ποτέ δεν είναι κάτι τελείως μαύρο και ποτέ δεν είναι κάτι τελείως φωτεινό. Νομίζω ότι η φωτεινή πλευρά της ζωής, της τέχνης της επιστήμης είναι αυτή που καταξιώνει την πορεία του ανθρώπου σε έναν τελείως ασήμαντο πλανήτη. 

Ασχολούμαι τα τελευταία δέκα χρόνια με το φως. Η ερώτηση τι είναι το φως στην ουσία δεν έχει απαντηθεί ακόμη. Ξέρουμε πως επιδρά, ξέρουμε τις εξισώσεις του, ξέρουμε ότι είναι ηλεκτρομαγνητικό κύμα, αλλά το φωτόνιο, που είναι η μονάδα του φωτός, στην ουσία δεν το καταλαβαίνουμε. Πίστευα για πολύ καιρό ότι το φως το βλέπουμε. Η αλήθεια είναι ότι δεν βλέπουμε ποτέ το φως, βλέπουμε μόνο τις συνέπειές του. Κανείς δεν το έχει δει και ούτε θα το δει. Είναι τόσο αυτονόητο και απαραίτητο, αλλά αυτό που διδάσκει η επιστήμη είναι πως σε τελευταία ανάλυση δεν ξέρουμε τι ακριβώς είναι το φως. Και αυτό είναι το πιο συναρπαστικό. 

Η γνώση δεν έχει τέλος. Γίνεται σήμερα μια μεγάλη φασαρία για την «ενιαία θεωρία» στη Φυσική. Δηλαδή, μια σειρά από εξισώσεις που θα εξηγούν τα πάντα στον κόσμο. Πιστεύω πως υπάρχουν πράγματα που δεν θα μάθουμε ποτέ. Η γνώση επεκτείνεται διαρκώς και η τομή θα είναι να φτάσουμε επιτέλους σε κάποιο τέλος; Εγώ νομίζω ότι δεν θα τα καταφέρουμε. Το αποδεικνύει και η ιστορία της επιστήμης. Πολλά χρόνια προσπαθούμε να κατανοήσουμε το απέραντο σύμπαν. Η πρόοδος είναι εκπληκτική. Σήμερα, όμως, ξέρουμε πως όλο αυτό το σύμπαν που έχουμε ανακαλύψει είναι μόνο το 4% αυτό που υπάρχει. Το υπόλοιπο 96% δεν ξέρουμε τι έχει. Εκεί λοιπόν που νομίζαμε ότι φτάνουμε στο τέλος, βρισκόμαστε πάλι στην αρχή. Προσωπικά, αυτό μού προκαλεί απέραντη χαρά. Δεν θέλω να γνωρίζω ότι το τέλος είναι κοντά. Θα είναι αφόρητα πληκτικό. 

Επιστημονικό μου απωθημένο είναι να συνδέσω την ομορφιά της επιστήμης με την ομορφιά της τέχνης. Και η επιστήμη και η τέχνη είναι μορφές δημιουργίας. Ο επιστήμονας που θα βρει μια αλήθεια έχει την ίδια εσωτερική χαρά με το ζωγράφο που θα τελειώσει έναν πίνακα. Ο Πικάσο είπε πως «κανείς δεν ξέρει πότε τελειώνει ένας πίνακας». Το ίδιο αισθάνεται και ο φυσικός. Ακόμα και αν καταλήξει σε κάτι σημαντικό, ρωτά αμέσως αν αυτό είναι το τέλος; Συνήθως, πρέπει να πάει λίγο παρακάτω. 

Ποτέ δεν χάνεις καθόλου χρόνο. Έφαγα πάρα πολλά χρόνια της ζωής μου στα πεζοδρόμια. Απ' όλα αντλείς κάτι. Με πειράζουν ότι έχω μεγάλη οικειότητα με τα μικρόφωνα και τους λόγους. Δεν έχω κανένα πρόβλημα να διδάξω σε μεγάλα ακροατήρια ή να μιλήσω σε πολυπληθέστατο κοινό και αυτό είναι απόρροια της ταραχώδους φοιτητικής μου ζωής. Ποτέ δεν χάνει κανένας το χρόνο του, αρκεί να αισθάνεται εσωτερικά ότι κάτι τον κινεί. Ακόμα και οι χαμένες σπουδές είναι χρήσιμες. Σιγά σιγά κανείς ανακαλύπτει τα αληθινά του ενδιαφέροντα. Όσο ο εσωτερικός μας κόσμος είναι γνήσιος και βρίσκεται σε αναζήτηση, τότε η έννοια του χαμένου χρόνου μένει μόνο στο μυθιστόρημα του Προυστ. 

Άκουγα τελευταία ένα πολύ ζωηρό παιδί να λέει στο ραδιόφωνο πως το πείραμα του CERN θα αποδείξει την ύπαρξη του Θεού. Η ύπαρξη ή ανυπαρξία του Θεού δεν αποδεικνύεται με επιστημονικά πειράματα. Αυτό το αρχαίο ερώτημα υπερβαίνει τους πάντες. Απλά, ο καθένας δίνει την προσωπική του απάντηση. Εγώ μπορώ να το στηρίξω με μια πολύ γνωστή επιστημονική ιστορία: κάποιος μεγάλος μαθηματικός βρήκε πολύ σημαντικά πράγματα. Τον φώναξε τότε ο ηγέτης της εποχής και του είπε λίγο εκνευρισμένα: «Σας δίνω συγχαρητήρια, αλλά που είναι ο Θεός;». Του απάντησε πολύ απλά: «Ο Θεός, σεβαστέ μου κύριε, δεν μου χρειάστηκε στους λογαριασμούς μου». Αυτή είναι η μόνιμη απάντηση της επιστήμης. 

Σαν σήμερα...1875 υπογράφεται στο Παρίσι η "Συνθήκη του Μέτρου".

Σαν σήμερα, στις 20 Μαΐου 1875, συνήλθε στο Παρίσι από εκπροσώπους 17 εθνών η Διεθνής Συνθήκη "Convention du Mètre" (Συνθήκη του Μέτρου). Τα κύρια καθήκοντα των αντιπροσώπων στο συνέδριο ήταν η αντικατάσταση των υφιστάμενων μονάδων για το "κιλό" και το "μέτρο", μονάδες που είχαν γίνει από τη Γαλλική Κυβέρνηση μετά τη Γαλλική Επανάσταση και η δημιουργία ενός οργανισμού για τη διαχείριση και συντήρηση των προτύπων για όλο τον κόσμο. 

Το συνέδριο συνήλθε σε μια εποχή έντονου παρασκηνίου, γιατί ήδη η Γαλλία είχε ηττηθεί και ταπεινωθεί στον Γαλλο-Πρωσικό πόλεμο λίγα χρόνια πριν. Παρά το γεγονός ότι η Γαλλία έχασε τον έλεγχο του μετρικού συστήματος, εξασφαλίστηκε αυτό να περάσει σε διεθνή και όχι γερμανικό έλεγχο και ότι η διεθνής έδρα θα βρισκόταν στο Παρίσι.

Η συνθήκη δημιούργησε τους παρακάτω οργανισμούς για την καθοδήγηση και τον συντονισμό των ενεργειών που έχουν σχέση με τη δημιουργία ενός ομοιόμορφου συστήματος μετρήσεων.

• Την General Conference on Weights and Measures (CGPM) (Γενική Διάσκεψη Μέτρων και Σταθμών), μια διακυβερνητική διάσκεψη των επίσημων αντιπροσώπων των κρατών-μελών που είναι η ανώτατη αρχή για όλες τις δράσεις.
• Την International Committee for Weights and Measures (CIPM) (Διεθνής Επιτροπή Μέτρων και Σταθμών), που αποτελείται από επίλεκτους επιστήμονες και μετρολόγους, που προετοιμάζει και εκτελεί τις αποφάσεις της CGPM και είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο του BIPM.
• Το International Bureau of Weights and Measures (BIPM) (Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών), ένα μόνιμο εργαστήριο και παγκόσμιο κέντρο επιστημονικής μετρολογίας, οι δράσεις του οποίου περιλαμβάνουν τη θεμελίωση βασικών προτύπων και κλιμάκων των κυριότερων φυσικών ποσοτήτων, όπως και τη συντήρηση των διεθνών πρότυπων μοντέλων.

Η αρχική απόφαση γράφτηκε στα Γαλλικά και η επίσημη γλώσσα σε όλα τα επίσημα έγγραφα αποφασίστηκε ότι θα είναι η γαλλική. Η επικοινωνία μεταξύ της BIPM και των κρατών μελών αποφασίστηκε να γίνεται ως εξής: 

στην περίπτωση της Γαλλίας, μέσω του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών και στην περίπτωση όλων των άλλων μελών, μέσω του πρεσβευτή κάθε χώρας-μέλους που είναι στη Γαλλία. 

Η γαλλική κυβέρνηση προσέφερε στα μέλη της Συνθήκης το κτίριο Pavillon de Breteuil στη Σεβρ (κοντά στο Παρίσι) για να στεγαστεί το BIPM. Το Pavillon είχε κτιστεί το 1675 στο κτήμα Château de Saint-Cloud και ήταν κατοικία μεταξύ άλλων, του αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ'. Στη διάρκεια του Γαλλο-Πρωσικού πολέμου το κτήμα καταστράφηκε και το Pavillon έπαθε μεγάλες ζημιές. Μετά την απόφαση του συνεδρίου, το Pavillon αποκαταστάθηκε πλήρως και πλέον αποτελεί έδρα διακυβερνητικού οργανισμού, απολαμβάνοντας ίδια δικαιώματα με αυτά που έχει μια πρεσβεία. 

Η Συνθήκη αρχικά ασχολήθηκε μόνο με τις μονάδες της μάζας και του μήκους, αλλά το 1921, στην 6η συνεδρίαση της CGPM, η εντολή αναθεωρήθηκε και επεκτάθηκε ώστε να καλύψει όλες τις φυσικές μετρήσεις (ηλεκτρισμός, θερμότητα, ραδιενέργεια κλπ).

Το 1960, στην 11η συνεδρίαση της CGPM, το σύστημα μονάδων, όπως είχε διαμορφωθεί μέχρι τότε, αναθεωρήθηκε και ξεκίνησε η δημιουργία του "Διεθνούς Συστήματος Μονάδων" (SI).

Πηγή: Today in Science History

Σαν σήμερα...1894 γεννήθηκε η Marietta Blau.

Σήμερα σκοπεύω να γράψω για ένα πρόσωπο στο οποίο θα έπρεπε να είχα αναφερθεί κάμποσες μέρες πριν, αλλά δεν το έκανα λόγω σχόλης! Λέω λοιπόν ότι θα το θεωρούσα ασυγχώρητη παράλειψη να μη γράψω γι' αυτή τη Γυναίκα, μιας και την εποχή που έζησε, οι σημαντικές γυναίκες στο χώρο της Φυσικής ήσαν ολιγάριθμες.

Σαν σήμερα, στις 29 Απριλίου 1894 γεννήθηκε στη Βιέννη της Αυστρίας η Marietta Blau, πρωτοπόρος στην έρευνα της πυρηνικής φυσικής. 

Προερχόταν από μεσοαστική εβραϊκή οικογένεια και είχε μεγαλώσει σε μια περιοχή της Βιέννης όπου ζούσαν πολλοί Εβραίοι, όπως οι οικογένειες του Sigmund Freud και της Lise Meitner. Ο πατέρας της ήταν δικηγόρος.

Αφού ολοκλήρωσε το Γυμνάσιο Θηλέων που διατηρούσε στη Βιέννη η Ένωση για την Παρατεταμένη Εκπαίδευση των Γυναικών (Association for the Extended Education of Women), σπούδασε Φυσική και Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης από το 1914 μέχρι το 1918, σε μια εποχή που οι περισσότεροι άνδρες είχαν κληθεί για υπηρεσία στο στρατό (Α' παγκόσμιος πόλεμος). Τον Μάρτιο του 1919 πήρε το διδακτορικό της κι εκείνη την εποχή η ζωή στην Αυστρία είχε γίνει δύσκολη λόγω της εξαθλίωσης από τη διάλυση της Αυστροουγγαρίας και, ιδιαίτερα για τους Εβραίους, λόγω του αυξανόμενου αντισημιτισμού. 

Τα επόμενα δύο χρόνια η Blau εργάστηκε στη Γερμανία ασχολούμενη με προβλήματα που συνδέονταν με τις ακτίνες Χ, πρώτα σε μια βιομηχανική εταιρεία και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης. 

Το 1923 επέστρεψε στη Βιέννη για να φροντίσει τη μητέρα της και άρχισε να εργάζεται στο Radiuminstitut χωρίς μισθό. Το Radiuminstitut ήταν ένα ερευνητικό ινστιτούτο στη Βιέννη που είχε ιδρυθεί το 1910 από τον πλούσιο δικηγόρο Karl Kupelwieser και είχε ως αντικείμενο την έρευνα των ραδιενεργών στοιχείων, μετά τις ανακαλύψεις της Marie Curie. Εκείνη την εποχή δεν ήταν ασυνήθιστο για Φυσικούς να εργάζονται σε εθελοντική βάση, μιας και η Ακαδημία Επιστημών της Αυστρίας δεν είχε αρκετά κεφάλαια για τους μισθούς τους. Αυτό μπορεί να ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό των ατόμων που εργάζονταν στο Radiuminstitut ήταν γυναίκες. Πολλές από αυτές τις γυναίκες υποστηρίζονταν οικονομικά από τις οικογένειές τους, όπως ακριβώς και η  Marietta Blau. 

Εκείνη την εποχή τα σωματίδια που εκπέμπονταν σε πυρηνικές αντιδράσεις μπορούσαν να ανιχνευθούν μόνο με τη μέθοδο του σπινθηρισμού (scintillation method). Αυτή η μέθοδος στηριζόταν στο γεγονός ότι οι ραδιενεργές ακτίνες προκαλούσαν αναβοσβησίματα σε ειδικές οθόνες που μπορούσαν να παρατηρηθούν και μετρηθούν. Μόνο που οι μετρήσεις δεν ήταν αξιόπιστες. 

Τότε, στο Radiuminstitut εργαζόταν ο Σουηδός θαλάσσιος επιστήμονας Hans Pettersson, που ζήτησε από την Blau να διερευνήσει κατά πόσον οι επιπτώσεις των ραδιενεργών ακτίνων σε φωτογραφικό γαλάκτωμα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση αυτών των ακτίνων. Το 1925 η Blau δημοσίευσε την πρώτη της εργασία που απαντούσε στην ερώτηση του Pettersson. Τα επόμενα χρόνια δημοσίευσε πολλές εργασίες σχετικά με το φωτογραφικό αποτέλεσμα και την ποσοτικοποίηση των παρατηρήσεων για τα πρωτόνια και τα α-σωματίδια. Ο κύριος στόχος ήταν να γίνει διαχωρισμός των α-σωματιδίων και των πρωτονίων. Μετά την ανακάλυψη του νετρονίου από τον Chadwick το 1932, η Blau, συνεργαζόμενη με την πρώτη μεταπτυχιακή φοιτήτριά της και μετέπειτα στενή συνεργάτη της Hertha Wambacher, ανέπτυξε μια μέθοδο για την ανίχνευση και τον προσδιορισμό της ενέργειας αυτών των σωματιδίων. Αυτό επιτεύχθηκε με την προσαρμογή των φωτογραφικών γαλακτωμάτων στις απαιτήσεις της πυρηνικής έρευνας. Αυτή η "φωτογραφική μέθοδος" χρησιμοποιήθηκε από την Blau και για την ανίχνευση κοσμικών ακτίνων, μια πολύ σημαντική ανακάλυψη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature. Η μέθοδος αυτή αργότερα ονομάστηκε "αποσύνθεση αστεριών" (disintegration stars) και αντιμετωπίστηκε με μεγάλο ενδιαφέρον από τους θεωρητικούς φυσικούς.

Γι' αυτή τη μέθοδο ("φωτογραφική"), το 1937, οι δύο γυναίκες έλαβαν το πιο διάσημο επιστημονικό βραβείο στην Αυστρία, το Βραβείο Lieben. 

Μετά την προσάρτηση της Αυστρίας στη ναζιστική Γερμανία (Anschluss), όλοι οι Εβραίοι επιστήμονες εκδιώχθηκαν από το Radiuminstitut και τη θέση της Blau κατέλαβε η Wambacher, που από νεαρή ηλικία είχε υποστηρίξει δεξιές πολιτικές οργανώσεις. 

Το καλοκαίρι του 1938 η Blau έλαβε πρόσκληση να διδάξει στο Escuela Superior de Ingeniería Mecánica y Eléctrica (ESIME) στο Μεξικό, ένα τμήμα του νεοσύστατου Instituto Nacional Politécn ICO (IPN), κατόπιν σύστασης του Αϊνστάιν, που ήδη είχε διαφύγει στις ΗΠΑ. Εκείνη δέχτηκε την πρόσκληση να πάει στο Μεξικό με τη μητέρα της, καθώς ήταν εξαιρετικά δύσκολο για τους πρόσφυγες να αποκτήσουν θεώρηση για οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο. Καθώς ήταν η μοναδική γυναίκα που εργαζόταν στο ESIME, είχε πολλά προβλήματα και καμία ευκαιρία για επιστημονική εργασία. Μη μπορώντας να εργαστεί στον δικό της τομέα έρευνας, άρχισε να μελετά τα προβλήματα που συνδέονται με τη γεωγραφική θέση του Μεξικού, όπως η επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας σε έναν πληθυσμό που ζει σε μεγάλο υψόμετρο σε μια τροπική ζώνη. Μελέτησε επίσης τη ραδιενέργεια σε μέταλλα και πηγές, σε διάφορα μέρη της χώρας. Ενώ ήταν στο Μεξικό, μακριά από τα κέντρα πυρηνικής έρευνας, η "φωτογραφική μέθοδος" που πρώτη ανέπτυξε, χρησιμοποιήθηκε για νέες ανακαλύψεις στην πυρηνική φυσική.  

Το 1944, μετά το θάνατο της μητέρας της, η Blau μετανάστευσε στη Νέα Υόρκη στις ΗΠΑ, όπου ζούσε ο αδελφός της. Άρχισε να εργάζεται στο τμήμα έρευνας μιας βιομηχανικής εταιρείας, όπου ανέπτυξε πολλές συσκευές οι οποίες χρησιμοποιούσαν ραδιενεργά ισότοπα και κατέθεσε διπλώματα ευρεσιτεχνίας για ορισμένα από αυτά. Όμως δεν ήταν πολύ ευχαριστημένη με αυτό το είδος της εργασίας και άρχισε να ψάχνει για μια άλλη θέση, ειδικά όταν η εταιρεία μεταφέρθηκε στη Janesville, μια μικρή πόλη στο Ουισκόνσιν, όπου ένιωθε εντελώς απομονωμένη. 

Το 1948 αποδέχτηκε πρόταση του Πανεπιστημίου Columbia να εργαστεί ως επιστημονικό μέλος του προσωπικού του. Ως ειδική στην ανίχνευση σωματιδίων με φωτογραφικά γαλακτώματα, η δουλειά της εκεί είχε να κάνει με την ανάπτυξη ενός προγράμματος έρευνας με τη χρήση αυτής της μεθόδου για τη διερεύνηση των σωματιδίων που παράγονται από τους αντιδραστήρες σχάσης. 

Δύο χρόνια μετά πήρε θέση στο Brookhaven National Laboratory, όπου τέτοια σωματίδια παράγονταν με μηχανές ακόμη υψηλότερης ενέργειας.

Το 1950, για την ανακάλυψη της μεθόδου "disintegration stars", κατόπιν εισήγησης του Erwin Schrödinger, η Blau και η Wambacher προτάθηκαν για το Νόμπελ Φυσικής, που όμως πήρε ο Cecil Powell για την ανακάλυψη του πιονίου με τη βοήθεια της φωτογραφικής μεθόδου. Στην αυτοβιογραφία του ο Powell έγραψε ότι έμαθε για τη φωτογραφική μέθοδο από τον Walter Heitler, ο οποίος γνώριζε προσωπικά την Blau.

Το 1956 άφησε το Brookhaven και βρήκε θέση στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, όπου συνέχισε την έρευνα της στη σωματιδιακή φυσική, εκπαιδεύοντας παράλληλα μερικούς νέους φυσικούς που εργάζονταν εκεί. 

Το 1960 η Blau αποφάσισε να επιστρέψει στη Βιέννη, εν μέρει επειδή ένιωσε νοσταλγία και εν μέρει για λόγους υγείας. Εκεί, επανήλθε στο Radiuminstitut και πάλι χωρίς μισθό, ασχολούμενη με την καθοδήγηση μεταπτυχιακών φοιτητών που οι εργασίες τους ήταν στη φυσική υψηλών ενεργειών. Όμως παρέμεινε στο περιθώριο, επειδή ήταν πολύ απογοητευμένη βλέποντας πρόσωπα, όπως ο Georg Stetter, που είχαν συνεργαστεί με τους ναζί, να έχουν ενεργό ρόλο στο πανεπιστήμιο.  
Το 1962 τιμήθηκε με το Βραβείο Schrödinger από την Ακαδημία των Επιστημών της Αυστρίας, αλλά την ίδια εποχή δεν δέχτηκαν να γίνει αντεπιστέλλον μέλος της.

Η Marietta Blau πέθανε από καρκίνο στις 27 Ιανουαρίου 1970 στη Βιέννη, σε ηλικία 76 ετών. 

Κλείνοντας, νομίζω ότι η απάντηση που έδωσε η Blau στην ερώτηση ενός από τους καθηγητές της, εάν υπήρχε δυνατότητα να γίνει μια Υφηγητής, ήταν πολύ χαρακτηριστική για τα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει σε όλη της τη ζωή: "Το να είσαι εβραία και γυναίκα είναι πάρα πολύ, υπάρχει μικρή πιθανότητα".

Πηγή: Today in Science History